Koen Geens versterkt de instrumenten voor strijd tegen terrorisme
 

Op voorstel van Minister van Justitie, Koen Geens, keurde de Ministerraad een eerste wetsontwerp goed dat uitvoering geeft aan drie maatregelen die de Eerste Minister op 19 november 2015 heeft aangekondigd ter bestrijding van terrorisme. Koen Geens: “Deze wet versterkt onze instrumenten voor de strijd tegen terrorisme”.



1. de invoering van een dynamische databank “Foreign Terrorist Fighter”

2. de mogelijkheid om 24 uur per dag over te gaan tot huiszoekingen

3. uitbreiding bijzondere opsporingstechnieken in de strijd tegen de illegale wapenhandel

Daarnaast wordt voorgesteld om op parlementair initiatief art. 12 van de Grondwet aan te passen. Op die manier kan de politionele aanhoudingstermijn in het geval van terroristische misdrijven verlengd worden van 24h tot 72h.



1. De invoering van dynamische gegevensbank

Om terrorisme en het extremisme dat tot terrorisme kan leiden, die de bescherming van personen of de openbare veiligheid ernstig kunnen schaden is er nood aan een dynamische gegevensdatabank. Deze databank komt er op voorstel van Minister Geens en Minister Jambon. De correcte inschatting van de dreiging en de gepaste opvolging zijn slechts mogelijk indien de betrokken diensten een goede informatiepositie hebben. Het delen van informatie is met andere woorden van groot belang. Door de oprichting van de databank wordt het mogelijk dat alle informaties en inlichtingen die bij de inlichtingen- en politiediensten maar ook bij andere partners beschikbaar zijn m.b.t. foreign terrorist fighers op 1 plaats worden gecentraliseerd en gedeeld. De gegevens kunnen permanent worden aangepast aan de gewijzigde omstandigheden.



Welk type personen komen in de databank?

Personen die gekwalificeerd kunnen worden als ‘foreign terrorist fighters’. Concreet betekent dit Belgen of residenten in België:

1) die naar een jihadistische conflictzone zijn afgereisd;

2) die vanuit België op weg zijn naar een jihadistische conflictzone;

3) die naar België onderweg zijn of teruggekeerd zijn uit een jihadistische conflictzone;

4) die gewild of ongewild verhinderd werden om naar een jihadistische conflictzone af te reizen;

5) waarvan ernstige aanwijzingen zijn dat ze zullen vertrekken naar een jihadistische

conflictzone.

De afreis of poging tot afreis naar een jihadistische conflictzone moet telkens gepaard gaan met het zich aansluiten bij een terroristische groepering of het verlenen (actief of passief) van steun eraan.



Wie beslist?

Veiligheids- en inlichtingendiensten en de politiediensten zullen ofwel kennis krijgen van de aanwezigheid / afwezigheid van een FTF op ons grondgebied of dit zelf vaststellen.

Die informatie zal dan overgemaakt worden aan het OCAD dat zijn partnerdiensten zal bevragen met het oog op de bevestiging of ontkenning van die informatie. Elke dienst zal vanuit de eigen finaliteit de beschikbare informatie aanleveren en desgevallend zullen bepaalde diensten bijkomend informatie proberen in te winnen.

Het is uiteindelijk het OCAD, volgens strikte richtlijnen van de Ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken, dat zal bepalen of een persoon effectief als FTF kan worden beschouwd en in de databank kan worden opgenomen.



Wie voedt de databank en wie heeft er toegang tot?

De FTF databank zal gevoed worden en is rechtstreeks toegankelijk voor onderstaande diensten:

- OCAD

- Veiligheid van de Staat (VSSE)

- Militaire inlichtingendienst (ADIV)

- Geïntegreerde Politie (incl. Vaste Commissie voor de Lokale Politie)

- Crisiscentrum

- Algemene Directie Veiligheid en preventie (FOD BIZA)

- DG Consulaire Zaken FOD BUZA

- Openbaar Ministerie

- Cel voor financiële informatieverwerking (CFI)

- Dienst vreemdelingenzaken (DVZ)

- onderzoeks- en opsporingsdiensten van de Algemene Administratie der douane en accijnzen

- Het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen en de penitentiaire inrichtingen


Al deze diensten verbinden zich er toe de databank te voeden met de informatie waarover zij binnen hun werking beschikken.

