| Bovenbuur |
25 juli 2020 15:25 |
Ik moet zeggen dat ik wel minder geniet van complottheorieën sinds ik me beseft heb waar ze eigenlijk voornamelijk uit ontstaan. Ik dacht vroeger nog weleens, zoals wel meer mensen dat graag doen, dat ik gewoon zoveel slimmer was dan die mensen die overduidelijke onzin spuien/waar ik het niet mee eens ben. Ik snap nu dat het niet intelligentie is wat zij ontberen, maar vertrouwen in hun medemens. Het is het bekende verhaal: van binnen zijn mensen allemaal rot en elke beschaving is slechts twee gemiste maaltijden verwijderd van complete moorddadige anarchie. Het is onzin, maar het is wel een sentiment dat je vaak hoort.
En dat is een probleem, vooral voor de mensen met zo'n mensbeeld. We leven namelijk in een maatschappij waarin we elkaar tot een behoorlijke mate moeten vertrouwen. Ga maar eens ontbijt halen bij een supermarkt en bedenk je hoeveel mensen er geen vergif ergens in gespoten moeten hebben wil jij de maaltijd overleven. Maar gelukkig hebben we een overlevingsmechanisme wat ons hierbij kan helpen: hokjesdenken, generalisatie, het vermogen om te denken dat alle honden lief zijn en alle wolven gevaarlijk.
Ik moet iedereen in mijn eigen omgeving vertrouwen, dus dat moeten voornamelijk goede of op zijn minst een beetje neutrale mensen zijn. Maar dat betekent niet dat de gemiddelde mens net zo aardig is. Mensen van buiten mijn groep kunnen allemaal moorddadige eikels zijn. De miljonairs, de bankiers, de zwervers, de geleerden, de mooie meisjes of misschien wel de recruiters, dat zijn de slechterikken. Dat is ook waarom complottheorieën zo vaak overlappen met racisme en dergelijke. De joden en de negers en de moslims zijn simpelweg ook groepen waartoe ik niet behoor, en zolang ik me niet afvraag wie er nou precies werken bij de meelfabriek, de bakker, de boerderij, het slachthuis, de slagerij, de kaasmaker en het distributiecentrum kan ik doen alsof ik van niemand uit die groepen afhankelijk ben voor mijn dagelijks ontbijt. Dus heb ik nu een vijandbeeld waar ik mijn ontbrekende vertrouwen in de mensheid in kwijt kan maar dat mij niet beperkt in mijn dagelijkse routine en niet wordt tegengesproken door direct anekdotisch bewijs uit mijn eigen omgeving.
Ik wordt er daarom vandaag de dag weleens licht depressief van hoe populair complottheorieën zijn. Dat dit gevoel zo sterk is dat mensen compleet kunnen negeren dat het onmogelijk zou zijn om zelfs maar iets relatiefs kleins als een gefakete maanlanding meerdere decennia stil te houden, laat staan een niet bestaande ziekte waar bijna elke huisarts ter wereld ondertussen een goede blik op heeft kunnen werpen. Want ja, dat klopt dan misschien niet helemaal aan de complottheorie, maar het alternatief is dat de gemiddelde mens geen moordzuchtige maniak is, en daar klopt natuurlijk nog veel minder van.
En als ik daarvoor een afsplitsing/voortzetting (afhankelijk van wie je als de rechtmatige eigenaren ziet) van de overbekende onzinsite Niburu moet quoten, zo zij het. |
