Nederlandstalige tegenhangers bedenken voor vreemde woorden.
 

En zulke woorden ergens oppikken en ze hier dan schootjes neerpoten.

Laat u maar eens goed gaan Koenraad !

Dat is Koenaard, niet Koenraad.

Ik veronderstel dat het woordenboek van de Bond tegen Leenwoorden jullie reeds bekend is?

Een andere interessante bron is Taaldacht.

Het probleem bij dit draadje is dat er in deze tijden amper nog woorden zijn die "vreemd" aandoen......

Geachte heren

Er bestaat (jammer genoeg?) enige overeenkomst tussen beide gebruikersnamen. Er wordt weldegelijk "Koenaard" bedoeld en niet "Koenraad" of "Koenaars". Misschien zullen jullie ooit wel beseffen waarom.

Als onze taal in dergelijk verregaande wijze is bevuild, zullen nieuwe vreemde woorden inderdaad minder vreemd aandoen. Daarom vraag ik aan onze beleidsmannen een vernieuwd taalbeleid waar het gebruik van vreemde woorden in het Nederlands verboden zal worden. Hiermee verwijs ik bv. naar het huidig taalbeleid in het Persenland (= Iran) waar het gebruik van westerse woorden in het onderwijs en het nieuwswezen sinds 2006 verboden werd. Taaldacht ijvert volledig terecht voor het gebruik van de benaming "Varzen" in stede van "Persen(land)" of "Perzië". Een voor-Germaanse begin P- werd na de Eerste Germaanse klankverschuiving (Wet van Grimm) een F-. Vervolgens werd een begin F- omstreeks de elfde eeuw in het Nederlands algemeen tot een V- verzacht (vreemd wetenschappelijk begrip: lenisering). De woorden met begin F- die nu in de Vandale woordenboeken voorkomen zijn vooral later geleende woorden, maar ook woorden die een gewestelijke uitspraak volgen of vreemdtalige invloed ondergaan hebben, bv. "Frankrijk" en "Saksen" voor Vrankrijk en Zassen

Aansluitend op de woordenboeken van Bond Tegen Leenwoorden (BTL) en Taaldacht is het hier volgende webstek (enkel gericht tegen uit het Engels geleende woorden):

http://vindpunt.nl/vindpunt.php

Verder heb ik hieronder met behulp van de bovenvermelde woordenboeken een woordenreeks opgesteld met echt Nederlandstalige tegenhangers voor alle vreemde woorden of woorden van vreemde oorsprong die op het voorblad van dit webstek voorkomen:

