|
[font=Arial][size=2]Mia Doornaert, De Standaard, 21 februari 2004[/size][/font] [font=Arial][size=4]"Laat eens doctoraten maken over wat in moskeeën verteld wordt"[/size][/font]
[font=Arial][size=2]Het antisemitisme, dat in Europa uitgeroeid leek door de afschuw over de uitmoording van de joden, is weer in opmars. De Europese Unie en het Joods Wereldcongres trokken daarover aan de alarmbel op een seminarie in Brussel donderdag, en bepleitten een harde aanpak van die ,,Europese ziekte'', zoals de Nobelprijswinnaar Elie Wiesel ze noemde. Veel van de antisemitische incidenten in landen als België, Nederland en Frankrijk van de afgelopen jaren waren het werk van moslimjongeren. Daarmee legde de jodenhaat een vreemde weg af omdat hij in Europa terugkeert, of er weer bovengronds komt, via de islam die nochtans geen antisemitisme, in de Europese zin, placht te verkondigen.
[/size][/font] [font=Arial][size=2]Hoe zit het met de relatie tussen de islam en het jodendom? We vroegen het aan het professor Urbain Vermeulen, hoogleraar Islamkunde en Klassiek Arabisch aan de KU Leuven, buitengewoon hoogleraar Islamkunde aan de universiteit van Gent, en ondervoorzitter van de Union Européenne des Arabisants et islamisants, waarvan hij van 1998 tot 2002 voorzitter was.
[/size][/font] [font=Arial][size=2]- Volgens sommige bronnen bestond in de moslimwereld geen anti-joodse sfeer tot de stichting van de staat Israël. Andere zeggen dan weer dat de obsessie van de islam met het jodendom begonnen is met de stichting van de islam zelf en dat in dekoran al zeer vijandige passages tegen de joden staan. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Om de relatie van islam en jodendom te begrijpen moeten we teruggaan naar het ontstaan van de islam en naar de profeet Mohammed. Heel belangrijk daarbij is dat de loopbaan van de profeet in twee delen uiteenvalt, tien jaar in Mekka en tien jaar in Medina. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
In Mekka heeft hij geen enkele politieke invloed uitgeoefend. In Medina daarentegen was hij niet alleen een religieuze figuur maar ook een politieke leider en een wetgever. De openbaringen uit deze bijna contradictorische periodes van de prille ontstaansgeschiedenis van de islam werden één geheel. Het is voor de moslims van weinig of geen betekenis bijvoorbeeld of de engel Gabriël een bepaalde openbaring aan Mohammed heeft meegedeeld in 617 of in 628. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]Heel die boodschap is eeuwig en onveranderlijk, in het Arabisch ghayr makhloeq, dat betekent ongeschapen. De koran is het eeuwig woord van God. Voor de big bang was God er al, maar ook de koran. Dat wil zeggen dat men bepaalde zaken in de wetgeving niet kan veranderen omdat ze in de koran staan. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Wat zegt de koran over de joden? [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
De profeet komt in 622 uit Mekka in Medina aan waar er twee Arabische stammen of clans en drie joodse stammen leven. Hij heeft aanvankelijk niet de bedoeling een eigen godsdienst te stichten. Hij wil aan de Arabieren de boodschap brengen die Mozes aan dejoden gegeven had, en Jezus aan de christenen. Maar de joden in Medina zeggen: wat die man vertelt, klopt niet met wat wij al eeuwenlang horen. Zij kunnen de profeet betrappen op onjuistheden, overdrijvingen en dergelijke. Zij worden dus zijn belangrijkste vijanden tegen wie hij heel hard moet optreden, wat hij ook gedaan heeft. In dekoran vinden wij heel wat verzen, zogenaamde openbaringen van God, die zeer onvriendelijk zijn voor de joden. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Heeft Mohammed de joden vervolgd? [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Hij bindt de strijd aan op twee vlakken. Het eerste is intellectueel. Hij zegt - en dat is van enorm groot belang - ,,waar jullie joden , maar ook de christenen, van mijn prediking afwijken hebben jullie de tekst vervalst''. De koranische openbaring wordt het criterium voor het onderscheid tussen wat juist is en wat niet juist is, en tot op de dag van vandaag is er geen enkele moslim die afstand gedaan heeft van die gedachte. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]In 624, dat is jaar twee van de islamitische tijdrekening, de hidjra, breekt Mohammed met het jodendom. Hij verandert plots de gebedsrichting. Tot dan toe werd het gebed verricht in de richting van wat genoemd werd al-Masdjid al-Aqsa, de verst afgelegen gebedsplaats. Men noemt dat Jeruzalem maar in feite is dat de tempel van Salomon waarover Mohammed vage geruchten gehoord heeft, waarschijnlijk vanjoden die in Mekka handel kwamen drijven of tijdens zijn karavaantochten naar Syrië. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]Na die breuk pakt Mohammed de joden ook lijfelijk aan. Twee van de drie joodse stammen heeft hij verbannen en hun goederen geconfisqueerd. En na het beleg van Medina door de Mekkanen, in 627, overkomt de derde stam een erger lot. De mannen worden gedood, de vrouwen en kinderen als slaven verkocht. Met andere woorden: er is een serieuze anti-joodse actie geweest van de profeet, waarbij Mohammed zich volgens onze morele maatstaven nogal onbarmhartig heeft getoond tegenover de joden.
