PDA

View Full Version : Links-liberalisme, echt een contradictie?


Aangebrande Phönix
6 februari 2005, 23:16
Het kome dan wel uit de mond van weldra-waardeloze stokebrand en plat-populistische idioot H. Coveliers, hoe denken de liberalen hier zelf over? Ikzelf heb een redelijk duidelijke visie omtrent tot waar de functie van de staat gaan moet, dit is inderdaad een afgezwakte vorm van vrije-markt-denken, zij het naar Europese normen uitermate gematigd. Toch ben ik intellectueel eerlijk en noem ik mezelf een links-liberaal, omdat dit nu eenmaal zo is in relatie tot het algemene liberale spectrum. Maar kan dit wel? Moet een economie (want daar situeert zich mijn gematigd-links zijn) niet all-the-way-geliberaliseerd zijn opdat ze naar behoren zou functioneren? Ben ik niet gewoon een softie die niet durft alle troeven aan de mens, het economische model en de vrije wil te laten?
Ik ga niet schermen met voorbeelden waar privatiseringen mislukten of flagrante sociale onrechtvaardigheden heersen in zgn. "liberale" samenlevingen. Ik wil ook als liberaal niet afgerekend worden op het in mijn ogen mislukken van Thatcherisme of andere neo-liberale systemen. Net zomin ik als socialist of sociaal-democraat (wat te rijmen is met liberalisme, vraag maar aan grote denkers Marx en Rushkin) wil afgerekend worden op de primitieve régimes van Lenin of Castro.

Maar is links-liberalisme ernstig of is het gewoon vis noch vlees? Een verzinsel van burgerlijk-links om in de marge van het liberalisme een paradox in leven te houden?

solidarnosc
7 februari 2005, 00:57
Pff. De links-liberalen met verstand zitten in Vlaanderen bij de SP-a, die zonder bij de VLD. ;) Alle partijen in Vlaanderen zijn liberaal, die ene al wat rechtser (linkser) dan de andere maar fundamenteel zijn de gelijkenissen veel en veel groter dan de verschillen. Het VB is een andere vraag, maar die evolueren ook in liberale richting. Nu, ik begrijp dat het moeilijk is om dit te observeren als je er middenin zit.

@lpha
7 februari 2005, 00:58
Liberalisme is links, het verzet tegen onderdrukking en heerschappij in al zijn vormen. Zowel economisch als maatschappelijk. De term links-liberalisme is bijgevolg onzinnig.
Het liberalisme beschouwd de mens als een souverein individu én als kleinste eenheid binnen een samenleving.

Rechts-liberalisme, ook gekent als neo-liberalisme, daarentegen is wel een contradictie. Het neoliberalisme stelt het individu als het centrum van het universum. Een ten topgedreven egocentrisme met een rotsvast geloof in "the survivel of the fittest". Of anders gezegd: ieder voor zich. En is de politieke gangmaker van het kapitalisme.

@lpha
7 februari 2005, 01:26
Pff. De links-liberalen met verstand zitten in Vlaanderen bij de SP-a, die zonder bij de VLD. ;) Alle partijen in Vlaanderen zijn liberaal, die ene al wat rechtser (linkser) dan de andere maar fundamenteel zijn de gelijkenissen veel en veel groter dan de verschillen. Het VB is een andere vraag, maar die evolueren ook in liberale richting. Nu, ik begrijp dat het moeilijk is om dit te observeren als je er middenin zit.

Zelfs LSP vertoont nogal wat liberale trekjes. Al zullen jullie dat niet snel toegeven uiteraard. ;)

Maar waar bespeur jij enig liberalisme bij het VB??
Dat zijn gewoon anti-liberalen.

Aangebrande Phönix
7 februari 2005, 13:41
Hmhm, laat ons niet overgaan in een ze-zijn-het-zelf-retoriek. Liberalisme lijkt mij inderdaad wel samen te hangen met een zekere openheid van het individu, openheid is bij uitstek een links gegeven (om de eenvoudige reden dat links de enige is die dat claimt). Het is vreemd om liberalisme te vangen in de links-rechts-scheiding in the first place eigenlijk. Het onderscheid in klassiek-liberalisme (hoort Keynesianisme daar ook bij?) en neo-liberalisme is misschien zinniger zoals αλφα aangeeft.

