"Ghingis Khan" <
[email protected]> wrote in message
news:
[email protected]...
|
| "HazeWizard" <
[email protected]> schreef in bericht
| news:
[email protected]...
| >
| > <FreedomOfSpeech!> wrote in message
| > news:
[email protected]...
| > | "HazeWizard" <
[email protected]> openbaarde zich in
| > | news:
[email protected]:
| > |
| > | >
| > | > <FreedomOfSpeech!> wrote in message
| > | > news:
[email protected]...
| > | >| "HazeWizard" <
[email protected]> openbaarde zich in
| > | >| news:
[email protected]:
| > | >|
| > | >| >
| > | >| > "Robinhood" <
[email protected]> wrote in message
| > | >| > news:
[email protected]...
| > | >| >| "HazeWizard" <
[email protected]> wrote:
| > | >| >|
| > | >| >| >
| > | >| >| ><FreedomOfSpeech!> wrote in message
| > | >| > news:
[email protected]...
| > | >| >| >| "Bart G." <
[email protected]> openbaarde
| > | >| >| >| zich in
| > | >| >| >| news:
[email protected]:
| > | >| >| >|
| > | >| >| >| > Weet er misschien iemand hoeveel beroepsdoppers er
| > | >| >| >| > in belgië zijn. Ik ken er zo enkele die van
| > | >| >| >| > mening zijn
| > | >| >| >| > : Ik heb kinderen dus kunnen ze mijn hoge
| > | >| >| >| > : uitkering
| > | >| >| >| > niet afnemen, waarom zou ik werken?
| > | >| >| >| >
| > | >| >| >| > "Pensioen, pensioen? Ik heb drie kinderen, dat is
| > | >| >| >| > mijn pensioen!"
| > | >| >| >| >
| > | >| >| >| > Weet er iemand hoeveel leeglopers er zo rondlopen?
| > | >| >| >| >
| > | >| >| >| > groetjes,
| > | >| >| >| >
| > | >| >| >| >
| > | >| >| >| >
| > | >| >| >|
| > | >| >| >| Misschien eens opvragen hoeveel gesyndiceerden er
| > | >| >| >| zijn bij de socialistische vakbond?
| > | >| >| >
| > | >| >| >Trek deze af van de doppers en.
| > | >| >| >Dan ga je na hoeveel invaliede mensen verplicht aan de
| > | >| >| >dop moeten blijven staan.
| > | >| >| >Dit trek je er ook af.
| > | >| >| >Als je nog meer ervan af trekt kom je steeds een
| > | >| >| >stapje dichter bij het getal dat je zoekt!
| > | >| >| >
| > | >| >| >Maar beter is van eens een paar jaar aan die dop te
| > | >| >| >staan, liefst in een omgeving waar hoge werkloosheid
| > | >| >| >is.
| > | >| >|
| > | >| >| Dan verhuis je toch?
| > | >| >
| > | >| > Van een dopje?
| > | >| > Denk dat je zelf niet beseft hoeveel transport van -
| > | >| > naar of een verhuis kost!
| > | >| >
| > | >| > Begin eens in de arme buurten eens rond te lopen.
| > | >| > Zal dan pas beseffen wat de spreuk "geen kans krijgen"
| > | >| > wil betekenen.
| > | >| >
| > | >| >|
| > | >| >
| > | >| >
| > | >| >
| > | >|
| > | >| 'geen kans krijgen' maar wel al om 10 u stomdronken over
| > | >| de straat strompelen ... daarvoor is er blijkbaar tijd (en
| > | >| geld).
| > | >
| > | > Sukkelaar, is dit alles wat je kan aanhalen.
| > | > Blijkbaar nog niet in de armste wijken van de grootsteden
| > | > geweest zekers. Meneerke woont misschien zelfs in de frisse
| > | > lucht en denkt dan het leven te kennen.
| > | > "Als je zo degenererend doet over je medemens, dan krijg je
| > | > gewoon koek van eigen deeg."
| > | >
| > | >
| > | >
| > |
| > | Ik kan je in mijn streek direct een paar cafés aangeven waar
| > | reeds van voor 8 u 's morgens het vol zit met personen die
| > | 'niet moeten werken' en waar een paar uur later al de eerste
| > | stomdronken komen buitengestrompeld.
| >
| > allemaal beroepskapitalisten zekers,
| > want een arme sukkelaar heeft daar helemaal geen geld voor.
| >
|
| Nee geen kapitalisten, maar sukkelaars welke hulp nodig hebben.
|
| Hulp om zijn laatste centen "niet" aan de tapkast uit te geven.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 1.
"Ik woonde op een goed appartement, zelfs met ligbad. Op een dag had ik
echter geen inkomen meer.
Voor ik wist wat er gebeurde, werd alles afgesneden: de elektriciteit, gas
en water. Zomaar. Ik was
zelfs niet thuis. 's Avonds wandelde ik door mijn woning met een kaars. Ik
sliep onder vijf dekens om
niet te bevriezen. 's Morgens smeerde ik vlug enkele boterhammen van
goedkoop brood uit de Aldi en
maakte ik dat ik weg was om me ergens te kunnen verwarmen. Ik ging dan naar
een plaats waar ik
warme soep kon krijgen, om mijn brood te soppen. Rondom jou gaat het leven
voort. Dan besef je pas
hoe alleen en eenzaam je bent. Van alles afgesneden."
Dit is geen verhaal uit een of ander oorlogsgebied maar de harde realiteit
in Vlaanderen
anno 2003. Nog dagelijks worden mensen in ons land afgesloten van gas en
elektriciteit.
