Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe
Geweld is bijna steeds een zaak van een kleine groep, maar uit de voortgang van het protestantisme in de zuidelijke Nederlanden blijkt dat de nieuwe richting in vruchtbare bodem viel.
En dat schijnt u maar niet te beseffen. U doet steeds alsof het protestantisme iets is uit de noordelijke Nederlanden.
|
En zo is dit inderdaad en zeker bij het uitbreken van opstanden. Zo ook bij de Belgische Opstand. Toch niet vergeten dat er meer dat 400 Belgische patriotten het leven lieten (en meer dan 600 bij het koninklijk leger).Vandaar dat : “
de Belgische revolutionairen meenden dan ook dat er nu ‘une barrière de cadavres’ is tussen hen en de familie Nassau. Deze teneur is terug te vinden in tal van teksten, liederen en gedichten “ (1)
Prof. Els Witte beschrijft in haar voortreffelijk boek ,‘
Het verloren koninkrijk’, het ontstaan van dit soort geweld tijdens de Belgische Opstand:
“
Dat in Brussel het startsein wordt gegeven op 24 augustus, na de opvoering van de De Stomme van Portici, is overbekend. Het proces wordt dan losgemaakt en de geweldmechanismen één voor één in gang gezet. Aanvallen op de personen, de huizen en de bezittingen van de politieke en economische machthebbers zijn niet ongewoon tijdens zulke sociaal-politieke revoltes. Het behoort tot het register dat ook in het ancien regime werd ingeschakeld. Gecoördineerde destructie heeft vooral tot doel de schuldigen te vernederen en te bestraffen en de materiële getuigenissen van het bewind in de publieke ruimte te doen verdwijnen. Vandaar dat er weggejaagd wordt, geplunderd en brandgesticht. De Noord-Nederlandse gezagdragers maar ook de Oranjegetrouwe autochtone eliteleden worden nu collectief als vijanden bejegend. De afkeer van de Hollanders die in verschillende lagen van de zuidelijke bevolking aanwezig is, vereenvoudigt deze vijandconstructie overigens.
In dit proces treden niet alleen de daders en slachtoffers op. Omstaanders stimuleren niet zelden het geweld. In 1830 is dit niet anders. De bronnen hebben het herhaaldelijk over talrijke toeschouwers. Mede door hun houding kan de terreur heersen. De verspreiding, zowel door mannen als door vrouwen, van valse geruchten en van onjuiste alarmerende berichten zaaien ook in 1830 de nodige onrust en paniek en voeren de agitatie op. Dat alles doet een spiraal van geweld ontstaan die onomkeerbaar wordt.”
(Op. Cit. blz. 116)
__________________________________
(1) Els Witte. ‘Het verloren koninkrijk’.