"Morele verantwoordelijkheid" -- de nieuwe modeterm anno 2006
 

Blijkbaar heeft nog niemand stilgestaan bij de jongste newspeak van de politieke scherprechters? Wat bedoelen ze nou precies met "morele" verantwoordelijkheid?

Wat professionele verantwoordelijkheid is, kan ik heel goed behappen: je maakt een professionele fout en dan moet je daar de gevolgen maar voor je rekening nemen. Een beetje zoals ene P. Dewael, die duidelijk professioneel in de fout is gegaan in de zaak Erdahl of F. Van den Bossche in de petroleumaffaire.

Wat politieke verantwoordelijkheid is, kan ik ook nog begrijpen: dat is zoiets als een algemene fatsoensregel: je maakt een slechte politieke inschatting en je trekt daar -als verantwoordelijk politicus- je conclusies uit. Een beetje zoals M. Onckelinckx die halstarrig het laken naar zich toe trok in de zaak Erdahl.

Maar "morele" verantwoordelijkheid is in de belgische politiek echt wel een nieuwigheid. Tja, je moet het kind ook een naam geven... Maar qua vaagheid kan het natuurlijk wel tellen. Is de wapenhandelaar die conform de wet een wapen verkocht aan de dader "moreel verantwoordelijk"? Zijn in dat verband FN of het Waals Gewest en bij uitbreiding de paarse regering verantwoordelijk voor de bloedige onderdrukking van het verzet in Nepal met belgische minimi's "moreel verantwoordelijk"? Is de maker / distributeur van de computerspelletjes die héél misschien ten dele hebben bijgedragen tot de onmenselijke attitude van de moordenaar in Antwerpen "moreel verantwoordelijk"? En in welke mate is het Vlaams Belang "moreel verantwoordelijk"? Of zijn wij allemaal misschien "moreel verantwoordelijk" omdat we zo nu en dan wel eens tussen de tanden een niet al te correcte krachtterm gebruiken. (en geef nou toe, het overkomt ons allemaal wel eens in een onbewaakt moment. Zelfs al staan we op onze zeepkist te schreeuwen hoe anti-racistisch we wel zijn. Willen de nieuwe heiligen nu opstaan please?)

Kijk, ik ga hier het VB niet zitten verdedigen hoor. Ik hou ook niet zo van dat stompzinnig gedoe. Maar laat vooral duidelijk zijn dat het goochelen met wazige termen om ten zoveelste male een politieke tegenstander een "pootje te lappen" niet meteen getuigt van veel fatsoen. Vooral als die wazige term een tweesnijdend zwaard blijkt te zijn waaraan de grote zedeprekers vandaag zich al meermaals tot bloedens toe hebben gesneden.

Niet met deze jongen...

Eigenlijk is het simpel, men vindt alweer een nieuw woord uit om alweer de problemen niet te moeten oplossen. Het past in het rijtje van "subjectief veiligheidsgevoel", en dergelijke.

Heeft u in heel deze affaire al erg veel fatsoen kunnen bespeuren ?

Verantwoordelijk betekent dat je erkent aan de bron te liggen van bepaalde gevolgen. Wie wil dat er positieve gevolgen komen van zijn daden, zal daarom daarnaar handelen. Dat is veel meer dan "strafbaarheid als het misloopt".

Moreel verantwoordelijk betekent dat het verband met de gevolgen alleen moreel en in de feiten , niet noodzakelijk juridisch, toetsbaar is. Moreel en legaal zijn nu eenmaal niet hetzelfde.

Wanneer het VB zou erkennen "moreel mede-verantwoordelijk" te zijn voor de racistische moorden, betekent dit dat het zou erkennen dat ze door haat-talk mensen aanzet tot racistisch geweld.

Zo vaag is dat nu toch niet?

Is er in de Belgische politiek veel fatsoen te bespeuren?

In de politiek is het tegenwoordig lastiger dan ooit om enig fatsoen te bespeuren. Maar da's een heel andere discussie. Ik vraag me nog altijd af wat die fameuze "morele verantwoordelijkheid" nou precies inhoudt. Wordt er nu van ons verwacht dat we ons boetekleed aantrekken en collectief rondjes lopen rond de Onze Lieve Vrouwetoren in Antwerpen terwijl we ons tot bloedens toe kastijden? Ik dacht even dat Mgr. Van Den Berghe er zowaar spontaan aan zou beginnen na z'n pathetische reflecties in het avondnieuws daarnet. Het blijkt een bijzonder rekbaar begrip te zijn, die "morele verantwoordelijkheid".