'Onwillige' betalers krijgen aldus de Vlaamse wetgever nog steeds de roe,
wat neerkomt op
een minimumlevering van 6 ampère. Wie zich vervolgens niet houdt aan het
door de
energiemaatschappij opgelegde afbetalingsplan, wordt genadeloos en volledig
afgesneden
van energie en samenleving. Verenigingen waar armen het woord nemen, met de
Turnhoutse W.inT.- groep op kop (zie kader), strijden sinds 1998 tegen dit
onmenselijk
beleid, dat 'onwil' makkelijkheidshalve verwart met 'onkunde'. Ondanks de
adviezen en
eisenbundels die de verenigingen indienden, blijft alles zoals het was. Ook
is het nog steeds
wachten op een gesprek met de overheid dat duidelijkheid moet verschaffen
over de
gevolgen van de nakende liberalisering van de energiemarkt. Een
opbouwwerkster van
PRISO trok onderwijl met kaars en fakkel langs de Vlaamse wegen en stuitte
op tientallen
getuigenissen over de ondraaglijke duisternis van het bestaan.
DE ONMACHT VAN DE ARMOEDE
"Het afsluiten van energie duwt mensen nog dieper in de put. Ik mocht van
mijn man niet meer buiten
komen. De schulden ontstonden door hem. Ik was bang als de bel ging; ik
kroop weg in het
tuinhuisje."
De wetgever die het niet betalen van elektriciteitsfacturen ongenuanceerd
aan 'onwil' linkt,
gaat voorbij aan het feit dat de fundamentele oorzaken vaak elders liggen.
Sommige mensen
slagen er niet in een afbetalingsplan te volgen, omdat hun inkomen te laag
is en de uitgaven
voor huur en energie te hoog. Het betalen van een elektriciteitsfactuur
dwingt hen alle
andere - even noodzakelijke - onkosten te laten vallen.
Armoede maakt dat mensen zich doorlopend het hoofd breken over de juiste
uitgavenkeuze:
betaal ik de huur of de elektriciteit en wat rest er dan nog om inkopen te
doen? Dreigen met
afbetalingen en afsluitingen is dus het probleem verschuiven. Door te
besparen op andere
zaken, maakt men weer nieuwe schuldeisers.
Mensen die leven in armoede kunnen probleemsituaties als ziekte,
alcoholisme, geweld, .
moeilijk trotseren. Zij beschikken niet over een buffer of een laatste
strohalm, zodat één
incident of bijkomend probleem al volstaat om in de totale uitzichtloosheid
te belanden. De
andere gezinsleden moeten al te vaak boeten voor de uitgaven die deze
problemen met zich
mee brengen.
Met het goedkoper maken van energie alleen los je de armoedeproblematiek
niet op. Wil
men het probleem van de (niet-betaling van de) elektriciteitsfacturen
terdege aanpakken, dan
moet in de eerste plaats een oplossing worden gezocht voor de armoede in het
algemeen en
niet zozeer voor de onbetaalde rekeningen. Het huidige bestraffingssysteem -
afsluiten van
energie als sanctie voor wanbetaling - is compleet zinloos en naast de
kwestie, juist omdat
de oorzaken elders liggen.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 2.
DE MISÈRE VAN DE 6 AMPÈRE
"Ik betaal mijn elektriciteitsschulden af. En toch, bij verhuis naar een
andere woning werd ik
automatisch op 6 ampère gezet. Je kan niet warm wassen, niet strijken en
geen friteuse gebruiken.
Ook de elektrische boiler werkt niet, laat staan de elektrische verwarming."
Een huishouden draaiende houden met 6 ampère (1320 watt) is onmogelijk. Een
goede
verzorging garanderen voor kinderen en ouders, is uitgesloten. Het gebruik
van één toestel
verhindert het gebruik van een ander.
Wanbetaling wordt door de energiemaatschappij in de hand gewerkt. Als zij
voor een
gesloten deur staat, aarzelt de maatschappij niet om de elektriciteit aan de
straatkant te
ontkoppelen. Dit kost de abonnee ? 968,00 (bijna 40.000 oude Belgische
franken) voor het
afsluiten.
Mensen verbruiken in eerste plaats conform hun behoefte, verbruik naargelang
het inkomen
is veeleer een luxe. Voor een huishouden dat elektrisch kookt en verwarmt
bijvoorbeeld, is
leven op 6 ampère onmogelijk. Daarom moet per huishouden en per
gezinssamenstelling
onderzocht worden wat de precieze nood is, zodat op basis hiervan het aantal
ampère kan
worden verhoogd.
AFSLUITEN = UITSLUITEN
"Een paar jaar geleden, mijn jongste was toen 1 jaar, moest ik een opleg van
? 1.230,00 (50.000 Bef)
betalen. De teller was doorgeslagen, wat pas duidelijk werd bij de
afrekening. Eerst hebben ze de TV
afgesloten, daarna de elektriciteit. Ook wilden ze de gas afsluiten, maar
toen ben ik naar het OCMW
gestapt. Ik moest met een kaars naar boven om de kinderen naar bed te
brengen. Ik kon ook mijn
papflesverwarmer niet gebruiken en moest de fles warmen in een kom bij
kaarslicht."
De wet bepaalt dat volledig afsluiten kan wanneer er sprake is van onwil.
Het onderscheid
tussen mensen met geld en mensen in een uitzichtloze situatie wordt hier
niet gemaakt. Als
het evenwicht tussen inkomsten, uitgaven en schulden totaal zoek is, kan men
bezwaarlijk
van kwade wil spreken. Mensen die de eindjes niet meer aan elkaar kunnen
knopen,
verkeren niet in staat van onwil maar van onkunde. Een sanctie als de totale
afsluiting van
energie is de ultieme vernedering.