Laat ons niet ingaan op het ethische luik van neo- of klassiek-liberalisme, dat is immers niet scherp genoeg afgelijnd (zoals ik heb mogen ondervinden toen ik B Bouckaert het "gezin" hoorde verdedigen). Maar puur socio-economisch gezien: Was het niet Smith die zei dat om te kunnen vertrekken van een vrije "liberale" (de term is uitgevonden in Catalaña) samenleving is een "gelijke" (niet het moderne "gelijkwaardig") startpositie te garanderen van elk individu. Ik weet dus niet of het Smith was, maar in elk geval heerste in den beginne de opvatting dat dit uitsluitend mogelijk was via het onderwijs. Ben ik fout dan wanneer ik stel dat hier de taak van de overheid valt? Iets moeilijker: De lijn werd doorgetrokken naar gezondheidszorg, in hoeverre dient de overheid zich hier te mengen?

Het lijkt alsof we (neo en klassiek) slechts verenigbaar zijn op het vlak van ordehandhaving. Want het enige waar de overheid volgens de "cons" hun handen niet mogen afhouden is dat van de veiligheid (dat sommigen eigenlijk alleen maar zien als een supplement, zie de JM Dedeckers die pleiten voor gewapende burgers).

Hoe liberaal ben ik nog als ik stel dat zowel de gezondheidszorg als het onderwijs, twee steunpilaren ter principiële egalisatie van het individu, onder strikte controle moeten staan van het algemeen goed, zijnde in mijn ogen de overheid?
Hoe liberaal ben ik nog als ik stel dat we het best een zo vrij mogelijke markt combineren met een genationaliseerde gezondheidszorg alla Cuba?

solidarnosc
7 februari 2005, 14:37
Zelfs LSP vertoont nogal wat liberale trekjes. Al zullen jullie dat niet snel toegeven uiteraard. ;)

Maar waar bespeur jij enig liberalisme bij het VB??
Dat zijn gewoon anti-liberalen.
Het VB op zich is misschien (nog) niet liberaal al stel ik vast dat er pakken liberalen rondlopen en lid worden van het VB. Nu, het is uiteraard afhankelijk van wat je verstaat onder liberalisme. Is de CD&V liberaal? Volgens mij wel al hebben ze een aantal conservatieve trekken maar puur economisch gezien verschillen ze toch in de praktijk niet met de andere politieke stromingen in Vlaanderen. Zelfs Groen! is volgens mij liberaal, weliswaar in recyclage verpakking.

@lpha
7 februari 2005, 15:10
Je verward, net zoals de meesten, liberalisme met neoliberalisme.
Beetje te vergelijken met de verwarring tussen communisme en stalinisme.

solidarnosc
7 februari 2005, 15:13
Je verward, net zoals de meesten, liberalisme met neoliberalisme.
Nja, ik denk dat de meeste liberalen hetzelfde probleem hebben. Ik pas me daar een beetje aan. Volgens u is de VLD dus geen liberale partij maar een neoliberale of heb ik het verkeerd begrepen?

@lpha
7 februari 2005, 15:21
Nja, ik denk dat de meeste liberalen hetzelfde probleem hebben. Ik pas me daar een beetje aan. Volgens u is de VLD dus geen liberale partij maar een neoliberale of heb ik het verkeerd begrepen?
Op economisch vlak uitgesproken neoliberaal.
In andere sociale kwesties zijn ze vrij liberaal wat hen de kritiek opleverd van te "links" te zijn bij sommige leden van de achterban.

Aangebrande Phönix
7 februari 2005, 15:43
Op economisch vlak uitgesproken neoliberaal.
In andere sociale kwesties zijn ze vrij liberaal wat hen de kritiek opleverd van te "links" te zijn bij sommige leden van de achterban.
Waah, begin nu niet over de "liberaalheid" van sommige partijen, dat is verschrikkelijk irrelevant in een geïsoleerd politiek landschap als het onze. Wat is jullie referentiepunt trouwens? Definieer liever het huidige zgn links-liberalisme, dan heb ik een antwoord op mijn vraag. :)

@lpha
7 februari 2005, 18:31
Waah, begin nu niet over de "liberaalheid" van sommige partijen, dat is verschrikkelijk irrelevant in een geïsoleerd politiek landschap als het onze. Wat is jullie referentiepunt trouwens? Definieer liever het huidige zgn links-liberalisme, dan heb ik een antwoord op mijn vraag. :)

Je hebt gelijk. Liberalisme laat zich niet vangen in een bepaalde partijpolitiek.
Het is eigelijk een grabbelton waar iedere partij dat stukje uithaald wat het best in het eigen kraam past maar nergens volledig geimplementeerd wordt.
Vivant komt het dichtst in de buurt maar ook weer niet helemaal.
Partijen vertrekken vanuit de eigen klasse (belangengroep) en dat is per definitie niet liberaal. Een zuiver liberale maatschappij is immers een klasseloze maatschappij.
Zowel kapitalisme en marxisme zijn geworteld in het liberalisme maar beiden miskennen en vervormen de fundamentele liberale grondbeginselen.

