Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten
Toch wel.
Aalmoezen werden gegeven aan de armen vooral door rijke kooplui in het begin van het calvinisme. Maar ook later. En iedereen moest goed kunnen zien hoe de rijke koopman zoveel aalmoezen gaf.
"Hoe afwijzender het Calvinisme tegenover de gemeenschap der goederen stond, des te noodzakelijker bleek het de massa's op economisch gebied daarvoor iets anders in de plaats te geven, want van moraalprediking alleen is nog geen hongerig mens ooit verzadigd geraakt. Het vond dat vervangingsmiddel in het stelsel der aalmoezen.
Daar de kern der Calvinistische beweging uit de rijke koopmans- en fabrikantenstand bestond, kon zij op het gebied der weldadigheid zeer luisterrijk voor de dag komen.
Door hun aalmoezen lokken de geuzen de arme lieden hun beweging binnen’, schrijft V. Vaernewijck [II 74]. Dit wordt door anderen bevestigd, vooral voor wat het jaar 1566, het begin van de openbare volksprediking, betreft.
Onder de Protestanten en geuzen’, aldus Campene [pag. 38], ‘waren aalmoezeniers, die aalmoezen uitdeelden aan hen, die van hun secte of religie waren of die zich bereid verklaarden toe te treden, doch niet aan anderen. Bij gelegenheid van de preek gaf men grote aalmoezen, sommige lieden geraakten deswege geheel buiten zich zelf van vreugde.’
"
Bovendien stond de Bergrede zeer hoog in het vaandel van de Calvinisten. Het kon hun zielenheil alleen maar ten goede komen, moesten ze toevallig uitverkoren zijn. En dus, aalmoezen werden alleen gegeven door de calvinisten aan andere calvinisten of aan mensen die ze konden 'binnenhalen' door het geven van deze aalmoezen. M.a.w. het 'calvinistisch-aalmoezen-geven' was vooral gestoeld op persoonlijk en collectivistisch calvinistisch eigenbelang.
|
Calvinistisch
Prof. dr. G. J. Schutte, emeritus hoogleraar geschiedenis van het Nederlands protestantisme aan de VU, stelde in een causerie dat Nederland nooit een echt calvinistisch land is geweest. Dat was volgens hem hooguit het geval in het begin van de negentiende eeuw.
In 1809, na twee eeuwen gereformeerde prediking, catechese en onderwijs, rekende slechts 55 procent van de Nederlandse bevolking zich tot de Gereformeerde Kerk. In de eeuwen daarvoor zal het percentage kleiner geweest zijn. Vanaf het midden van die eeuw drukte de opkomst van het rooms-katholicisme het percentage calvinisten, later de ontkerkelijking.
Prof. Schutte stelde dat het er in de zeventiende en achttiende eeuw vaak niet zo best gesteld was met hen die wel calvinist waren. „Mannen haalden het mes bij een vechtpartij snel uit de schede, vrouwen waren echte haaibaaien en de kermis vond plaats na de preek.” Het feit dat de nadere reformatoren het land wilden reformeren, betekende dat er nog veel te doen was. Het beeld van het calvinistische Nederland is volgens de emeritus hoogleraar in de negentiende eeuw ontstaan, toen men Nederland het Israël van het Westen ging noemen. „Het idee van een gereformeerde staat paste bij het nationalistische streven om van ons land een eenheid te maken. Abraham Kuyper was een van degenen die het verleden idealiseerden. De beeldvorming had zo veel succes, dat iedereen ging geloven wat Kuyper en anderen zeiden”, aldus prof. Schutte.
http://www.refdag.nl/kerkplein/kerkn...tinus_1_301878