|
Secretaris-Generaal VN
Geregistreerd: 4 juli 2004
Berichten: 80.251
|
De zwarte soldatenvlieg op je bord
Wetenschap, technologie, innovatie ... veranderen ons eetpatroon.
Ben jij daar bang van ? Het is pertang de toekomst.
Vanzelfsprekend moet de politiek er voor zorgen dat de voedselveiligheid bewaakt wordt.
Maar moet ze voor de rest van dit verhaal ook aanmoedigen tot innovatie ?
titel: Insecten:de nieuwe soja voor de kippen
link: http://www.standaard.be/cnt/dmf20150522_01694810
Citaat:
23 mei 2015 | Inge Ghijs,Foto’s Sebastian Steveniers
De oceanen worden leeggevist om gekweekte vissen te voeden met vismeel. Het Amazonewoud wordt gekapt om onze kippen en varkens te voeden met soja.
Een alternatieve eiwitbron kan de zwarte soldatenvlieg zijn, maar Europa wijst op de voedselveiligheid. ‘Het is aan ons om te bewijzen dat het veilig is.’
In een tent van netten zoemt een handvol zwarte soldatenvliegen. De eitjes die ze leggen komen in een incubator op 30 graden terecht. Als de eitjes uitkomen, worden de larven een paar dagen opgekweekt op een substraat van kippenmeel. Daarna verhuizen ze naar een plastic bak met organisch afval. In een van de bakken krioelen ze op bananenschillen. Het plastic waarin de bananen verpakt waren, ligt er nog bij. In de bak ernaast hebben de larven een gevarieerder dieet: vervallen eten uit de supermarkt.
In deze serre op de campus van Thomas More in Geel testen onderzoekers samen met mensen van de KU leuven in welke mate en onder welke omstandigheden insecten een alternatieve eiwitbron zijn voor diervoeding. De voorlopige resultaten zien er erg hoopgevend uit. ‘Insecten hebben het grote voordeel dat ze laagwaardige biomassa efficiënt omzetten in een hoogwaardig eiwit’, legt Liesbeth Vogels van Thomas More uit. ‘Wij doen hier testen met de huiskrekel, maar vooral de zwarte soldatenvlieg is erg geschikt voor diervoeding. Ze heeft een heel korte levenscyclus: 40 dagen van eitje tot vlieg. En ze is erg vraatzuchtig: 1 larve kan tussen de 25 en 200 mg per dag eten, en leeft op een kleine oppervlakte. Haar voordeel tegenover de huisvlieg is dat ze geen ziektes kan doorgeven, bovendien is ze kalm en traag.’
‘Voor de verwerking in diervoeding worden niet de volwassen insecten gebruikt, maar de larven net voor ze in het prepop-stadium komen’, vult Mik Van Der Borght van de KU Leuven aan. Hij onderzoekt de voedingswaarden van het insectenmeel. ‘De larven worden gedroogd en verwerkt tot kruimel. In het voeder voor vleeskuikens vervangen we 10 procent van de soja door het insectenmeel, en dan gaan we na wat de invloed is op de groei en de gezondheid van de kuikens en op de smaak van het vlees.’
Supermarktafval
Belangrijk in het proces is de keuze van de afvalstroom waarop de larven gekweekt worden. ‘We kiezen voor een afvalstroom die nu naar de vergister gaat’, zegt Van Der Borght. ‘Reststromen van de landbouw bijvoorbeeld worden nu al ingezet voor diervoeding, daar blijven we dus van weg. Maar supermarktafval is prima, net als mest van varkens of kippen.’
Maar hier stoten we op het belangrijkste struikelblok dat verhindert dat insecten massaal als alternatieve eiwitbron worden ingezet: de Europese wetgeving. Sinds de BSE-crisis is het in Europa verboden om dieren (of afgeleiden) te gebruiken als diervoeding. En omdat insecten ook dieren zijn, mogen ze niet aan kippen of varkens worden gevoederd. Supermarktafval omvat ook klaargemaakte maaltijden of pizza’s met stukjes vlees, en daarom mogen die afvalstromen ook niet worden gebruikt om insecten op te kweken. Hetzelfde geldt voor mest.
‘We moeten zeker kannibalisme vermijden, maar we zouden insecten die op kippenmest zijn opgekweekt aan varkens kunnen geven en omgekeerd. Want hier ligt net de meerwaarde van de insectenkweek: je draagt zo bij aan het hergebruiken van afval en het beperken van voedselverspilling. Het is aan de wetenschappers om aan Europa te bewijzen dat er geen gevaar is voor de voedselveiligheid’, zegt Van Der Borght.
Druk opvoeren
Het Europees Voedselagentschap (EFSA) buigt zich over de vraag hoe veilig de consumptie van insecten is, voor mensen en voor dieren. Hun advies zou tegen september klaar moeten zijn en zal bepalen in welke mate de wetgeving wordt aangepast. Om de druk op Europa op te voeren voor aangepaste wetgeving, richtten in april verschillende insectenproducenten uit Nederland, Frankrijk, Duitsland en Zuid-Amerika het Internationaal Platform van Insecten voor Voedsel en Voeder (IPIFF) op. ‘Het is duidelijk dat insecten een belangrijk alternatief zijn voor de stijgende vraag naar eiwitten. Maar zolang Europa de wetgeving niet aanpast, zijn er geen bedrijven die willen investeren in een grootschalige kweek van insecten en zijn er ook geen mengvoederbedrijven die contracten willen aangaan’, zegt Levi Nietvelt van IPIFF.
