Timothy Vermeir: Iemand een glazen bol?

[FMisplon]

Iemand een glazen bol?

In tijden van verkiezingen is het een sport om op voorhand te gaan peilen bij de kiezers op wie ze zullen stemmen. Die resultaten gebruiken we dan om te voorspellen wat de uitslag zal zijn. Ook hier op de verkiezingssite doen we gretig mee aan die trend. Maar wat te denken van al die resultaten?

Politici zijn heel voorzichtig als ze het over voorspellingen en peilingen . En gelijk hebben ze. En nu spreken we niet over die honderden peilingen die je op internet ziet. Want die zijn helemaal te gek voor woorden natuurlijk. Maar ook de echte professionele peilingen krijgen geen genade. “De echte peiling is op 18 mei” is een zinnetje dat ongeveer elke politicus van dit land al eens heeft gezegd de afgelopen maanden. Ze hebben een punt.

Zoals iemand onlangs nog kwam te beweren, telefonische peilingen gaan ervan uit dat alle Vlamingen thuis zijn als ze worden gebeld, over een vast toestel beschikken, en eerlijk en oprecht antwoorden als hen wordt gevraagd op wie ze gaan stemmen. Niet dus. Niet alleen is een groot deel van de bevolking meestal niet thuis, niet alleen beschikken steeds meer mensen (vooral jongere mensen) alleen over een GSM, de meeste Vlamingen gaan er nog steeds vanuit dat op wie je stemt geheim is, en moet blijven.

Om het echt nog gekker te maken, hebben allerhande sites nu ook al een eigen peiling op poten gezet. Maar dat is natuurlijk helemaal van de pot gerukt. Want die peilingen beperken zich tot de groep van mensen die op internet surfen, en bovendien die specifieke site bezoeken. Nog steeds een minderheid. En wat voor een! Als Geert Bourgois de helft haalt van wat in onze peiling het N-VA-resultaat is, springt hij een gat in de lucht. En Vivant blijkt volgens onze peiling plots de kiesdrempel te halen. De eerste Vivant-verkozene is dan een feit. Anderzijds, als CD&V het dubbele haalt van wat er nu uit onze peiling blijft, is de carrière van Stefaan De Clerck als voorzitter afgelopen.

In 1999 werd door een professioneel bureau een vooruitgang voor Agalev van ongeveer een half procentje voorspeld. Het werd vijf procent. De toenmalige CVP ging anderhalf procent vooruit gaan. Ze zakten. De twee beslissende factoren voor de coalitiewissel werden niet voorspeld. Verre van zelfs. Maar, we moeten toegeven dat de peiling waarover we het nu hebben, dateert van enkele weken voor de verkiezingen. En wie een beetje een geheugen heeft, weet dat er op die enkele weken nog een kippencrisis zat.

Maar ook: wie een beetje gezond verstand heeft zou moeten beseffen dat peilingen op enkele weken voor de verkiezingen gedoemd om te mislukken. En dat om de eenvoudige reden dat alles wat net voor de verkiezingen gebeurt, buiten alle proporties wordt opgeblazen, door politici én media, met vereende krachten. En veelal hebben die gebeurtenissen een doorslaggevend effect – een beetje zoals het beruchte butterfly effect. Wie weet wat er nog komt tijdens de veertien dagen die ons nog resten...

Dus hebben de politici gelijk. Op 18 mei wordt er gepeild. Niet weken daarvoor. Want dan, en alleen dan, zijn het verkiezingen. Wat voor die datum wordt gepalaverd over mogelijke uitslagen, is per definitie onjuist, om niet te spreken over, weliswaar leuk, maar toch vooral speculatief, gezwets. Enkel in de exacte wetenschappen kan je voorspellen wat er gaat gebeuren. Behalve in de chaostheorie – en we weten allemaal wat voor een chaos het in de Belgische politiek kan zijn.

Timothy Vermeir