Neen, het betekent zijn aandeel in iets erkennen, en er de conclusies uit trekken, als men eerlijk is.

Ik denk dat die term gewoon past in het schuldgevoel dat ons tegenwoordig zo nodig moet worden aangepraat.

Wel, er bestaat in het recht alleszins een theorie over de aansprakelijkheid en hoe indirect die wel mag zijn om nog over "verantwoordelijkheid" te kunnen spreken. Het handige toevoegen van het woordje "moreel" maakt het geheel wel bijzonder vaag en algemeen, want "moreel" blijkt in de praktijk wel enorm relatief te zijn.

Om maar meteen terzake te komen: �*ls het VB expliciet tot hate crimes zou opgeroepen hebben t.a.v. allochtonen, dan kwam enige vorm van "verantwoordelijkheid" wel al dichterbij. [hoewel de dader hier duidelijk geflipt was en niet "handelde in opdracht van..."] Maar daar wil ik dan ook wel eens de bewijzen van zien. T.t.z. "harde" bewijzen i.p.v. heel indirecte en ingewikkelde theorieën waar je alle kanten mee uitkan.

En wie determineert dan de "moraliteit"? Toch niet de verzamelde partijvoorzitters die zo gretig labeltjes hebben zitten plakken de afgelopen dagen? Diezelfde politici die ten overvloede bewezen hebben dat ze het begrip "verantwoordelijkheid" nauwelijks kunnen bevatten, laat staan het prefix "professioneel", "politiek" of "moreel"???

VB verbieden
 

Wanneer men enkele evoluees laat beslissen welke partijen in dit land bestaansrecht hebben, waar moet men dan met zijn onvrede naartoe?
De mond snoeren neemt de onvrede niet weg. Wat er rest zijn bommen en wapens. Deze hebben we de laatste tijd genoeg gehad.

Is het strafbaar de multicultuur niet te omhelzen. Te verwachten dat de politieke leiders inzien dat deze wereldproblemen vooral de zwakken in onze maatschappij treffen en dat deze minstens een stem en wat hoop mogen hebben i.p.v. verwijten en beledigingen.

Wee hen die de laatste wanhopige uitlaatklep van veel eenvoudige mensen smoort. Het vage "Morele verantwoordelijkheid" zou wel eens duidelijk kunnen worden.

Moreel, is dat niet een beetje zoals 'goede zeden', het rekbaarste begrip van het gehele rechtssysteem?

Verantwoordelijkheid is niet alleen een juridisch begrip.

Eigenlijk zeg je gewoon dat het VB geen racistische haat-talk verspreidt, want je zou er graag de bewijzen van zien.

Schrijf dan gewoon: "het VB is niet racistisch", of "Wie kan me voorbeelden geven van de racistische haatpropaganda van het VB?" of zoiets.

Een kleine opmerking: "racistisch VB" is voor velen een evidentie. Daar zijn immers voorbeelden ten overvloede van. Ik heb al verschillende keren een lijstje geschreven, moet dit nu echt telkens opnieuw?

Nog maar suggereren: "Het VB racistisch, waar halen ze het toch?" , vind ik eigenlijk vrij straf.

Als het dat dan al zo zou zijn, dan is het allerminst aan de politiek om dat in te vullen. D�*t komt enkel toe aan de rechter binnen het kader van een heel specifieke casus waarin hij dan bovendien nooit een invulling geeft van "goede zeden" te algemene titel.

Of wanen de politici zich tegenwoordig ook al opperrechters? (handig: tegelijk procureur, rechter en partij spelen.)

Nee, ik zeg niet dat het VB geen racistische praat verkoopt. Ik zeg dat het VB mensen niet aanmaant om naar de wapens te grijpen en hun allochtone medemens een kogel door de kop te jagen. Dat het VB nergens rechtstreeks oproept tot geweld. Daar ligt een belangrijk onderscheid.

Het bruggetje tussen het één en het ander wordt m.i. véél te gemakkelijk gemaakt.

Het typische aan moraal is dat het niet legaal is. De rechters interpreteren alleen de wet.

Rechters kunnen wel oordelen dat de morele verantwoordelijkheid zo groot is, dat ze een vorm van aansprakelijkheid wordt.

Je bericht samengevat: je vindt het moreel (mede-)verantwoordelijk stellen van het VB in deze zaak ongepast.