actief > werkzaam, dienstdoend, metterdaad, bedrijvend / dadig [zie Taaldacht]
adres > woonst, woonmerk
archief (archiveren) > bewaarplek (bewaren)
assimilatie > gelijkmaking, gelijkstelling / aanlijking, eendering [zie Taaldacht]
België, Belgisch > Belgenland, Bels (vgl. Bels Lijntje, Limburgs: 't Belsj, Belsje)
club > ploeg
confederaal > deellandenbond (statenbond)
content > inhoud
copyright > makersrecht (auteursrecht)
Corona > Kroonziekte, Kransziekte
crisis > noodtoestand / het krijt (Middelnederlands crijt ‘strijdperk; gevaarlijke toestand’), de waag (Middelnederlands wage ‘onzekere, hachelijke toestand’) [zie Taaldacht]
debat > beraadslaging, gedachtewisseling, twistgesprek / redestrijd [zie Taaldacht]
democratie > volksmacht
direct > onmiddellijk
discussie (discussiëren) > redetwist(en) / de kijf (vgl. buiten kijf staan) [zie Taaldacht]
diverse > overige
economie > landhuishoudkunde
(e-)mail > netbericht / de webmeel (klankwisselend naast (brieven)maal ‘brievenzak, zending brieven’, vgl. Engels mail ‘post’, ouder ‘(brieven)zak’) [zie Taaldacht]
energie > stroom, kracht
Europa (Europees) > Avondland(s)
FAQ (= Frequently Asked Questions) > veelgestelde vragen
federaal > bondgenootschappelijk
forum (fora) > overlegoord / de tij, de tijg (Thij (Overijssel), Middelnederduits t?(g) ‘dorpsplein, openbare vergaderplek’, Oudhoogduits z?ch ‘forum’) [zie Taaldacht]
GMT (= Greenwich Mean Time) > Gemiddelde Groenwijktijd
groep > schare
immigratie > inwijking
initiatief > voortouw(neming), voordaad
instrument > werktuig, speeltuig / alaam [zie BTL] / toel (Engels tool, IJslands tól) [zie Taaldacht]
integratie > invoeging, aansluiting
internationaal > tussenlandelijk
interpersoonlijk > tussenliedschappelijk
klimaat > weerkring, gewederte [zie BTL] / Wedering [zie Taaldacht]
link > (web)schakel, webverbinding
markeren > aanduiden, ontlening aan marquer met toevoeging van het Ndl. werkwoorduitgang -en, op zijn beurt ontleend aan merken
milieu > leefomgeving / leefkring, levenskring [zie BTL]
mobiliteit > beweeglijkheid
moment > ogenblik
officieel > ambtelijk
organisatie > genootschap, vereniging / samensturing [zie BTL] / gereiding [zie Taaldacht]
partij > beleidsvereniging
pers > nieuwswezen
plaatsen > zetten, onderbrengen
platform > overlegwezen
politicus (politici) = beleidsman, bewindschapper [zie Taaldacht]
politiek (politics) = beleid, bewindschappelijk [zie Taaldacht]
portaal > toegang, doring [zie Taaldacht]
privé > eigenzaaks, besloten
probleem > moeilijkheid, vraagstuk, bezwaar / kink (naar kink in de kabel), de dweer (vgl. Middelnederduits dwer ‘dwars’, Drents dweren ‘dwarsliggen’) [zie Taaldacht]
product > goed, waar, voortbrengsel
reageren > terug handelen, weerdaden [zie Taaldacht]
record > hoogste tal gebruikers
referendum > volksraadpleging
registreren > aanmelden, intekenen
reglement > richtsnoer
relatie > betrekking
relevant > ter zake (doend)
sessie > vergadering, bijeenkomst
sfeer > stemming
software > zachtewaar
sport > spel, lichaamsbeweging / het woord is inheems in de betekenis van "trede in ladder"
staat > land
standpunt > denkwijze, mening, opvatting, stellinginname
sub- > onder-
suggestie > voorstel, oppering
technologie > makenschap (vgl. wetenschap), vaardkunde [zie Taaldacht]
thema > onderwerp
uitloggen > (zich) afmelden
unitair > eenheid
virus > smetstof / smetkorrel [zie BTL] en kepel (vgl. kapen i.v.m. het overnemen van cellen ofte kovels = Middelnederlands cove ‘huisje, hut’) [zie Taaldacht]
Wallonië > Walenland, De Walen
(web)site > webstek, webste(d)e [zie Taaldacht]

Hoogachtend

In het Afrikaans hebben ze hele mooie woorden ter vervanging van Engelse.

bv:

hysbak voor Lift
Muurprop voor stopcontact
Yuppiegriep voor Burnout
Holrol voor WCpapier
Brandbeksous voor Tabasco
Bababroeikas voor couveuse
Plaatjoggie voor DJ
Aanlijn voor Online
Webblad voor Website

Meer:
https://www.lachjekrom.com/teksten/t..._Afrikaans.php

Social distancing = maatschappelijk afstandhouden.

Geachte

muur (ontlening: murus) => wand of weeg [weegt, weig]. Dit laatste vooral in oudere tijden toen de huiswanden met hout gebouwd werden of uit met leem bestreken wissen bestonden.
burn-out => opgebrand, uitgeblust
WC (Water Closet) => het gemak, in oudere tijden toen dit buiten was: het huisje of heel wat schunniger: schijthuis, piskot,...
saus (ontlening: sauce) => doop (hetgeen om uw eten in te dopen) of stip. Dit laatste wordt in Groningen en West-Vriesland gebruikt.
baby => zuigeling, boreling
plaat (ontlening: plate < platus) => schijf
DJ (Disc Jockey), "Jockey" is een verkleinende afleiding van de vaak voorkomende Engelse voornaam John (= Jan) en betekent zoiets als "jongen" of "kerel" => In mijn vrije tijd draai ik ook wel eens een schijf of ben ik schijfbediener
online => verbonden, op het web

Het begrip "Maatschappelijk(e) afstand (houden)" zo ook "op slot" of "vergrendeling" voor lockdown gebruik ik ook.

