Links monetair beleid
 

Kwestie van het daar toch ook eens over te hebben want dat punt schijnt in linkse programma's toch volstrekt afwezig te zijn.

Wie zich al eens op de hoogte stelt van wat er in de joenaaited steets allemaal gebeurt tegenwoordig zal wellicht al wel op de toenemende kritiek van paleoconservatieven op het monetair beleid van de regering Bush/Obama gestuit zijn (overigens lang niet alleen rechtse conservatieve donkerblauwen geven kritiek). Wat ze allemaal als alternatieven voorstellen is niet veel soeps maar op één punt hebben ze volgens mij overschot van gelijk: geld uit het niets tevoorschijn toveren lost niks op, wel in tegendeel.

Voor wie niet weet waar het over gaat: het gaat er om dat de regering(en, zowel ginder als hier), massaal geld drukken en uitgeven om uitgebreide stop-de-crisisprogramma's te betalen. Het gevolg is sterke inflatie, wat vooral pijnlijk wordt in de portemonnee van de doorsnee consument. Eenieder zou trouwens veroordeeld worden voor valsemunterij, behalve dan de regering, die mag dat, geld verzinnen.

Ik vind weinig documentatiemateriaal over hoe het monetair beleid werkte in de 'reëel socialistische' landen en hoe zo'n beleid in het theoretisch socialisme zou kunnen werken. Iemand enige suggesties?

Niks, afblijven.

Belastingen zijn nog in orde, gezien die verwerkt kunnen worden in de prijs. Al de rest (rente, geldhoeveelheid, geldwaarde, prijzen) moet ge ten alle kosten afblijven.

Prijzen zorgen voor informatie-overdracht van hoeveelheden, aan de hand waarvan kosten en baten berekend worden. Ge wilt dat die informatie zo zuiver mogelijk is, anders kan de productie niet anders dan met verkeerde hoeveelheden rekenen omdat de informatie fout is, waardoor er van sommige dingen veel te veel geproduceerd zal worden en van anderen veel te weinig.

Afblijven dus, tenzij ge wilt dat heel de productie systematisch mank loopt en in crisis vervalt (zoals nu aan de hand is). Prijzen moeten zo zuiver mogelijk zijn en vrij kunnen fluctueren omdat ze de belangrijkste barometerfunctie voor het hele productiewezen zijn.

Geld bijmaken is niets anders dan doen alsof er meer grondstoffen en goederen zijn, terwijl dat in de realiteit niet zo is, en op basis daarvan anders gaan produceren en consumeren. Het is ook keitof voor schuldenaren, waarvan de grootste de overheid is, omdat zij dan relatief minder moeten afbetalen.

Links moet veel beter nadenken over welke elementen van vrije markten behouden moeten worden en welke niet, in plaats van het kind met het badwater weg te gooien.

En als we nu eens de intrestvoeten op nul percent zouden zetten, zodat de tijdswaarde van geld nihil is? Voor alle duidelijkheid: intresten als verkapte risicopremies zou je nog wel behouden.

Ik meen dat dankzij die 'tijdswaarde van geld' ontleners zichzelf een deel van de productiviteitsstijgingen toewijzen waar ze zelf niets aan bijdragen, toch niet in productieve zin. Binnen een marktsysteem blijven die intresten vanzelfsprekend bestaan, al was het maar omdat mensen bereid zijn om een deel van hun productiviteitsstijging af te dragen (aan bvb schulden of intrestvoeten). Maar strikt economisch gezien is dat een geweldige rem op economische ontwikkeling. Het zorgt er bvb voor dat die projecten die minder waarde genereren dan de marktintresten en geen gebruik maken van schaarse grondstoffen andere dan het schaarse geld niet geïnitieerd kunnen worden. Kapitaal wordt zo een bijkomende beperking bovenop de beperkingen die de prijzen van meer reële grondstoffen al opleggen aan je ontwikkeling.

't Is een ideetje dat me enkele dagen geleden te binnen schoot, en zeker nog verdere uitwerking verdient. Het kan dus geheel verkeerd zijn. ;-)

mvg,

Andy

Hoe zit dat in Europa eigenlijk? Wordt hier geld bijgedrukt (behalve om versleten geld te vervangen) en wie spendeert dat dan?

