[RodeLantaarn]

Oorspronkelijk geplaatst door Johan Bollen

Beter geval per geval bekijken. Dat je in Europa op dit moment die indruk hebt verwondert me niet.

Een anekdote. In Bolivia kregen door de nieuwe democratisch verkozen grondwet indianengemeenschappen voor het eerst rechten. Als gevolg van de laatste verkiezingen verkozen ze in verschillende regios hun leiders, en wat gebeurde er nu...op heel wat van die plaatsen hebben die gemeenschappen beslist de democratie af te schaffen en te vervangen door een consensussysteem.

Democratie is voor mij eerder een idee dan een systeem, een idee dat ingaat tegen de dominering van een mens door de andere. Democratie staat niet gelijk noodzakelijkerwijze met het bestaan van partijen of zelfs verkiezingen. In die zin is de beslissing van die indianengemeenschappen niet 'antidemocratisch' te noemen.

Democratie is geen garantie tegen mensenrechtenschendingen. Maar om een democratie te behoeden van excessen heb je een andere democratische instantie nodig, anders beland je in een dictatuur. Mensen als Kissinger hebben geen respect voor de democratie. Zij voelen zich in de positie te kunnen oordelen wanneer ze iets democratisch vinden niet gebaseerd op het feit of de wil van een volk vertegenwoordigt wordt maar louter op het feit of dat volk een wil heeft die overeenkomt met het eigen verlangen dat volk te domineren. Dat krijg je als je de democratie overboord gooit. Besef dat het in complexe maatschappijen een van de weinige manieren is om vreedzame veranderingen te pogen doorvoeren. Het alternatief is een opeenvolging van revoluties. Dat krijg je trouwens zowiezo als de democratie begint uitgeholt te raken zoals in Europa, waar het er bijna niet toe doet wie aan de macht komt via het democratisch proces omdat die macht niet veel meer voorstelt.

Dat bepaalde systemen ontsnappen aan democratische controle (het rechtsysteem, centrale bank) is een situatie waaraan verholpen kan worden. Het gebrek aan die controles zorgt ervoor dat die sytemen voornamelijk de interesses van elites vertegenwoordigen die de kans hebben die systemen naar hun hand te zetten. Wat nodig is is een bevolking die beter geïnformeerd is, actiever is, en instanties en processen die transparantie en rechtvaardigheid bevorderen.

Als je denkt dat je de democratie hebt dan ben je ze aan het verliezen. Maw ook in landen als België verliest de burger zeggenschap indien die burger passief en onwaakzaam blijft. De uiterlijke vormen van de democratie kunnen blijven bestaan (verkiezingen, partijen, TV debatten) terwijl ondertussen een dictatuur zich ongemerkt kan instaleren. Dat proces is bijna onvermijdelijk met een passieve bevolking, en ik weet dat de bevolking in bv. België véél passiever is dan die uit landen als bv. Bolivia. Verkiezingen in Bolivia zijn transparanter en hebben wel degelijk betekenis, meer dan in België durf ik beweren. De 'oude' democratieën van Europa hebben een frisse wind nodig. Sociale bewegingen zijn er nodig om de democratie wakker te schudden en te ontdoen van de corruptie en het nepotisme dat er is ingeslopen.

Waren er maar meer 'telivisators' stuk denk ik soms.

Ik kon het zelf onmogelijk zo goed verwoord hebben.