Het fundament van het liberalisme is de erkenning van de natuurlijke rechten van het individu dat het individu in staat moet stellen maximale invulling te geven aan het eigen leven.
Dit vereist maximale vrijheid. Vrijheid is echter niet absoluut. De vrijheid van de een houdt op daar waar de vrijheid van de ander begint. Hieruit volgt rechtstreeks dat het individu deel uitmaakt van een samenleving en elk lid van de samenleving recht heeft op maximale en gelijke vrijheid. Dit betekent ook dat niemand macht kan uitoefenen op een ander individu. Dit resulteert in een klasseloze maatschappij.

De natuurlijke rechten zijn:
1° Recht op leven
2° Recht op vrijheid
3° Eigendomsrecht op het eigen lichaam ( de vrucht van de eigen arbeid )

4° Toegangsrecht tot de natuurlijke hulpbronnen


Punt 4° is uitermate belangrijk en genegeert door de meesten die zichzelf liberaal noemen.
Elk levend wezen, niet alleen de mens, heeft de natuurlijke bronnen nodig om te kunnen leven.
Ontneem dit recht en alle andere punten worden dode letter.
Privébezit van de natuurlijke bronnen, de angel van het kapitalistisch systeem, betekent feitelijke vrijheidsberoving en (loon)slavernij voor de bezitsloze. In een zuiver kapitalistisch systeem heeft laatst genoemde geen andere keuze dan zich te plooien naar de bezitter van de natuurlijke bronnen met als enig ander alternatief de hongerdood te sterven.
Het moge duidelijk zijn dat de macht die uitgaat van de bezittende klasse haaks staat op de liberale grondbeginselen.
Tussen haakjes, met bezitende klasse bedoel ik niet de bezitters van kapitaal hoewel het meestal wel om de zelfde groep gaat en kapitaalconcentratie het gevolg is van het bezit van de natuurlijke hulpbronnen.

Om terug te komen op wat links-liberalisme nu eigelijk is:
Op het eerste zicht lijkt links-liberalisme sterk op socialisme maar verschilt grondig in aanpak.
Elke liberaal vind dat het initiatief dient uit te gaan van het individu. Links-liberalen vinden ook dat het individu de kans moet krijgen zichzelf te ontplooien door hem te wapenen voor die opdracht. Ondermeer door het beschikbaar stellen van onderwijs voor iedereen. Toegankelijke en degelijke gezondheidszorg past ook in deze doelstelling evenals andere sociale voorzieningen die voorkomen dat mensen in bittere armoede terrecht komen, zoals werkloosheidsuitkeringen, zij het dan als tijdelijke oplossing en als springplank om het eigen leven terug in eigen hand te nemen.
Een links-liberaal is dus niet tegen de staat maar vind dat de staat zich moet beperken tot haar kerntaken en deze taken goed moet uitvoeren met zo min mogelijke overhead aan nutteloze bureaucratie.
Socialisten vinden dat het individu moet beschermt worden en dat de staat die taak in zijn kleinste details opzich moet nemen. Een zeer negatief gevolg hiervan is dat de burger vervreemd van de samenleving en geen enkele verantwoordelijk op zich neemt om andere leden van de samenleving gewoon menselijke zorgen te verstrekken. Daar is geen noodzaak toe, de staat doet dat wel. Bejaarden worden in tehuizen gedumpt, kinderen in creches, gehandicapten in instelligen, ...
Zonder het zelf te beseffen werken ze de individualisering van de samenleven zelf in de hand, en dat is duidelijk niet sociaal!

Aangebrande Phönix
7 februari 2005, 18:45
Wat een prachtige ideologische résumé, ik denk dat ik behoed ben voor een existentiële crisis. :-)

Nu, de economische invulling hiervan: in hoeverre word een markt belemmerd als je de cruciale domeinen onderwijs en gezondheidszorg (en eventueel een kritieke minimum-uitkering) in handen zijn van de overheid? En wat zou dat betekenen in Vlaanderen of België? Wat zijn de meest fundamentele veranderingen die doorgevoerd zouden moeten worden om het om te vormen naar een links-liberale samenleving (wat het in den beginne wel moet geweest zijn). maw hoever mag je gaan in het de-rigideren van ons land?

@lpha
7 februari 2005, 20:39
Wat een prachtige ideologische résumé, ik denk dat ik behoed ben voor een existentiële crisis. :-)
Missie half geslaagt, nu nog een aantal neoliberale dogma's doorprikken :-)

Nu, de economische invulling hiervan: in hoeverre word een markt belemmerd als je de cruciale domeinen onderwijs en gezondheidszorg (en eventueel een kritieke minimum-uitkering) in handen zijn van de overheid?
Zowel de samenleving als de markt zijn gebaat bij een goed opgeleide en in goede gezondheid verkerende bevolking. Dat komt de welvaartcreatie enkel ten goede. Ik zie niet in hoe de markt daar enige hinder of nadeel zou van ondervinden, integendeel ze plukt er de vruchten van.