Geld in de vorm van euromunten en eurobiljetten: neen. (Hoewel: misschien mag er wel zoveel bijgedrukt worden als er economische groei te is. Ik zou dat eens moeten nakijken.)

Geld in andere vormen (derivatenconstructies bvb): ja. Die geldcreatie is integraal in handen van private banken. Het zijn dan ook die private banken die de opbrengsten daarvan kunnen uitgeven. Die banken hebben zich in dat proces van geldcreatie wel aan bepaalde limieten te houden. Maar die limieten zijn uitgedrukt in termen van 'reëel geld' (voor zover dat bestaat). Zo een kan een bank slechts een bepaald veelvoud van wat het heeft ontlenen/omzetten in derivaten. Maar aangezien die derivaten op hun beurt gekocht worden, en dat ontleende geld uiteindelijk toch terug op een rekening komt, is de cirkel gesloten en leidt dit systeem tot een systematische aangroei van geld.

ps: Moest je de docu nog niet gezien hebben: Money as Debt is zeker een aanrader.

mvg,

Andy

-

Na dertig minuten zie je een schrijffout staan in je bericht. Dan wil je dat eruit halen en druk je op 'quote'...

Even zinvol als per decreet verklaren dat het voortaan enkel op oneven dagen mag regenen. Net zoals zulk decreet niet zal voorkomen dat het op even dagen regent, zorgt een geforceerde intrestvoet van nul er niet voor dat geld geen tijdswaarde meer heeft. Meer zelfs; het is niet alleen zinloos, het is ook bijzonder destructief. Ook interesten geven namelijk hoeveelheden in productie weer.

Een hoge interest betekent dat er weinig goederen zijn die voor alternatieve zaken gebruikt kunnen worden. In dat geval is het dus raadzaam niet al te kwistig te consumeren en te sparen. Lage interesten geven daarentegen aan dat er grote overschotten zijn die aangewend kunnen worden voor andere zaken. Een interest van nul geeft in principe aan dat er zodanig veel productie is dat er genoeg goederen zijn om alle mogelijke noden die ge kunt bedenken tegelijkertijd te voldoen. Ge moogt met andere woorden met geld gooien zonder er bij stil te staan. Een negatieve interest geeft zelfs aan dat er te veel productie is en dat men er goed aan doet zoveel mogelijk te verbruiken. Sommigen zullen dat allicht leuk vinden maar het is duidelijk dat zoiets niet kan blijven duren. Zeker een socialistische gemeenschap doet er goed aan zoiets te vermijden. De rekening komt namelijk altijd het hardst aan bij zij die het minst hebben.

Interesten zijn ook prijzen. Prijzen moeten zuiver en vrij zijn. Dat is het allerbelangrijkste onderdeel van gans uw economie.

Die ontleners hebben er bewust voor gekozen niet te consumeren opdat anderen kunnen produceren. Ze nemen rechtstreeks deel aan de productiviteitsstijging in die zin dat ze de middelen voor die productiviteitsstijging voorzagen in eerdere productie. Men doet er goed aan zoiets te belonen.

Dat klopt dus allemaal niet, zoals ik in het bovenstaande al aangaf. Leningen zijn middelen die vooraf geproduceerd worden en daarna gealloceerd worden naar nieuwe projecten. Zonder die voorafgaande productie die per lening verstrekt worden, kunnen die nieuwe projecten gewoonweg niet van de grond komen. Het is daarom bijzonder belangrijker dat leningen ongehinderd plaats kunnen vinden en gereguleerd kunnen worden door het prijsmechanisme; men gaat immers bewust niet meteen consumeren maar wel produceren.

Daarmee is echter de gehele kwestie van bijlange niet opgelost. Ik heb dan wel de economische werking uitgelegd, de vraag blijft hoe een socialistische maatschappij die principes concreet kan toewenden opdat een zo groot mogelijk deel van de bevolking kan genieten van de productiviteitsstijging in plaats van alleen de happy few. Mijn denken gaat daarbij eerder richting coöperatieve banken met in acht name en begrip van de onderliggende economische principes. Het draait dus allemaal om het verdelingsmechanisme en niets anders!