Leven zonder energie is leven in isolatie én in stress. Steeds is er die
spanning over hoe
men de dag heelhuids kan doorkomen, hoe men de kinderen zo goed mogelijk kan
verzorgen, onderwijl erover wakend dat hun kroost zich geen pijn doet (in
het donker!) en
zich niet verbrandt aan de kaarsen die noodgedwongen het huis sieren.
Afsluiting betekent
dus ook veel geld uitgeven aan kaarsen, nauwelijks in staat zijn jezelf en
je kinderen van
enige basishygiëne te voorzien, sneller ziek worden en bijgevolg extra geld
uitgeven aan
doktersbezoeken.
De oorzaak van een hoge energiekost ligt niet zelden in de slechte
behuizing: goedkope
leidingen, slechte isolatie en vochtinsijpeling. Arme mensen, nagenoeg
altijd huurders,
dreigen omwille van afsluiting zelfs hun woning te verliezen. In sommige
gevallen deinzen
huisbazen er niet voor terug om de huurovereenkomst te laten ontbinden
lastens de huurder
ingevolge het niet beheren van de woning als een goede huisvader.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 3.
Anderzijds hebben huurders geen enkele garantie dat de huisbaas of eigenaar
de
mogelijkheid tot laag energieverbruik genegen is en ook aangrijpt. In
sommige sociale
huurwoningen kan enkel elektrisch worden verwarmd. Een huurder die zich moet
behelpen
met een budgetmeter en plots op het hulpkrediet terechtkomt, kan zijn woning
niet langer
verwarmen. Want het hulpkrediet geeft onvoldoende KWH om een woning van
elektrische
warmte te voorzien.
Het is onbegrijpelijk dat mensen wettelijk gedwongen worden mensonwaardig te
leven. Een
beschaafde maatschappij die naam waardig moet deze maatregel, die enkel en
alleen de
uitsluiting en isolatie van de armen dient, uit de wet schrappen. Dus: NOOIT
meer afsluiten!
ENERGIEMAATSCHAPPIJEN: EIGEN PROFIJT EERST
"Wij worden al beoordeeld zodra we het kantoor betreden. Ligt het aan onze
kledij? We worden door
hen niet behandeld als 'klanten' maar als lastige luizen. Wij hebben hen
nodig en dat weten ze. Zij
gebruiken hun machtspositie en monopolie, dat voel je direct."
Voor ons dagelijks gebruik van gas, water en elektriciteit zijn we
afhankelijk van
nutsbedrijven. Dat zij hiermee duizelingwekkende winsten boeken, is
duidelijk. Evenals het
feit dat zij zichzelf geen sociale opdracht toekennen. Maar door te kiezen
voor de weg van
het geld, zet de energiemaatschappij haar kerntaak, zijnde het leveren van
energie, op de
helling. En het is die louter commerciële aanpak die toenemende kritiek
uitlokt, vooral in het
kamp van de 'zwakke gebruikers'.
Het principe van de vrije markt is even simpel als meedogenloos: veel
klanten met een zo
hoog mogelijk verbruik aantrekken en slechte betalers van de klantenlijst
weren. Mensen met
lage inkomens voelen zich meteen geklasseerd als probleemgeval en weten zich
dus
behandeld als tijdverlies.
Een even zo kwalijk gevolg van deze superieure houding is dat de
energiemaatschappij haar
eigen regels dicteert en zelfs de hulpverlening tot een machteloos toekijken
dwingt. Zo
hanteert Electrabel, de grootste energiemaatschappij in Vlaanderen, sinds
oktober 2001 de
regel dat abonnees die leven op zes ampère opnieuw van de volledige
energiestroom
kunnen genieten indien zij voldoen aan twee voorwaarden: onmiddellijk de
helft van de
schuld dokken en het restbedrag afbetalen in drie maanden. Hoe
discriminerend ten aanzien
van mensen die financieel niet gemachtigd zijn de helft van de schulden
onmiddellijk neer te
tellen. Bovendien zien zij hiermee hun vonnis tot het levenslang teren op 6
ampère
getekend.
Ook zijn er gevallen bekend van energiemaatschappijen die zich in hun
almacht voorbij het
wettelijke wanen en huisgezinnen eigenhandig afsnijden van de
elektriciteitstoevoer, zonder
een beslissing af te wachten van de plaatselijke Lokale Adviescommissie
(LAC: zie verder).
Er wordt al te vaak voorbij gegaan aan het feit dat mensen vaak nog andere
schulden af te
betalen hebben. Zonder de bemiddeling van een gemotiveerde hulpverlener is
het trouwens
haast onmogelijk om een haalbare afbetaling te bekomen en de financiële
wurggreep
leefbaar te houden. Terwijl de leefbaarheid toch prioritair zou moeten zijn:
mensen hebben
nood aan ademruimte én het gevoel dat ze de zaak onder controle hebben. Een
realistisch
afbetalingsplan houdt rekening met de inbreng en financiële mogelijkheden
van de
betrokkene, met het actuele inkomen inclusief andere schulden in plaats van
met het
inkomen van weleer. Ook moet het plan ruimte voorzien voor onverwachte of
speciale
uitgaven zoals de start van een nieuw schooljaar.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 4.
