[Piero]

Hieronder citaten uit een vermakelijk commentaar op de homo naledi.

Harde conclusies zijn onvermijdelijk

Homo naledi ... Een oeroude voorouder met zeer moderne voeten en handen. ... wellicht twee miljoen jaar ... een zeer bescheiden herseninhoud ... weinig meer dan die van een chimpansee. Maar tegelijkertijd heeft hij handen en voeten die opvallend veel lijken op die van Homo sapiens.

Daarmee zet deze vondst grote vraagtekens bij een invloedrijke redenering over de evolutie van de mens. ...

In een poging om een logisch verhaal te vertellen, om enige lange-termijn ontwikkeling te ‘zien’ in de vele vondsten, gaan paleo-antropologen er graag van uit dat de groei van de hersenomvang het gevolg was van het leven op de grond. ... De vondst van Naledi gooit dit schema omver. Al héél vroeg in de evolutie waren er blijkbaar soorten die op de grond leefden (zo bewijzen zijn ledematen), zónder dat dit had geleid tot een grotere hersenomvang.

Er is ... een tweede redenering die dat abnormaal grote brein van ons moet verklaren: een sociale verklaring. Het leven daar op de grond was gevaarlijk, veel gevaarlijker dan in de bomen, en vereiste daarom een grote mate van saamhorigheid en een goede communicatie .... en dat zo pas redelijk laat ‘Homo sapiens’ is ontstaan (met zijn brein en al zijn hogere hersenfuncties). De eerste mededelingen wijzen erop dat ook deze theorie ten onder kan gaan. Homo naledi is namelijk zéér oud, leefde al op de grond, en begroef zijn doden in grotten. Allemaal kenmerken die duiden op fikse cognitieve gaven. Maar ondertussen had naledi nog steeds een zeer bescheiden ‘aapachtig’ brein.

.... Er zijn straks geen ‘ijzeren redeneringen’ meer die mooie verbanden leggen tussen fysieke kenmerken, gedrag, cognitieve vaardigheden en breinomvang. Alle combinaties zijn mogelijk. De afgelopen decennia hebben verschillende vondsten al tot de nodige vraagtekens geleid. Denk aan de drie miljoen jaar oude Laetoli-voetafdrukken, die opmerkelijk modern zijn – en geen vondst uit die tijd kan de sporen verklaren.

Nu hebben we dus een aap met moderne voeten. Waarschijnlijk schiep de evolutie praktisch elke combinatie van eigenschappen – en wist er een niche voor te vinden. Er is geen ‘menselijke evolutie’. Wat we zien is een wirwar van soorten die in geen enkel glad schema passen; een ondoordringbaar doolhof vol zijwegen, vol splitsingen en doodlopende stukjes. Onbegrijpelijk, doelloos. Totdat ineens die ene uiterst succesvolle combinatie Homo sapiens uit de duisternis opduikt.