Het is goed dat dialecten zo populair zijn
 

De variatie van het Nederlands wordt steeds meer gewaardeerd in Nederland.
Dit is een positieve ontwikkeling.
Nooit is de belangstelling voor taal zo groot geweest als nu.
De nieuwe media spelen hierin ook een belangrijke rol.

citaat Meertens instituut
Populariseringsprijs naar Dialectatlas van het Nederlands

Tijdens de Grote Taaldag op 4 februari is de populariseringsprijs toegekend aan de Dialectatlas van het Nederlands. Deze populair-wetenschappelijke uitgave is geschreven door een team van auteurs, waaronder vier medewerkers van het Meertens Instituut, onder leiding van Nicoline van der Sijs.

Andere genomineerden waren het maandblad Onze Taal en het project 'Growing Up Bilingual' of 'Tweetalig Opvoeden', een initiatief van Sharon Unsworth, Ivana Brasilero en Manuela Pinto van de Universiteit Utrecht. De jury wees de Dialectatlas van het Nederlands als winnaar aan omdat het een publiek bedient dat zich in het midden bevindt van dat van Onze Taal en het project over meertaligheid: "Het onderwerp ligt veel mensen dicht aan het hart, het onderwerp roept veel discussie en vragen op, en het vakgebied van de dialectologie verdient de publieke aandacht."

Het zou nog beter zijn ,dat de Limburgers en Vlamingen naast hun dialect, ook de Nederlandse standaard taal meer zouden gaan waarderen.
Op dit gebied heeft het onderwijs en opvoeding nog een wereld te winnen.

Het zou nog beter zijn dat de niet-Limburgers zouden leren dat het gebroebel dat zij voortbrengen, en waarvan zij denken dat het het AN is, weinig te maken heeft met de Nederlandse standaardtaal.

Zeer naïef te denken dat dat mogelijk is.
Het spreken van dialect/streektaal gaat meestal gepaard met een afkeer voor het algemeen nederlands.
De herwaardering van het dialect dient een verborgen agenda: het eenheidsgevoel tussen nederlandstaligen breken.
('Ik heb niks met die west-vlamingen/limburgers te maken, ik versta die niet').

Het gebruik van dialecten wordt door niemand opgelegd, er is dus geen sprake van verborgen agenda.

Als het je niet is opgevallen hoe dialect/streektaal de laatste jaren door het media-en cultuurlandschap worden gepromoot, heb je wel erg slecht opgelet.

En natuurlijk gaat dat ten koste van het AN.

Eén die promotie is dan wel heel erg selectief want lang niet alle dialecten worden gepromoot, twee je gaat me niet vertellen dat mensen die thuis Algemeen Nederlands spraken omwille van een aantal TV-series plots op het dialect zijn overgestapt. Wie de laatste dertig jaar vaak op de werkvloer was (ik zeg werkvloer en dus niet kantoorvloer) weet maar al te goed dat dialect er schering en inslag was en is.

1 Je mag de afschuwelijke Vlaamse tussentaal die gebruikt wordt in TV-serie's, of onzorgvuldig gebruik van AN niet verwarren met streektaal.
2 De Vlaamse overheid stelt alles in het werk om streektalen terug te dringen. Ze miskent daardoor de eeuwenoude plaatselijke (taal-)cultuur die veel ouder is dan de Nederlandse standaardtaal.
3 AN wordt al jaren gepromoot door de mensen wijs te maken dat ze allemaal Nederlandstalig zijn, en het gebruik van streektaal als onderontwikkeld te bestempelen.
4 Streektaal wordt hier evenveel op de kantoorvloer gesproken dan op de werkvloer. Ik zou zelfs zeggen méér op de kantoorvloer. Alhoewel ik de indruk heb dat dit streekgebonden is. In mijn geboortedorp kent de streektaal een heropflakkering omdat de rijke gegoede Nederlanders uit de naburige stad deze terug populair maken.