Hoogachtend

Het mooiste vind ik: moltrein voor metro.

Poepsak voor Onderbroek

Het is even wennen hoor met iemand te spreken die zuid Afrikaans spreekt. Heel wat woorden zijn anders. Andere taal toch wel dan het Nederlands.

Rookmist voor smog

Op mijn ambtelijk woonmerk handel ik terug op de Kransziekte smetstof waag door via het nieuwswezen de toestand van gewederte, de leefkring, de beweeglijkheid en het makenschap te volgen.
De moeilijkheid is dat ik dit eigenzaaks doe en ik over mijn stellinginnames met niemand kan redetwisten.
Daarom dank ik de voordaadnemers van dit overlegoord.
Na intekenen en goedkeuren van het richtsnoer kan ik nu tenminste metterdaad en op volksmachtige wijze aan dit twistgesprek deelnemen om te weerdaden wat een hoop stierenstront ik dit vind.

Djiezes, wat is jullie stamcafé?
Eduard en concurrentie mag er op stage gaan!

Bromponie voor scooter en peuselhappie voor snack vind ik ook wel fijn.

Geachte heren

Verdere voorbeelden zijn:

café => kroeg
concurrentie => wedijver, mededinging
stage => opleiding
via => over, langs, door bemiddeling van

De vergelijking met het Kaap-Hollands:

metro = moltrein / trein (< train) => spoortuig of tog (Noors tog, Duits Zug, vgl. Middelnederlands getoch ‘al wat voortgetrokken wordt’, ~ tijgen ‘trekken’, zie Taaldacht)
lift (andere betekenis) => meerit
stewardess = lugwaardin / dus: luchtwaardin
trampoline = wipmat (< matta) / springbank
chirurg = snijdokter (< doctor) / heelkundige, kerver (verouderd)
kameleon = verkleurmannetje / aardleeuw
giraf = langnekkameel / reikhals
kruiswoordpuzzel (blokkiesraaisel) / dus: blokjesraadsel (kruis < crux)
telefoonbotje = verneukbeentje / stroombotje, weduwnaarsbotje
stripverhaal (strokiesverhaal) / dus: strookjesverhaal of beeldverhaal
stekker en stopcontact = naast muurprop ook Vonkprop en Kragprop / dus: krachtprop
scooter = bromponie (pony < poulenet "veulentje") / stadsbrommer
viaduct = duikweg
radiostation = uitzaaistatie / radio = omroep(vanger), station (andere betekenis) = spoorhof
perforator = gaatjesdrukker / ook: gaatjesmaker
snack = peuselhappie / dus: peuzelhapje
thriller = riller / ook: nagelbijter
asfaltweg = teerpad / asfalt = aardpek, aardhars
roekeloze motorrijder = padbuffel / motor => razer, andere betekenis: drijftuig
wegpiraat = padvark / piraat => zeerover
cake = sponskoek (spons < e[s]ponge < spongia) / koekgebak
computer = rekenaar / ook: rekentuig of taluw (vgl. IJslands: tölva)
weekend = naweek / weekeinde
pin-up = prikkelpop
snelheidscontrole = spoedlokval / controle = toezicht, bewaking, ook: nazicht
lucifer = vuurhoutje / vuurhoutje, strijkhout, zwavelstokje (voorloper)
baviaan = bobbejaan / ook: Hondsaap
gnoe = blaubees / ook: Wildebeest

Hoogachtend

Kaap-Hollands...Ha mooie verwoording i.p.v Afrikaans.

Neger-Nederlands

Mogen namen ook? J.S. Bach ==> J.S. Beek

:-D:-D:-D

Geachte

Het woord Kaap-Hollands of Kaap-Nederlands gelden als verouderd. Het woord "kaap" (landtong) is langs Vrankrijkse* bemiddeling "cape" vanuit het Wels** "capo" ontleend (vgl. Latijn caput "hoofd").

