Dus ook Scientologie is geen sekte.

Wel kan de protestante kerk als zodanig beschouwd worden als afscheiding van de katholieke kerk als de oorspronkelijke.

oei, en voor een groepering kom je ook al niet in aanmerking.

Die groepering komt nog wel, want dat zal de gehele mensheid zijn.

Als iets ongeorganiseerd is, dan opteer ik toch eerder voor benamingen als "religieuze stroming", "beweging"...

Volgens deze omschrijving behoren calvinistische en lutherse christenen tot sekte. Ze maken immers deel uit van een gemeenschap die zich ooit heeft afgescheiden van een grotere groep die tot dezelfde stroming behoort en geleid werden door charismatische leiders (Calvijn en Luther).

Dan ziet u toch ook wel dat die criteria niet echt leiden tot wat een sekte in essentie eigenlijk kenmerkt.

Het voornaamste criterium is blijkbaar dat ze niet met te veel mogen zijn.

"Grote weerstand tegen het verlaten van de groep" schijnt ook een criterium te zijn.

Eén nieuwe leer en openbaring zoals Hitler ?
Volgens Einstein zijn twee dingen oneindig, het heelal en de domheid van de mens.

En met die omschrijving zou men het christendom ook kunnen omschrijven als een sekte: een gemeenschap die zich ooit heeft afgescheiden van een grotere groep die tot dezelfde stroming behoort (jodendom) en geleid werd door een charismatische leider.

Erg onbruikbare definitie dus.

Dan zouden verschillende strekkingen van de islam ook als sekte kunnen worden beschouwd.

Zelfs de grootste groep: in de soennitische islam geldt op geloofsafval de doodstraf.

Misschien kunt u proberen om die vraag te beantwoorden?
Het moet dan gaan om onderscheid, waarom het een ongelijk is aan de andere.
Zullen we voor " religieuze groep" de erkende monotheïstische religies nemen?

Het onderscheid is niet de aanname in vertrouwen of onder dwang. Want bij islam is afvalligheid reden om vervolgd en gedood te worden. Sterke middelen tot dwang dus.

Het is ook niet; verdraagzaamheid.
Want iedere sekte of religie zegt de enige juiste weg te zijn en allemaal kennen ze straf en beloning, hemel of hel. Iedere beweging ziet zichzelf als superieur tegenover anderen. Maar bijvoorbeeld het jodendom streeft niet naar ledenwerving. Jezelf als superieur zien leidt tot onverdraagzaamheid tot wat in strijd is met eigen leer. Daar getuigt dagelijks onze samenleving van.

En het is al zeker niet; democratie. Gelijkheid.
ER is meestal sprake van een leider, volgelingen met vertrouwens en gezagspositie en een haast militaire structuur maar geldt dit voor bijvoorbeeld het Boeddhisme op dit niveau? Nee.
Eigenlijk valt er tussen religieuze groeperingen en sektes niet zo snel onderscheid te maken, buiten de erkenning die samenlevingen geven aan de groepering. Dat verschilt in tijd en plaats dus is dat onderscheid er eigenlijk niet.
Dacht u van wel?

Meent u dus dat het onderscheid tussen mainstream religieuze groep en sekte gelegen zit in maatschappelijke erkenning? Wat houdt die "maatschappelijke erkenning" dan eigenlijk in?

Dan kan de kwalificatie 'sekte' evengoed op de schop, hé. Het biedt dan geen enkele wetenschappelijke meerwaarde. In de sociale wetenschappen woedt trouwens al decennia lang een (onbesliste) discussie over zin en onzin van dat begrip. Zelf blijf ik het zinvol vinden om van sektes te spreken als een specifieke, zeer gesloten organisatievorm, waarbij de vrije keuze wordt ingesnoerd door hersenspoeling en bestraffing van apostasie. In die betekenis is het ook toepasbaar op niet-religieuze - bijvoorbeeld politiek-ideologische - organisaties.

Overigens was het in de Middeleeuwen heel gewoon om religieuze groeperingen zonder uitzondering als sektes te omschrijven. Etymologisch gaat het woord terug op 'sequi' (=volgen), dus eigenlijk verwijst het naar weinig meer dan 'volgelingen'. Maar goed, die min of meer neutrale betekenis heeft het vandaag voor bijna niemand meer.

Eigenlijk zou het best interessant zijn eens na te gaan wanneer het begrip "sekte" een negatieve bijklank heeft gekregen. Een lid van de Hare Krishna heeft me ooit verteld dat hij in India het begrip in het Indisch-Engels helemaal niet negatief wordt aangevoeld, maar gewoon wordt gezien als een aanduiding van een groep die zich met ijver op een bepaald deelaspect van een grotere stroming toelegt.

Bijvoorbeeld.
Hij was immers een Messias, eigenlijk een Judas om ook de Joden de gerechtigheid te doen wedervaren.
Einstein zelf dus inbegrepen.
Want ook hij was een mens.

Beantwoord u eerst zelf even de gestelde vraag? Wat is volgens u dan het onderscheid tussen religieuze organisaties en sektes?
In dit land kennen we erkende religies, zoals de islam, Joden en Christendom. Daar slaat de maatschappelijke erkenning op.

Maatschappelijk sloeg op erkend als religie.
Wat daarom niet betekent dat wat daarbuiten valt automatisch een sekte is, je moet dan gaan kijken naar de organisatievorm. Het was een antwoord aan Jan die het over religieuze groeperingen had, uiteraard komen sektes ook in bredere zijn voor.

De mate waarop mensen verplicht worden om fin bij te dragen en over welke bedragen dit gaat mag gerust ook een criterium zijn.

Waarom zou dat een criterium zijn? Zolang mensen niet verplicht worden lid te zijn of te blijven van een bepaalde kerk of congregatie, lijkt er mij weinig aan de hand. Het staat dan elke club vrij een financiële bijdrage te vragen van haar leden. Als de leden die bijdrage te hoog vinden, staat het ze vrij hun heil - letterlijk en figuurlijk - elders te zoeken.

Dat lijkt me een bijzonder raar criterium. In Nederland kent men het Belgisch systeem van "erkende eredienst" niet. Betekent dit dan dat alle religieuze groepen er bijgevolg sektes zijn?

En wat dan te denken van godsdiensten die naar Belgisch recht geen "erkende eredienst" zijn? Het boeddhisme en het hindoeïsme bijvoorbeeld. Is het boeddhistisch huis in Schoten dan een sekte? En behoort tot de Jaïntempel in Antwerpen tot een sekte?

Daarom ook zie ik die staatkundige erkenning niet als een werkbaar criterium om het onderscheid te maken.

In de vorige post stelde u nochtans dat "maatschappelijke erkenning" een criterium is om het onderscheid te maken. Nu luidt het toch anders.

Wat zijn "sektes in bredere zin"? Is de katholieke, lutherse, calvinistische en oud-katholieke Kerk in Duitsland dan een sekte? Wie lid is, draagt automatisch bij door de Kirchensteuer.

Eigenlijk moeten we gewoon kunnen aanvaarden dat er geen scherpe lijn kan getrokken worden tussen "religieuze groep" en "sekte". Naargelang de insteek en de mate waarop we het objectief kunnen benaderen, zullen de criteria wijzigen en komen we dan ook uit op andere antwoorden.