Het is zo erg dat autochtonen de eeuwenoude naam van hun eigen gemeente zelfs verkeerd uitspreken in de media. Ik krijg het o.a. steeds op mijn heupen als autochtone inwoners het over "oud Rékem" hebben in de toeristische programma's

Hey jonge, shit, weeral nen hit
Te geen kattekit van 64 bit
te hevige stoffatie
van een hoge concentratie
vo praktisch heel de natie
een gewapende fondatie
we zen t nog nie kwijt

zei ma zeker
kben ier were
vo den beker
zet em neere
t wa den uwe
t e nu de minne
k laat em luwen
de lichte schijnen
op m'n hoofd
sluit je ogen
a je t nie gelooft
kga tje tone
bitje neute
me die kelt
parvenu
onder e belt
ze gon komn
me de ventjes
speel tope
lijk de kindjes
op de vloere
al bleitend
op de koere
aan t greitn
me mekaar
zonder pintn
geen klootn
blinde
compassie
nie gekend
niet

ik heb t nie zo gemeend
zeg t nie daje ne vent
en ook nie van je vader
want ik wille zeve later
kgon t on me vrouwe zegge
en heel me schoonfamilie
en op de radio veranderde m'n domicilie
want de gebuurs goan kwaad zen
en ten ende raad zen
oe koste kik nu wetn
kunne we nu gewone moatn zin
och god ten hoge hemel
kbid u op me blote knieën
laat me niemand azwo zien
kunne we t nie gewoon vermiedn

wupperbol op de plekke
wupperbol op de vloer
wupperbol op de woge
wupperbol op de koer
wupperbol zoekte leute

Tiene negene achte zevene kunde junder zege geven
k begeve me helemaal nie in t milieu van de tjeve
want ik ben nen braven hond, in me korve, in me mand
ik ben 't lievelingsbeestje van de sexy vrouwenbond
kgeef e acte de presence me me roze brandweerlance
want kgaan den boel ier blusse want ze staan in brande staan ze
laatste kanse ik zegge laatste kanse
e meiske gie et vree veel chance kik mor oe dak dirty danse

de tjeve zen kaloten
en e kapote is e kapote
nen hof lederen dakgote
nen buzze balle mote
een voicjen is e nummer
en tegenslag e blunder
… rijde me nen hummer
nog nooit ghoord van joe strummer
e tot van een weke
de laatste in de reke
gesteld in gebreke
als enigste in de streke
ontoerekeningsvatbaar
medisch onverklaarbaar
stel jun beetje daar maar
ongelik just e woar

wupperbol op de plekke
wupperbol op de vloer
wupperbol op de woge
wupperbol op de koer
wupperbol zoekte leute

http://www.youtube.com/watch?v=a9rR3nfWrWU

8-)

Poseurs rijden met een hummer :-)

Mijns inziens holt u met uw houding de Fransen achterna: zij hebben een dergelijk centralistisch, jacobijns idee over taal dat echter haaks staat op wat wij in de Germaanse landen kennen. Daar wordt het naast elkaar bestaan van dialect en standaardtaal als probleemloos ervaren. In Nederland merk ik die vanzelfsprekendheid. Ik herinner me nog hoe ik in een bakkerij in Sluis in vloeiend AN werd bediend, terwijl diezelfde winkeljuffrouw in het platste Zeeuws dat je je maar kunt indenken, iets achterin de bakkerij riep. In Vlaanderen hebben wij het daar nog steeds moeilijk mee. D�*�*r zit het probleem: onze onvolwassen houding tegenover onze standaardtaal en de daarbij horende dialecten.

In Nederland wordt het geenszins problematisch ervaren dat het dialect van een Limburger niet te begrijpen valt door iemand uit de Randstad, maar wel zal zich er wel aan storen als een persoon dialect blijft spreken met iemand die dat dialect niet beheerst. Plaatselijke verankering wordt in Nederland als complementair gezien met de brugfunctie van het AN. Net zo kun je dat in de Duitstalige landen ervaren.

Fransen/Franstaligen geraken door zo'n taalsituatie hopeloos in de war. 't Past niet in hun denken, waarbij standaardtaal en 'patois' in een relatie van superioriteit en inferioriteit staan. Daarom moeten 'les patois' verdwijnen.

