Oorspronkelijk geplaatst door dalibor
Het Antwerps college van Bart De Wever heeft de aanvraag voor de bouw van een uit de kluiten gewassen nieuwbouwproject aan de Tunnelplaats, waar momenteel nog de oude Renaultgarage staat, goedgekeurd. Dat gebeurde tegen het advies van de stedenbouwkundig ambtenaar in. Eerder berichtte Apache.be al over de miljoenenwinst bij de bizarre dubbele verkoop van de Tunnelplaats, en over de opmerkelijke rol van de kabinetschef van Bart De Wever in dat verhaal. Hij werd aan de vooravond van de goedkeuring van de bouwaanvraag door De Wever opzij geschoven als kabinetschef.
Eerst de feiten. Afgelopen vrijdag keurde het college de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning aan de Tunnelplaats 3-7 goed. De aanvraag werd ingediend door de nv Tunnelplaats. Dat is een dochter van de Land Invest Group die er een toren van 44,34 meter hoog wil optrekken waarin naast een ondergrondse parking voor 167 wagens ook 288 studentenkamers, 74 appartementen en enkele handelsruimtes worden voorzien.
Fundamentele bezwaren
Het Antwerps college keurde de aanvraag goed, ondanks een negatief advies van de stedenbouwkundig ambtenaar die fundamentele bezwaren oproept, ook van andere adviserende instanties.
Zo schrijft het Gecoro (gemeentelijke commissie ruimtelijke ordening):
Hoogbouw of niet, deze plek vereist een hoogkwalitatief project dat ingebed is in een visie die verder reikt dan het perceel of bouwblok. Momenteel is het bouwproject nog niet rijp en zijn er nog te veel aspecten niet onderzocht
Verderop lezen we nog:
De aanvraag voldoet niet aan het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke verordening betreffende toegankelijkheid, zodat met toepassing van artikel 4.3.7. van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, de aanvraag dient geweigerd.
(…)
Vastgesteld wordt dat de aanvraag strijdig is met verschillende artikels van het ruimtelijk uitvoeringsplan Binnenstad en met de bouwcode.
(…)
Helemaal vreemd is dat in de bouwaanvraag het nieuwe justitiepaleis wordt ingeroepen als onderdeel van het ‘referentiebeeld’ in de buurt van de Tunnelplaats en als argument om een afwijking te bekomen. Ook dat blijkt uit het verslag van de stedenbouwkundige ambtenaar:
Het nieuwe gerechtsgebouw bevindt zich nog veel verder, op meer dan 4 kilometer afstand van onderhavige vergunningsaanvraag. Dit gebouw bevindt zich dus ook veel te ver om als referentiebeeld te kunnen dienen voor onderhavige aanvraag. Daarenboven telt het nieuwe gerechtsgebouw slechts 1 ondergrondse en 5 bovengrondse verdiepingen. De gevelhoogte bedraagt maximaal 18 meter (het zijn enkel de schaaldaken die hoger zijn), hetgeen dus allerminst vergelijkbaar is met de hoogte van het beoogde project (ongeveer 40 meter hoogte).
De conclusie spreekt dan ook voor zich:
Gelet op het thans van toepassing zijnde RUP Binnenstad, hetgeen de harmonieregel en het referentiebeeld als uitgangspunten voorop stelt, is het juridisch-technisch niet mogelijk om binnen de voorschriften het project te vergunnen (…) Aan het college wordt voorgesteld om de stedenbouwkundige vergunning te weigeren.
Collegebesluit
Het Antwerps college onder leiding van Bart De Wever schuift de argumentatie van haar eigen ambtenaar helemaal opzij en stelt zonder verpinken helemaal het tegenovergestelde:
Het beleid volgt de zienswijze van de GSA niet en wel om volgende redenen; De aanvraag respecteert de harmonieregel; De aanvraag is niet in strijd met het RUP; De aanvraag verbetert substantieel de leefkwaliteit in de buurt.
