Leve de vrije identiteit!
 

Onlangs verwierp de liberaal Guy Verhofstadt in een opiniebijdrage in "De Standaard" het begrip "identiteit". Daarop reageerde de Vlaams-nationalist Bart De Wever.

Bart De Wever insinueert dat wie een opgelegde identiteit verwerpt een egoïst is die met niemand rekening wil houden. Maar nationalisten kun je dan even goed egoïsten noemen die hun voorkeursidentiteit tot "leitkultur" willen bombarderen waaraan alle andere identiteiten ondergeschikt zijn en die ze willen opleggen aan iedereen die zich op "hun" grondgebied/invloedsfeer bevindt.

Terwijl de ene de gemeenschap als bindmiddel tussen individuen verwerpt, wil de andere ze aan individuen opleggen. Misschien ligt de waarheid ergens in het midden: vrije individuen die zelf hun gemeenschappen kiezen in de voorkeursvolgorde die ze zelf willen? Want waarom zou een op muziek gebaseerde gemeenschap van metalfans of een virtuele gemeenschap op Facebook ondergeschikt moeten zijn aan een op taal of godsdienst gebaseerde natie? Waarom krijgen een paar op standaardtaal gebaseerde gemeenschappen in België en een paar op godsdienst gebaseerde gemeenschappen in Noord-Ierland/Ulster en Bosnië-Herzegovina een voorkeursbehandeling tegenover gemeenschappen op basis van muziekvoorkeur (bijvoorbeeld metalfans), levenswijze (bijvoorbeeld vegetariërs of motorrijders), streektaal (bijvoorbeeld West-Vlamingen en Limburgers)?

Wat het voorbeeld van metalfans betreft: dit is bij uitstek een internationale en grensoverschrijdende identiteitsgemeenschap met eigen geschiedenis (de metalklassiekers), gebruiken (het bekende "sign of the horns" op metalkonserten), rituelen, tijdschriften, zenders,... Ze kunnen zich dus met recht en reden een "volk" -of zo je wil: een "natie"- noemen. Een metalfans in West-Vlaanderen heeft meer gemeen met een metalfan in Papoea-Nieuw-Guinea dan met een West-Vlaams smartlappenfan. Waarom zouden metals dan niet hun eigen (Engelstalige) gemeenschap met eigen bevoegdheden mogen hebben (bijvoorbeeld onderwijs met nadruk op muzikale ontwikkeling)? Misschien moeten de metalfans van België maar eens gelijkberechting van hun gemeenschap tegenover de taalgemeenschappen opeisen en hun eigen officiële metalgemeenschap eisen? Ze zijn tenslotte met meer leden dan de Duitstalige Gemeenschap. Gelijkberechting van alle identeiten!

Wat grondgebonden identiteiten betreft: misschien voelen wij ons hier in onze streken nog het meest verbonden met onze eigen gemeente, dorp, wijk? Zowel belgicisten, flaminganten als walliganten gruwen van zo'n plaatselijk "partikularisme", maar verheerlijken wel zelf hun eigen Belgisch, Vlaams, Waals partikularisme als alleenzaligmakend. Als West-Vlaams en Limburg partikularisme alleen maar speciale gevallen van gemeentelijk partikularisme zijn, dan zijn flamingantisme en walligantisme alleen maar speciale gevallen van belgicisme.

Volledig mee eens !

Een mooie artikel :

Vorig weekend lanceerde Didier Reynders (MR) het voorstel om de provincies grondig te hervormen. Eerder pleitten Lijst Dedecker en Rudy Aernoudts Lidé al voor de afschaffing van de provincies. De motivatie van (ultra)liberale politici in deze discussie is duidelijk: minder politici, minder ambtenaren, dus minder overheid. Toch is dat niet de essentie. Wat we ons wel moeten afvragen is "Hoe kunnen lokale besturen op een meer efficiënte en democratische manier samenwerken?". En ook: "Hoe kunnen onze grote en kleine steden zich verder ontwikkelen in maximale synergie met de omliggende gemeenten?". Inderdaad, de provincies moeten hiervoor verdwijnen, maar tegelijk is er nood aan een nieuwe politieke ruimte: het stadsgewest.