In de dagelijkse omgang met de klant is er een soms pijnlijk gebrek aan
verstaanbare,
correcte en respectvolle communicatie. Nagenoeg alle 'minder fortuinlijke'
abonnees ervaren
de ontvangst op kantoor als discriminerend. Ook verloopt de telefonische
dienstverlening wel
eens nukkig, met oneindige doorverwijsmuziekjes en een onbevredigend
resultaat. Verder
zijn er de onleesbare facturen, de overgeformaliseerde brieven en de
hoogdravende
spreektaal die geenszins bijdragen tot een vlot begrip bij de ontvanger. Als
mensen
persoonlijk hun probleem willen bespreken, moeten ze dit in aanwezigheid van
andere
klanten doen omdat er geen aparte gespreksruimte is voorzien. Verder laat de
bereikbaarheid nogal te wensen over, wat alles te maken heeft met
reorganisaties en dus
een inkrimping van het aantal kantoren. Een uitstap naar het centrale bureau
van de
elektriciteitsmaatschappij kost de abonnee algauw een extra duit aan
vervoerskosten.
Vooral klanten met schulden voelen zich afgewezen omdat het recht op goede
dienstverlening hen ontglipt.
De uitbouw van een ombuds- en sociale dienst, die advies verstrekt en
klachten aanhoort,
zou hieraan tegemoet kunnen komen. Heel belangrijk is dat deze ombudsdienst
onafhankelijk werkt en een sterke voeling heeft met de armoedeproblematiek.
De
aanwerving van een ervaringsdeskundige (in armoede), die samen met de
ombudsman/vrouw een tandem vormt, is hierbij aangewezen.
VOOR MENSEN MET SCHULDEN: VRIJE ENERGIE, ONVRIJE KEUZE
De politiek langverwachte liberalisering van de energiemarkt is vanaf 1 juli
2003 een feit. Het
doel van deze vrijmaking gaat echter voorbij aan de armen onder ons.
Eerstens zouden ingevolge de concurrentieslag tussen de verschillende
leveranciers de
energieprijzen moeten dalen. Juist deze troef blijkt een struikelblok want
de tarieven die de
netbeheerder aan de leveranciers zal vragen voor het gebruik van zijn net,
zijn vandaag nog
niet gekend. Het is dus afwachten of de beloofde prijsdaling er wel degelijk
komt.
Ten tweede is er de zogenaamde vrije keuze die in de praktijk veelal zal
uitmonden in een
opgelegde keuze. Mensen "met betalingsmoeilijkheden" zullen immers
toegewezen worden
aan een 'nood'leverancier, een leverancier die aangeduid wordt door de
netbeheerder.
Verder presenteren diverse media allerlei tips om de gebruiker te loodsen
naar de 'beste'
keuze. De verschillende leveranciers bieden de 'beste' voorwaarden
(contractduur en
opzegtermijnen, betalingsmodaliteiten, dienstverlening, prijzen voor dag- en
nachttarief, .)
Zulke minutieuze afweging is echter aan de meeste mensen niet besteed.
Bovendien worden
mensen met een laag inkomen - helaas maar bijna onvermijdelijk - ooit met
een
energieschuld geconfronteerd. Voor hen is het belangrijk na te gaan hoeveel
intresten de
leverancier zal aanrekenen. Elke leverancier is namelijk vrij om te bepalen
of en hoeveel
intrest hij aanrekent, weliswaar met een maximumplafond van 8%.
Een ander knelpunt is de leesbaarheid van de facturen. Een leverancier is
zelfs niet verplicht
om zijn correspondentie in het Nederlands te voeren. Een Franse leverancier
"a le choix de
communiquer en français avec vous".
Verder zijn er nog de huurders die in appartementsblokken leven en waar de
elektriciteitsmeter vaak achter slot wordt bewaard. De (sociale) verhuurder
zal hier
waarschijnlijk in naam van de huurder een leverancier kiezen. Wil de huurder
een vinger in
de pap, zal hij zelf om inspraak moeten bedelen.
U merkt dat de gepropageerde vrije keuze voor de "arme klant" ver zoek is.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 5.
De oprichting van een aparte maatschappij voor mensen met lage inkomens
('nood'leverancier) moet ten allen prijze worden vermeden. Jammer genoeg
blijkt de vrees
voor opmaak en onderlinge uitwisseling van "zwarte lijsten" door
leveranciers gegrond,
niettegenstaande de duidelijke taal van de wet op de privacy.
Dat de huidige distributiemaatschappijen (vanaf juli opererend als
leveranciers) bepaalde
klanten zullen weren, is geen paranoïde verzinsel. Naar eigen zeggen werken
zij aan een
normering waarbij bepaalde klanten worden doorverwezen naar de netbeheerder,
die op zijn
beurt een leverancier aanwijst voor betreffende "wanbetaler". De normen
zullen te maken
hebben met een nog nader te bepalen grens van toelaatbare schuld.
DE KNIP EROP MET DE BUDGETMETER
Met de liberalisering van de energiemarkt treedt het akkoord in werking dat
werd gesloten
tussen de overheid en leveranciers over het plaatsen van budgetmeters. Dit
is voor België
een nieuw systeem, zodat de investeringen in dit proefproject ten laste van
deze twee
partners zouden moeten vallen. Momenteel hebben alleen de 'beschermde'
klanten recht op
een gratis plaatsing van de budgetmeter. Afgezien van de vernedering die
deze term opwekt
bij de betrokken doelgroep, sluit deze selectieve categorie heel wat mensen
uit. Logischer
zou zijn dat iedereen die hierom vraagt of ertoe verplicht wordt, gratis een
budgetmeter ter
beschikking krijgt.
Nieuw is dus dat wanbetalers voortaan een budgetmeter krijgen. In
tegenstelling tot klanten
die tot 6 ampère werden veroordeeld, krijgen mensen die volledig zijn
afgesloten een
budgetmeter geplaatst zonder stroombegrenzer ofte een minimum aan
elektriciteit.