[/size][/font] [font=Arial][size=2]Onder de tweede opvolger van de profeet, Omar, werden de joden en ook de christenen, verdreven uit het Arabische schiereiland dat als het ware als een grote moskee beschouwd werd. En sindsdien kunnen joden en christenen in landen als Saudi-Arabië en Jemen geen onroerende goederen verwerven of een definitieve verblijfsvergunning krijgen. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- De islam noemt zichzelf nochtans zo tolerant. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
De islam is dat niet, want de islam kan en mag dat niet zijn. Wanneer de islam andersdenkenden op gelijk niveau zou plaatsen en hun opvattingen als geldig voor discussie aanvaarden, zou dat eigenlijk al een blijk zijn van twijfel aan het geloof van de islam en een begin van ongeloof. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Wat de joden betreft is er nog een ander probleem. De islam kan moeilijk overweg met het feit dat het jodendom op de beginnende islam een grote invloed heeft uitgeoefend. De salaat bijvoorbeeld, het rituele gebed, is niet van strikt Arabisch-islamitische oorsprong. Men noemt dat de Isra'iliyat, dat betekent de zaken die in dekoran terechtgekomen zijn onder invloed van het jodendom. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
In Caïro werd in 1988 een boek uitgegeven, een teruggevonden manuscript van een zeer oude korancommentaar uit de achtste eeuw, van ene Muqatil. Daarin wordt veel belang gehecht aan de Isra'iliyat. Wel, vrijwel onmiddellijk heeft de Azhar-universiteit bepaald dat dit boek niet meer verkocht mocht worden. Omdat het beschouwd kon worden als verkapte propaganda voor het jodendom, en eruit de conclusie getrokken zou kunnen worden dat de islam niet origineel was en bijna een verbastering van het jodendom zou kunnen zijn. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Dat geeft dan die mensen gelijk die zeggen dat de obsessie van de islam met de joden niet met de stichting van de staat Israël maar met de islam zelf begonnen is.
[/size][/font]
[font=Arial][size=2]In de geschiedenis van de islam is er geen sprake van een antisemitisme zoals we dat in Europa gekend hebben. De joden worden samen met de christenen opgenomen onder de groep van de ahl adh-dhimma, de beschermden. Dat zijn zij die, mits het betalen van een belasting, en binnen zeer strenge perken, gesteld door de islam, hun godsdienst mogen belijden. Ze zijn onderworpen aan de shoeroet oemariya, de voorwaarden gesteld door Omar. De hele geschiedenis van de islam door zien wij dat er regelmatig edicten uitgevaardigd worden waarbij dejoden en de christenen onderworpen worden aan die voorschriften. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
De koran is heel duidelijk dat er geen gelijkheid kan bestaan.
Soera 5, vers 51: ,,O gij die gelooft, neemt u niet de joden en de christenen tot verbondenen. Zij zijn elkanders verbondenen, en wie van u met hen gemeenschap aangaat (een contract sluit bijvoorbeeld) die behoort tot hen (m.a.w. is geen moslim meer).'' [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
En in soera 9: ,,Strijdt tegen hen die niet in God geloven noch in de laatste dag, en die niet verbieden wat God en zijn gezant verboden hebben, tot zij de schatting betalen in onderdanigheid.'' [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Er is dus geen sprake van enige gelijke behandeling. De islam kan alleen maar domineren. En aangezien de moslims niet af kunnen stappen van de eeuwigheidsgedachte van de islam zijn er, als men de doctrine van de islam als criterium neemt, geen perspectieven voor een Verlichting, voor wat wij als tolerantie beschouwen.