In onze buurlanden zijn stadsgewesten al geruime tijd ingeburgerd. Reeds in 1966 werd in Frankrijk her en der een zogenaamde Communauté Urbaine opgericht. De CU in en rond Rijsel bijvoorbeeld bracht 87 gemeenten samen en bleek ondertussen op allerlei vlakken een succesformule. In landelijke gebieden zonder duidelijke centrumstad werden gelijkaardige samenwerkingsverbanden opgezet. Ook in Nederland werden stadsgewesten boven de doopvont gehouden. Ondertussen zijn er daar al zeven, ondermeer de stadsregio's rond Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. In Vlaanderen daarentegen wekt de idee van stadsgewesten eerder spontane aversie op. Er zou stedelijke expansie uit spreken, de buitengebieden zouden over het hoofd worden gezien.

Deze critici vergissen zich. Het stadsgewest is immers geen vehikel voor een ongebreidelde groei van de stad, maar een instrument om de relatie stad-omgeving te verbeteren. Alleen zo wordt het mogelijk om die op een positieve, evenwichtige en duurzame manier uit te bouwen. Steden zijn immers geen eilanden. De economische, sociale en culturele invloedssfeer van een stad houdt niet op bij de grenzen van het stadscentrum of de agglomeratie. Om deze intensieve, vaak complexe wisselwerking vorm te geven - in plaats van te ondergaan, zijn institutionele ingrepen onvermijdelijk.

Ook in uitgesproken landelijke streken moeten gemeenten op een democratische wijze kunnen samenwerken. Zij kunnen zich verenigen in een streekgewest. De stads- en streekgewesten kunnen zo uitgroeien tot een bestuursniveau tussen de Vlaamse overheid en de lokale besturen. In dat geval worden de provincies overbodig en dus afgeschaft. Dit nieuwe bestuursniveau moet ook komaf maken met de huidige wildgroei aan regionale samenwerkingsverbanden (intercommunales, huisvestingsmaatschappijen, vzw's voor cultuurprojecten, sociale verhuurkantoren, ... ). Via stads- en streekgewesten wordt het mogelijk de werkingsgebieden van deze samenwerkingsverbanden te laten samenvallen.

Niet alleen qua efficiëntie zouden de stads- en streekgewesten een stap voorwaarts betekenen, ook qua democratische controle en legitimiteit. De werking van intercommunales, die toch wel belangrijke bevoegdheden uitoefenen, controleren is op dit moment haast onmogelijk. Mandatarissen voor de stads- en streekgewesten daarentegen kunnen rechtstreeks verkozen worden, tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen. Bevolkingsaantal kan als verdeelsleutel fungeren voor het aantal mandatarissen. Zo zijn alle gemeenten zeker vertegenwoordigd. Om te vermijden dat de grote steden te dominant worden, wordt best een correctie doorgevoerd.

Qua mogelijke bevoegdheden en werkzaamheden hangt veel af van de plaatselijke noden. Toch zijn er een aantal domeinen waar de stads- en streekgewesten ongetwijfeld een verschil kunnen maken. Zo kunnen ze een motor betekenen voor ambitieuze ecologische projecten inzake mobiliteit en ruimtelijke ordening. Steden en gemeenten werken zo samen, in plaats van problemen steeds op elkaar af te wentelen. Verder kunnen de sociale huisvestingsmaatschappijen georganiseerd worden op de schaal van de stads- en streekgewesten. De schaalvergroting zorgt voor een betere spreiding en meer slagkracht. Ook voor cultuurprogramma's, sportinfrastructuur en jeugdprojecten hebben deze stadsgewesten een meerwaarde, vooral voor kleinere steden en gemeenten met beperkte financiële middelen en een kleine administratie.

De discussie over stadsgewesten en de provincies lijkt bij Groen! uit te groeien tot een evergreen. Niet voor lang meer, als het van Jong Groen! afhangt. Bij de discussie over het thema "Ecosteden" op het Horizoncongres zullen we als groene jongeren immers voluit pleiten voor de afschaffing van de provincies en de algemene invoering van stads- en streekgewesten. Wie een groene toekomstvisie wenst te ontwikkelen over steden en hun omgeving kan immers niet voorbij gaan aan de noodzakelijke institutionele hervormingen.

