Rudy
3 april 2008, 16:06
OPINIE. 2 mei 2008 : Werken of winkelen ?
Waarom het warenhuispersoneel niet wil werken op 2 mei.
door Johan Rasking - (c) De Standaard 03/04/08
(de auteur is redacteur economie)
http://www.standaard.be/Assets/Images_Upload/2008/04/03/OPI1_GAV1Q3M1E.1+FO_carrefour.jpg
>Slordig regeringsbeleid leidt tot winkeloorlog
>24-ureneconomie bestaat hier nog niet
>Kleinere winkels doen deuren wel open
Tussen de vakbonden en de directies van de grote winkelketens is een oorlog uitgebroken over het openen of dichthouden van de winkels op vrijdag 2 mei. De strijd kent verschillende uitkomsten, naargelang het winkelbedrijf. In de warenhuisketens Delhaize en Carrefour weigert de personeelsdelegatie om op 2 mei te werken, althans in de grote supermarkten. In de franchisewinkels als AD Delhaize, Proxy Delhaize en de GB-Express-winkels zou er op 2 mei wel gewerkt worden. Ook bij Colruyt zijn er al afspraken gemaakt om de winkels te openen, bij Lidl en Aldi zijn eveneens afspraken in de maak.
Aanleiding voor het geruzie is de uitzonderlijke toekenning van het statuut van feestdag aan vrijdag 2 mei 2008, als gevolg van het samenvallen van de klassieke feestdagen van 1 mei en Hemelvaart op 1 mei.
Nu wordt pas echt duidelijk hoe lichtzinnig de beslissing was van de paarse regering-Verhofstadt - en meer specifiek van de toenmalige minister van Arbeid, Peter Vanvelthoven - om van 2 mei een verplichte 'vaste' feestdag te maken. Vanvelthoven zag er een manier in om aan de werknemers een 'extra lang vrij weekend' te bezorgen, van donderdag 1 tot en met 4 mei. De andere regeringspartijen hebben hem laten begaan, ook al wisten ze dat vakbonden en werkgeversfederaties onderling al hadden afgesproken om de vrijgekomen feestdag van Hemelvaart 'vrij' op te nemen en de economische impact pragmatisch op te vangen.
Het duurde tot aan de komst van ex-vakbondsleider Josly Piette als minister in de interim-regering Verhofstadt III vooraleer de vergissing werd ingezien. Onder impuls van Piette hebben de bedrijfssectoren de kans gekregen om van 2 mei alsnog een werkdag te maken, na overleg met de vakbonden.
Die beleidsopening was als een godsgeschenk voor de grote winkelketens, die op het grote commerciële belang wijzen van een 'gewone' koopdag op 2 mei. De grote meerderheid van de Belgen zal die dag immers vrij hebben en als (potentiële) consument de (winkel)straat opgaan. Dat is het geval voor bijna alle arbeiders uit de industrie, maar ook voor de meeste bedienden in zowel de profit- als de nonprofitdiensten, plus alle ambtenaren en leerkrachten.
Maar het overleg in de distributiesector is totaal mislukt. De bediendenbonden LBC en BBTK hebben er zich principieel tegen een veralgemeende winkel- en werkdag op 2 mei gekant. En ze handhaven dat verzet in een aantal grote winkelketens, waar nu nog individuele onderhandelingen lopen.
Hun verzet heeft veel te maken met het ongenoegen bij de vakbondsaanhang over de almaar verdergaande flexibilisering van de werktijden in de distributiesector. Het optrekken van het toegelaten aantal koopzondagen, van drie naar zes per jaar, heeft alleszins niet bijgedragen tot een verbetering van het imago van de handelsketens als aantrekkelijke werkgever. De winkelketens bengelen niet toevallig elk jaar helemaal onderaan in de lijstjes van meest aantrekkelijke sectoren om in te werken, net als de horeca.
Zelfs de bijzonder royale extra loonpremies - tot 400 procent - die de winkelketens aan hun personeel voorschotelen, kunnen de bonden niet overtuigen om van 2 mei een werkdag te maken. '2 mei is niet te koop', luidt het stoer.
