Jan Blommaert werpt z'n licht over de nieuwe maatregel die het Antwerpse stadsbestuur zal doorvoeren om handelszaken als nachtwinkels en seksshops te bannen door hen extra te belasten. Ze zouden het imago van de stad naar beneden halen.
Antwerpen is degoutant geworden. Het wordt sinds 2012 bestuurd door een groepje democratisch verkozen idioten, die zo dwaas zijn dat ze het feit dat ze verkozen zijn denken te kunnen laten opwegen tegen het dramatische gebrek aan deugdelijk denkwerk en deskundigheid. Het is de bedoeling van dit groepje deze kosmopolitische en superdiverse stad zo snel als mogelijk om te vormen tot een provinciestadje dat stevig in handen is van een blanke en relatief welvarende middenklasse – zoiets als Apeldoorn maar met nog iets minder Surinamers. Een resem maatregelen wordt hiervoor ingezet, gaande van het ontzeggen van aidsremmers aan hivpositieve migranten over een haast onbegrensde gulheid in het uitreiken van GAS-boetes voor zowat alles, tot de exuberante aanwezigheid van surveillantiecamera’s en de aanwezigheid van de Hondenbrigade van de Federale Politie bij acties van de georganiseerde arbeidersklasse. Deze zucht naar naïef etnisch provincialisme brengt constant schade toe aan het imago van een stad die tot nog niet zo lang geleden het toevluchtsoord was voor andersdenkenden, artiesten en intellectuelen van over grote delen van de wereld.
Fiscale grensbewaking
Racisme is, zoals we weten, geen issue voor het Antwerpse bestuur. Het is een relatief begrip dat nogal vaak wordt ingeroepen als een excuus om het eigen falen te verhullen, want – kijk! – er zijn vele etnische ondernemers die het wél maken in de stad van De Wever – Omega Diamonds kan als voorbeeld tellen. En via deze logica kan geen enkele maatregelen van het stadsbestuur een racistische of discriminerende ondertoon of bedoeling hebben. Wie dat erin leest is van kwaaie wil, want in Antwerpen verloopt alles via “objectiveerbare” criteria en binnen een “duidelijke visie”. In Antwerpen is de hardwerkende, “actieve” migrant dus geheel welkom, zeker wanneer hij vrienden wordt met de hardwerkende rijke blanke Antwerpenaars en samen met hen royale feeestjes organiseert. Of om het lichtjes anders voor te stellen: in Antwerpen zijn en blijven “dikke nekken” welkom, ongeacht hun huidskleur.
Nu heeft het stadsbestuur beslist keihard op te treden tegen “imagoverlagende” ondernemingen. Het gaat hier uiteraard niet over frauderende diamantzaken of corrupte accountants of advocatenkantoren, en nog minder over een aftandse en gevaarlijke nucleaire centrale op luttele kilometers van het centrum.
Neen het gaat over seksshops, wedwinkels, “vzw”-clubs, internetcafés en nachtwinkels: over een bepaald type ondernemingen uitgebaat door kleine zelfstandigen. Dit soort ondernemingen worden nu als “vervuiling” bestempeld, en schepen Kennis had er weinig moeite mee te stellen dat dit type bedrijven in Antwerpen inderdaad niet welkom zijn. Ik gebruik hier met opzet de termen “onderneming” en “bedrijf”, want de winkeltjes die nu in het vizier lopen van de Antwerpse Junta zijn, gezien vanuit een vrijemarktideologie, in wezen niets anders dan bedrijven die door ondernemers worden opgezet en uitgebaat. Die ondernemers zijn – dat is juist – geen leden van de Kamer van Koophandel of de Rotary, en evenmin gebruiken ze de zakenluchthaven van Deurne om diverse delen van hun imperium te bezoeken. Maar het zijn en blijven ondernemers die – zo luidt het – bestuurd worden door een ondernemingsvriendelijk bestuur.
En ze moeten hier weg. Een startbelasting van 6000 euro en een jaarlijkse taks van 1500 euro zal daar wel voor zorgen. Een verlaging van de netto-inkomsten met ruim 100 euro per maand zal voor velen onder deze ondernemers de deur wel dicht doen, want hun inkomsten zijn vaak heel beperkt. En wat de startbelasting betreft: stel je voor dat een dergelijk bedrag zou geëist worden van een beginnend modeontwerper of iemand die een kleine gespecialiseerde bakkerij wil opzetten – het is een barrière die voor elke kleine zelfstandige het ondernemen gewoon onmogelijk maakt. Het is fiscale grensbewaking.
Die grensbewaking moet ondernemers buiten houden die “etnisch” zijn. De geviseerde types bedrijven behoren immers vrijwel allemaal tot de kern-infrastructuur van superdiverse wijken in Antwerpen en elders. Internet-shops, bijvoorbeeld, zijn er voor mensen die geen internetaansluiting hebben, en ze vormen dus een essentiële aanvulling van de leefomgeving voor nieuwe migranten in superdiverse buurten. Idem met de “vzw”-clubs, die etnische verzamelpunten zijn waarin lokaal verblijvende mensen met een gelijke migratie-achtergrond elkaar ontmoeten. Wat de eigenaars van dat soort bedrijven betreft, ook die zijn doorgaans afkomstig uit de migratie. De maatregel is dus de facto discriminerend. Zo relatief blijkt racisme te zijn in Antwerpen: men selecteert eigenschappen van etnische groepen – zoals hun typische vormen van ondernemerschap – en bestrijdt deze. En wanneer de term racisme alsnog opduikt, gooit men de ogen naar de hemel en zucht men dat dit niets, maar dan ook écht niets, te maken heeft met racisme.