Kristof Calvo, voorzitter Jong Groen!

Is het vandaag "Dag van de Clichees"?

Neemt niet weg dat de metalfans in de Lage landen meer leden telt dan de Duitstalige Gemeenschap. Waarom krijgt die dan wél een voorkeursbehandeling? Ofwel kan iedere gemeenschap die voldoet aan bepaalde neutrale kriteria (die dus niet op maat van bepaalde gemeenschappen geschreven zijn) dezelfde erkenning en bevoegdheden als de taalgemeenschappen krijgen, ofwel moeten alle gemeenschappen (dus ook de taalkundige) maar tevreden zijn met het grondwettelijk recht op vrijheid van vereniging.

Tot daar ben ik akkoord. Al vind ik dat het bestuur van funktionele overheden zoals de interkommunales ook rechtstreeks door de plaatselijke bevolking moeten worden verkozen, naar het voorbeeld van de Nederlandse waterschappen.

Hier volg ik niet meer. Omdat er alweer boven de hoofden van de betrokkenen wordt beslist. Wat als de West-Vlamingen en Limburgers die zich met hun provincie vereenzelvigen hun provincie willen behouden? Dan moet dit hun goed recht zijn. Zo'n provincie kan dan eventueel wel een federatie van stads- en streekgewesten worden, of een streekgewest op zichzelf.

Inderdaad

en inderdaad ! ;-)

Hoe zit het trouwens met de onafhankelijkheid van de Republiek Westhoek?

...of gaat dat dan weer wél te ver? ;-)

ieder huis is een staatje.
of nog beter: iedere persoon is een staatje op zich.

dat is meer de wens van Doomy dan stad- en streekgewesten.

Een autonoom streekgewest Westhoek binnen West-Vlaanderen of de Verenigde Provincies van de Lage Landen is ook een goed begin. ;-)

Nee, mijn wens zijn zelfgekozen gemeenschappen.

Maar inderdaad: het principe van zelfbeschikkingsrecht en de praktische beperkingen daarvan gelden zowel voor individuen als voor staten.

Praktische beperkingen van individueel zelfbeschikkingsrecht gelden ook voor het zelfbeschikkingsrecht van staten, regio's en volkeren. Zie de hulp die "onafhankelijke" staten bij grote natuurrampen vragen aan andere staten. En omgekeerd kan een staat die zelfbeschikkingsrecht voor zichzelf opeist niet het zelfbeschikkingsrecht van individuen verwerpen zonder de legitimiteit van haar eigen zelfbeschikkingsrecht te ondergraven.

als je zelfbeschikkingsrecht van volkeren wilt, ga je best terug naar het graafschap Vlaanderen, hertogdom Brabant (hebben 1.000 jaar bestaan) en Limburg (Land van Loon). deze gebieden werden geregeld bezet door vreemde mogendheden.

Dat zullen wel niet de woorden van BDW zijn, "opgelegde identiteit".

Wat is er mis met een Leitkultur? Dat lijkt me een absolute voorwaarde om een stabiele interculturele samenleving tot stand te brengen. Hoe ga jij een stabiel systeem tot stand brengen als tegelijk de sharia naast onze wetten geldt? Om maar één voorbeeld te geven.

Met welk nut is dat? Om de slabakkende etiketteneconomie terug leven in te blazen?

Zijn er redenen om een onderscheid te maken tussen al de elementen die u aanhaalt? Is er een voorkeursbehandeling vereist voor metalfans? Moet de overheid zich moeien met de muziekkeuze van zijn onderdanen? Ja? Streef je dan naar een soort corporatisme als bij het Verdinaso?

Kortom: welk nut heeft dit allemaal?

Nogmaals: welk nut heeft dit allemaal? Kan men dit niet via buitenschoolse activiteiten gebeuren? Waarom moet de identiteitsbeleving via semi-overheidsinstellingen gebeuren als het onderwijs? Wil jij echt zulke bemoeizuchtige overheid? Wat met de vrije keuze van het individu? Stel dat zoonlief van metalma en metalpa graag smartlappen hoort? Er is nu al vaak discussie over religieuze kwesties, moet dat nog eens verergeren?