Ik dus niet. Voor mij is het VB wel degelijk moreel mede-verantwoordelijk.

Er is niemand die beweert dat het VB rechtstreeks tot moorden of geweld heeft opgeroepen.

De stelling is dat als je voortdurend een haat-klimaat schept, dat die handeling drempelverlagend werkt voor dit racistisch geweld, vandaar de morele mede-verantwoordlelijkheid.

Vande Lanotte vindt die stelling fout, ik vind dat hij ongelijk heeft en ik vind die stelling juist.

Voil�*, nu zijn we er...
In jouw "morele" opvatting is het VB mede-verantwoordelijk. Maar bedenk even dat je "jouw" opvatting niet hoeft te generaliseren tot "dé" opvatting. Hetgeen door onze politici wél gretig wordt gedaan.

In "mijn" opvatting is het oorzakelijk verband tussen de moord en de VB-propaganda zo ver te zoeken dat er zelfs geen sprake kan zijn van enige verantwoordelijkheid. Net zomin als er sprake kan zijn van verantwoordelijkheid van mijnentwege voor het kreperen van een Braziliaanse koffieboer wanneer ik een kopje van een "fout" merk nuttig.

De hamvraag is natuurlijk wat je met die stelling concreet wil gaan aanvangen. De wetgeving annex repressie nog wat aanscherpen? Deze samenleving nog wat meer de keel dichtknijpen zodat de mensen nog wat claustrofobischer gaan reageren? Want ook d�*t zorgt voor een bepaald "klimaat" dat niet meteen bevorderlijk is voor de "verdraagzaamheid".

Eigenlijk gaat het om de vraag of de impact van haat-campgnes, in dit geval die van het VB, een (belangrijke) stimulans of drempelverlaging kunnen zijn voor geweld. Ik meen van wel.

De vraag gaat verder: het VB beweert dat dat verband niet bestaande en onmogelijk is. Is dat zo? Is het onmogelijk dat de VB-haat-talk heeft bijgedragen aan deze moorden?

Wat kan je daarmee aanvangen? Wanneer iemand zijn verantwoordelijkheid erkent, kan die daar conclusies uit trekken, bv door koerswijziging en inkeer.

De dader heeft bekend dat hij het deed omdat hij 5 jaar terug flink gepest werd door allochtonen. Het haat-klimaat was dus door hen en niet door het VB geschapen.

Niets is onmogelijk, maar een direct causaal verband is niet te bewijzen en dient louter om politieke rekeningen te vereffenen.

Waar is de individuele verantwoordelijkheid waar men amper 2 weken geleden nog zo mee schermde?

Tot nu moet dat nog bewezen worden.
De verantwoordelijkheid van ieders daden en keuze ligt nog steeds bij de persoon zelf.
Wie kan bewijzen dat de dader zich heeft laten aanzetten tot racistisch geweld op basis van zogenaamde haattalk van anderen.
In de eerste plaats denk ik dat die kerel te jong was om zich te laten hersenspoelen in een mate die 'aanzet tot'. Hij was net 18 jaar, bracht het grootste deel van zijn tijd door in een internaat. Ik kan me moeilijk inbeelden dat als jongere van 18, men zijn weekend spendeert met het zich laten herspenspoelen met politieke standpunten uit welke hoek ook. Op die leeftijd ben je met andere dingen bezig. Hetgeen niet wegneemt dat men er zelf al een visie op kan nahouden. En ja die visie kan gekleurd zijn met wat hij thuis opving. maar die visie kan eveneens sterk bepaald zijn door slechte ervaringen die hij in zijn vorige jaren gehad heeft. In die zin kan de hate-speech en pesterijen door allochtone jongeren doorslaggevend geweest zijn. In analogie, zou de 'morele verantwoordelijkheid' dan ook gelegd kunnen worden bij de allochtone gemeenschap omdat zij nalaat veel van haar jongeren op te voeden, hetgeen aanzet tot gepest, of verbaal en fysiek geweld, hetgeen uitmondt in haat. En men oogst wat men zaait.

Met deze poging om het VB moreel verantwoordelijk te maken, maken ze het pad vrij om in de toekomst ALLES wat er zou gebeuren qua vreemdelingen en alles wat er mee te maken heeft af te schuiven op het VB. Een zéér gevaarlijke tendens. Het ondemocratisch kartel der zelfverklaarde democratische partijen weten bijgot niet waarmee ze bezig zijn met hun struisvogelpolitiek. Het begint groteske proporties aan te nemen.