*beter Nederlands begrip voor "Frans" daar begin F- on-Nederlands is vgl. ook Oostenrijk - Oostenrijks
** oude benaming voor Italiaans

Een stuk van de Nederlanden werd door Vrankrijk ontnomen en aldaar wordt er door de oudjes in de Vlaamse tongval van "de Afryken" gesproken (en ook "de Marokken", altijd meervoud). Ik zal me hier niet uitvoerig uitweiden over de oorsprong van het woord "Afrika" daar het niet mogelijk is. Het woord had vroeger enkel betrekking tot het noorden van dit werelddeel. Een latere Nederlandstalig begrip voor het noordelijk gebied van dit werelddeel is "Moren".

Het woord "neger" is langs Iberische bemiddeling (negro) vanuit het Latijn "niger" (zwart) ontleend. Het lijkt me beter om dit woord wegens zijn vreemde oorsprong en kwalijke bijklank niet te gebruiken. Mensen met een bleke huid worden ook gewoon "blanken" geheten. Blank is een oud-Germaans woord voor wit dat bovendien, zoals enkele andere varuwbenamingen (kleur < couleur), door de Walen overgenomen werden: blanc, blauw (bleu), bru(in), gri(j)s,...

Het woord "zak" is aan het Latijn "saccus" ontleend.

Voor de oorsprong van een woord, raadplege het onderstaand webstek.

http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/zak

In het Nederlands bestaan er nog nevenwoorden: buidel en meuzel (gewestelijk/verouderd)

De Nederlandse tegenhangers voor het Vrankrijkse Marie en het Hoogduitse Siegfried zijn Maria en Zijvert. In dezelfde trant als het laatste voorbeeld is Govert of Govaart voor Gottfried (terug vernederlandst als: Godfried) vgl. Godewaarsvelde (dorp in hetzelfde stuk ontnomen Zuid-Nederlands gebied), ter plekke ook "Godsvelde" geheten en tijdens de middeleeuwen werd door de Waalstalige hofhouding der Vlaamse graven de vertaling "Godefroichamp" gebezigd. De bekendste naamdrager had een slot of burcht (kasteel < castellum) in Beulen (Nederlandse naam voor Bouillon).
Besluit: Eigennamen kunnen of mogen hier uiteraard ook vernederlandst worden, goede ingeving!

Hoogachtend

WC => Huisje Weltevree :-D

sociale afstand
hokkie
nais

Welk woord gebruiken we voor lockdown ?
 

?

Kakken = rug uitsnuiten

Geachte heer Van Artevelde

Er zijn heel wat Nederlandse woorden die als tegenhanger van dit Engels woord kunnen dienen: vergrendeling of afgrendeling, afsluiting, op slot. Een nieuw uitgevonden samenstelling is bv. "kotplicht".

Met vrijheidssnakkende groet

Hard Rock = Harde Rots
Heavy Metal = Zware Metaal
Black Metal = Zwarte Metaal
Death Metal = Doodsmetaal
Blues = blauwtjes
Rock & Roll = Rots & Rol
Bluegrass = Blauwgras
Rockabilly = Stenen Willem
Rhythm & Blues = Ritme en Blauwtjes
Drummer = trommelaar
Soundtrack = Geluidsspoor

Geachte Zonneheer

Dit is een verdienstelijke poging om heel wat liedstromingen te vernederlandsen. Ik een drietal opmerkingen hieromtrent.

1. Het woord "rots" is een ontlening aan het Vrankrijkse "roche" als vervolg van het Latijnse "roca". De sj-klank [ch] werd als "ts" vernederlandst. In de Pikaardse tongvallen luidt dit Romaans woord "roke". De Oudgermaanse evenknie is "falisa". Dit woord wordt in het Duits als "Fels" nog steeds gebruikt. De i heeft een klankwissel (Umlaut) van de voorgaande a bewerkstelligd: a>e. Dit is een Germaanse klankontwikkeling. Dit Germaans woord is in het Nederlands al eeuwen verdwenen. Men kan het weer in onze taal als "Vels" laten intreden. "falisa" werd ook door de naburige Walen overgenomen. In het oosten van het Walenland werd het bestanddeel "falise" of falize" bij de naamgeving van velden en gehuchten dikwijls gebruikt. De dorpsnaam "Houffalize" = Hohenfels, Hochfels is zelfs volledig van Germaanse oorsprong. De oorspronkelijk Germaanse benaming is in het taalgebruik van de naburige Lettenburgers (Lëtzebuerger) verloren gegaan. Men zegt er nu "Hauflescht", een bewerking van de Waalse uitspraak "Oufalîche".

