Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door satiper
Als dat de kleinste zijn, dan is dat toch al behoorlijk, hoe groot zijn de zwaarste?
Wat als je gaten krijgt met de massa van miljoenen sterren, of is dat om één of andere reden uitgesloten?
Is het niet mogelijk dat alles (ons hele universum) zich uiteindelijk laat samenpersen tot één mega groot zwart gat dat alles opslokt en waarna de boel eventueel terug herbegint (oerknal enz...)?
|
Een snelle google leert mij dat de zwaarste die tot nu toe gewogen is op ongeveer
21 miljard zonnemassa's ingeschaald wordt. Op zichzelf een vrij nietszeggend getal, maar het is blijkbaar ongeveer evenveel als een flink
dwergsterrenstelsel. Het superzware zwarte gat in onze eigen Melkweg is "maar" zo'n 4.1 miljoen zonnemassa's. Zoals ik al zei, voor zover ik weet is er nog geen algeheel aanvaardde verklaring voor hoe dit soort zwarte gaten in de tijd die ze gehad hebben zo groot kunnen zijn geworden, en we vinden deze zware jongens eigenlijk alleen in de kern van sterrenstelsels, waarvoor ook nog geen hele sluitende verklaring is. Dus iets zeggen over wat er verder met die gaten gaat gebeuren is redelijk speculatief. Er is iets gebeurd of nog een het gebeuren dat in ons standaardmodel tot zover niet goed gevangen wordt.
Dat gezegd hebbende, voorlopig dijt het universum juist steeds sneller uit. De verklaring daarvoor wordt gezocht in "donkere energie", het nog mysterieuzere broertje van donkere materie. Waar donkere materie mogelijk nog uit de boeken gehaald kan worden als blijkt dat er gewoon veel meer bruine reuzen danwel kleine zwarte gaten zijn dan gedacht is donkere energie toch vooral een vraagteken. Maar wat het ook is, het lijkt juist op een grotere schaal invloed te hebben dan de zwaartekracht. Atomen worden geregeerd door elektromagnetische interacties, planeten en hele sterrenstelsels door zwaartekracht, het universum door donkere energie. Als de trend zoals we die nu zien zich doorzet (totaal geen zekerheidje in dit geval) krijgen we geen big crunch (waarna inderdaad volgens sommigen een nieuwe big bang zou kunnen volgen), maar eindigt het universum als een enorme lege koude plek. De meeste materie zal zich tegen die tijd wel in superzware gaten verzameld hebben, maar met uitzondering van een paar toevallige ontmoetingen komen die elkaar niet bijzonder veel tegen.
En als die gaten daar in een universum rondzweven waar ze niks meer te eten hebben gaan we het effect tegenkomen dat Jeebee eerder aanhaalde. Materie kan spontaan verdampen tot een beetje energie. Het gebeurt niet veel (niet op die manier in ieder geval, bij bijvoorbeeld kernreacties verdwijnt ook een deel van de massa als energie, maar het aantal protonen+neutronen blijft in ieder geval gelijk), maar het kan. Als je genoeg jaren wacht, en we zijn hier aanbeland bij het soort getallen waar ik niet eens een gok naar doe omdat ze buiten de wetenschappelijke Sesamstraatlimiet van 10^20 vallen, verdampt het hele universum tot niets dan een klein beetje wijdt verspreidde warmte.
Maar dat is nog niet eens het mafste, het mafste is dat er gedacht wordt dat het ook andersom kan. Je hebt vast weleens gehoord van antimaterie? De theorie is dat je het universum kan voorstellen als een soort vloer vol knikkers. Als je een knikker uit de vloer haalt heb je een knikker die over de rest heen rolt, dat is materie, maar je houdt ook een gaatje over in je knikkervloer, en dat gat kan ook bewegen. En dat is antimaterie. (Toegegeven, de vergelijking werkt niet heel goed, die knikkers zouden zich een beetje verspreiden en je gat is weg, maar dat kan het universum niet.) Meestal hoor je alleen over het scenario waarbij de antimaterie en de materie elkaar tegenkomen, en onder vrijkomen van een heleboel energie verdwijnen. Maar zoals veel reacties kan deze ook andersom verlopen. Het gebeurt nog veel minder vaak dan het spontaan verdampen van materie, maar het gebeurt, op zijn minst theoretisch. Via dit soort processen zou er, zeer waarschijnlijk lang, lang nadat ons universum ooit relevant is geweest, spontaan een nieuwe oerknal kunnen ontstaan (of een los proton, of zelfs een eenzame Eiffeltoren, maar daar heb je niet zoveel aan), ook zonder big crunch.
Exitmundi.nl had hier vroeger best mooie pagina's over, maar niet alles is echt meer te vinden nu, de site is een beetje een hoopje herinneringen geworden.
(Oké, sterrenstelsel, dat werkt als "galaxy', zei het dat het wat verwarrend is met een star system wat dan weer dichter bij een zonnestelsel ligt.)
P.S. Ik ben biochemicus. Als het echt belangrijk is moet je mij met niks vertrouwen dat kleiner is dan een elektron of groter dan een flink ecosysteem. Daar weet ik namelijk niet echt genoeg vanaf. En het best kan je het zelfs tussen een atoom en een walvis in houden.