En het beste is dat vandaag de "computerspelletjes" de schuld krijgen :roll:
Wat gaat het morgen zijn? Films? Muziek? Intussen is wel de naam van het VB alweer beklad en dan maar janken dat men een slechte naam heeft in het buitenland. Daar zorgen ze verdorie toch telkens zelf voor? :twisted:

Goed gezegd. Nu denken ze dat ze de problemen niet moeten oplossen en proberen ze het Vlaams belang uit de parlementen te krijgen.

Eigenlijk niet. Er zijn voldoende aanwijzingen.

Ik heb op die punten eigenlijk al geantwoord in andere draden. Als je nu gewoon "berichten BC" neemt, dan vind je die wel.

Ik vind het laf dat mensen die voortdurend haat-talk verspreiden, er geen verantwoordelijkheid voor nemen als het misloopt. Misschien is het VB bang voor echte juridische aansprakelijkheid.

Juist. Op de message boards heb ik het gemerkt. Die weten niet dat de meeste Belgen liberaal zijn en veel slikken voor de rust. Zeker op politiek vlak. Ik ben verbaasd te zien hoeveel de Vlamingen incasseren.

Hier zegt ge zoiets. Gaan de media verantoordelijkheid nemen indien het misloopt na hun haat-talk van de afgelopen dagen? Pim Fortuyn werd vermoord. Zoiets kan ook hier gebeuren. En ik heb gelezen dat rechtse, nationlistische jongeren worden aangevallen tijdens hun betogingen. Guderian weet daar meer over, maar die is nu geband. Waren er 'n aantal maand geleden geen rellen in Leuven tussen rechtse en Linkse jongeren?

Dan herhaal ik mijn vraag nog eens:

Moet de paarse regering zich verantwoordelijk voelen voor het leveren van minimi's aan Nepal ? En moet diezelfde regering z'n conclusies trekken? En wat moeten die conclusies dan concreet zijn? Belangrijk onderscheid met deze zaak: destijds werd de regering héél concreet gewaarschuwd voor wat er met die wapens zou kunnen gebeuren.

Hoeveel groter of kleiner is dan die fameuze "morele" verantwoordelijkheid als je die vergelijkt met de moordpartij door een geflipte jongeman die "misschien" getriggerd werd door een bepaald soort propaganda. (let op: misschien, want tot op heden nog niet in het minst bewezen. Uw "aanwijzingen" zijn wel bijzonder vaag en indirect.)

En als er iemand op basis van jouw schrijfsels een VB functionaris vermoord?

Ik ben het niet eens met jou. Het mes snijdt aan twee kanten. Laat iedereen die nog slachtoffer wordt van allochtoon geweld dat voortaan als 'racistisch' optekenen. Immers is het niet zo dat allochtoon geweld pas echt racistisch van inslag is? Waarom zoeken allochtonen bijna uitsluitend autochtone slachtoffers uit ? Zij doen dat op basis van vooroordelen, met name op basis van de blanke huid. Immers een blanke is hetzij een 'rijke' prooi, hetzij een ongelovige hond. De keuze van het vooroordeel stoelt sowieso op het blanke vel : puur racisme dus.
Wie de bal kaatst mag hem terug verwachten. Indien alle autochtone slachtoffers van allochtoon geweld voortaan consequent de nadruk leggen op de racistische aard van het geweld waaraan ze ten prooi vielen, gaat het echt niet langer duren voor de politiek correcte racisme-inquisiteurs het zich beklagen dat ze ooit deze hetze begonnen zijn.

Zeer zeker, de grote lobby-man van FN is tegelijk mensenrechten-commisaris; moet je nagaan wat een hypocrisie

Dan begrijp je me misschien verkeerd. Het is allemaal een politieke strategie; door nu feiten te beginnen linken aan het VB waar het VB niet verantwoordelijk voor is, in de hoop dat de opinie dit wel zou beamen; kunnen ze in de toekomst alle problemen wat een beetje politiek incorrect zijn gaan linken aan het VB en hoeven ze er verder geen woorden meer aan vuil te maken. Bezie het als die Erdal-affaire; een sluikse middenweg zoeken om zelf maar niet de problemen te hoeven oplossen

Goeie vraag.

Ik denk dat verantwoordelijkheid minstens inhoudt, dat er een aantoonbaar causaal verband bestaat tussen uw vrij gestelde handelingen en het fenomeen waarvoor je verantwoordelijk wordt geacht. Bij ontstentenis van zo'n causaal verband is van verantwoordelijkheid, moreel of anderszins, geen sprake.