2. Het word "metaal" is op gelijke wijze in het Nederlands verzeild geraakt (metal, metallum). Ook hier bestaat er een Germaans nevenwoord die in het Engels ("ore") en IJslands ("eir") nog voortleeft. De Nederlandse spelling luidt "eer".

3. De aangehaalde liedstromingen kunnen mij alleszins niet bekoren. Liederen uit bv. de Hardekern stroming zijn aangewezen.

Met welluidende groeten

Schlagers = beenhouwers :lol:

Beensjouwers is beter :lol:

INPERKING voor Lockdown !
 

Maar uiteindelijk moeten we wel kiezen....
Afsluiting en, op slot doen te zeer denken aan een letterlijk slot waar men een sleutel insteekt.
Lockdown is echter iets figuurlijks en daarom gaat mijn voorkeur uit naar afgrendeling en daarna naar vergrendeling lettende op het reeds figuurlijk gebruik van die woorden in bijvb. grendelgrondwet.
Tja, en welk prefix ? Ik voel aan dat afgrendeling beter is dan vergrendeling maar kan niet precies zeggen waarom.

Maar waarom zoeken naar een woordelijke vertaling van het Engels en niet ten rade gaan bij onze voorbeeldige puristische Zuid-Afrikaanse taalbroeders ?
https://translate.google.com/?hl=nl#...&text=lockdown
Googletranslate toont van Engels naar Afrikaans INPERKING voor Lockdown.

Waar haalt ge dat ?
Dat is eerder een gelijkwaardigheidswoord voor "quarantaine". En quarantaine is niet hetzelfde dan lockdown. Dat eerste lijkt mij een onderdeel van het tweede te zijn.
Ik denk eerder aan afzonderingsplicht voor quarantaine.

Geachte heer Van Artevelde

We moeten nu al heel veel...te veel. Ik neem eigenlijk aanstoot aan het woord "moeten" (Niets moet).
De Nederlandse taal is misschien wel de rijkste taal ter wereld. Daarom zie ik niet in waarom we geen verschillende woorden kunnen gebruiken om hetzelfde onderwerp aan te duiden. Indien er toch nood is voor één bijzonder woord voor dit te verwerpen gegeven, lijkt uw voorstel (afgrendeling) het beste. Het woord "vergrendeling" (met een ander voorvoegsel) wordt dikwijls gebruikt in de zin om uw rekentuig met een wachtwoord af te schermen.

De Nederlandse vertaling voor "quarantaine" is inderdaad afzondering. Sinds de uitbraak van de oosterse ziekte, lijken Nederlands minnende lieden de tijd te hebben om nieuwe woorden of samenstellingen zoals "kotplicht" te smeden. Vul het Engelstalig begrip in het vakje van het onderstaande webstek.

zie: http://vindpunt.nl/vindpunt.php

Met Nederlandstalige groeten

Nederlands de rijkste taal ter werld ?
 

Waarop baseert ge die bewering ?
En 2° Hoeveel andere talen kent ge zodat ge met kennis van zaken een vergelijking kunt maken ?

Uiteraard duidt een veelheid van evenwoorden die toch elk weer een uiterst genuanceerd verschil weergeven op taalrijkdom. Maar als we een Engels leenwoord dat wereldwijd gebruikt wordt willen vervangen en verdringen door een Nederlands woord, dan lijkt het mij echt wel nodig dat we allemaal voor hetzelfde kiezen. Daar speelt dan echt wel de sterkte van het getal een rol.

Bovendien doet het voorzetsel af- herinnering aan afkappen, afsluiten, afzonderen allemaal dingen die in deze een beetje aangeven waar het om gaat.

En tja, kiezen we nu voor INPERKING of AFGRENDELING ? We moeten natuurlijk niet blind de Zuid-Afrikanen volgen.

Geachte Van Artevelde

Zij gebruiken ook meerdere begrippen "Staat van inperking" en "grendeltoestand". Ik verkies alleszins het woord "AFGRENDELING" boven "INPERKING" voor dit vrijheidsontnemende gegeven. Het woord "inperken" wordt eerder gebruikt als men iets (eigendom) van grote doet verminderen.