En volk dat er op de straten zal komen! ;-)

Goed nieuws. West-Vlamingen worden niet in concentratiekampen gestoken omdat ze West-Vlaams spreken. Ze leren Nederlands op school en kunnen daardoor communiceren met zo'n 22 miljoen andere Nederlandstaligen. Ze zijn niet ongelukkig en voelen zich niet onderdrukt, er is geen afscheidingsbeweging en geen beweging die vraagt om culturele autonomie. Ze hebben een eigen provincie met eigen taken voor zaken die best op hun niveau geregeld worden en er is geen sprake van een economische uitbuiting of van systematische pesterijen vanuit de rest van het land.

Ik kan het weten, ik ben zelf West-Vlamingen. Als de West-Vlamingen al los willen komen van België -en dat doen ze in steeds grotere mate- is dat samen met de rest van Vlaanderen. En daar zal Einzelganger Doomy niet veel aan veranderen.

Ik zie niet veel nut in uw staatshervorming en volgens mij is er ook niet veel vraag naar.

Is dat niet een beetje te oppervlakkig ?

Onder het voorbehoud natuurlijk dat we spreken over een democratie.

Een democratie zou open moeten zijn voor en naar iedereen toe. U pleit voor een gesloten democratie. U aanvaardt beperkingen. U geeft enkel netjes afgelijnde groepen mede-beslissings-recht. En daar boven op vereist u een soort geloofsbrieven van iedereen die wil bijtreden tot een groep. In uw geval is dat een bewijs van woonplaats, zodat u kan toewijzen op basis van territorium. U creëert daarmee groepen die meer mensen afstoten dan dat ze opnemen.

Toegegeven, dat heeft praktische voordelen. En verder reikt het belang niet.

Men kan gemakkelijker een consensus bereiken door de samenstelling van de deelnemende groepen te veranderen. Nogal 'in' vandaag. Mag ik van een tendens spreken ? Toch is dat niet zoals het hoort.

Dat is wat u naar wijst met 'die zich met hun provincie vereenzelvigen'. Vereenzelvigen impliceert eensgezindheid.

Ik zie echt niet in waarom het territoriumsbeginsel voorrang moet hebben op andere beginselen. Wij kennen vrijheid van vereniging. Als men zich verenigt dan zoekt men eensgezinden. Elke groep die daar uit voorkomt moet evenwaardig en met dezelfde rechten kunnen deel nemen aan de democratie. Er is geen reden om Limburgers (of Mechelaren, of grensbewoners) voorrang te geven in het recht tot mee-beslissen op groepen als de senioren, werklozen, liberalen, grensarbeiders, .... enz.

Geen enkele groep zou een andere mogen uitsluiten. En dat is wat u wenst. Zijde gene Limburger, dan hedde hier niets in de pap te brokken. Daar komt het op neer.

Natuurlijk kunnen Limburgers (of Antwerpenaars, wie ook) zich verenigen. En vanuit die groep democratisch samenwerken. De democratie beperken tot die groep komt echter neer op het samenstellen van een groep met als doel gemakkelijker een consensus te bereiken. En dat. Daar gruwel ik van. Dat is vals spelen.

Och jongen toch...als jij vindt dat de groezelige, zweterige getatoueerde lijven van de "metals" ook een natie vormen, sluit dan maar aan. Niemand zal jou tegenhouden. Zorg in elk geval dat je steeds oordoppen bij hebt om hun "muziekcultuur(?)" te kunnen overleven.

Een opgelegde "Leitkultur": dat is toch het toppunt van een bemoeizieke overheid?

Gemeenschappelijke mensen- en burgerrechten voor iedereen moeten volstaan. Alle andere regels moeten daaraan ondergeschikt zijn. Daar hoort een sharia (alvast in zijn konservatief-fundamentalistische vorm) niet in thuis, net zomin als het kerkelijk recht in zijn konservatief-fundamentalistische vorm.

Deze opmerkingen gelden evengoed voor taalkundige en godsdienstige gemeenschappen, dus ook voor de Vlaamse, Franse en Duitse Gemeenschap in ons land. Welk nut heeft hun voorkeursbehandeling? Waarom zijn die niet gewoon tevreden met de grondwettelijke vrijheid van vereniging?

Waarom bemoeit de Vlaamse overheid zich dan met de identiteitsbeleving van haar burgers (onder andere via het onderwijs)?