Wat is de oorzaak van de moordpartij in Antwerpen? Ik weet het niet, en de dader weet het misschien zelf ook niet. Maar ik zie geen redenen om te denken dat het Vlaams Blok/Belang daarmee iets te maken heeft. Bijvoorbeeld: de dader verwijst naar pesterijen door allochtonen in zijn vroege schooljaren (toen hij nog in Antwerpen school liep). Moeten we dan tot het politiek zeer incorrecte besluit komen, dat de moord is veroorzaakt door pestgedrag vanwege allochtone jongeren? Die conclusie lijkt op het eerste oog niet minder plausibel dan het besluit, dat het VB er voor iets tussen zit. Maar in werkelijkheid is geen van beide gevolgtrekkingen correct; het enige wat men kan zeggen is dat de dader - tenzij mocht blijken dat hij zijn toerekeningsvatbaarheid verloor - zélf voor zijn daad verantwoordelijkheid is. Diegenen die op zoek gaan naar andere soliede causale verbanden verliezen uit het oog hoe groot de rol is van particulariteiten en toevalligheden, wanneer men zich tot één gebeurtenis beperkt. Indien de moordenaar bv niet op het roken van dat sigaretje was betrapt, was hij wellicht niet doorgeslagen en was de heisa achterwege gebleven. Misschien lopen elders in Antwerpen een paar mensen nietsvermoedend maar levend rond, die zouden doodgeschoten zijn indien een andere kandidaat-flipper wél op roken ware betrapt. Men weet dit niet. Aan de maatschappij zelf zou zonder de rook-betrapping niks zijn veranderd, maar de grond voor allerhande 'analyses' betreffende 'morele verantwoordelijkheid' die nu worden gewrocht zou weggevallen zijn, wat op zich reeds de relatieve onbenulligheid van die 'analyses' aantoont.

Deze uitlegjes beginnen groteske proporties aan te nemen. Doe hun apologie maar. Geloof er gerust zelf in.

En de nazi-beweging had ook geen "morele verantwoordelijkheid" voor de kristalnacht zekers?

Als je haat zaait ben je mee verantwoordelijk. Moreel of niet moreel, maakt niet uit. Ze zouden die mannen van het Vb al lang moeten opgesloten hebben.

"Morele verantwoordelijkheid" wordt mijns inziens als term gebruikt voor het volgende: ieder persoon vertrekt vanuit zijn politieke, sociale en economische visie op de maatschappij vanuit een aantal axioma's. Aan die axioma's kan niet geraakt worden: het zijn, voor de verdedigers ervan, "evidenties", die van primair belang zijn voor de organisatie van de maatschappij. Wijkt men af van deze evidenties, dan zaagt men de poten van onder de stoel waar deze maatschappij op steunt, af.

Eén van de axioma's waar de breuklijn tussen het Vlaams Blok en de andere partijen zich op situeert, is het axioma van de multiculturele maatschappij. De andere partijen aanvaarden dat axioma, het Vlaams Blok niet. Het Blok is bij mijn weten de enige partij die onomwonden zegt dat voor haar part de multiculturele maatschappij mag ontploffen, en dat ze veel liever zou teruggaan naar een (overwegend) blanke en Vlaamse leefwereld.

Wanneer er dan iets gebeurt dat aan de grondvesten van zo'n axioma raakt, bijvoorbeeld een losgeslagen/psychopathische racist die mensen willekeurig neerschiet enkel en alleen omwille van hun uiterlijke kenmerken, dan wordt door de verdedigers van het axioma een "morele schuld" gelegd bij iedereen die het niet eens is met dat axioma.

Dat kan zover gaan dat er zelfs oproepen zijn om platweg iedereen die het niet eens is met dat axioma, te verbieden die mening te uiten en/of politiek te vertalen.

"Morele verantwoordelijkheid" is dus niets anders dan een mooie manier om te zeggen dat iedereen die het niet met mij eens is, zijn bek moet houden.

Nemen de FEITELIJKE politieke verantwoordelijken, die nooit anders dan zelf aan de macht waren, dan de verantwoordlijkheid voor datgene dat we vandaag meemaken?
Of heeft politieke verantwoordelijk niets vandoen met morele verantwoordelijkheid?

Ah de nazi's zijn daar. Je hebt verloren.