Sommige argumenten die daarbij op tafel worden gelegd lijken erop te wijzen dat er niet eens echt moeite werd gedaan om ze hout te laten snijden:
Bij de toepassing van de harmonieregel kijkt men naar een lijn of een gebied. Soms is het aangewezen om het gebouw in een ruimer gebied te plaatsen waar een harmonie duidelijk merkbaar is. Andere keren is de straat zelf een uitstekend referentiebeeld voor de harmonieregel, maar meestal zijn dit de gebouwen langs dezelfde zijde van de straat als het gebouw van de bouwaanvraag en dit van straathoek tot straathoek.”
In het specifieke geval is een voorbeeld een “van straathoek tot straathoek”-benadering of elke andere afgemeten benadering, arbitrair. Beleidsmatig wordt er duidelijk geopteerd voor een ruimere (helikopter)benadering waarbij goede ruimtelijk ordening, juridisch kader, leefkwaliteit en ruime omgeving met elkaar verzoend worden
(…)
Binnen een stedelijk weefsel kan deze nieuwe bebouwing absoluut een nieuw lokaal referentiepunt worden. Daarom aanvaardt het beleid dat de aanvraag als referentie neemt en harmonie nastreeft met de Leien en haar gebouwen als London Tower, Theaterbuilding, Antwerp Tower, Vlaamse Opera, Nieuw Gerechtsgebouw, ….
Collegebesluit inclusief advies stedenbouwkundig ambtenaar
Dat de politieke wereld het advies van haar eigen stedenbouwkundig ambtenaar niet volgt en flagrant tegenspreekt, is uitzonderlijk. Al helemaal voor een dermate groot bouwproject. Bovendien – en dat is zo mogelijk nog uitzonderlijker – kwam de beslissing om de bouwaanvraag negatief te adviseren er na het inwinnen van juridisch advies bij het internationale advocatenbureau DLA Piper. Dat de ambtenarij zich op dergelijke wijze indekt tegen haar eigen politieke overheid is tekenend voor het gewijzigde beleid op het vlak van stadsontwikkeling in Antwerpen.
Kabinetschef De Wever
Met de goedkeuring van de bouwaanvraag komt er een (voorlopig) einde aan een saga met een opmerkelijke chronologie en een aantal bijzondere gebeurtenissen. Centraal daarin staat de verkoop van de oude Renaultgarage aan de Tunnelplaats. Die werd op dezelfde dag twee keer verkocht. Apache.be kon de hand leggen op de verkoopakten en stelde vast dat op 21 december 2012 – anderhalve maand na de gemeenteraadsverkiezingen – een vennootschap van zakenlui Maurice De Velder en Tom De Wilde het pand kocht van de Renault Retail Group Belgium voor 5,82 miljoen euro. Dezelfde dag nog verkochten ze het pand op hun beurt door voor 9,09 miljoen euro aan de Land Invest Group die voor die gelegenheid de vennootschap nv Tunnelplaats oprichtte.
Geen onbelangrijk detail: met hun bod aan de Renault Retail Group (onder gesloten enveloppe) zaten De Velder en De Wilde al een fors stuk hoger dan de andere bieders. Volgens bouwpromotoren zou een bod van om en bij de 3 miljoen euro een logische prijs zijn geweest voor de site die – zo zag het er toen althans naar uit – voor haar verdere ontwikkeling bepaald wordt door de geldende voorschriften van het RUP Binnenstad. In dergelijke situaties wil de logica dat de verkoper zijn prijs laat zakken om de terreinen wel rendabel te maken. Het tegenovergestelde gebeurde: uiteindelijk betaalde de nv Tunnelplaats drie keer meer dan de volgens insiders ‘redelijke prijs’. Het geld voor die aankoop haalde de Land Invest Group bij het Ogeo Fund, een pensioenfonds van de PS uit de omgeving van Seraing van sterke man Stéphane Moreau.
Blijft de vraag waarom Land Invest Group bereid was om zo diep in de buidel te tasten.
Land Invest Group
Wie in de periode waarin de deal tot stand kwam een bijzonder parcours aflegde is Joeri Dillen. Tot juli 2012 werkte Dillen als adviseur ruimtelijke ordening op het kabinet van Ludo Van Campenhout (N-VA). Die was op dat moment als schepen bevoegd voor ruimtelijke ordening, een post die hij in het huidige college aan zijn partijgenoot Rob Van de Velde moest laten.