Deelt hun achterban die stellingname? Daar kan aan getwijfeld worden. In heel wat distributiebedrijven kiest het personeel immers wel voor de aangeboden afkoopsommen, en wordt 2 mei als feestdag verlaten. Bovendien melden zowel Delhaize als Carrefour dat er bij hen 'voldoende vrijwilligers zijn om op 2 mei te komen werken'. Maar voor de vakbondsdelegaties is dit een prestigestrijd met de werkgever geworden. Inbinden is niet aan de orde.
In de meeste kleinere handelszaken, met weinig of geen vakbondsaanwezigheid, zal er op 2 mei gewoon gewerkt worden. Dat lieten de ondernemersfederaties Unizo en NSZ gisteren weten. En dat geldt al helemaal voor de zelfstandige winkeliers en hun eenmanszaak.
Toch zal de winkeloorlog van 2 mei 2008 de geschiedenisboekjes halen als een mooi voorbeeld van de toenemende spanning tussen de 'Belg als consument' en de 'Belg als werknemer'. Die spanning overstijgt de winkelsector. Zo klinkt de roep naar latere en bredere openingsuren van de overheidsdiensten - buiten de normale kantooruren, ook op zaterdag - steeds luider.
Vanuit het standpunt van de burger-consument - de klant is koning! - is die wens perfect verdedigbaar. Maar in dit geval vallen andere 'slachtoffers'. Dezelfde ambtenaar die op 2 mei een vrije dag heeft en boos is wanneer zijn warenhuis dicht blijft omdat er geen personeel komt opdagen, zal ongetwijfeld met veel minder enthousiasme aankijken tegen de invoering van avondlijke openingsuren voor zijn overheidsloket.
Onderzoek naar de tijdsbesteding van de Vlamingen, door de VUB, leert dat het al bij al nogal meevalt met de vaak verguisde 24-ureneconomie, waarin bedrijven en diensten constant blijven draaien. Volgens het VUB-onderzoek werken vier op de tien van alle Vlamingen nooit op zaterdag, zes op de tien nooit op zondag. De helft van de werknemers zegt nooit avondwerk te doen (tussen 19 en 22 uur), meer dan driekwart werkt nooit 's nachts (na 22 uur).
Johan Rasking is redacteur economie
Waarom het warenhuispersoneel niet wil werken op 2 mei.
door Johan Rasking - (c) De Standaard 03/04/08
(de auteur is redacteur economie)
http://www.standaard.be/Assets/Images_Upload/2008/04/03/OPI1_GAV1Q3M1E.1+FO_carrefour.jpg
>Slordig regeringsbeleid leidt tot winkeloorlog
>24-ureneconomie bestaat hier nog niet
>Kleinere winkels doen deuren wel open
Tussen de vakbonden en de directies van de grote winkelketens is een oorlog uitgebroken over het openen of dichthouden van de winkels op vrijdag 2 mei. De strijd kent verschillende uitkomsten, naargelang het winkelbedrijf. In de warenhuisketens Delhaize en Carrefour weigert de personeelsdelegatie om op 2 mei te werken, althans in de grote supermarkten. In de franchisewinkels als AD Delhaize, Proxy Delhaize en de GB-Express-winkels zou er op 2 mei wel gewerkt worden. Ook bij Colruyt zijn er al afspraken gemaakt om de winkels te openen, bij Lidl en Aldi zijn eveneens afspraken in de maak.
Aanleiding voor het geruzie is de uitzonderlijke toekenning van het statuut van feestdag aan vrijdag 2 mei 2008, als gevolg van het samenvallen van de klassieke feestdagen van 1 mei en Hemelvaart op 1 mei.
Nu wordt pas echt duidelijk hoe lichtzinnig de beslissing was van de paarse regering-Verhofstadt - en meer specifiek van de toenmalige minister van Arbeid, Peter Vanvelthoven - om van 2 mei een verplichte 'vaste' feestdag te maken. Vanvelthoven zag er een manier in om aan de werknemers een 'extra lang vrij weekend' te bezorgen, van donderdag 1 tot en met 4 mei. De andere regeringspartijen hebben hem laten begaan, ook al wisten ze dat vakbonden en werkgeversfederaties onderling al hadden afgesproken om de vrijgekomen feestdag van Hemelvaart 'vrij' op te nemen en de economische impact pragmatisch op te vangen.