Eerlijk gezegd merk ik geen enkel element dat uw opmerking kan staven. Dialecten worden geenszins gepromoot. In tegenstelling tot Nederland hebben wij in Vlaanderen geen tv-series bijvoorbeeld in het dialect. Wel soapseries in een tussentaaltje dat een kunstmatige schepping is waarbij een tekstschrijver AN gekruid heeft met wat dialectklanken en -woorden (meestal dan nog afkomstig uit één dialectgroep, nl. het Brabants).

Neen, u vergist zich schromelijk. De huidige dialecten zijn niet ergens eeuwen geleden blijven steken en onveranderd tot ons gekomen. Ook zij zijn onderhevig aan verandering en aanpassing. Wat ze in de middeleeuwen in Gent spraken, heeft nog weinig van doen met het huidig Gents. Net zo zal het Gents van pakweg 2050 er anders uitzien, klinken... dan wat we nu gewoon zijn.

De hang naar een overstijgende standaardtaal gaat in ons Nederlands taalgebied terug tot de middeleeuwen. Op die manier is onze cultuurtaal tot stand gekomen, lang voor er nog maar sprake was van de huidige Vlaamse overheid.

Neen, als grote voorstander van het AN zie ik dialecten niet als "onderontwikkeld". Wel zijn het plaatselijke taalvormen die veel minder of zelfs niet in aanmerking komen om met niet-streektaligen te communiceren. Ons AN is in die zin een brugtaal tussen alle Nederlandstaligen, net zoals het standaard-Duits dat is voor de Duitstaligen of de Italiaanse cultuurtaal voor de Italiaanstaligen. Enz. Heel begrijpelijk voor de meeste mensen, maar voor u schijnbaar een onverwerkbaar mysterie...

Dat herken ik wel bij ons uit de omgeving.

Vermoedelijk ben je slecht bekend in Frankrijk en met de Franse taal.

In bepaalde wijken in Frankrijk is het in een bepaalde sociale context echt onverstandig om hoogfrans te spreken.
In de banlieue en onder jongeren spreekt men 'verlan'. Afhankelijk van de situatie. En dan heeft verlan een veel hogere status dan het hoogfrans.
In Parijs intra-muros spreekt men de 'e' aan het einde nadrukkelijk uit. De sociale taalcode voor 'ik heb klasse'.


En zo is het ook in Nederland. De jeugd spreekt AN en Straattaal. Regionale dialecten verdwijnen.

Niet zo gek want Frankrijk en Nederland hebben urbane elite-culturen. Vlaanderen heeft een anti-elitaire taalcultuur.

Vandaar ook dat de helft van de Vlamingen (en zeker ook jongeren) op hun tv ondertiteld dient, en dat je ondertitelde mensen in Frankrijk of Nederland slechts zéér zelden ziet.

Ik heb in Frankrijk gestudeerd. Dus ja, zo slecht bekend ben ik met Frankrijk en de Franse taal... :roll:

Wat u daar allemaal schrijft over de cités e.d., is eigenlijk gewoon naast de kwestie. Mijn eerdere opmerkingen gaan immers niet over de taal van een bepaald segment, maar wel over het algemeen aanvoelen binnen een taalgroep. En in Frankrijk is dat de standaardtaal de absolute norm is en dat 'patois' beter volkomen achter zich worden gelaten.

En in Nederland weegt de Randstad misschien wel zwaar door, maar het is nog steeds niet heel Nederland. Dialecten zijn nog heel sterk aanwezig in de buitengebieden, zeker in die gebieden waar er een sterke ideologische component aanwezig is (bijvoorbeeld de bijbelgetrouwe streken, het katholieke Limburg en het socialistische noorden). Daar leeft het dialect. Ook onder de jeugd. Daar zijn we natuurlijk ver van de Randstad.

De afgelopen maanden heb ik nog maar zelden ondertiteling gezien in dergelijke gevallen... Dus, waar haalt u het vandaan?

Dit dialect (van welke streek ?) valt nog mee : ik heb er de zinnetjes uitgehaald die ik niet begrijp, maar de rest snap ik min of meer :

Te geen kattekit van 64 bit
bitje neute
me die kelt
onder e belt
speel tope
aan t greitn
stel jun beetje daar maar

Dank bij voorbaat aan de vriendelijke medeforummer die de onderstreepte woordjes voor mij wil vertalen.