Dit betekent boudweg: geen geld, geen stroom. In zekere zin sluiten mensen
zonder geld
dus zichzelf af en worden ze zelf verantwoordelijk geacht indien ze niet
over elektriciteit
kunnen beschikken .
Een fraai voorbeeld van hoe de schuldvraag via een handige ingreep op het
slachtoffer wordt
afgewenteld.
Momenteel kan de leverancier het opgeladen bedrag, bestemd voor de
budgetmeter, tot
50% aanwenden voor openstaande facturen. De budgetmeter degraderen tot een
afbetalingsmeter is echter onaanvaardbaar want doet afbreuk aan het principe
van de
minimumlevering en ondermijnt krap uitgetekende afbetalingsplannen.
In overleg met de overheid werd inmiddels afgesproken dat het opgeladen
bedrag van de
klanten niet langer gebruikt mag worden voor het afbetalen van lopende
(energie)schulden.
We hopen van harte dat elke leverancier deze regel zal respecteren vanaf 1
juli 2003. Zoniet
zal menig "schuldenaar" wel eens raar kunnen opkijken wanneer blijkt dat het
bedrag van
schuldaflossing via de budgetmeter hoger is dan de som die ze nu maandelijks
afbetalen via
de bestaande regeling.
De minder begoede klanten lijken wel vogelvrij verklaard. Totaal onverwacht
en buiten iedere
afspraak, durven de distributiemaatschappijen het aan om nu reeds
budgetmeters te
plaatsen bij cliënten die volle stroom hebben, een afbetalingsplan lopende
hebben én zich
aan de afbetalingsvoorwaarden houden. Volgens eigen zeggen bepalen zij zélf
waar en
wanneer een budgetmeter geplaatst moet worden, bijvoorbeeld wanneer het
schuldbedrag te
hoog is. Ook in dit geval wordt de budgetmeter opnieuw als afbetalingsmeter
gebruikt.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 6.
Een ander probleem betreft het opladen van de budgetmeter. Voorlopig kan
niemand
vertellen waar en hoeveel oplaadterminals er zullen komen. De klanten die
vandaag reeds
hun kaart moeten opladen, kunnen slechts op één plaats terecht, zijnde het
kantoor van de
huidige distributiemaatschappij. De oplaadprocedure is niet alleen
omslachtig en tijdrovend
maar bovenal stigmatiserend. Met een overschrijvingsbulletin dient de klant
zich naar de post
of bank te begeven alwaar voor een welbepaalde som aan energie wordt
gekocht.
Vervolgens moet hij dit bewijs van betaling aan de distributiemaatschappij
tonen na eerst zijn
beurt te hebben afgewacht in de wachtzaal. Pas na overhandiging van het
betalingsbewijs
aan de loketbediende, kan deze de kaart opladen via een computerdoosje. Er
is geen aparte
ruimte voorzien om deze operatie in alle discretie te doen verlopen.
Bovendien kan deze
'service' slechts geboden worden tijdens de openingsuren van het kantoor,
dus altijd overdag
(soms enkel in de voormiddag) en nooit 's avonds, tijdens het (verlengde)
weekend of
feestdagen.
Het voordeel dat een budgetmeter de elektriciteitsmaatschappij biedt, is
echter een nadeel
voor de gebruiker. Met het huidige facturatiesysteem betaalt de verbruiker
maandelijks een
vast bedrag, ongeacht de seizoenen. Uit de budgetmeter echter, kan je niet
meer halen dan
erin zit. Met andere woorden: de klant betaalt naargelang het verbruik op
het moment zelf,
wat hogere kosten met zich meebrengt in de winter.
Positief is dat de budgetmeter ook een ecologisch aspect heeft, daar deze
kan fungeren als
instrument om op een milieubewuste manier om te gaan met energie. Wil men
zuinig
energieverbruik stimuleren en activeren, moet de huishoudelijke afnemer deze
meter
makkelijk (en gratis) kunnen meenemen, zelfs bij regelmatige verhuis. Ook
moet de klant die
een vrijwillige aanvraag tot plaatsing doet, deze budgetmeter gratis in huis
kunnen halen.
Deze bijkomende functie zwakt het bestraffende element van de budgetmeter
enigszins af
en bijgevolg ook de stigmatisering.
OCMW'S: NAAR EEN ONDUBBELZINNIGE POSITIE VOOR DE MENSEN IN ARMOEDE!
"Drie dagen voor Kerstmis heeft men mij volledig afgesloten. Ik had
betalingsproblemen. Ik heb zes
maanden zonder elektriciteit gezeten en in die tijd heeft het OCMW mij niet
geholpen. Er zat niks
anders op dan mijn eigen huis te verlaten en naar het OCMW te gaan. Zij
hebben een huis voor mij
gevonden en sindsdien is alles weer in orde."
Armoede leidt tot isolatie en vluchtgedrag, tot gevoelens van schaamte. Er
is schroom, zelfs
ten aanzien van het OCMW. Niet alleen moet een 'derde' weeral de kastanjes
uit het vuur
halen, er speelt ook de angst voor 'professionele inmenging': een
hulpverlener toelaten staat
voor velen gelijk aan het ondergaan van eisen en bemoeienissen zoals je
brommer verkopen
of je TV wegdoen.
Toch betekent voor vele mensen met betalingsproblemen het OCMW een
opvangnet. Of zou
dit toch moeten. Want tegelijk ervaren cliënten een druk wanneer ze
aankloppen bij het
OCMW. Zelfs op een vrijblijvende hulpvraag reageren een aantal OCMW's nogal
vaak met
de dwingende aansporing om in budgetbegeleiding of budgetbeheer te gaan. Wat
mensen
eerder als een dwang dan als een steun ervaren, omdat hiermee hun
zelfoplossend
vermogen niet wordt aangescherpt.
