Luddo schreef:
Citaat:
|
In Frankrijk ligt de spelling vast. Wie daar verkeerd schrijft doet dat niet uit progressiviteit maar omdat hij niet foutloos kan schrijven.
|
Of: ze is te moeilijk voor de doorsnee taalgebruiker. De spelling die men gebruikt zegt niets over iemands intelligentie. Dyslectici zijn vaak erg intelligent. Een spelling waar zelfs veel hogergeschoolden moeite mee hebben schiet zijn doel voorbij en is dus nutteloos.
Vlaams minister van kultuur Paul Van Grembergen heeft de steen terug in de kikkerpoel durven gooien en gezegd dat de huidige spelling van het Nederlands zo moeilijk is dat zich een nieuwe aanpassing van de spelling opdringt. De taalkundige elite schreeuwt weer moord en brand dat men de diskussie niet opnieuw moet openen. Diezelfde taalkundige elite die indertijd een poging tot een meer konsekwente en dus meer demokratische spelling heeft getorpedeerd. Bij de vorige spellingshervorming wou men aanvankelijk de meer konsekwente spelling-Geerts invoeren. Dit zou het schrijven van het Nederlands voor het grootste deel van de bevolking stukken eenvoudiger gemaakt hebben. Maar dit was niet naar de zin van de taalkundige, literaire en kulturele elite die om den brode schreef. En dus hebben ze dan maar kampanje gevoerd om van de inkonsekwente voorkeurspelling de officiële spelling te maken. Meer zelfs: die voorkeurspelling werd door hun toedoen nog moeilijker gemaakt voor de gewone bevolking. Nu is een korrekte spelling van het Nederlands teveel een zaak van taalsnobs die in spellingswedstrijden eens hun kunstjes aan de plebs willen tonen. Korrekt schrijven ligt nu nog verder dan ooit van de doorsnee-taalgebruiker.
Die elite argumenteerde toen dat de meerderheid van de taalgebruikers daar geen voorstander van was. Maar wie waren die "meerderheid van de taalgebruikers"? Hebben zij soms ooit de mening gevraagd van de rest van de bevolking: de arbeiders, de bedienden, de kleine zelfstandigen, de mensen met dyslexie of andere schrijfproblemen, de analfabeten, de anderstaligen die Nederlands geleerd hebben, de bouwvakkers, de loodgieters? Of gaat het die bevolkingsgroepen soms niet aan hoe ze hun taal moeten schrijven en hoe gemakkelijk of moeilijk het is om ze te leren schrijven? Of heeft de schrijvende elite soms het alleenrecht op de geschreven taal? Waarom niet eens ook aan niet-taalkundigen uit alle bevolkingsgroepen hun mening vragen? Waarom het zelfs niet eens vragen aan mensen met lees- en schrijfproblemen en aan anderstaligen? Waarom niet iedere spellingshervorming onderwerpen aan een referendum waarin de bevolking die ze moet gebruiken er zich over kan uitspreken? En waarom traditie als argument tegen spellingswijzigingen gebruiken? Tradities die hun nut verloren hebben horen thuis in een museum.
Taal moet dringend worden gedemokratizeerd en niet meer alleen de zaak zijn van taalkundigen en een schrijvende elite die in een ivoren torentje leven. Taal mag niet alleen hun zaak zijn, maar ook de doorsnee-taalgebruiker moet er een woordje over kunnen meepraten. Het is tenslotte die doorsnee-taalgebruiker die ze moet gebruiken in het dagelijks leven. Taalkundige regels moeten niet in funktie van de taalkundigen worden geschreven, maar in funktie van de gewone taalgebruiker. Het is niet omdat die regels logisch lijken voor taalkundigen dat die ook logisch zijn voor de gewone taalgebruiker. Een taalkundige die taalkundige regels opstelt is een soort architekt van de taal. Een architekt kan op basis van zijn vakkennis voorstellen doen aan mensen die een huis willen bouwen. Maar de architekt moet niet zijn ontwerp opdringen aan zijn klanten maar moet rekening houden met de wensen van zijn klanten. Het zijn tenslotte zijn klanten die in dat huis moeten wonen en er zich goed in moeten voelen en niet de architekt zelf. Dit wil zeggen: alvast in standaardversies van een taal moeten de regels zo eenvoudig mogelijk zijn, ook als die dan wat afwijken van de gesproken versies die men in de praktijk gebruikt. Hier kan de inbreng helpen van mensen die de bewuste talen niet als moedertaal of standaardtaal hebben maar ze nadien hebben moeten leren. Zij weten immers beter wat de moeilijkheden en inkonsekwenties zijn van een taal die ze op latere leeftijd hebben moeten aanleren. Grammatikale regels moeten vanuit de basis opgebouwd worden door de potentiële gebruikers ervan. Een meer fonetische spelling (zoals de pogingen van de spelling-Geerts) is een demokratizering van de taal omdat grotere groepen mensen dan hun taal korrekt kunnen schrijven en spellingswedstrijden voor taalkundige snobs dan overbodig worden. Dit geldt niet alleen voor het Nederlands, maar ook voor bijvoorbeeld het Engels, Frans en Duits. Als de bestaande standaardtalen te konservatief zijn om zichzelf te hervormen in funktie van de behoeften van de doorsnee taalgebruiker, dan moeten die doorsnee taalgebruikers desnoods maar zelf vanaf de basis nieuwe standaardtalen ontwikkelen.
Wat de diskussie over het Nederlands betreft: een interessant stukje over de Nederlandse spelling bekeken door de ogen van een Engelsman is te vinden op
http://www.cwi.nl/~steven/spelling.html, en de regels van de meer konsekwentere maar door de Nederlandse Taalunie verworpen spelling-Geerts is te vinden op
http://fuzzy.arts.kuleuven.ac.be/use...rs/geerts.html.
Meer lektuur over spellingshervormingen is te vinden op:
http://www.cwi.nl/~steven/spelling.html
http://fuzzy.arts.kuleuven.ac.be/use...rs/geerts.html
http://www.barnsdle.demon.co.uk/spell/gyd.html
http://www.angelfire.com/wa/derludwig/reasons.html
http://www.phon.ucl.ac.uk/home/mark/regeng.htm#faq
http://victorian.fortunecity.com/van...darguments.htm
----------------------------
CITAAT OVER SPELLING
22 juni 1998
"Men kan moeilijk beweren dat de moeilijke regels van de nieuwe spelling er gekomen zijn op vraag van de bevolking. Naast een grote graad van desinteresse of moet ik zeggen niet-betrokkenheid van de doorsnee burger is deze klus vooral beïnvloed door een sterke lobby van romanschrijvers die -bij wijze van spreken- hun brood verdienen met het handhaven van de spellingsregels. Via het machtige wapen van hun scherpe pen maakten zij de goegemeente herhaaldelijk duidelijk hoe laag men kultureel zou vallen indien men een heleboel c's met de uitspraak "s" zou vervangen door een s. Terwijl het in essentie om een loutere konventie gaat, die liefst zou moeten mogelijk maken dat zoveel mogelijk burgers hun taal zo korrekt mogelijk zouden spellen."
Roger Standaert - "Persoon en Gemeenschap" (# 7)
----------------------------