Dat is dan al een tijd geleden waarschijnlijk.

De werkelijkheid is complexer dan dat.

In de '91' bij Parijs hoeven mannen onder elkaar op straat niet af te komen met standaard Frans.
Aan de andere kant: een (onbekend) meisje wordt altijd aangesproken in zo mooi mogelijk Frans. Ook in de '91'.

Frankrijk en Nederland zijn dan ook naar sociale dialecten geevolueerd. Deze worden van stal gehaald naar gelang de context. Bij de jeugd is dat volledig zichtbaar.

In Vlaanderen zijn regionale dialecten overheersend. Alleen in Antwerpen en Genk wordt door de migranten jeugd veel Nederlandse straattaal gesproken.


Welnee.

Tsja......katholieken in het Zuiden? Socialisten in het Noorden?
Je leeft nog in de jaren '50.

Maastrichtse jeugd:
http://www.youtube.com/watch?v=V7QAqIIoqsc

Groningse jeugd
http://www.youtube.com/watch?v=Oj6TzMZKvaE

Enschedese jeugd
http://www.youtube.com/watch?v=pxVIvJQ_l_4

Jaren vijftig? Blijkbaar heeft u dan geen enkel idee van de resultaten van de verkiezingen in 2011. In het noorden kleurde het nog steeds rood. En in Nederlands-Limburg pakken ze nog steeds heel graag uit met hun katholieke wortels.

Kom eens buiten uw stedelijke omgeving, beste vriend. Een land, een volk, een gemeenschap is meer dan alleen de optelsom van wat er allemaal in een aantal grote steden leeft.

De PVV was vrijwel overal in Limburg de grootste partij.

Alleen met Carnaval merk je in NL Limburg nog iets van rk wortels.

In Duitsland heb je hetzelfde. tegen toeristen mooi Duits, tegen elkaar in een dialect die daar voor mijn schoolduitse oren, totaal niet op trekt.

En dat mankeert er in Vlaanderen soms nog wel aan. Vorige zomer raakte ik zo op vakantie in Spanje in gesprek met een Duitse vrouw die nog een tijdje in Nederland gewoond had en vloeiend Nederlands sprak. 'Jou begrijp ik tenminste perfect', zei ze tegen me. 'En dat kan ik niet van alle Vlamingen zeggen, want velen blijven gewoon hun dialect spreken.'

jep, sommigen wel omdat ze nooit echt AN geleerd hebben.

Dit is vanuit jouw standpunt gezien. Je bent een 'Vlaanderaar'.
Vanuit mijn Kempens (Brabants) standpunt gezien, hoor ik op TV héél véél 'Vlaanderse' ipv 'Brabantse' invloeden.

Ik kan enkel beamen hetgeen je schrijft als het gaat over Nederlandstaligen, binnen de landsgrenzen. Om te communiceren met mensen die Oostwaarts wonen moet ik mij bedienen van de streektaal om verstaanbaar te zijn.
Hetgeen je elders schrijft over de streektalen en hun evolutie kan ik niet anders dan beamen dat streektalen zoals alle levende talen evolueren in de tijd onder invloed van de (politieke) omstandigheden.
Wat Nederlands als standaardtaal betreft is dat een politieke keuze geweest. Het zouo waarschijnlijk in de huidige omstandigheden van een groot Europa interessanter geweest als men niet gekozen had om een Brabants dialect tot standaardtaal te verheffen , maar de Germaanse moedertaal te gebruiken.

U schrijft dat mùen in de middeleeuwen nood had aan een standaardtaal. Die standaardtaal was er al lang. De elite en adel, zij die het nodig hadden, gebruikten nl Frans. Willem de zwijger was bv ook Franstalig opgevoed.

Verbaast je dat?

Dat is de enige reden dat PVV goed gescoord heeft in NED-Limburg.

bron: http://nos.nl/artikel/204316-pvv-lim...imburgers.html

Dat in NED-Limburg nog sterke rk wortels zijn merk je niet aan het kerkbezoek. Evenmin als in België. Maar dat wil niet zeggen dar die RK reflecs er niet meer is.