2.000 ton insecten per jaar
De vraag is of insectenkweek ook echt rendabel is en kan concurreren met soja. Tarique Arsiwalla, directeur van het Nederlandse bedrijf Protix Biosystems en ondervoorzitter van IPIFF, is daarvan overtuigd. Hij wachtte niet op aangepaste Europese wetgeving om te investeren. In 2009 startte hij op kleine schaal en vanaf juli kan zijn bedrijf 2.000 ton insecten per jaar produceren. Eens zijn op stapel staande projecten klaar zijn, zal het gaan om een tienvoud daarvan. ‘We zouden niet zo veel investeren, als we er niet van overtuigd waren dat het rendabel is. Maar je moet wel op grote schaal produceren’, zegt Ariswalla.
Protix werkt met de zwarte soldatenvlieg. Om toch te voldoen aan de huidige Europese wetgeving, worden de insecten gekweekt op 100 procent organisch materiaal en worden het insecteneiwit en de insectenolie van de larve gescheiden. ‘De olie verwerken we nu al in diervoeding voor kippen, dat is ook Europees toegelaten. Het eiwit gebruiken we alleen in voeding voor huisdieren, tropische vissen en vogels’, stelt Arsiwalla.
Het grootste potentieel voor insectenmeel op korte termijn ligt bij de snel groeiende sector van de gekweekte vis, de zogenaamde aquacultuur. Het vismeel dat nu wordt gebruikt, wordt gemaakt van wild gevangen vis. Daarvoor worden de oceanen leeggevist. Volgende maand opent Protix in Chili, het hart van de aquacultuur voor zalm, zijn insectenbedrijf. ‘We hebben in Noorwegen maandenlang testen gedaan en veel geïnvesteerd in een samenwerking met onafhankelijke instituten. Ons insectenmeel heeft betere nutritionele kwaliteiten dan het vismeel. Die rapporten hebben geholpen om mengvoederbedrijven mee aan tafel te krijgen. De zalmindustrie ziet ons graag komen.’
In theorie zouden insecten nu al voor de aquacultuur kunnen worden ingezet. In 2013 veranderde Europa hierover de wet. Maar dan moeten de insecten gedood worden in een erkend slachthuis. ‘Dat is natuurlijk absurd en onhaalbaar’, zegt Nietvelt.
Blijft de vraag of insecten echt duurzamer zijn dan soja. ‘De grootste winst zit in de daling van de druk op ecosystemen’, vindt Kees Aarts, medeoprichter van Protix Biosystems. ‘Het vismeel zorgt voor een enorme overbevissing. En de massale invoer van soja betekent dat we nutriënten weghalen uit Zuid-Amerika en naar de andere kant van de oceaan brengen.’
Verhakselen of vriesdrogen
‘Insecten zijn dierlijke eiwitten. Daarmee kippen en varkens voeden, betekent dat je een extra stap toevoegt aan de voedselpiramide, wat eigenlijk niet duurzaam is. Maar omdat ze opgekweekt worden op afvalstromen, boek je toch milieuwinst’, zegt Bart Muys (KU Leuven). Hij maakt deel uit van een internationaal onderzoeksteam dat voor de Europese Commissie nagaat hoe duurzaam en productief insectenkweek is en of er voor het milieu en de gezondheid negatieve effecten zijn.
Maar insectenproductie vraagt ook veel energie: hoge temperaturen om de larven op te kweken. En om de larven te doden, wordt vaak de energieverslindende vriesdroogtechniek gebruikt. ‘Daarom bevelen wij aan om de insecten te kweken in tropische en subtropische landen. Je moet de voedselproductie brengen daar waar ze het meest efficiënt is’, vindt Muys. Maar dat betekent weer dat we afhankelijk blijven van het buitenland.
De wetenschappers zijn er ook nog niet uit wat een diervriendelijke methode is om de insecten te doden. ‘We weten dat insecten prikkels ervaren, maar ervaren ze ook pijn? Er zal in elk geval een vorm van verhitting nodig zijn voor de voedselveiligheid, omdat de ingewanden niet verwijderd worden.’
Hoe kunnen insecten die enorme hoeveelheid soja vervangen? Uit een haalbaarheidsstudie van de Nederlandse Universiteit Wageningen blijkt dat insectenkweek technisch haalbaar is en een duurzame eiwitrijke grondstof oplevert, maar dat er 72.000 ton insecten nodig zijn om er in Nederland 5 procent van het mengvoeder voor vleeskuikens te vervangen.
‘Natuurlijk kunnen insecten niet alle soja vervangen’, zegt Van Der Borght. ‘Het zal een deel van de oplossing zijn. Een beetje minder afhankelijk worden van soja is ook al belangrijk. En wij hopen dat uit ons onderzoek zal blijken dat de kuikens ook gezonder zijn. Nu eten ze alleen plantaardig voedsel, hoewel het omnivoren zijn. We denken dat dierlijke proteïnen een effect op hun gezondheid zullen hebben, wat ook weer goed is voor de gezondheid van de mens.’
|
__________________
Vlaanderen is niet van iedereen. Vlaanderen is enkel van hen die een inspanning doen om ertoe te behoren.
De grendel-grondwet moet wijken om eindelijk de broodnodige veranderingen te kunnen doorvoeren. Nadien kan de grondwet herstemd worden. Dat is nog gebeurd.
Ik heb de partij gesticht op drie lijnen: Vlaams en Europees, vrij en verantwoordelijk, en sterk en sociaal. Vandaag is dat de grondstroom in Vlaanderen. Geert Bourgeois (N-VA)
|
24 mei 2015, 07:21