Het duurde tot aan de komst van ex-vakbondsleider Josly Piette als minister in de interim-regering Verhofstadt III vooraleer de vergissing werd ingezien. Onder impuls van Piette hebben de bedrijfssectoren de kans gekregen om van 2 mei alsnog een werkdag te maken, na overleg met de vakbonden.
Die beleidsopening was als een godsgeschenk voor de grote winkelketens, die op het grote commerciële belang wijzen van een 'gewone' koopdag op 2 mei. De grote meerderheid van de Belgen zal die dag immers vrij hebben en als (potentiële) consument de (winkel)straat opgaan. Dat is het geval voor bijna alle arbeiders uit de industrie, maar ook voor de meeste bedienden in zowel de profit- als de nonprofitdiensten, plus alle ambtenaren en leerkrachten.
Maar het overleg in de distributiesector is totaal mislukt. De bediendenbonden LBC en BBTK hebben er zich principieel tegen een veralgemeende winkel- en werkdag op 2 mei gekant. En ze handhaven dat verzet in een aantal grote winkelketens, waar nu nog individuele onderhandelingen lopen.
Hun verzet heeft veel te maken met het ongenoegen bij de vakbondsaanhang over de almaar verdergaande flexibilisering van de werktijden in de distributiesector. Het optrekken van het toegelaten aantal koopzondagen, van drie naar zes per jaar, heeft alleszins niet bijgedragen tot een verbetering van het imago van de handelsketens als aantrekkelijke werkgever. De winkelketens bengelen niet toevallig elk jaar helemaal onderaan in de lijstjes van meest aantrekkelijke sectoren om in te werken, net als de horeca.
Zelfs de bijzonder royale extra loonpremies - tot 400 procent - die de winkelketens aan hun personeel voorschotelen, kunnen de bonden niet overtuigen om van 2 mei een werkdag te maken. '2 mei is niet te koop', luidt het stoer.
Deelt hun achterban die stellingname? Daar kan aan getwijfeld worden. In heel wat distributiebedrijven kiest het personeel immers wel voor de aangeboden afkoopsommen, en wordt 2 mei als feestdag verlaten. Bovendien melden zowel Delhaize als Carrefour dat er bij hen 'voldoende vrijwilligers zijn om op 2 mei te komen werken'. Maar voor de vakbondsdelegaties is dit een prestigestrijd met de werkgever geworden. Inbinden is niet aan de orde.
In de meeste kleinere handelszaken, met weinig of geen vakbondsaanwezigheid, zal er op 2 mei gewoon gewerkt worden. Dat lieten de ondernemersfederaties Unizo en NSZ gisteren weten. En dat geldt al helemaal voor de zelfstandige winkeliers en hun eenmanszaak.
Toch zal de winkeloorlog van 2 mei 2008 de geschiedenisboekjes halen als een mooi voorbeeld van de toenemende spanning tussen de 'Belg als consument' en de 'Belg als werknemer'. Die spanning overstijgt de winkelsector. Zo klinkt de roep naar latere en bredere openingsuren van de overheidsdiensten - buiten de normale kantooruren, ook op zaterdag - steeds luider.
Vanuit het standpunt van de burger-consument - de klant is koning! - is die wens perfect verdedigbaar. Maar in dit geval vallen andere 'slachtoffers'. Dezelfde ambtenaar die op 2 mei een vrije dag heeft en boos is wanneer zijn warenhuis dicht blijft omdat er geen personeel komt opdagen, zal ongetwijfeld met veel minder enthousiasme aankijken tegen de invoering van avondlijke openingsuren voor zijn overheidsloket.
Onderzoek naar de tijdsbesteding van de Vlamingen, door de VUB, leert dat het al bij al nogal meevalt met de vaak verguisde 24-ureneconomie, waarin bedrijven en diensten constant blijven draaien. Volgens het VUB-onderzoek werken vier op de tien van alle Vlamingen nooit op zaterdag, zes op de tien nooit op zondag. De helft van de werknemers zegt nooit avondwerk te doen (tussen 19 en 22 uur), meer dan driekwart werkt nooit 's nachts (na 22 uur).
Johan Rasking is redacteur economie