Welvaart&Veiligheid
23 augustus 2003, 19:04
W&V is sterk gehecht aan het recht op vrije meningsuiting (op een vreedzame wijze) en verzet zich tegen elke beknotting van dit recht. W&V verzet zich eveneens tegen het fundamenteel ondemocratische cordon sanitair, dat bovendien alleen maar contraproductief werkt.
W&V is voor een nieuw kiesstelsel met twee stemronden dat de voordelen van evenredige vertegenwoordiging combineert met de voordelen van een meerderheidsstelsel.
Voor de eerste stemronde wil W&V de stemplicht behouden. Voor wat de tweede stemronde betreft, kan overwogen worden de stemplicht af te schaffen.
In de eerste ronde worden drie vierde van de zetels volstrekt evenredig verkozen zonder dat er sprake is van een kiesdrempel.
W&V is voorstander van één kieskring per taalgroep. Eén kieskring biedt het voordeel dat de mensen kunnen stemmen voor wie ze willen en desgevallend niet gedwongen worden te stemmen voor locale ‘back-benchers’.
Eén kieskring betekent eveneens dat nieuwe stromingen en kleine partijen een faire kans krijgen. In de eerste ronde kunnen de kiezers stemmen met hun hart.
In een tweede ronde wordt dan het resterende één vierde van de zetels toegewezen en staan, voor elke taalgroep apart, de twee grootste partijen of de twee grootste allianties tegenover elkaar.
De partij of de alliantie die in de tweede ronde als eerste uit de bus komt (en bijgevolg meer dan 50% haalt), krijgt dan alle zetels van het resterende één vierde van de voor de desbetreffende taalgroep te begeven zetels toegewezen.
Op die manier is de kans groot dat er een coalitie met een ruime meerderheid kan worden gevormd of in elk geval een coalitie van bij elkaar passende partijen. In de tweede ronde stemt men eerder tactisch indien de voorkeurpartij niet de tweede ronde haalde.
Indien per taalgroep enkel de twee grootste partijen tegenover elkaar zouden staan, dan zou de partij van elke taalgroep die als winnaar uit de tweede ronde komt, slechts een absolute meerderheid hebben als ze reeds ten minste 1/3 plus één van de in de eerste ronde te begeven zetels behaalde.
Als ze na de tweede ronde geen absolute meerderheid zou behalen, zou ze, te meer omdat ze in de tweede ronde door de kiezers als gewenste regeringspartij werd aangeduid, toch zo goed als onmisbaar worden bij de coalitievorming. In dat geval kunnen kleine partijen soms een sleutelrol spelen bij de coalitievorming.
Partijen die vóór de verkiezingen reeds weten dat ze na de verkiezingen een coalitie zouden willen vormen als ze daartoe van de kiezer de kans zouden krijgen, kunnen een alliantie vormen om hun kansen te vergroten om de tweede ronde te halen.
Op die manier weten de kiezers reeds op voorhand waar ze aan toe zijn en krijgen ze meer inspraak bij de keuze van de gewenste coalitie, maar ook bij de bepaling van de krachtsverhoudingen binnen de gewenste coalitie.
In dat geval komen de partijen die tot één alliantie behoren weliswaar met aparte lijsten op, maar gaan ze een soort lijstverbinding aan. Aparte lijsten zorgen er voor dat de partijen hun eigenheid kunnen behouden.
Eenheidslijsten van verschillende partijen zouden alleen maar aanleiding geven tot zeer vage en sterk verwaterde ‘mossel-noch-vlees-programma’s.
De stemmen van de partijen die deel uitmaken van een dergelijke alliantie worden dan samengeteld om te bepalen of die alliantie al dan niet mag deelnemen aan de tweede ronde.
Indien er een kiesstelsel zou komen zoals hierboven beschreven, dan is de kans reëel dat er langs de ene kant een centrum-linkse en langs de andere kant een centrum-rechtse alliantie zou ontstaan, waarbij bovendien elke partij die deel uitmaakt van een alliantie zijn eigenheid zou kunnen behouden.
Het is dan aan de kiezer om de krachtsverhoudingen tussen de verschillende partijen binnen een dergelijke alliantie te bepalen.