Enkel mensen met een veiligheidsmachtiging zullen toegang hebben tot de databank.



Met wie kan de informatie in de databank allemaal worden gedeeld?

Enkel welbepaalde informaties uit de databank kunnen met andere bestemmelingen worden gedeeld zoals bijvoorbeeld de bestuurlijke autoriteiten, eerstelijnswerkers uit de preventieve en sociale sector zoals OCMW’s straathoekwerkers, sociaal assistenten. Het gaat dan vooral om informatie die betrekking heeft op de persoonsgegevens, de context, de individuele dreigingsevaluaties en eventuele maatregelen. Deze informatie zal gebundeld worden in een ‘informatiekaart’ en zal enkel in het kader van preventiedoeleinden of in het kader van de openbare veiligheid worden gedeeld op basis van de nadere richtlijnen uitgevaardigd door de Ministers van justitie en Binnenlandse Zaken.



Wie controleert de databank?

De controle op deze databank zal gebeuren door 3 instanties: het Comité I, het Comité P en het Controleorgaan dat controle uitoefent op de politionele informatie.

De Privacycommissie zal onrechtstreeks controle uitoefenen. Wanneer iemand meent in de databank te zijn opgenomen, hij/zij zich kan richten tot de Privacycommissie met de vraag om de hem/haar betreffende gegevens te raadplegen. De Privacycommissie voert de nodige controles uit en gaat na of de voorwaarden tot opname in de databank zijn nageleefd. Indien nodig vraagt de Privacycommissie over te gaan tot de nodige wijzigingen. Aan de betrokken persoon wordt dan meegedeeld dat de verificatie is verricht zonder de inhoud ervan te onthullen.



Hoe lang blijven de gegevens in de databank bewaard?

De wet voorziet in een periodieke toets om na te gaan of de voorwaarden tot opname nog steeds vervuld zijn. Minimaal om de 3 jaar wordt een toets gedaan.



Wat wordt er met de informatie in de databank gedaan?

De databank (en de informatie die erin wordt opgeslagen) is een instrument om tot de best mogelijke beeldvorming te komen, een relevante dreigingsanalyse te kunnen maken en de gepaste opvolging te organiseren van personen die beschouwd kunnen worden als ‘foreign terrorist fighters’. De opvolging kan bestaan in het nemen van politionele maatregelen (vb. seining in het Schengen Information System) of gerechtelijke maatregelen (vb. het openen van een strafonderzoek).



2. De mogelijkheid om 24 uur per dag over te gaan tot huiszoekingen
De federale gerechtelijke politie en de inlichtingendiensten zullen nu 24uur per dag huiszoekingen kunnen verrichten. De uitzonderingen op het verbod om in een private plek vóór 5 uur 's morgens en na 9 uur 's avonds een opsporing in een huis, een vrijheidsbeneming of een huiszoeking te verrichten, worden uitgebreid naar:

- terroristische misdrijven of;
- criminele organisaties of bendes waarbij er ernstige aanwijzingen zijn dat er vuurwapens, explosieven, kernwapens, biologische of chemische wapens, of schadelijke of gevaarlijke stoffen waardoor bij ontsnapping mensenlevens in gevaar kunnen worden gebracht, kunnen worden aangetroffen.

3. Uitbreiding bijzondere opsporingstechnieken in de strijd tegen de illegale wapenhandel

Speurders moeten adequate instrumenten krijgen in de strijd tegen terrorisme en zware criminaliteit. Wapenhandel en bepaalde inbreuken op de Wapenwet zullen voortaan expliciet voorkomen in het Wetboek van strafvordering als grond voor een telefoontap.

De uitbreiding zal ook gelden voor de externe beveiliging van kernmateriaal en ander radioactief materiaal.

Aan de privacy van de burger wordt zeker en vast niet geraakt. Een telefoontap kan enkel door de onderzoeksrechter worden bevolen wanneer het dit noodzakelijk is voor het onderzoek naar criminele feiten, er ernstige aanwijzingen zijn van de feiten en als andere onderzoeksmiddelen niet volstaan om de waarheid aan het licht te brengen.

Bron: politics.be