GC |
13 februari 2008 09:57 |
Mia moet het licht nog zien...
De afgelopen dagen is er een debat ontstaan in de opiniepagina’s van De Standaard. Onderwerp van debat is de houding tegenover de hoofddoek en eigenlijk meer algemeen tegenover de islam. Onder de titel “Lokroep van het obscurantisme” slaagt redactrice Mia Doornaert de bal compleet mis. Ze ziet een alliantie tussen “uiterst links en moslimfundamentalisme”, waarbij bijna 20 jaar na de val van de Muur zelfs een heuse Koude Oorlogsretoriek wordt boven gehaald.
Mia Doornaert heeft niet bepaald een links imago en om er voor te zorgen dat dit zo blijft, schrijft ze regelmatig opiniestukjes in De Standaard. In de discussie rond de hoofddoek en meer algemeen over de islam, is het weer raak. Wie zich verzet tegen een anti-moslimracisme, wordt meteen omgedoopt tot een fundamentalist of een halve stalinist. Meer zelfs, Doornaert ziet er één grote samenzwering in: “Alle totalitaire bondgenoten zijn welkom in hun onstilbare nood aan een heilsleer en in hun afkeer van de ene permanente vijand: de westerse, rommelige maar zo kostbare, systemen van vrijheid.”
Aanleiding voor de forse uithaal is een diep ingebakken anti-socialisme dat bij gebrek aan een sterke “communistische” factor op wereldvlak vandaag maar omgezet wordt in een anti-moslim gevoelen. Doornaert zal de logica van pakweg de neoconservatieven rond Bush op dit vlak zeker begrijpen. Als dan nog een door sommigen als extreem-links beschouwde professor (Herman De Ley) schrijft over de islam, is het dubbel raak. Mia Doornaert wou twee vliegen in één klap slaan door De Ley van antwoord te dienen.
Wat schreef Herman De Ley? Hij reageerde kwaad op een standpunt van twee schrijvers (Benno Barnard en Geert van Istendael) die zich uitspraken voor een verbod op hoofddoeken en stelden dat weldenkend links maar eens consequent moet zijn en zich moet uitspreken tegen de hoofddoek. Dat is natuurlijk een kortzichtig standpunt die eraan voorbijgaat dat je de arbeidersbeweging niet versterkt door nadruk te leggen op hetgeen de arbeiders verdeelt. Maar wellicht bedoelden de auteurs met “links” iets anders dan de verdediging van de belangen van de arbeiders en hun gezinnen? Vanuit een anti-religieus gevoel willen de weldenkende linkse intellectuelen een hoofddoekenverbod opleggen. Zelfs een passief tolereren, is er al over. Neen, een hoofddoek moet worden verboden. Bovendien werden alle moslims over één kam geschoren met het islamfundamentalisme. De Ley reageerde verontwaardig en stelde dat Barnard en Van Istendael cafépraat vertelden.
Dat viel niet in goede aarde bij Mia Doornaert die De Ley meteen verwijt “alle stalinistische truken van de foor” boven te halen. “Kritiek op de islam is taboe, alleen het Westen heeft schuld aan al wat fout gaat in de wereld. Met dat simplistische credo staat hij overigens lang niet alleen aan de UGent.” En een dergelijke houding is volgens Doornaert niet verwonderlijk: “De uiterst linkse en linkse gelovers in de alliantie met 'de islam' zijn dezelfde 'denkers', of hun opvolgers, die Stalin, Tito, Mao, Castro hebben verheerlijkt als vernieuwers der aarde. En daar loopt een rode lijn door. Alle totalitaire bondgenoten zijn welkom in hun onstilbare nood aan een heilsleer en in hun afkeer van de ene permanente vijand: de westerse, rommelige maar zo kostbare, systemen van vrijheid.”
Met dit standpunt maakt Doornaert duidelijk dat ze het niet begrepen heeft. Het verwerpen van een racistische houding tegenover iedereen die uit moslimlanden komt, betekent helemaal niet dat het islamfundamentalisme wordt goedgepraat. Het verwerpen van een verbod op hoofddoeken, betekent evenmin dat er noodzakelijkerwijze voor een verplichting op hoofddoeken wordt geijverd. Een kritiek op het kapitalisme betekent niet noodzakelijkerwijze dat de stalinistische uitwassen (die een degeneratie van het socialisme betekenden) worden gesteund.