Ik ga nog voorstander worden van een hereniging met Nederland.

http://www.joop.nl/opinies/detail/ar...denken_binnen/

Het is een kwestie van geduld dat heel...VL/NE Limburgs lult....

Het valt mij op dat eenzelfde evolutie plaats heeft in Vlaanderen. Limburgers die sleutelposities innemen in bedrijven. Je moet bv het aantal Limburgers in Leuven en de Leuvense hightech bedrijven eens tellen.

8O;-)

Niet alleen carvanal. 't Wordt tijd dat je eens naar het diepe Limburg afzakt en even los komt uit uw cité...

Mag ik u dan eens vragen in welke periode u de totstandkoming van de Franse standaardtaal situeert en op basis van welke elementen u dat concludeert?

Mag ik u tevens vragen in welke taal de rederijkers schreven en in welke taal dan ook hun grote wedstrijden gebeurden waaraan rederijkers van over heel de Nederlanden aan meedenken? Volgens u bestond er immers geen als standaard aangevoelde Nederlandse taal in die tijd...

In dat verband dringt er zich trouwens nog een andere vraag op: wat is volgens u een standaardtaal? Is dat een taal die in al zijn aspecten werd genormeerd? Welnu, was dit toen het geval voor het Frans?

???

Germaanse moedertaal?

Wat moeten we ons daar bij voorstellen? Een soort pan-Germaanse kunsttaal?

En ons AN is niet gebaseerd op "een Brabants dialect", maar is het resultaat geweest van een organische evolutie waarbij drie hoofddialecten waren betrokken, nl. Vlaams, Brabants en Hollands. Daarnaast kent het AN eigenheden die in geen enkel van die drie dialecten te vinden zijn.

Welke dan wel?

In soapseries krioelt het van Brabantse woorden en uitspraak. Slechts in bepaalde series (bijvoorbeeld Flikken) hoor je af en toe eens een plaatselijke tongval, maar die is dan wel functioneel.

Duidelijk

Wat Jan bedoelt is het echte dialekt zoals het door onze grootouders nog werd gesproken, of die dat alleszins nog zouden moeten kunnen spreken. Wat AnnieRUok bedoelt met ‘dialekt‘ is gekruid AN dat gesproken wordt met een tongval, een tussentaal. Het misverstand dat gijlen hebt is illustratief voor het feit hoe erg dialekten op de terugweg zijn; jongeren komen nog zo zelden in kontakt met het echte dialekt dat ze AN met een tongval reeds gaan betitelen als dialekt. Het woord dialekt is dus bezig een betekenisverschuiving te ondergaan.
Idem in Duitsland: als ze zeggen ‘Dialekt’ bedoelen ze eigenlijk ‘Mundart’.

Ik denk dat de allergrootste frustratie van een linguist nu precies is dat we niet weten hoe een dialekt in de middeleeuwen geklonken heeft. We kunnen hoogstens een rekonstruktie maken van hoe het zou kunnen geweest zijn.

Is het niet zo dat de echte impuls voor het ontstaan van de standaardtaal de Statenbijbel was? In de middeleeuwen werden er weliswaar pogingen ondernomen om tot een gestandaaardiseerde lokale schrijftaal te komen maar ook niet meer dan dat. Iedereen schreef nog in zijn eigen dialekt. In dat opzicht is de oorsprong van de dialekten vroeger te situeren dan die van de standaardtaal. En d�*t was het punt van diegene waarop ge reageerde.

Omgekeeerd! Hetgeen aan opwaardering toe is, in het onderwijs zijn zijn de dialekten, de regionale taal die althans in Brabant op sterven na dood is. Idereen die ik erover aanspreek is het er met mij over eens dat het verdwijnen van dit immaterieel kultureel erfgoed zeer spijtig is, maar diezefden zijn er allemaal wel mede verantwoordelijk voor doordat ze de regionale taal niet doorgaven aan hun kinderen. En dat met de beste bedoelingen maar toch ook vanuit een zeker pseudo-intellektueel snobisme.