Na zijn vertrek bij Van Campenhout werd Joeri Dillen operationeel directeur bij Land Invest Group. Drie maanden lang bleef hij aan het hoofd staan van de bouwgroep, tot Bart De Wever hem riep als toponderhandelaar voor N-VA bij de totstandkoming van het beleidsakkoord in Antwerpen. Dat Dillen, samen met De Wever en Homans plots toponderhandelaar werd voor N-VA kwam voor velen als een totale verrassing. Na de onderhandelingen werd Dillen kabinetschef van Bart De Wever.
Mocht Dillen op post zijn gebleven, dan zat Bart De Wever vandaag met een kabinetschef die bij zijn aantreden CEO was van een bouwbedrijf dat straks vele miljoenen verdient dankzij een zeer uitzonderlijke en omstreden politieke beslissing
Mogelijk spelen daarbij de uitstekende relaties tussen Joeri Dillen, Eric Van der Paal en Bart De Wever een rol. Van der Paal is de zoon van Rudi Van der Paal, de intussen overleden ‘moneyman‘ van de Vlaams-nationalistische politieke wereld – zowel voor N-VA als Vlaams Belang – die ook aan het hoofd stond van bouwgroep Amber. Eric Van der Paal heeft nog wat lopende akkefietjes met de fiscus, maar is een stille vennoot binnen de Land Invest Group. Van der Paal speelt vooral een belangrijke rol bij de ‘introductie’ van de (omstreden) Nederlandse leiders van de Land Invest Group in de Antwerpse immowereld.
Tussen de families De Wever en Van der Paal zijn de relaties van oudsher innig en ook tussen Bart De Wever en Eric Van der Paal bestaat volgens insiders een stevige band. Hetzelfde kan gezegd worden van de relatie tussen Joeri Dillen en Eric Van der Paal. De immoman werd niet zo lang geleden nog peter van Dillens dochtertje.
Insiders wijzen erop dat na publicatie van een aantal stukken over dit en aanverwante thema’s de positie van Joeri Dillen als kabinetschef aan het wankelen ging. Bart De Wever zocht en vond een ‘tweede kabinetschef‘. Officieel kwam Koen Derkinderen – intussen kabinetschef van Vlaams minister Liesbeth Homans – naast Joeri Dillen te staan, maar al snel werd duidelijk dat het dossier ‘Tunnelplaats’ potentieel schadelijk kon zijn voor Bart De Wever, zeker zolang Joeri Dillen zijn kabinetschef was. Het vertrek van Dillen maakt het alleszins een stuk makkelijker om, tegen het advies van de stedenbouwkundig ambtenaar in, een vergunning te geven voor een project dat de veel te hoge som die Land Invest Group voor de Tunnelplaats op tafel legde kan verklaren. Mocht Dillen op post zijn gebleven, dan zat Bart De Wever vandaag met een kabinetschef die bij zijn aantreden CEO was van een bouwbedrijf dat straks vele miljoenen verdient dankzij een zeer uitzonderlijke en omstreden politieke beslissing.
Bouwpromotoren baas
In de Antwerpse architectenwereld wordt de wijze waarop de politiek haar eigen administratie passeert in het dossier Tunnelplaats intussen als het ultieme bewijs gezien van het feit dat “het Antwerps stadsbestuur de voorbije jaren helemaal in de zak van projectontwikkelaars is gestopt”. Als een bewijs ook van de aanklacht die Vlaams bouwmeester Peter Swinnen – Suburbia aan de Schelde - eerder dit jaar neerschreef in De Standaard. Dat het in dit concrete geval om een projectontwikkelaar gaat met een aangebrand verleden (in Nederland kwamen ze tien jaar geleden in het nieuws omwille van vriendjespolitiek, belangenvermenging, creatief boekhouden en slecht risicobeheer, ToC), maakt het verhaal enkel onverkwikkelijker.
|