Indien men dan toch zelf verzoekt om in budgetbegeleiding of -beheer te
gaan, komt men
wel eens van een kale reis terug. Vele OCMW's zwaaien namelijk met een
ellenlange
wachtlijst. De collectieve schuldbemiddeling biedt evenmin soelaas. De
wetgeving ter zake
laat behoorlijk wat interpretatieruimte voor de schuldbemiddelaar: van een
wettelijk minimum
leefloon is er geen sprake. Evenmin is bepaald welke uitgaven door dit
leefloon moeten
worden gedekt. Behoort de energiefactuur toevallig tot de 'gewone' uitgaven,
wordt deze van
het schamele leefloon afgehouden.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 7.
Een vaak gehoorde opmerking is dat mensen niet weten waar ze staan. Ze
hebben zelden
zicht op het wel en wee van hun eigen portemonnee. Zowel het OCMW als de
collectieve
schuldenregeling zouden nalaten hun cliënten regelmatig en op duidelijke
wijze in te lichten
over hun inkomsten en uitgaven.
Cliënten hebben recht op begrijpelijke informatie die is aangepast aan hun
mogelijkheden en
hun situatie. Dit betekent dat de hulpverlener de cliënt ook uit eigen
beweging moet inlichten
over voordelige tarieven zoals de energietoelage. Want door mensen
belangrijke informatie
te onthouden, wordt de afhankelijkheid - ook van andere diensten - vergroot
en de kans om
zelf problemen aan te pakken reeds bij voorbaat gefnuikt.
LOKALE ADVIESCOMMISSIE (LAC): EEN MOGELIJKE UITWEG
"Ik ben een alleenstaande vrouw met 5 kinderen en werd afgesloten zonder een
bespreking op het
LAC. Om heraangesloten te worden, moest ik 1/3 van mijn schuld in één keer
afbetalen. Ik betaalde
maandelijks ? 174,00 (7.000 Bef) voor de energiefactuur en ? 100,00 (4.000
Bef) voor de afbetaling
van de schulden. Pas ná bemiddeling van een vereniging werd mijn gezin op 6
ampère gezet."
Mensen weten vaak niet dat - vooraleer tot volledige afsluiting kan worden
overgegaan - zij
recht hebben om gehoord te worden door de lokale adviescommissie, waarin
zowel een
afgevaardigde van de energiemaatschappij als een raadslid en het hoofd van
de
maatschappelijk dienst van het OCMW zetelen. Dat het OCMW hier op een
dubbele stoel zit,
lijdt geen twijfel.
Volledig afsluiten kan trouwens alleen maar wanneer de vergadering hierover
unaniem
beslist. Toch gebeurt het dat de energiemaatschappij gezinnen volledig
afsluit van
stroomvoorziening, zonder vooraf het LAC te raadplegen. Hoe kan dit en wordt
dit
adviesorgaan wel ernstig genomen door alle partners?
Als de brief al bij de juiste persoon arriveert, gaan mensen met een bang
hart in op de
uitnodiging van het LAC. Zij voelen zich klein en onwennig om voor een
"commissie" te
verschijnen en denken dat ze toch aan het kortste eind zullen trekken.
Het wegnemen van de angst voor het LAC is dus heel belangrijk. Een
informerende brief die
de uitnodiging begeleidt, is zeker nuttig. Een brief waarin volgende
informatie zeker niet mag
ontbreken: het doel en de betekenis van de commissie, de positie van de
genodigde hierin,
de manier waarop hij of zij zich kan laten bijstaan door een
vertrouwenspersoon of een
vereniging waar armen het woord nemen, de voordelen van de sociale dienst
(van het
OCMW) en een praktische adressenlijst van relevante diensten en
organisaties.
Ook moet het LAC geherwaardeerd worden als een volwaardige commissie. Een
commissie
waarin alle personen of organisaties die betrokken zijn bij het
betalingsprobleem elkaar
kunnen vinden, op een gelijkwaardige manier kunnen deelnemen aan het gesprek
en mee
de beslissing sturen. Deze evenwaardigheid impliceert ook dat de betrokkenen
zélf de
mogelijkheid moeten krijgen om het LAC bij elkaar te roepen.
Indien de genodigde niet aanwezig kan zijn op de bespreking van het LAC,
wordt zijn of haar
zaak maximum één keer uitgesteld tot de volgende LAC vergadering.
Ondertussen mogen -
onder meer door de energiemaatschappij - geen stappen worden gezet die
nadelig zijn voor
de betrokkene. Wel moet deze tussentijd constructief aangewend worden door
na te gaan
wat de meest aangewezen wijze van toenadering is in betreffende situatie.
Dit kan een
huisbezoek zijn of het inschakelen van een vertrouwenspersoon.
Is in aanwezigheid van de betrokkene (of een afgevaardigde) een beslissing
gevallen, dan
moet het LAC deze beslissing motiveren en overmaken aan het betrokken gezin.
De
benadeelde partij moet bovendien het recht hebben om in beroep te gaan tegen
deze
beslissing.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 8.
Helaas worden onze suggesties voor een herwaardering van de LAC's en het
respectvol
omgaan met betrokken cliënten niet door ieder OCMW gevolgd. Nog dagelijks
krijgen we
verhalen te horen van huishoudens (alleenstaanden én gezinnen) die volledig
zijn verstoken
van gas en elektriciteit.
Veelal blijft volgende redenering bij de LAC's overeind: de betrokkene die
niet verschijnt op
het LAC toont zich onwillig en "wie niet horen wil moet maar voelen", met
afsluiten als enige
optie.