Uiteraard kunnen allianties wijzigen in de loop der jaren. Naarmate kleine partijen groeien, kunnen ze bv. aansluiting vinden bij één of andere alliantie, of er kunnen allianties ontstaan tussen verschillende kleinere partijen.
W&V is voor een nieuw kiesstelsel met twee stemronden dat de voordelen van evenredige vertegenwoordiging combineert met de voordelen van een meerderheidsstelsel.
Voor de eerste stemronde wil W&V de stemplicht behouden. Voor wat de tweede stemronde betreft, kan overwogen worden de stemplicht af te schaffen.
In de eerste ronde worden drie vierde van de zetels volstrekt evenredig verkozen zonder dat er sprake is van een kiesdrempel.
W&V is voorstander van één kieskring per taalgroep. Eén kieskring biedt het voordeel dat de mensen kunnen stemmen voor wie ze willen en desgevallend niet gedwongen worden te stemmen voor locale ‘back-benchers’.
Eén kieskring betekent eveneens dat nieuwe stromingen en kleine partijen een faire kans krijgen. In de eerste ronde kunnen de kiezers stemmen met hun hart.
In een tweede ronde wordt dan het resterende één vierde van de zetels toegewezen en staan, voor elke taalgroep apart, de twee grootste partijen of de twee grootste allianties tegenover elkaar.
De partij of de alliantie die in de tweede ronde als eerste uit de bus komt (en bijgevolg meer dan 50% haalt), krijgt dan alle zetels van het resterende één vierde van de voor de desbetreffende taalgroep te begeven zetels toegewezen.
Op die manier is de kans groot dat er een coalitie met een ruime meerderheid kan worden gevormd of in elk geval een coalitie van bij elkaar passende partijen. In de tweede ronde stemt men eerder tactisch indien de voorkeurpartij niet de tweede ronde haalde.
Indien per taalgroep enkel de twee grootste partijen tegenover elkaar zouden staan, dan zou de partij van elke taalgroep die als winnaar uit de tweede ronde komt, slechts een absolute meerderheid hebben als ze reeds ten minste 1/3 plus één van de in de eerste ronde te begeven zetels behaalde.
Als ze na de tweede ronde geen absolute meerderheid zou behalen, zou ze, te meer omdat ze in de tweede ronde door de kiezers als gewenste regeringspartij werd aangeduid, toch zo goed als onmisbaar worden bij de coalitievorming. In dat geval kunnen kleine partijen soms een sleutelrol spelen bij de coalitievorming.
Partijen die vóór de verkiezingen reeds weten dat ze na de verkiezingen een coalitie zouden willen vormen als ze daartoe van de kiezer de kans zouden krijgen, kunnen een alliantie vormen om hun kansen te vergroten om de tweede ronde te halen.
Op die manier weten de kiezers reeds op voorhand waar ze aan toe zijn en krijgen ze meer inspraak bij de keuze van de gewenste coalitie, maar ook bij de bepaling van de krachtsverhoudingen binnen de gewenste coalitie.
In dat geval komen de partijen die tot één alliantie behoren weliswaar met aparte lijsten op, maar gaan ze een soort lijstverbinding aan. Aparte lijsten zorgen er voor dat de partijen hun eigenheid kunnen behouden.
Eenheidslijsten van verschillende partijen zouden alleen maar aanleiding geven tot zeer vage en sterk verwaterde ‘mossel-noch-vlees-programma’s.
De stemmen van de partijen die deel uitmaken van een dergelijke alliantie worden dan samengeteld om te bepalen of die alliantie al dan niet mag deelnemen aan de tweede ronde.
Indien er een kiesstelsel zou komen zoals hierboven beschreven, dan is de kans reëel dat er langs de ene kant een centrum-linkse en langs de andere kant een centrum-rechtse alliantie zou ontstaan, waarbij bovendien elke partij die deel uitmaakt van een alliantie zijn eigenheid zou kunnen behouden.
Het is dan aan de kiezer om de krachtsverhoudingen tussen de verschillende partijen binnen een dergelijke alliantie te bepalen.
Uiteraard kunnen allianties wijzigen in de loop der jaren. Naarmate kleine partijen groeien, kunnen ze bv. aansluiting vinden bij één of andere alliantie, of er kunnen allianties ontstaan tussen verschillende kleinere partijen.