[Pieke]

Oorspronkelijk geplaatst door Buyck Ruben

Stijging zeespiegel


Het zijn niet alleen de kleine eilandstaatjes die zich grote zorgen moeten maken om de stijging van het zeespiegel. Meer dan 70 procent van de wereldbevolking woont namelijk in kustgebieden en 11 van de 15 grootste steden ter wereld liggen direct aan de kust of aan riviermondingen.

In de 20e eeuw is de zeespiegel tussen de 10 en 20 centimeter gestegen. De IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) voorspelt dat de stijging zich deze eeuw zal voortzetten. In het gunstigste geval met 9 cm, in het slechtste geval met 88 cm. In Nederland zal volgens het KNMI de zeespiegel 50 centimeter stijgen. Duidelijk is dat een kleine stijging van het zeeniveau voor de laaggelegen steden en dorpen aan de kust wereldwijd enorme gevolgen kan hebben.
Wat kunnen we verwachten?
Door de opwarming van de aarde wordt het water in onze zeeën en oceanen warmer. Wanneer zout water warmer wordt, zet het uit. Deze waterexpansie is voor 90 procent verantwoordelijk voor het stijgen van het zeespiegel. Een kleiner aandeel is afkomstig van het smeltend landijs, dat in de vorm van water van land naar zee stroomt. Door de smeltende gletsjers en ijskappen wereldwijd, zoals bijvoorbeeld bij Groenland en Antarctica, neemt dit aandeel wel toe.
Ravages
Zelfs een kleine zeespiegelstijging zal ravages veroorzaken. Kustgebieden zullen overstromen, stormschade neemt toe, kustlijnen eroderen en zoetwatervoorraden worden bedreigd door verzilting. Daarnaast komen alle kwetsbare 'wetlands' aan de kust, zoals mangroven, onder water te liggen en worden riviermondingen steeds zouter. Laagliggende kuststeden en dorpen zullen worden overspoeld. Belangrijke bronnen voor eiland- en kustbewoners, zoals zoet water, visserij, koraalriffen en atollen en de habitats van wilde dieren lopen grote risico’s.
Het verdwijnen van de Groenlandse ijslaag
In de afgelopen eeuw is de zeespiegel tien keer sneller gestegen dan gemiddeld in de afgelopen tweeduizend jaar. Een angstaanjagend scenario is dat de Groenlandse ijslaag smelt.

Het IPCC zegt heirover: "Klimaatmodellen laten zien dat de lokale opwarming boven Groenland ongeveer drie keer zo hoog is als het wereldwijde gemiddelde. IJslaagmodellen voorspellen dat een lokale opwarming van meer dan 3 graden, als deze millennia lang wordt doorgezet, zal leiden tot een geheel smelten van de Groenlandse ijskap. Resultaat daarvan: een zeespiegelstijging van zo’n zeven meter." (IPCC 3rd Assessment, Synthesis report, samenvatting voor beleidsmakers)

Het IPCC voorspelt dat de wereldwijde opwarming de komende eeuw tussen de 1,4 en 5,8 graden zal bedragen. Rond Groenland zal dat drie keer zoveel zijn. Het smelten van de Groenlandse ijskap is al in gang gezet. Dat ondervonden onderzoekers van Greenpeace tijdens hun expeditie in de zomer van 2005.
De West-Antarctische ijslaag
Nog maar vier jaar geleden gingen we ervan uit dat de West-Antarctische ijslaag stabiel was. Maar het onverwachte smelten van het ijs in het gebied bracht wetenschappers op andere gedachten. In 2002 viel de ijsschots 'Larson B' binnen een maand uit elkaar. Deze ijsschots bestaat uit 500 miljard ton ijs en is twee keer zo groot als Londen met al haar buitenwijken. Aangezien de ijsschots zelf op het water dreef, droeg dit uit elkaar vallen niet meteen bij aan de stijging van het zeewater. Wel is het een dramatisch teken dat er iets aan de hand is.

In 2005 liet de British Antarctic Survey in haar onderzoeksresultaten zien dat 87 procent van de gletsjers op het Antarctische schiereiland zich de afgelopen 50 jaar hebben teruggetrokken. Alleen al in de laatste vijf jaar heeft elke gletsjer gemiddeld 50 meter per jaar verloren. Als de West-Antarctische ijslaag helemaal smelt, kan daardoor de zeespiegel wereldwijd met zes meter stijgen.
Gevolgen
Een aantal mogelijke gevolgen van een stijgende zeespiegel:

• De bescherming van onze kusten tegen het stijgende zeewater kost ons miljarden euros. Kijk alleen al naar de Verenigde Staten met hun 20.000 km aan kustlijn en 32.000 vierkante km 'wetlands'. Bij een zeespiegelstijging van één meter kunnen de kosten voor bescherming van deze gebieden volgens onderzoek tot 156 miljard dollar oplopen. Maar weinig landen kunnen dit soort bedragen betalen.
• Met de stijging van één meter zullen eilandstaten als de Malediven helemaal worden ondergedompeld. Twee eilandjes in de eilandengroep Kiribati verdwenen al geheel onder de golven. In het begin van 2005 werden andere eilandjes al door springvloeden overspoeld. De gevolgen waren enorm: landbouwgrond kwam onder water te liggen, zoetwaterbronnen werden vervuild door zout water, huizen en een ziekenhuis werden overspoeld.
• Als de huidige opwarming zo doorzet, zullen steden als Londen, Bangkok, en New York onder water komen te liggen. Miljoenen worden uit hun huis verdreven en enorme economische schade is het gevolg. Het Egyptische Alexandrië is één van de steden die al met een stijging van 1 meter kan worden overspoeld. Het bouwen van dammen is slechts een tijdelijke oplossing. Ook in de rijkste landen zullen de steden worden overspoeld.
• Door de stijgende zeespiegel zullen zowel oppervlakte- als grondwatervoorraden vervuilen, waardoor de watertekorten verergeren. Grondwaterbronnen in Thailand, Israel, China, Vietnam en sommige eilandstaten hebben nu al met zoutwatervervuiling te maken. Ook in Nederland treedt verzilting van het grondwater op.
• Plattelandsbevolkingen en landbouwgrond (vooral voor rijst) zullen aan sommige kusten worden weggespoeld. Een stijging van één meter zal bijvoorbeeld een overstroming van 17 procent van Bangladesh veroorzaken, met als gevolg een bijbehorende evacuatie van tientallen miljoenen mensen en een vernietiging van minstens de helft van de rijstbouw. En dat terwijl Bangladesh nu al één van de armste landen ter wereld is.
• (Bron: IPCC)

IPCC-rapport 2007

Het Intergovernmental Panel on Climate Change is een VN-organisatie die wetenschappelijke bevindingen van duizenden wetenschappers over de hele wereld over de klimaatverandering vergaart en die ongeveer om de zes jaar in een rapport publiceert. Het IPCC doet dus zelf geen onderzoek en wordt algemeen als de meest neutrale bron van informatie over klimaatverandering beschouwd door het grote en gevarieerde aantal wetenschappers dat de rapporten schrijft en herschrijft. De deelname van critici maakt dat de conclusies van het rapport als erg conservatief mogen worden beschouwd.

Klimaatverandering is moeilijk te meten en voorspellen, maar enkele zaken zijn wel al erg zeker en de belangrijkste daarvan zijn:

• 11 van de 12 warmste jaren sinds 1850 vallen in de laatste 12 jaar.
• De Aarde is in de afgelopen eeuw bijna 0,76 °C warmer geworden en daar zal in de komende eeuw nog 1,1 tot 6,4 °C bij komen, onder andere afhankelijk van welke maatregelen genomen zullen worden.
• De oceanen hebben meer dan 80% van de toegenomen warmte in het klimaatsysteem geabsorbeerd, waardoor het zeewater is gaan uitzetten. Daardoor is in de 20e eeuw de zeespiegel wereldwijd met 17 cm gestegen. In de komende eeuw zal de zeespiegel daar bovenop nog 18 tot 59 cm stijgen en doordat de oceanen warmte zullen blijven opnemen zal de uitzetting nog eeuwen doorgaan. Die stijging kan nog hoger uitvallen door verdere afkalving van de ijskappen van Groenland en Antarctica (die in de laatste jaren sterk is toegenomen). Bovendien zal door regionale effecten de stijging in Nederland tot 15 cm hoger uitvallen.
• De opwarming is vooral het gevolg van de uitstoot van broeikasgassen als kooldioxide (CO2) en methaan (CH4). De concentraties van die gassen in de atmosfeer zijn momenteel de hoogste in minstens 650.000 jaar. Dit is vooral het gevolg van menselijk handelen, vooral verbranding van fossiele brandstoffen, maar ook landbouw, veeteelt en landgebruik. De invloed van variaties in zonnestraling (waar sommigen het aan wijtten) is gebleken klein te zijn in vergelijking.
• De CO2-concentratie in de atmosfeer is sinds 1750 met 35% toegenomen. Die toename gaat in de afgelopen 10 jaar sneller dan ooit.
• Doordat een deel van de CO2 oplost in de oceanen zijn die aan het verzuren. Dit heeft tot nu toe een dempend effect gehad op de opwarming, maar die buffer begint verzadigd te raken, waardoor die demping minder zal worden. Bovendien zal dit tot gevolg hebben dat een eventuele toekomstige daling van de CO2 in de atmosfeer tegengewerkt wordt doordat het weer vrijkomt uit die buffer.

wat mij vooral stoort is dat aan computersimulaties een wetenschappelijke accuraatheid wordt toegekend, en de projecties als feiten worden voorgesteld (weliswaar met zeer ruime marge, om zeker te zijn dat het volledige spectrum bedekt is), terwijl het eigenlijk niet meer zijn dan wilde gissingen. En op basis daarvan wil men een beleid verantwoorden?