Hoe kan het dat een vluchteling die begeleid wordt door een maatschappelijk
werkster van
het OCMW niet op de hoogte is van het LAC? Dat hij niet geïnformeerd wordt
over de
"laatste kans" en de drastische gevolgen van een niet verschijnen voor het
LAC? Ligt het niet
eerder voor de hand dat de maatschappelijk werkster de betrokken cliënt
begeleidt en
vergezelt naar de commissie?
Hoe functioneert een LAC-vergadering als zelfs een medewerker van
verschillende
verenigingen waar armen het woord nemen moet vechten tegen de schaamte en
schroom
om een LAC-vergadering bij te wonen?
Wat zal het LAC ondernemen om haar beslissingen af te dwingen en te
vermijden dat
tegendraadse acties van de energiemaatschappij leiden tot (nog) zwaardere
financiële
problemen voor de betrokkenen? Een voorbeeld uit de praktijk illustreert de
eigengereide
houding van de energiemaatschappij: als gevolg van een LAC - beslissing om
tot volledige
afsluiting van gas over te gaan, begeeft de distributiemaatschappij zich
(zonder verwittiging)
ter plaatse en vindt de bewoner niet thuis aangezien deze in het ziekenhuis
verblijft. De
distributiemaatschappij beslist dan maar om de gasontkoppeling aan de
straatkant uit te
voeren. Dit solo-optreden kost de - toch al berooide - klant 968 euro.
RECHT OP ENERGIE IS ZAAK VOOR IEDEREEN
In dit artikel hebben we ons echter beperkt tot de problemen die zich
stellen met de betaling
van de elektriciteitsfactuur. In de besprekingen met de overheid zullen de
verenigingen waar
armen het woord nemen ook de gasvoorziening niet ongemoeid laten, temeer
daar een
(mogelijke) afsluiting van deze energiebron de gestelde problematiek tot de
tweede macht
verheft.
Ondanks de goede dialoog die op gang werd getrokken tussen overheid en
verenigingen
waar armen het woord nemen, trekken mensen die in armoede leven aan het
kortste eind.
Het recht op energie behoort nog steeds tot het rijk der fabelen. Nog elke
dag worden er
mensen volledig afgesloten van elektriciteit en/of gas. We stellen zelfs
geen vermindering
vast van deze verregaande sanctie tegen wanbetaling.
De verhalen en getuigenissen van honderden mensen liegen er niet om. Het is
onrechtvaardig en aanstootgevend dat er zoveel brokken worden gemaakt van
basisbehoeften. Mensen moeten kunnen wonen, mensen moeten het warm kunnen
hebben,
mensen moeten zich kunnen wassen en kleden, zich kunnen voeden en
ontspannen.
Dit zijn allemaal levensbehoeften waaraan niet mag worden getornd;
integendeel, in onze
zogenaamde beschaafde westerse maatschappij moet een basisbehoefte een
absoluut recht
zijn.
Een recht op wonen, een recht op een menswaardig inkomen én een recht op
betaalbare
energie mogen geen 'klasse' - recht zijn maar moeten afdwingbaar worden
gemaakt voor
iedereen in onze samenleving.
Opgelet: arme mensen huiveren voor gunsten die de kloof tussen arm en rijk
nog vergroten;
zij vragen enkel de uitoefening van de noodzakelijke bestaansrechten en een
leefbare
verhouding tussen inkomsten en uitgaven.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 9.
In concreto eisen de verenigingen waar armen het woord nemen het ontwerp van
een
nieuwe wet, waarin iedereen een welbepaald minimum aan elektriciteit gratis
krijgt
toebedeeld. Uitgedrukt in x-aantal ampère per persoon, kan dan naargelang
het aantal
gezinsleden de gratis ter beschikking gestelde hoeveelheid energie worden
afgestemd op de
behoeften van het gezin. Verbruikt men méér elektriciteit dan gratis is
voorzien, moet men
een hogere prijs per eenheid betalen dan heden gangbaar is.
Even noodzakelijk als vanzelfsprekend is de verlaging van de BTW op
energieprijzen van
21% naar 6%. Ook moet het principe van evenredigheid worden toegepast: als
de
energieprijzen stijgen, gaan de minimuminkomens met gelijke tred naar boven.
Zoniet is een
prijzenstop het aanbevolen alternatief.
Een andere taak van de overheid ligt in het in kaart brengen van het
oorzakelijk verband
tussen hoog energieverbruik en slechte huisvesting. Huurders die een
kwalitatief ondermaats
pand betrekken zijn én slachtoffer van hun erbarmelijke leefomgeving én
zwarte piet als het
op het betalen van hoge energiefacturen aankomt. Hier kan de overheid
maatregelen
uitwerken ten gunste van de huurder zoals het in gebreke stellen van de
eigenaar en een
verbod op het bouwen van sociale woningen met elektrische verwarming.
Iedereen is het erover eens dat duurzaam energiegebruik in de toekomst
noodzakelijk is.
Huidige regelgeving maakt bewust omgaan met energie echter tot een
voorrecht, een
privilege. Willen mensen echter kùnnen besparen, moeten zij ook die
mogelijkheid krijgen.
Onderwijl wachten de mensen bang af. En branden een kaars op de goede
afloop.
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 10.
Wat vooraf ging .
W.inT. ofte 'Wonen in Turnhout, is een vereniging waar armen het woord
nemen. Ontstaan
als een opbouwwerkproject van PRISO, werkt W.inT. aan woonproblemen die de
mensen
van de groep zélf als prioritair ervaren. Samen met de bewoners gaat W.inT.
op zoek naar
de oorzaken van deze problemen en tracht structurele oplossingen te vinden.