Een etnocentrische en door de overheid opgelegde "Leitkultur" is het voorbeeld bij uitstek van een bemoeizuchtige en betuttelende overheid.

Om die reden heeft men uiteindelijk de scheiding tussen kerk en staat ingevoerd: godsdienst werd een individuele keuze die losgekoppeld werd van staatsburgerschap. Waarom dit dan ook niet toepassen op elke vorm van identiteitsbeleving via een totale scheiding tussen identiteit en staat?

De waarheid is dat de meeste West-Vlamingen partikularisten zijn. Flamiganten verafschuwen West-Vlaams partikularisme (dat met een beetje goede wil als een speciale vorm van gemeentelijk, dorps- of wijk-partikularisme kan worden beschouwd), maar verheerlijken wel zelf hun eigen Vlaams partikularisme (dat eigenlijk een speciaal geval van Belgisch partikularisme is) als alleenzaligmakend.

Ligt de overgrote meerderheid van de bevolking dan soms wél wakker van de staatshervorming die je zelf wenst?

Inderdaad: zonder territoriumbeginsel kun je meer zelfgekozen gemeenschappen vormen. Je kan ze dan vergelijken met een soort verenigingen wiens regelgeving enkel voor de vrijwillig aangesloten leden geldt. Zoals het kerkelijk recht ook alleen maar geldt voor de katolieken. Wie vrijwillig lid wordt aanvaardt de regels van het klubje, maar wie geen lid wil worden en de regels van het klubje aanvaarden kan ook niks te zeggen hebben in het klubje. Voor mijn part mogen er verschillende territoriumgebonden gemeenschappen naast elkaar bestaan, ook als "hun" territoria elkaar overlappen. Zo kunnen er naast een Vlaamse gemeenschap ook een Westvlaamse, Belgische, Limburgse, Europese gemeenschap bestaan. Wie wil kan zelfs van meerdere gemeenschappen lid worden, naargelang de eigen voorkeuren.

Juist: ik was de sterk geëvolueerde tatoeage-kultuur nog als kenmerk van de metal-volkskultuur vergeten te vermelden. Dat hebben ze overgenomen van natuurvolkeren.
Hoor ik daar wat etnocentrisme met superioriteitsgevoelens tegenover "de anderen"? ;-)

Is dat zo? Ik ben al 24 jaar 'metalhead' maar ik heb nooit zo'n ding op mijn lijf gehad, noch heb ik lang haar of loop ik met kogelriemen of pinnekesbanden rond. Ben ik nu geen echte? Je bent hier nu toch wel tamelijk exclusief bezig in je definiëring van jouw gemeenschap. Net datgene wat jij zélf mensen als Dewever, Bourgeois en Dewinter verwijt, dus.

Touché

Je kan toch niet ontkennen dat identiteit een enorm belangrijke rol speelt, al sinds het ontstaan van de mensheid? Identiteit uit zich als een spontane, bindende kracht tussen mensen, die zich zo verbonden voelen in een leefgemeenschap. Dat wil niet zeggen dat uitsluiten van anderen onmiddellijk het gevolg is. Integendeel, individuen weten dat ze altijd kunnen terugvallen op hun gemeenschap, en niet alleen staan in een koele identiteitloze wereld, waarin enkel het klein individu telt en alle anderen mensen daar buitenstaan.

Nationalisme heeft in de geschiedenis tot veel kwaad geleid, net zoals alle andere politieke ideologieën. Wat we nodig hebben is een inclusief en open nationalisme, een patriottisme dat nieuwe mensen die deel willen nemen aan de gemeenschap verwelkomt. Het is niet omdat we onze eigen identiteit erkennen, dat deze niet veranderlijk is en open kan staan. De multiculturele samenleving mag geen samenleving zijn waarin verschillende culturen naast elkaar leven (merk op dat naast elkaar leven in tegenstrijd is met het begrip samenleven, dat mét elkaar gebeurd), maar een samenleving waarin nieuwkomers zich in de eerste plaats inburgeren en pas in de tweede plaats nieuwe ideeën uit hun thuisland over kunnen brengen naar onze samenleving, zonder dat ze onze cultuur helemaal verwerpen.