Het boekje van Peter Mertens gaat nog steeds uit van het antagonisme: kapitalistische klasse versus arbeidersklasse. Er worden ontwikkelingen beschreven van de rol van de natiestaten, het einde ervan, de opkomst van de transnationale ondernemingen in functie van het kapitalistische systeem. Maar er worden geen vragen gesteld over de interne verschuivingen binnen het systeem. Het woord kapitalisme zegt het al: de macht is gebaseerd op kapitaal. Als je goed analyseert, bemerk je dat in principe de gezamenlijke arbeiders het meeste kapitaal bezitten, tenminste in de westerse maatschappijen. Voor wat betreft de ontwikkelingslanden geldt het nog niet. De mogelijke transformatie van het kapitalisme gebeurt natuurlijk niet in één dag; globaal bezien bestaat er een overgangssituatie. Over die transformatie wordt in het boekje geen vragen gesteld.

Terzijde: Enige tijd geleden ontstond er een discussie over de beleggingen van syndicaten. Moeten zij beleggen in de wapenindustrie? En zo ja, zijn de beleggingen indifferent ten opzichte van alle mogelijke wapensystemen? Dat de syndicaten in ondernemingen beleggen op dezelfde manier als iedere willekeurige kapitalist werd niet im Frage gesteld.

Mertens gaat niet uit van het antagonisme, hij stelt vast dat het nog steeds bestaat ondanks de verwoede pogingen van sommigen om te doen alsof dat niet meer zo is.

Over die arbeiders die op de beurs spelen nog dit: een arbeider die zijn werk en dus zijn inkomen verliest, zal over het algemeen snel gedaan hebben met op de beurs te spelen. Hij zal het geld dat hij belegd heeft immers nodig hebben om in zijn dagelijkse behoeften te voorzien, rekeningen en leningen te betalen, enz.
Als zijn werkloosheid te lang duurt zal hij verplicht worden "zijn eigendom" te verkopen. Want het verwondert me dat nog niemand is afgekomen met het fabeltje van het "eigen huis" dat de arbeider ook tot "bezitter" maakt.
Twee simpele (en misschien inderdaad een beetje simplistische) voorbeelden dat al het gezwets over de arbeider-bezitter en de arbeider-belegger voorbijgaan aan het bezit waar het om draait: dat van de productiemiddelen.

[quote]
Het is gewoon zo'n enorme cliché dat het socialisme enkel groeit vanuit een verpouperde beweging van handarbeiders. Ik heb het een paar keer gezegd mensen uit de trertsaire sector verdienen vaak minder als een fabriksarbeider.
Het gaat hem echt niet om "u handjes gebruiken" als we een arbeidersbeweging omschrijven. Het gaat over het werken in loondienst en dat percentage van mensen zonder productie middelen is nog nooit zo hoog geweest. Verder is klassenbewustzijn niet iets dat met een stijgende welvaart zomaar even verdwijnd. Mensen hebben ook ogen in hun kassen steken, ze zien hun opgebrachte winsten groeien en hebben niet veel zin om die nog verder te laten concentreren in handen van een economische elite.
En dat allemaal onder het mom van concuretie kracht. Na langer dan 200 jaar dezelfde argumentatie over internationale handelspozitie en inovatie stimuleren is dat grijs gedraaide liberale plaatje niet interesanter beginnen klinken hoor.


Over het generatie pact, het is u volste recht om dat een sociale maatregel te vinden. Maar het punt blijft dat de SP.a bazis en de ABVV leden zich enorm in het zak gezet voelden door hun partij. Je kan de sociale aard van de SP.a dan wel bediscusieren, van democratie binnen de partij is er duidelijk weinig overgebleven.

Dat verandert daar weinig aan.

Ofwel heb je bij sparen de keuze om het op te potten - wat dus het gevolg heeft van deflatie inflatie zoals daarnet uitgelegd... Als je het echter niet oppot wil het gewoon zeggen dat je het via een omweg terug in circulatie brengt en je dus eigenlijk niets hebt gedaan.

Dan kan je net zo goed gewoon maken dat pensioenen worden uitbetaald met hetgeen je datzelfde jaar int aan inkomsten - gewoon herverdeling dus...

En jij was geslaagd voor economie, zeg je?

Spaargeld komt terecht bij ondernemingen, die het gebruiken om hun investeringen te financieren en dus de kapitaalsgoederenvoorraad uit te breiden en op die manier de productiviteit verhogen, waardoor er in de toekomst een grotere productiecapaciteit is. De investeringen vormen een vraag naar kapitaalsgoederen. Als men dat spaargeld later wil gebruiken kan men ofwel de intresten (dividenden, winsten) gebruiken, ofwel het kapitaal: in dat geval stijgt gewoon de financieringskost voor ondernemingen opnieuw en zal de sector van de consumptiegoederen opnieuw uitbreiden en die van de kapitaalsgoederen inkrimpen. Maar tegen dan is de totale productiecapaciteit uiteraard 'n pak hoger.

Ik snap niet wat er links zou zijn aan een pro-staatvisie.

Een pro-staatvisie is idd nogal kort door de bocht. Maar de gemeenschappelijke zeggenschap over productiemiddelen kan je alleen bereiken door een grote staatsbemoeienis.