In 1998 komt op één van de W.inT.-vergaderingen het probleem van de
volledige afsluiting
bovendrijven. Blijkt dat meerdere gezinnen in Turnhout zonder elektriciteit
zitten. Basis voor
een gestoffeerd eisenpakket aan de overheid vormt een overleg met IVEKA,
hulpverleners
en afgevaardigden van de Vlaamse overheid.
In de winter van 1999 voert W.inT. haar strijd op. Zij verruimt haar
actieterrein door samen
met andere doelgroepenverenigingen in Turnhout op zoek te gaan naar
soortgelijke
ervaringen in de rest van Vlaanderen.
Op verzoek van W.inT. neemt het Vlaams Forum Armoedebestrijding (VFA) in mei
2000 dit
thema op in haar tweemaandelijkse Algemene Vergadering, waarop
vertegenwoordigers van
de kabinetten Deleuze (Staatssecretaris energiebeleid), Vogels (Vlaams
minister van
Welzijn, Gezondheid, Gelijke Kansen en Ontwikkelingssamenwerking) en
Stevaert (Vlaams
minister van Energie) aanwezig zijn.
Met steun van het VFA overhandigt W.inT. in augustus 2000 een nieuwe
eisenbundel aan
Vlaamse ministers Vogels en Stevaert. Een medewerkster van minister Vogels,
tevens
verantwoordelijk voor armoede, woont eind 2000 een W.inT.-vergadering bij en
staat perplex
van de huiveringwekkende getuigenissen. Zij belooft mee een kentering aan te
porren.
Maart 2001. Een Algemene Vergadering van het Vlaams Forum maakt een
voorlopige stand
van zaken op. Conclusie: ondanks de gesprekken met de overheid, de
voorgekauwde
beleidsvoorstellen en gedane beloftes, kijkt de overheid nog steeds de
andere kant op. Dit
was voor een opbouwwerkster van PRISO het signaal om een 'Toer van
Vlaanderen' op te
zetten: een inspirerende tocht langs de tientallen Vlaamse verenigingen waar
armen het
woord nemen met als doel het bundelen van diverse ervaringen.
In februari 2002 dient minister Stevaert een voorontwerp in "betreffende de
regeling van
procedure bij wanbetaling van een elektriciteitsfactuur, de plaatsing van
budgetmeters en de
minimale levering van elektriciteit als openbare dienstverlening". Hij
nodigt de verenigingen
waar armen het woord nemen uit om hun mening te formuleren. Alwaar zij
dankbaar gebruik
van maakten omdat het voorontwerp geenszins beantwoordt aan de gesel van de
realiteit en
het recht op energie. De verenigingen wachten echter nog steeds op een
officiële reactie van
de minister.
Inmiddels heeft de opbouwwerkster van PRISO haar 'Toer van Vlaanderen'
afgerond.
Hiermee is het probleem van de afsluitingen voor het ganse gewest in kaart
gebracht en
meteen ook één van Vlaanderens meest miskende schandalen.
PRISO Turnhout PRISO-Antwerpen vzw
Otterstraat 116 Groene Hofstraat 13
2300 Turnhout 2850 Boom
tel. 014-44 26 74 of 014-44 26 78 tel. 03-888 04 32
[email protected] [email protected]
Armoede en energie: de ontbrekende lichtheid van het bestaan (Mieke Clymans,
PRISO-Antwerpen vzw)
Vooruitgangscongres Armoedebestrijding - Hasselt, 2 juni 2003 11.
EEN ONRECHTMATIGE GESCHIEDENIS
Een parabel over uitsluiting
Een koning had vijf dochters. De oudste was waanzinnig mooi, getalenteerd en
gezegend met een blakende gezondheid. De tweede dochter miste weliswaar de
verbluffende uitstraling van haar oudste zuster maar mocht gezien worden.
Bovendien was ze een begenadigd spinster. De derde dochter kon men
bezwaarlijk
handig noemen maar zij beschikte over een bewonderenswaardige intelligentie.
De
vierde stond bekend voor haar groot, warm hart maar kon geen schaap van een
geit
onderscheiden. De jongste tenslotte was lelijk als de nacht en blind aan
beide ogen.
De gaven van de dochters mochten dan oneerlijk zijn verdeeld, eens zou
gerechtigdheid geschieden en zou elk van de dochters recht hebben op één
vijfde
van de talrijke landerijen en paleizen die de koning bezat.
De koning stierf op zijn zeventigste verjaardag. De vijf dochters leken
ontroostbaar.
Want hoewel hun vader een hardvochtig en bijwijlen wreed man was, hielden ze
van
hem. Met de verdeling van de erfenis in het vooruitzicht, sleepten ze zich
met
opgeheven hoofd doorheen de drukbevolkte begrafenisstoet. Eindelijk zouden
de vijf
dochters gelijk zijn want - wat de erfenis betrof althans - op evenwaardige
basis
behandeld worden.
Konings laatste wil besliste echter anders. De oudste en meest begaafde
dochter
erfde alle landerijen en paleizen. De tweede dochter kreeg het monopolie op
alle
spin- en weefopdrachten in het land. De derde mocht haar verdere leven
wijden aan
de letteren want zij kon zich eigenares noemen van de enorme bibliotheken
die de
paleizen herbergden. De vierde dochter moest zich, gezien haar grote liefde
voor al
wat leefde, tevreden stellen met het hoeden van de schapen en geiten. En de
jongste dochter, die werd verbannen naar de kerkers van één der paleizen
waar zij
diende voort te leven in de eenzaamheid en duisternis van de nacht.
ã Ann Van Beurden
|
| --
| Ghingis Khan
| http://chinggiskhanfoundation.com/
| http://www.khadag.org/
|
|
|