De concrete situatie en haar gevolgen
Laat me daarom, en gewoon ter illustratie, deze maatregel eens toepassen op mijn eigen Antwerpse buurt, de as van de Statiestraat-Driekoningenstraat in Berchem. Die buurt is superdivers. De demografische samenstelling is extreem versnipperd en dynamisch, met snel wisselende populaties die de buurt in- en uitgaan. De buurt is dan ook sociaaleconomisch kwetsbaar, er is armoede en grote ongelijkheid, terwijl er toch een zeer sterke “convivialiteit” heerst. De buurt vertoont bijzonder sterke vormen van sociale cohesie, en de buurtinfrastructuur – de aanwezige winkels, bovenal – is daarin een kritieke factor.
Ik overloop de bedrijven in de Statiestraat die door deze nieuwe maatregel rechtstreeks getroffen zullen worden.
Twee wedshops, eigendom van ondernemers met een Turkse achtergrond
Vijf “vzw”-clubs, allemaal uitgebaat door mensen met een Turkse achtergrond
Twee internetshops, allebei uitgebaat door mensen met een Indische achtergrond.
Vier nachtwinkels, uitgebaat door respectievelijk een gezin uit Pakistan, een ondernemer uit India, een uit Irak en een uit Afghanistan.
Dertien bedrijven in de Statiestraat-Driekoningenstraat worden getroffen. En voor het overgrote deel van deze ondernemingen zal de jaarlijkse heffing van 1500 euro de doodsteek betekenen. Elk van die bedrijven zet en houdt mensen aan het werk – doorgaans meerdere personen per bedrijf – en elk van die bedrijven heeft een cliënteel en houdt z’n deel van de straat levendig en ordelijk. Als bij mirakel zijn het, in een buurt zoals deze, allemaal etnische ondernemers, die echter met uitzondering van de “vzw”-clubs een ruim en “oecumenisch” publiek bedienen, en die dat doen aan de hand van het Nederlands (dat in de hele buurt de “lingua franca” is).
De Statiestraat-Driekoningenstraat was vele jaren terug een florissante winkelstraat voor de lokale arbeidersklasse en kleine bourgeoisie. Die “blanke” winkels zijn samen met hun cliënteel stilaan verdwenen, en gedurende jaren was leegstand van winkelpanden hét definiërende element van de straat. Het was die leegstand die de overgebleven Antwerpse inboorlingen een gevoel van verloedering en achteruitgang (en dus “imagoverlaging”) gaf. De afgelopen paar jaren is de leegstand van winkelpanden sterk teruggeschroefd, precies omwille van het dynamisme van nu als “imagoverlagend” omschreven ondernemingen en hun eigenaars. Zij hebben de straat opnieuw een gelaat en een identiteit gegeven, en zij zorgen er voor een bloeiende “markt” die alle geledingen van de zeer diverse populatie bedient. Hun eigenaars hebben zich opgewerkt tot de lagere middenklasse in de buurt. En ze hebben dat allemaal op eigen kracht gedaan, zonder de geringste steun van de overheid. Ze zijn dus zelfs volgens de stringente criteria van de N-VA “actieve” migranten die “meerwaarde” genereren.
Neem die dertien bedrijven weg, en we krijgen opnieuw dertien leegstaande winkelpanden in de Statiestraat-Driekoningenstraat. Het effect hiervan op het “imago” van de straat laat zich raden. Het effect ervan op de sociale cohesie, en dus op de krachten die “integratie” aansturen, eveneens. Goed bezig, Antwerpen.
Idiotie als leidraad voor bestuur
Het gaat hier dus alweer om een maatregel die vertrekt vanuit een volstrekte onkennis van en onbegrip voor de reële sociale patronen die leven in de stad. Het is dus, simpel gesteld, alweer een idiote maatregel, die precies het tegengestelde effect zal opleveren dan datgene wat dit dagdromende gemeentebestuur zich inbeeldt. Wat voor hen de “verloedering” is van een imaginair Apeldoorn-aan-de-Schelde, is in de realiteit van de échte Antwerpse samenleving een essentiële en waardevolle factor van sociale cohesie, veiligheid en economische orde. Als ze die structuren vernietigen, zal Antwerpen niet spontaan hun gedroomde blanke middenklassestad worden. Neen, het is d�*n pas dat de stad terug verloedert qua infrastructuur en verzwakt qua samenhang.
De Antwerpse bestuurders hebben zich nog niet getoond als goede en aandachtige toehoorders voor de stemmen van diverse bevolkingsgroepen en experten die hun catastrofale utopie niet delen. Ook nu blijkt de maatregel genomen te zijn zonder de geringste vorm van raadpleging en zonder zelfs de meest oppervlakkige vorm van onderzoek. Een stereotype van “goede commerce” en een racistische afkeer van “al dat gespuis” volstonden. Ook om die reden is dit bestuur gewoonweg idioot.
Ze zullen hun stad achterlaten met minder hoop, minder verstandhouding en minder samenhang, de dag dat de bevolking hen overgoten met pek en veren ergens ter hoogte van Aartselaar achterlaat. En het imago van hun stad, zal definitief en op rampzalige wijze verlaagd zijn, diet door de eigenaars van nachtwinkels maar wel door een bende bestuurders die Apeldoorn-aan-de-Schelde toch niet zo’n slecht idee vonden.
http://www.dewereldmorgen.be/artikel...-van-antwerpen