Enkele jaren geleden heb ik daarover ernstig nagedacht en ben ik opgehouden van mijn primaire moedertaal nog verder te verloochenen. Ik heb soms het gevoel dat ik een eenmanskruistocht voer als ik in winkels enz. smalende blikken moet trotseren. Toch lukt het mij soms een winklier of andere gespreksparner te doen overschakelen en dan merk ik dat die heimelijk blij is eindelijk nog eens authentiek te kunnen zijn. De regionale taal geeft aan iemand iets authentieks, iets warms, wars van de koude gestandaardiseerde eenheidsworst. Zelfs al hoort men nog maar slechts een tongval en zodoende waar die persoon ongeveer vandaan komt, dan gaat daar toch een zekere hartelijkheid en sympathie vanuit die ik mis bij iemand die vlekkeloos en accentloos, kil AN spreekt.

Toch hebben we gelukkig een Nederlandse standaardtaal, anders was die misschien het Frans. Maar het is geen kwestie van of/of maar van en/en. Brabants spreek ik echter met mijn hart en AN met mijn mond.

De belangstelling voor dialect is nog nooit zo groot geweest, maar het gebruik ervan nog nooit zo laag.

Ik merk het zelf in m'n omgeving bij vrienden, buren, andere ouders...: ik bleek een uitzondering te zijn, want de meesten spreken met hun kinderen ofwel een soort tussentaaltje ofwel een verdienstelijke poging tot AN. In het gezin spreek ik evenwel het dialect zoals ik dat van m'n ouders en grootouders heb geleerd.

Ik ga dat niet tegenspreken maar stel vast dat velen niet eens moeite willen doen om een ander dialekt te begrijpen terwijl de ware taalminnaar daar toch nieuwsgierig naar zou moeten zijn. Als dusdanig vind ik eigenlijk alle dialekten mooi omdat ze allemaal de uitdrukking zijn van het meest volkseigene.
Dialekten kunnen ook een brugtaal vormen tussen verschillende nationaliteiten. Ik hoef U niet te zeggen dat de Nederlands-Duitse staatsgrens helemaal geen taalgrens is, of helaas was. De dialekten gaan daar vloeiend in mekaar over. Toen men daar nog dialekt sprak verstond men mekaar beter dan nu......Zeer schrijnend vind een taalminnaar als ik die teloorgang! Nederlanders zijn nu Nederlanders geworden en Duitsers Duitsers, terwijl het vroeger OOK Nedersaksers of Nederfranken waren. :-(

Laten we zeggen dat de Statenbijbel een belangrijke mijlpaal is bij die groei is geweest, maar de tendens bestond al veel vroeger. Bij Van Maerlant bijvoorbeeld lezen we ergens in zijn Spiegel Historael dat de opmerking waarin hij stelt dat hij zoveel mogelijk plaatselijke vormen wil vermijden en zich wil richten naar een taal die voor allen, in Brabant, Vlaanderen en Holland, te begrijpen valt. Stellen dat men in de middeleeuwen zomaar in het eigen dialect schreef, klopt evenwel niet. Er was natuurlijk nog veel dialectische invloed, maar men trachtte zich wel te richten naar een belangrijk centrum. In de middeleeuwen lag dat centrum eerst in Brugge, later, late middeleeuwen, in Brabant om dan naar de renaissance, met de Hervorming, te verschuiven naar Holland.

Plaatselijk taalvormen bestaan natuurlijk eerder dan de standaardvorm, maar dat betekent niet dat de huidige dialecten ouder zijn dan de standaardtaal. Ook dialecten veranderen, soms zelfs heel ingrijpend. Het huidige Oost-Vlaams bijvoorbeeld is van tamelijk recente oorsprong, want, en dat weet men heel grote zekerheid, het middeleeuwse Gents had meer gelijkenis met het Brugs dan wat men nu in de Gentse binnenstad spreekt.

Ja, men kan dit betreuren, een gevoel dat ik zeker met je deel. Alleen kan men niet vermijden dat ook plaatselijke taalvormen een ontwikkeling kenden en soms ook wel eens kunnen verdwijnen.

Ondanks de ronkende verklaringen uit EU-middens, verdwijnen grenzen immers niet, maar drukken staten hoe langer hoe meer hun stempel op vele aspecten van het menselijk leven. Ook de taal vormt geen uitzondering.