[/size][/font] [font=Arial][size=2]In onze landen gebeurt nu iets waarvoor geen doctrine bestaat, namelijk de aanwezigheid van grote moslimgroepen onder een niet-islamitisch bewind. Dit is een van de grote problemen bij de integratie, een probleem waarvoor onze wetgevende vergaderingen te lang blind zijn gebleven. Dit wil niet zeggen dat er geen moslims zijn die privé een ander standpunt innemen, maar dat is wel niet zoals het hoort volgens de leer. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Javier Solana zei in een toespraak in Brussel vorige week dat toen zijn land onder de Reconquista de joden vervolgde, zij werden opgevangen in het Ottomaanse Rijk. En dat joden en christenen in de islamitische wereld in ,,perfecte harmonie'' geleefd hebben. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Dat is een politiek correct fabeltje. Alle voorschriften zijn discriminerende voorschriften, om de joden en de christenen klein te houden. De dhimmi's (beschermden) worden gedoogd, maar daar moeten ze voor betalen. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Dat gold ook voor het Ottomaanse Rijk. Ze moesten een gordel dragen met een bepaalde kleur die hun godsdienst aangaf. Ze mochten op een ezel maar niet op een paard rijden en als ze een moslim ontmoetten, moesten ze afstappen. Het uitdragen van hun godsdienst was uiteraard verboden. Zelfs bestaande kerken en synagogen mochten niet hersteld worden. Tot op de dag van vandaag is in de Egyptische republiek een speciale toelating van de president vereist voor de herstelling van een Koptisch kerkje dat bijvoorbeeld door een aardbeving vernield is.
[/size][/font] [font=Arial][size=2]Zelfs de veelbesproken tolerantie van al-Andaloes is volgens mij wetenschappelijk niet hard te maken. Het is toch wel eigenaardig dat we vanaf de tiende eeuw in heel het islamitische Spanje praktisch niets meer horen over christelijke gemeenschappen, wel nog overjoden, over joodse geleerden. Die joden leefden in juder�*as, getto's, en wisten zeer goed dat ze zich gedeisd moesten houden. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Dat in heel Noord-Afrika, met zijn bloeiende christelijke gemeenschappen, het autochtone christendom in twee, drie generaties in de tiende, elfde eeuw vrijwel geheel is verdwenen, getuigt ook niet echt van verdraagzaamheid. En we mogen niet vergeten dat er van het oorspronkelijke christendom in het huidige Turkije vrijwel niets meer overblijft. En dat op het einde van de zestiende en het begin van de zeventiende eeuw de Armeniërs in het Ottomaanse Rijk al zwaar vervolgd werden. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Zegt u dat de joden meer met rust werden gelaten dan de christenen omdat ze kleine groepen vormden en geen mogendheden achter zich hadden die kruistochten konden ondernemen? [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Ja, aangezien de joden oneindig minder talrijk waren dan de christenen, hebben de maatregelen tegen de dhimmi's altijd meer effect gehad op de christenen, bijvoorbeeld op de Kopten in Egypte, of de Grieks-orthodoxen, of de Melkieten, of de Jakobieten in Syrië. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
En over die kruistochten wil ik ook nog iets zeggen. Osama bin Laden klaagt over die kruistochten, en ook bij ons worden ze gelijkgesteld met het agressieve imperialistische Westen. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Ten eerste, de kruistochten hebben in de twaalfde en dertiende eeuw in het geheel van niet alleen de islamitische maar zelfs van de Arabische wereld een hele kleine betekenis gehad. In die tijd werden ze vrijwel beschouwd als een soort grensconflict. Het ging ook om een klein gebied. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Het zijn overigens Europese, niet Arabische historici die dat stukje geschiedenis voor het eerst hebben onderzocht. Het is door de studies van westerse historici, waarvan een van de grote monumenten de Recueil des historiens des Croisades is, uitgegeven rond het midden van de negentiende eeuw door de Académie des Inscriptions et Belles Lettres van Parijs, dat de wereld weer is gaan beseffen dat er iets geweest is als kruistochten. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Waarop de Arabische nationalisten in de negentiende eeuw die publicaties over de kruistochten zijn gaan gebruiken in de propaganda tegen de koloniale mogendheden. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Tot op de dag van vandaag verschijnen er, vooral in Egypte, zelfs van professoren geschiedenis aan universiteiten, werken die onwetenschappelijk zijn en ideologisch gemotiveerd. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Ik stel, en ik ben bereid daarover een discussie aan te gaan, dat de kruistochten eigenlijk een verlate, uitgestelde reactie zijn. Europa was, ongeveer een half millennium na de invallen van de Germanen, weer op de been geraakt en sterk genoeg om te zeggen, we hebben daar in het oosten een aantal gebieden verloren, we gaan die terugnemen. De kruistochten waren een voor die tijd normale reactie op de veroveringen van de islam. Men kan ze niet voorstellen als bloedige agressie en tegelijk doen of alle veroveringen van de islam vreedzaam waren en normaal zijn, of andere culturen niet overrompeld en uitgeroeid zijn. Denk bijvoorbeeld ook aan het zoroastrisme in Perzië. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Israël wordt nu in één adem genoemd met de kruisvaarders en kolonisatoren. Is dat de reden waarom er nu wel een hevig antisemitisme in de Arabische en islamwereld leeft, omdat dejoden ,,hun plaats niet meer kennen'' en een eigen joodse staat hebben gewild? [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Het is inderdaad onaanvaardbaar dat in Dhaar al-Islam, het gebied van de islam, een Dhaar al-koefr, een gebied van het ongeloof ontstaat. Wat ooit islamitisch geweest is, moet het blijven. Een van de grote elementen in de strijd van Osama bin Laden tegen de ongelovigen is het regelmatig verwijzen naar al-Andaloes. Dat is het enige gebied dat een islamitisch rijk was en waaruit de islam is verdreven. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
In het gebied van de islam is de staat Israël ontstaan en in bepaalde kringen zegt men: de Arabische wereld bevindt zich weer in dezelfde gevaarlijke positie als de profeet Mohammed in Medina. In de twintigste eeuw zijn de antisemitische opvattingen uit Europa bekend geraakt in de Arabische en islamitische wereld, en ze oefenen er invloed uit op de geesten, met als grote gedachte dejoden die een sinister wereldwijd complot beramen. Zeer belangrijk is dat het antisemitisme nu meer en meer geïslamiseerd wordt, dit wil zeggen gemotiveerd door een bepaalde interpretatie van gegevens uit de islamitische geschiedenis en doctrine. Men gaat - en hier keren we terug naar de ontstaansgeschiedenis van de islam en de periode van Mohammed in Medina - in dekoran argumenten zoeken om zich tegen het jodendom te keren, waarbij men steeds minder onderscheid maakt tussen Israëli's, zionisten enjoden. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- Betekent dit dat het antisemitisme in de islamwereld zal blijven bestaan zolang de staat Israël bestaat, vrede of geen vrede met de Palestijnen? [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Dat laatste is het gevaar omdat de jodenhaat nu zo sterk geïslamiseerd is. Vergeet bijvoorbeeld niet de enorme invloed van de khomeinistische revolutie op hele generaties in de moslimwereld. Khomeini schreef in zijn woord vooraf op zijn werk over het islamitische bewind dat vanaf haar ontstaan de ,,islamitische beweging'' geleden heeft onder dejoden die de islam in diskrediet gebracht hebben. En dat die haat van de joden voor de islam nog altijd voortduurt. [/size][/font]
[font=Arial][size=2],,De joden nu zijn de afstammelingen van hen die de profeet hebben willen beschadigen. Zij willen nu de Arabieren opnieuw vernietigen.'' Dat vind je nu in Arabische schoolboeken in het lager en middelbaar onderwijs. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
- De Arabische tv-zenders staan bol van het hevigste antisemitisme, ze vertonen feuilletons waarin joden het bloed van christelijke kinderen gebruiken voor rituele gerechten. In de moskeeën wordt gepredikt dat de joden van apen en varkens afstammen. Is het omdat vrijwel niemand in het Westen Arabisch kent dat daar zo weinig op gereageerd wordt? [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Veel mensen in het Westen doen zich voor als kenners van de islam omdat ze er wat over gelezen hebben of in een islamitische land gereisd hebben. Er wordt door die Arabisch-onkundige pseudo-islamkundigen veel onzin verteld maar dat zal niet blijven duren. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Ik vind dat er vandaag de dag enkele doctoraten gemaakt zouden mogen worden over de inhoud van sermoenen in moskeeën, gaande van Marokko tot de uithoeken van Java en Sumatra. Ook over de uitspraken van al dan niet echte imams of islamgeleerden in zogezegde fatwa's en andere min of meer officiële islamverklaringen kan heel wat onderzoek gedaan worden. Dat zou heel veel duidelijkheid scheppen en zou ons in het Westen wel eens met verstomming kunnen slaan. Want tegenover wat nu soms gezegd wordt waren de protocollen van de Wijzen van Zion (een Russisch antisemitisch verzinsel over het zogenaamde joodse wereldcomplot) nog slappe koffie. [/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Mia Doornaert[/size][/font]
[font=Arial][size=2]
Dit artikel werd op 21 februari 2004 gepubliceerd in De Standaard.[/size][/font]
|
22 juli 2004, 16:01
Mohamed, de Islam en de Joden
