Vrijheid van onderwijs en leerplicht
 

Kan men nog spreken van een recht (recht om te leren) als het een plicht is geworden (leerplicht)? En hoeveel ruimte is er dan nog voor 'vrijheid van onderwijs'? Evolueren we niet meer en meer naar een 'schoolplicht'? Hebben ouders nog het recht om zelf een onderwijsproject uit te stippelen onder de vorm van huisonderwijs bijvoorbeeld?

Indien ouders het doen, is er nog steeds sprake van leerplicht. Het gezag verschuift naar een ander machtsinstituut.

Voor alle duidelijkheid, ik ben voor huisonderwijs, maar momenteel wordt deze vorm van onderwijs gediscrimineerd tegenover het regulier onderwijs (v.b. geen schooltoelage alhoewel het ook heel duur is voor de ouders) terwijl er evengoed onderwerping is aan de schoolinspectie die toch met enige willekeur en gebrek aan objectieve maatstaven oordeelt (het mag wel eens gezegd worden, vind ik).

Vivant pleit voor een opgelegde basisvoorwaarde voor alle scholen, namelijk dat scholen enerzijds wel zelf kunnen kiezen voor een onderwijsproject (in plaats van dat dit van bovenaf wordt opgelegd, zoals nu het geval is, met alle problemen van dien) maar dat dit project verplicht publiek moet gemaakt worden (zodat de ouders kunnen kiezen) en dat de rol van de schoolinspectie zich beperkt tot het nagaan of dit project in de praktijk wordt gerealiseerd. Ik denk dat dit goed zou zijn voor het onderwijs en dat dit ook een goede regeling zou zijn voor huisonderwijs. Ouders stellen een project op, maken dit kenbaar aan het ministerie van onderwijs en de inspectie controleert of dit project inderdaad wordt gerealiseerd. Minimmvoorwaarden kunnen eventueel opgelegd worden voor zover nodig, zoals bijvoorbeeld het moet 'lezen en schrijven' omvatten, geen haatdragende ideologieën, enz.

Kan u zich daarin vinden?

Eigenlijk is wat er bestaat al niet zo veraf van de minimumvoorwaarden, en huisonderwijs kan. Ik ben zelf niet erg voor de individualisering voor het onderwijs, en geloof nogal in het gegeven dat onderwijs in een gemengde groep , met verschillende niveaus, het niveau van alle groepen omhoog haalt. Wat het pakket betreft, is er al heel wat diversiteit, maar het is wat mij betreft belangrijk dat er kan worden opgevolgd dat alle kinderen snel genoeg de voldoende basispaketten meerkrijgen. De kansen voor hun toekomst worden nu te veel op te jonge leeftijd gehypothekeerd als dat niet gebeurt.
J

Momenteel zijn er geen minimumvoorwaarden. Als huisonderwijzer teken je een verklaring (van huisonderwijs) waarin je belooft je neer te zullen leggen bij het oordeel van de schoolinspectie zonder dat er aanwijzingen zijn hoe de beoordeling zal gebeuren en in de praktijk hangt het dan af welk soort inspecteur je thuis over de vloer krijgt. Er zijn bijvoorbeeld geen objectieve criteria.

Maar als ik u goed begrijp bent u geen voorstander van al te veel vrijheid van onderwijs, laat staan huisonderwijs.

Ik heb niks tegen huisonderwijs, maar ik ben het er niet mee eens dat het gediscrimineerd wordt. Wat de criteria betreft, men moet evengoed aan termen voldoen, die inhoudelijk zijn, dat bedoelde ik met voorwaarden, maar ik geef toe dat het niet erg duidelijk was.

Als het niet gediscrimineerd wordt, waarom krijgen huisonderwijzers dan geen 'schooltoelage'?

Als u bedoelt dat een onderwijsproject bijvoorbeeld een tweede taal moet omvatten, dan ga ik akkoord, maar als u bedoelt dat de overheid van bovenaf oplegt dat die tweede taal per se Frans moet zijn, dan vind ik dat te ver gaand. Waarom niet Engels, Spaans, enz. bijvoorbeeld.

Als u bedoelt dat een onderwijsproject geschiedenisonderrricht moet ontvatten, dan ga ik akkoord, maar als u vindt dat er van bovenaf moet verplicht worden dat dit de politieke geschiedenis moet zijn, die en die periodes, enz, dan vind ik dat te ver gaand. Waarom geen culturele geschiedenis bijvoorbeeld.

Als u bedoelt dat een onderwijsproject muziekonderricht dient te omvatten, dan ga ik akkoord, maar als u vindt dat er van bovenaf moet opgelegd worden, dat er bijvoorbeeld verplicht een instrument moet aangeleerd worden, een bepaald genre, dan vind ik dat te ver gaand. Waarom niet bijvoorbeeld jazz i.p.v. klassieke muziek bijvoorbeeld.

Enz...

Aangezien pedagogie geen exacte wetenschap is, zijn inhoudelijke verplichtingen niet gebaseerd op objectieve criteria, maar op willekeur of zelfs misschien politieke motieven. Bijvoorbeeld, heeft de verplichting om Frans als tweede taal te leren het politieke motief om een betere greep te krijgen op Brussel als Vlaamse hoofdstad?

Wat de scholen betreft ben ik ervan overtuigd dat het de overheidscontrole op het onderwijs is dat de kwaliteit naar beneden haalt, terwijl men als reden steeds een gebrek aan middelen aanhaalt en dus nóg meer middelen vrijmaakt (reeds 50% van het Vlaamse budget!).