Sla mij niet dood, als het geen waar is. Ik heb deze bewering ooit eens gelezen.
Wat mijn talenkennis betreft, kan ik zeggen wat ik wil. Als ik hieromtrent eerlijk zou zijn, zal een ander lid dit wellicht pogen te overtreffen. Ik heb geen zin in een spel van gepoch. Ik ben al genoeg vernederd geweest.
De doelstelling van de Avondlandse Bond (Europese Unie) is drietaligheid: vadertaal + buurtaal + wereldtaal. Dit kan voor de Walen drie keer hetzelfde zijn.

Hoogachtend

Totale afsluiting/afzondering?

Toch maar kiezen voor "afgrendelingstoestand" ?
 

Erg terzake doende vind ik in het Afrikaans de toevoegingen "staat" en "toestand". Want dat is het precies waar het om gaat, net zoals bij een noodtoestand die wordt afgekondigd, of een staat van beleg die wordt uitgeroepen.
"Afgrendeling" op zich vind ik een beetje te naakt en hoor ik schreeuwen naar meer. Het belangrijkste is immers niet de daad op zich der afgrendeling, maar precies die toestand die daardoor veroorzaakt wordt.
Lettende op uw bezwaar tegen inperking kom ik dan uit bij idd. het Afrikaanse "grendeltoestand" of als variant daarop "afgrendelingstoestand".

Afzondering is eerder wat bedoeld wordt met quarantaine.
https://forum.politics.be/showpost.p...2&postcount=29

Geachte heer Van Artevelde

De toevoeging "staat van …" zal hoogstwaarschijnlijk in navolging van het Engelse "state of emergency" ontstaan zijn. Ik ken deze Engelstalige zinsnede o.a. van een Hardekern lied.
Uw vernieuwd voorstel "afgrendelingstoestand" bevalt mij erg. Ik vind het beter klinken dan "grendeltoestand". Ik zal het vanaf nu ook gebruiken. Het enige nadeel: Het woord is een heel stuk langer dan zijn Engelse tegenhanger. Dit is voor mij geen enkel bezwaar. Dit kan echter voor andere taalonverschillige of taalvervuilende lieden wel een reden zijn om de taalreiniging te bestrijden of in het belachelijke te trekken. Ik hoor deze reden vaak als ik een vreemd woord door een (veel) langer Nederlandstalige tegenhanger in een gesprek poog te vervangen.

Hoogachtend

Is Engels dan een ontaarde taal ?
 

Ach, dat "nadeel" is eigen aan onze taal en in het Duits is dat nog meer uitgesproken. Vergelijk maar: van - Lastkraftwagen (in de omgangstaal dan ook afgekort tot LKW.)

Engels heeft in mijn ogen dan ook niet het minste prestige. Alles is kort & kompakt, bijna zonder vervoegingen, zonder naamvallen; een geamputeerde taal zoals kinderen spreken die speels de taal van Indianen nabootsen.

Voeg daarbij nog dat die taal (en dat ten zeerste in tegenstelling tot het Duits) zeer idiomatisch is en dus niet nauwkeurig want niet éénduidig.
Kijk maar eens in een echt (gedrukt !) woordenboek wat er allemaal niet naast bijvoorbeeld een woord als record staat, en dan nog al de verschillende uitdrukkingen waarin dat woord voorkomt. Engels kan men onmogelijk "1 op 1 " vertalen zoals Nederlands of Duits.
Ik merk dat bij verschillende vertalingen van Engelse teksten. Die vertalingen zijn allemaal op zich wel juist, maar toch allemaal weer eventjes anders, zodat er eigenlijk geen ultieme definitieve vertaling bestaat.
Dat probleem lijkt mij slechts in veel mindere mate te bestaan met de andere talen die ik ken, Duits, Frans en Nederlands.

Kortom, ik kan er niet aan doen, maar Engels wekt bij mij voortdurend wrevel en irritatie op.
Anderzijds moet ik stellen dat elke nieuwe muziekstroming ontstond in het Engelse taalgebied.
Als het Engels er niet was geweest, leefden we misschien muzikaal nog in de tijd van Bobbejaan Schoepen.....?

Of zou het kunnen dat dat te maken heeft met het feit dat alle grote platenfirma's gevestigd zijn in het Engelse taalgebied ?

Ik begrijp niet dat ze iemand 14 dagen in quarantaine kunnen zetten.
Quarantaine is toch 40 dagen.