[Bach]

Lijkt me dat hier 'beweger' van het eerste bewijs vervangen wordt door 'oorzaak' in deze redenering. Wordt er ergens het verschil uitgelegd tussen beweger en oorzaak?

Punt 2 van bewijs 2 lijkt me een logische dwaling. Tenzij er met het woord 'efficiënt' iets anders bedoeld wordt dan wat u zegt ("werkzaam of doelmatig"). Uitgaande van uw definitie kan het woord gewoon weggelaten worden. 'efficiënte oorzaak' wordt dan gewoon 'oorzaak'. En dan klopt de redenering uit punt 2 niet. Om ze te doen kloppen dient 'efficiënt' geïnterpreteerd te worden als 'enig mogelijke'.

'Enig mogelijke' is wel een rare definitie van 'efficiënt'. Lijkt me dat 'meest logische' een betere definitie zou zijn. Zolang andere oorzaken echter niet uitgesloten worden kan met echter niet zeggen dat 'als A dan B, dus als niet B dan ook niet A'. 'Enkel als A dan B, dus als niet B dan ook niet A' zou wel kloppen.

Als er geen sprake is van een logische denkfout in punt 2 blijft de vraag waarom er een redenering opgebouwd wordt door Aquino waarbij alternatieve oorzaken uitgesloten worden. Komt men anders niet uit bij een 'eerste oorzaak'? Men kan toch steeds vragen naar de oorzaak, ongeacht of er meerdere oorzaken kunnen bestaan? Het bestaan van meerdere mogelijke oorzaken doet geen afbreuk aan de reductie ad God. God als het punt waar een oorzaak of oorzaken (meervoud) zelf geen eerdere oorzaak meer zou hebben.

Zo gezien zit er dus ofwel een logische denkfout in stelling 2 of is het het overbodig om van 'efficiënte' oorzaken te spreken om de redenering op te bouwen om tot een 'oorzaak zonder oorzaak' of 'eerste beweger' te komen.