PDA

View Full Version : Breek de dictatuur van de meerderheid!


Supe®Staaf
21 augustus 2003, 09:08
Om aan de wil van het volk tegemoet te komen, volstaat een zuiver representatief systeem niet echt meer.
Nieuwe partijen en partijtjes met afwijkende ideologieën en programmapunten dan diegene waar tot halfweg vorige eeuw de meesten stemgerechtigden zich konden in terugvinden, duiken her en der op.
Het establishment legt deze vaak krampachtig het zwijgen op via ondemocratische drempels (geval N-VA/met financiële drooglegging tot gevolg), of via logge onwerkbare coalities, die niet echt meer de verzuchtingen van het kiespubliek kunnen voldoen (Antwerpse monstercoalitie).

Eén middel om de stem van het volk meer te laten klinken,
het BROV (bindend referendum op volksinitiatief),

werd hier reeds op andere topics beargumenteerd en bekritiseerd. De tegenstanders hanteren vaak de term 'dictatuur van de meerderheid', maar wanneer we er nader op ingaan, dan kunnen we dit label nog terechter plakken op wat nu met de stem van de burger gebeurt boven zijn hoofd heen, zonder verdere inbreng in regeerakkoorden en aangegane coalities en gesloten compromissen.

Stel dat je als vrijdenker je stem geeft aan de socialistische of liberale partij omwille van hun traditioneel eerder a-religieuze standpunten en ideologie. In dat geval is een paarse meerderheid voor jou wel te pruimen, maar de kans is al even groot dat de 'winnaar' besluit om een coalitie te sluiten met de in wezen religieuze partij der katholieken! Voldoet die willekeurige, doch mogelijke meerderheid aan de wens van de kiezer die om ideologische motieven VLD of SP-a stemde? Reken maar van niet! Toch is er geen mogelijkheid om het onheus versjacheren van je stem tegen te gaan, binnen het kader van het huidige meerderheids-minderheidsbestel.

Daar het BROV nog niet voor morgen is (zelfs de partijen die zich 'pro' verklaren, bakken er niks van eens ze aan de regering deelnemen), kunnen we misschien eens een paar andere ideeën naar voor schuiven om volkssouvereiniteit dichterbij te brengen.

Konkordanz democratie

Het principe is simpel: élke partij neemt deel aan het besluitvormingsproces, met een proportioneel aantal vertegenwoordigers.

Uiteraard vereist dit, om het klassieke meerderheids/minderheids 'knoppenspel' uit te schakelen geheime stemming. Op die wijze krijg je in elk geval reeds een zuiverder beeld van waar een meerderheid van onze vertegenwoordigers voor staat.
Anders gesteld: iedereen neemt deel aan het bestuur, iedereen heeft ook het recht om naar eer en geweten een voorstel te steunen of af te schieten, ongeacht partijstandpunten en ongebonden door partijtucht.
Een benadering van dit systeem vinden we gerealiseerd op gemeentelijk vlak in Hasselt waar dankzij Robert Stevaert alle partijen tot de 'meerderheid' behoren.
Voor zij die waarlijk een hekel hebben aan geheime stemmingen hieronder een andere wijze om via meerderheden het maximale aantal burgers tevreden te stellen en hun de vertegenwoordiging te geven waar ze recht op hebben.

Verplichte coalitie op basis van stembusuitslag

Ik weet niet of dit ideetje waardevol is, reeds ergens toegepast wordt of niet, en geef het enkel ter discussie en evaluatie mee:
Partij X is de grootste want heeft de meeste stemmen.
Zo er geen absolute meerderheid is, dan moet ze een regeerakkoord sluiten met partij Y: de tweede grootste strekking, en zo verder tot er een voldoende grote coalitie gesloten is.

Op die wijze lijkt een bestuursmeerderheid me reeds legitiemer: ze zou puur van het aantal behaalde stemmen afhankelijk zijn, en aldus zuiverder de wens van de burger vertolken en de representatieve meerderheid zou tevens fijner de ware meerderheid van de bevolking weerspiegelen.

wardje
21 augustus 2003, 18:07
De tegenstanders hanteren vaak de term 'dictatuur van de meerderheid'

Ik geloof dat ik vooralsnog de enige ben die die term gebruik :D Maar feel free iedereen.

wardje
21 augustus 2003, 18:10
Stel dat je als vrijdenker je stem geeft aan de socialistische of liberale partij omwille van hun traditioneel eerder a-religieuze standpunten en ideologie. In dat geval is een paarse meerderheid voor jou wel te pruimen, maar de kans is al even groot dat de 'winnaar' besluit om een coalitie te sluiten met de in wezen religieuze partij der katholieken! Voldoet die willekeurige, doch mogelijke meerderheid aan de wens van de kiezer die om ideologische motieven VLD of SP-a stemde? Reken maar van niet! Toch is er geen mogelijkheid om het onheus versjacheren van je stem tegen te gaan, binnen het kader van het huidige meerderheids-minderheidsbestel.

Onheus versjacheren? De winnaar heeft nu eenmaal nooit absolute meerderheid in dit land. Vandaar dat er compromissen gesloten moeten worden - dat is toch maar democratisch?

Supe®Staaf
22 augustus 2003, 07:56
Onheus versjacheren?
Is mijn voorbeeldje niet overtuigend in die zin?

De winnaar heeft nu eenmaal nooit absolute meerderheid in dit land. Vandaar dat er compromissen gesloten moeten worden - dat is toch maar democratisch?
Compromissen komen inderdaad voor in democratische bestellen.
Het is echter wel fout om op de duur te gaan stellen dat ze het onveranderlijke toppunt van democratie vormen, of dat iets pas democratisch is als het een compromis is.
Je mag niet uit het oog verliezen dat een compromis steeds 'compromitterend' is voor alle partijen. Dat heeft reeds een minder positieve bijklank, nietwaar?
Een compromis is en blijft een soort noodoplossing. Een regeling waar alle betrokken partijen ontevreden over zijn, om het als boutade uit te drukken.
Een compromis is biefstuk derde keus: het stilt de honger, maar een stukske van de rib had bovendien nog lekker gesmaakt.

Ga nu niet beweren dat ik een compromis verwerp, maar het mag geen eindpunt of standaard worden om van democratie te spreken.
Als je het van jouw kant dan toch op handen draagt als ultiem democratisch product, dan heb je ongetwijfeld geen grieven tegen mijn derde voorstel om enkel coalities toe te laten met de partijen waar echt een meerderheid voor stemde (meeste stemmen + 2e meeste enz. totdat er een meerderheid is....)