Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door TheFourHorsemen
Napoleon voerde slavernij terug in. Telt dat ook of is dat minder erg omdat de slachtoffers zwart waren?
|
Het is toch wat genuanceerder dan dat u het hier stelt.
Toen Toussaint Louverture (een voormalige zwarte slaaf) een opstand had ontketend op Haïti (Saint-Dominque) naar het voorbeeld van de Franse Revolutie, werd deze Louverture benoemd door Napoleon als gouverneur-generaal. Maar Louverture ontpopte zich vlug als een dictator die het eiland en de toekomst van de hele kolonie in gevaar bracht. In Januari 1802 landde een Frans invasieleger op het eiland om de orde te herstellen. De Franse marine die het bewind over de koloniën had, maar ook Napoleon, kwamen onder druk te staan van een lobby van suiker en koffiehandelaren om de slavernij weer in te voeren die in 1794 was afgeschaft. Bonaparte was hier fel tegen en kon de druk weerstaan. Op Haiti werd dus de slavernij niet ingevoerd door Napoleon (hij hield dit juist tegen). Het was Dessalines, een voormalig medestander van Louverture, die in 1804 de onafhankelijkheid van Haiti uitriep en van het voormalige Saint-Dominque -en nu Haïti genoemd- de eerste zwarte onafhankelijke staat maakte. Hij voerde de slavernij op Haïti terug in.
Maar de problematiek van de slavernij op Haïti kreeg een staartje en verplaatste zich naar de Antillen. Toen in 1802 de Vrede van Amiens gesloten werd tussen Frankrijk en Engeland werden Guadeloupe en Martinique door de Engelsen aan Frankrijk teruggegeven. Tijdens de Britse bezetting was de slavernij op Martinique nooit afgeschaft. In Guadeloupe was dit wel het geval. En dat schiep een economisch probleem. Immers Guadeloupe dat geen slavernij meer kende, kon niet meer concurreren tegen Martinique en kwijnde economisch weg. Napoleon wilde eerst ook op Martinque de slavernij afschaffen. De Marine en de zakenwereld echter raadden hem dit af vermits de naburige Engelse koloniën de slavernij wél hadden behouden. Indien de slavernij zou afgeschaft worden op Martinique zouden ook daar de rampzalige economische gevolgen vlug zichtbaar worden en niet te overzien zijn.
Napoleon trachtte het vervolgens op een compromis te gooien: op Guadeloupe geen slavernij en op Martinique wel. De Franse senaat sprak hierover echter zijn veto uit. En dit wegens het gelijkheidsbeginsel (ofwel op beide eilanden slavernij, ofwel op beide eilanden de afschaffing van de slavernij). Moeilijke keuze voor Napoleon. Hij moest dus kiezen tussen twee kwalen: de economische ellende van de chaos of een vorm van slavernij. Hij nam zijn verantwoordelijkheid als staatsman en koos voor de naar zijn inzichten voor de minst slechte oplossing en dit dik tegen zijn goesting.
En nu kunt u wel zeggen: ja, allemaal goed en wel, maar Napoleon voerde de slavernij wel in op Guadeloupe. Dat klopt. Maar men doet nu eenmaal in de politiek niet altijd wat men wil, ook al is men Napoleon.
Merk op dat slavernij uiteindelijk werd afgeschaft op beiden eilanden in 1848. Engeland schafte de slavernij reeds af in 1831 en Nederland maakte pas een einde aan de slavernij in Paramaribo in 1863.
Dat zijn de officiële data. Maar dat er in de praktijk een soort verdoken slavernij nog een hele tijd bleef bestaan in die gebieden is volgens mij zo goed als zeker.