En wat zou dat betekenen in Vlaanderen of België? Wat zijn de meest fundamentele veranderingen die doorgevoerd zouden moeten worden om het om te vormen naar een links-liberale samenleving (wat het in den beginne wel moet geweest zijn). maw hoever mag je gaan in het de-rigideren van ons land?

Bedoel je met "(wat het in den beginne wel moet geweest zijn)" de oercommunistische samenlevingen uit de préhistorie en die bij sommige natuurvolkeren nog steeds bestaan?
Als het liberalisme volledig heringevoerd wordt bekomen we de moderne versie van die periode. Mensen die vrijwillig en in volle vrijheid samenwerkings- en samenlevingsverbanden aangaan. Liberalisme is de noodzakelijk voorwaarde om zonder enige dwang tot een sociale samenleving te komen. Dat gebeurt gewoon spontaan.

De uitdagng is dan ook om het liberalisme volledig herintevoeren.
Daarvoor verwijs ik naar punt 4° van mijn eerdere uiteenzetting: Recht op toegang tot de natuurlijke hulpbronnen en hiervoor een praktische oplossing te bedenken.
Persoonlijk pleit ik vurig voor de invoering van het onvoorwaardelijk basisinkomen, dat gefinanciert wordt uit rente inning (100%) op het gebruiksrecht van de Natuur, en dat niet meer of minder is dan de tegenwaarde van ieders gelijk recht op de Natuur.

Links-liberalisme gaat niet ver genoeg. Het miskent de hoofdpijler waarop gans het liberalisme gedragen wordt.
Henry George, een klassiek liberaal, maakte er zijn levenswerk van dit aspect van het liberalisme volledig te onderzoeken en toonde feilloos aan dat privébezit van de natuurlijke hulpbronnen de oorzaak is van de schrijnende tegenstelling tussen toename van de armoede bij toenemende vooruitgang van de welvaart.

Henry George: Progress and Poverty (http://www.schalkenbach.org/library/george.henry/ppcont.html)

Aangebrande Phönix
7 februari 2005, 21:06
Dit gaat een lange nacht worden, maar ik heb gegeten en voel me capabel. Laat ons lezen!

Met in den beginne doelde ik op de begindagen van de Belgische natie.

StevenNr1
13 februari 2005, 21:35
Aan @lpha zou ik toch willen vragen hoe hij dan die vrijwillige samenwerking ziet verlopen in een geïndustrialiseerd land als België en hoe de mondiale invoering van dat basisloon praktisch moet gebeuren.

@lpha
15 februari 2005, 02:02
Aan @lpha zou ik toch willen vragen hoe hij dan die vrijwillige samenwerking ziet verlopen in een geïndustrialiseerd land als België en hoe de mondiale invoering van dat basisloon praktisch moet gebeuren.

Mondiaal denk ik dat de VN goed geplaatst is om het basisinkomen te coordineren maar voorlopig is het meer realistisch om dit in de EU ingang te doen vinden.
Invoering moet zowiezo via democratische weg gebeuren. Dat is een process dat tijd vraagt, de bevolking moet gewonnen worden voor het idee dat de Natuur géén privé bezit kan zijn. Het bezit van slaven werd ook lange tijd als een "recht" beschouwt.

De mens werkt al sinds zijn bestaan samen, ook nu nog. In elk bedrijf wordt samengewerkt. Het zou een mooie boel worden als dit niet het geval was. Alleen in het huidige model wordt de arbeider hiertoe gedwongen.
In een samenleving ontstaan diverse behoeften. Dit zet mensen ertoe aan om die noden in te vullen. Met geleverde arbeid kan dan weer de arbeid van anderen gekocht worden om te voldoen aan de eigen behoeften. Sommige beroepen kan in je eentje uitvoeren. Voor de meeste zaken echter is samenwerking aangewezen. Bv: Woningbouw. Wanneer iemand een "gat" in de markt vind kan hij het initiatief nemen om een bedrijf op te richten en vennoten te zoeken. De initiatiefnemer kan ook opzoek gaan naar werknemers uiteraard maar ik vermoed dat weinigen zich geroepen zullen voelen om als werknemer te werken zonder iets in de pap te roeren te hebben.
Met het basisinkomen wordt de mens immers opgewaardeerd van loonslaaf tot kleine zelfstandige. Bedrijven worden dus vennootschappen van werkende vennoten.