Ja, er wordt hier aan de lopende band geld bijgemaakt, zij het op een andere manier dan print. Dat geld komt vooral ten goede aan de banken, gezien zij het produceren voor zichzelf. Het is vooral een boekhoudkundig proces.

Het gaat hier om systematische roof van koopkracht. Zolang dat niet aangepakt wordt, kan men blijven prutsen aan het banksysteem zoveel men wilt zonder iets te verwezenlijken. Economische crisissen blijven opbouwen en mensen zullen systematisch beroofd blijven worden. Zoals steeds iets waar ook weer de armsten en de werklozen de grootste last van ondervinden.

Buiten systematische roof te zijn, is het ook hoogst oneconomisch. Zowat alle banken maken zich daar tegenwoordig aan schuldig, waardoor ze ook allemaal in de problemen kwamen bij de laatste crisis. Economische crisissen zijn steeds het pijnlijkst voor bedriegers en parasieten en het is bijzonder triestig dat de overheden al die banken gered heeft. Overigens niet vreemd aangezien ze onder één hoedje spelen. Eén van de belangrijkste economische hervormingen die plaats kan vinden, is de systematische vernietiging van deze bedriegers en het oprichten van banken die niet meedoen aan die praktijken. Verwacht echter niet dat zulke hervormingen van de overheid gaan komen, we moeten het zelf doen of het gebeurt niet.

Money as Debt slaat de bal op méér dan één vlak serieus mis. Lees liever Money, Bank Credit, and Economic Cycles van Jesús Huerta de Soto of toch minstens hoofdstuk 4 (The Credit Expansion Process).

ECB?

De eurobiljetten zijn niet gebonden aan een goudstandaard of iets dergelijk. In theorie is het perfect mogelijk dat ook die massaal bijgedrukt worden.

Hey, was jij op het weekend dat ik die presentatie gaf? :-D

Eigenlijk wel een interessante vraag. Spijtig dat hier niet echt antwoord op is gekomen.

Hoe zou socialisme centraal bankieren? Gewoon geld bijdrukken wanneer de overheid dat nodig heeft? Of zijn er restricties op het monetair beleid? Bvb: groeidoelstelling van de geldhoeveelheid? Of eerder een poging tot stabilisatie van de economie (volledige tewerkstelling, lage inflatie,...).

Wat zou er gebeuren met overheidsinstellingen die geld uitlenen aan consumenten en investeerders en tegelijk geld ophalen van spaarders. Mogen zij fractioneel reservebankieren, moeten ze volledige reserves aanhouden?

Meer iPods, minder voedsel. Cijnskiesrecht in z'n meest radicale vorm.

De ironie is dat het kapitalisme altijd al cijnskiesrecht heeft uitgevoerd. Meer Ipods, minder voedsel, omdat zij die Ipods kunnen kopen meer geld kunnen geven dan zij die alleen maar voedsel kunnen of proberen kopen.

De wet van vraag en aanbod is de grootste leugen uit heel de economische theorie die in de praktijk geen steek houdt. Miljoenen mensen vragen medicijnen voor Malaria maar krijgen die niet. Aan de andere kant worden er meer auto's, Ipods, luxeproducten gemaakt dan er ooit verkocht geraken (wegens te kleine vraag). Kapitalisme is het meest inefficiënte systeem dat er bestaat vandaag, op wellicht wat Mugabe-achtige regimes na dan.

Het meest domme dat we kunnen doen is dus de kapitalistische recepten voor monetair en financieel beleid gaan kopiëren.

Vraag en aanbod werkt in twee richtingen, Pelgrim.

Begrijp ik je goed dat je tegen staatsgeleid centraal bankieren bent? :-D

Ga eens weg en studeer eens wat ofzo, Pølle. De ontdekker van buskruit kan er ook niet aan doen dat het goedje gebruikt wordt voor oorlogsvoering in plaats van voor vuurwerk.

Ik vind het artikel met Fukuyama in de Knack van vorige week wel interessant. Wat verder een "links" monetair beleid zou zijn: geen idee.

Wat zei hij zoal?