Wat Doornaert en Van Istendael bovendien weigeren te begrijpen, is hoe het islamfundamentalisme een zekere opmars heeft gekend. Mia zal het niet graag horen, maar de voorlopers van haar huidige Amerikaanse neo-conservatieve vrienden hebben een opmars van het fundamentalisme actief ondersteund. In de Koude Oorlog vormden Bin Laden en zijn vrienden een politieke bondgenoot voor de neo-conservatieven. Vandaar hun actieve steun aan de Moejahedin in Afghanistan in de jaren 1980. Dat naderhand vanuit de Moejahedin de Taliban en Al Qaeda zijn voortgekomen, wordt zedig verzwegen. Neen, voor Doornaert is het islamfundamentalisme iets inherent aan het islamitisch geloof. Als de materiële factor voor de ontwikkeling van het fundamentalisme wordt ontkend, zoekt men doorgaans naar meer idealistische verklaringen. Net zoals vroeger de donder geen natuurfenomeen maar een god was. Een analyse van het islamfundamentalisme is niet aan de rechterzijde besteed, daar weerklinken enkel verwijten en veralgemeningen. En wie dat durft in vraag te stellen, wordt door Mia Doornaert gekruisigd op het offerblok van het stalinisme.
De linkerzijde heeft echter wel een verantwoordelijkheid in de opmars van het islamfundamentalisme. Het falen van de stalinistische tweestadiatheorie van ontwikkeling van kapitalistische burgerlijke democratieën vooraleer socialisme op de agenda zou kunnen staan, heeft een politiek vacuüm gecreëerd. Net als het falen van het Arabisch nationalisme overigens. Hierdoor was er ruimte voor andere krachten, meer bepaald ook voor het voorheen sterk door het Westers imperialisme ondersteunde islamfundamentalisme. Als een verzet tegen de condities van het huidig systeem geen progressieve uitweg ziet, is er ruimte voor reactionaire stromingen. De Iraanse revolutie van 1979 is een belangrijke waarschuwing voor dit fenomeen.
Ondanks de vroegere steun is er vandaag vanuit de VS een nadruk op anti-islamgevoelens. De opmars van de defensie-industrie in de VS en de oorlogen in Afghanistan en Irak moeten toch gerechtvaardigd worden? Nu het argument van het “rode gevaar” niet meer opgaat, zoekt men een ander gevaar. En dat wordt gevonden in “de islam”. Dat moet dienen om de aanhoudende stijgingen van de defensiebudgetten in de VS verkocht te krijgen aan een breder publiek.
Qua veralgemening kan het anti-islam standpunt natuurlijk tellen, maar het hindert Bush, Doornaert en co niet om fundamentalisme en islam op één hoop te gooien. Wie niet meestapt in een anti-islam standpunt, keurt het fundamentalisme goed. Dat is natuurlijk totale nonsens. Kijk maar naar hoe we met LSP bijvoorbeeld actief zijn in landen als Pakistan of Nigeria waar we ons ten stelligste verzetten tegen de sharia, de onderdrukking van vrouwen of andere reactionaire elementen. In het kader van de internationale vrouwendag voeren we samen met Iraanse vluchtelingen campagne. Daarmee richten we ons tegen het VS-imperialisme én tegen het reactionaire regime in Iran. In die landen voeren we actief verzet tegen pakweg de verplichting om een hoofddoek te dragen, net zoals we hier protesteren tegen het verbod om een hoofddoek te dragen. Wij vinden dat de vrouw zelf moet beslissen over haar eigen hoofd. Die beslissing moet niet worden overgelaten aan Mia Doornaert of Osama Bin Laden. Hoe graag die ook zouden beslissen in onze plaats.
Consequente linkse socialisten verzetten zich tegen zowel een verbod als een verplichting van een hoofddoek. Ze verzetten zich tegen zowel Westerse als Oosterse fundamentalisten en hun reactionaire standpunten. Ze wijzen op hetgeen de werkenden en hun gezinnen verenigt in de strijd tegen een kapitalisme dat enkel zorgt voor oorlog, onderdrukking, miserie, armoede,... Met haar standpunt waarin links en islamfundamentalisme over één kam worden geschoren, maakt Doornaert duidelijk dat ze niet in staat is om het fundamentalisme te analyseren of om links te begrijpen. Dat laatste kunnen we haar natuurlijk vergeven, zelfs zonder dat ze aan boetedoening moet gaan doen, als we de standpunten lezen van figuren als Van Istendael en Barnard die de pretentie hebben om hun standpunt als "links" voor te stellen. Gelukkig kunnen we met de linkse socialisten een consequente linkse stem laten horen op een site zoals socialisme.be...
|