| Ernst Niessen |
12 februari 2010 07:59 |
200 jaar Koninkrijk der Nederlanden
Het Nederlandse kabinet heeft besloten het Nationaal Comité 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden op te richten. Het comité gaat festiviteiten organiseren voor de viering. Ruud Lubbers wordt voorzitter van het comité.
Het activiteitenprogramma loopt van 2013 tot en met 2015.
De basis voor het Koninkrijk der Nederlanden in de huidige vorm is namelijk gelegd tussen 1813 en 1815. In 1813 werd het Koninkrijk weer onafhankelijk. In 1815 werd Willem I ingehuldigd tot Koning en ontstond de constitutionele monarchie.
Het comité wil bij de activiteiten aandacht besteden aan onder meer kennis van de rechtsstaat en de Grondwet.
Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden is de in de geschiedschrijving gangbare term voor het Koninkrijk der Nederlanden van 1815 tot 1830, de periode waarin het huidige Nederland en België één staat vormden onder koning Willem I. Het groothertogdom Luxemburg, dat is het huidige groothertogdom Luxemburg en de Belgische provincie Luxemburg, was door een personele unie verbonden met het koninkrijk. Willem I was groothertog van Luxemburg. Aanvankelijk, tot aan de inhuldiging van erfprins Willem-Frederik van Oranje-Nassau als koning Willem I heette de staat het Soevereine Vorstendom der Verenigde Nederlanden.
In het zuiden kwam het tot een monsterverbond van katholieken en liberalen tegen de koning. Maar omdat het liberale verzet in het noorden niet van de grond kwam - er overheerste meer een anti-papistische stemming - leidde dit enkel in het zuiden tot een algemene opstand, de Belgische Revolutie van 1830, waarmee België zich afscheidde van Nederland en een apart koninkrijk werd.
Eerst in 1848 kwam in het noorden het verzet tegen de grote macht van de koning van de grond, wat onder koning Willem II leidde tot een nieuwe grondwet, een ontwerp van de liberaal Johan Thorbecke.
In 1860 kwam België op vrijersvoeten terug bij Nederland omwille van de dreiging met annexatie door Napoleon III. Premier Charles Rogier van België verklaarde zelfs dat het oude Koninkrijk der Nederlanden hersteld moest worden onder twee regeringen (dus als een confederatie) en liet de Brabançonne aanpassen opdat die de vriendschapsbanden tussen Nederlanders en Belgen (lett: Bataven en Belgen) zou benadrukken.
Luxemburg werd een zelfstandig groothertogdom in 1890, toen met de dood van koning Willem III de Ottoonse tak van de Nassaus uitstierf in de mannelijke lijn. De Nederlandse kroon ging over op de vrouwelijke erfgenaam, Wilhelmina, in Luxemburg vanwege de daar geldende Salische wet echter op Adolf van Nassau-Weilburg.
In de jaren 1920 ontstond er in beide landen een streven naar hereniging: de Groot-Nederlandse gedachte. De voortrekker van deze beweging was de historicus Pieter Geyl, hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht.
Hoewel er natuurlijk nog tal van banden waren tussen Nederland en België kwam er pas een hernieuwde sterke samenwerking tussen beide bij de oprichting van de Benelux na de Tweede Wereldoorlog. Na de recente Belgische staatshervorming waarbij het land feitelijk een federatie bestaande uit Vlaanderen en Wallonië werd, zoekt Vlaanderen steeds meer de samenwerking met Nederland. Er gaan zelfs stemmen op voor 'hereniging' met de noorderburen. Er is ook een stroming die het Verenigd Koninkrijk willen herstellen (of in ieder geval die staatkundige eenheid, inclusief Wallonië en Luxemburg); deze stroming is echter klein.
Het kan niet anders dan dat Vlaanderen, Wallonië, Brussel en Luxemburg worden betrokken bij (een deel van) de feestelijkheden, omdat zij van dit geheel deel uitgemaakt hebben. Wellicht vormt deze bicentennial de aanleiding voor de historische ommekeer in de Nederlanden om onze landen een hernieuwde opgang te laten maken in de EU en in de wereld als de Confederatie der verenigde Nederlanden. Ik teken ervoor.
|
