Provinciaal federalisme: artikel in DM (23.02.11)
 

Gisteren, 23.02.11, verscheen er een artikel in De Morgen van de hand van een Antwerpse professor in de rubriek De Gedachte over provinciaal federalisme. Beschikt iemand over dat artikel (kan mits abonnement ook electronisch gedownloaded worden)? Ik zou wel eens willen lezen wat die mens schrijft.

Is het dit?

http://www.unionbelge.be/?p=3326

Ja, dat is een afbeelding van het artikel. Maar niet de tekst...

Er is niets nieuws aan deze gedachte. Al vanaf de eerste stappen naar federalisering hebben een aantal belgicisten, eerder uit armoede omdat een unitaristisch België ook niet meer te verdedigen viel, dat idee ontwikkelt.

Dit botst evenwel met de altijd weerkerende kritiek uit belgicistische zijde: er zouden teveel politici zijn, teveel parlementen, teveel regeringen, teveel structuren... En wat is juist hun plan? Juist, nog meer deelparlementen, nog meer deelregeringen, nog meer structuren...

Volgens mij is de idee van Filip Reyntjens om van België een soort Kongo in het groot te maken, met regelmatige genocides tegen de Vlaamse stammen en invallen vanuit Frankrijk. Misschien zou die mijnheer zich toch maar beter bij zijn eigen vakgebied houden?

Integendeel, in zulk een systeem zouden de huidige gewest- en gemeenschapsstructuren afgeschaft worden. De provinciale structuren bestaan al en er wordt - door de hereniging van Brabant - zelfs één afgeschaft.

hij zou de scheiding tussen Vlaams-Brabant en Waals-Brabant behouden.

De provinciale structuren zullen uitgebreid worden. Of denkt u dat de bestaande structuren alle bevoegdheden van de huidige gewesten en gemeenschappen kunnen dragen? Er komt dus meer administratie, meer regeringsleden, meer parlementsleden.

Ze kunnen bevoegdheden beheren, vergelijkbaar met die van de Nederlandse provincies nu (waar er tussen de 50 en de 85 statenleden zijn per provincie, niet meer dus dan in België). Een flink pak bevoegdheden wordt uiteraard ook terug naar het federale niveau getild (wapenexport, buitenlandse handel, ontwikkelingssamenwerking, verdragsrecht, landbouw, wetenschapsbeleid, openbare werken, wetenschap, sport enz.).

M.a.w. dit is weer een van die slecht gecamoufleerde pogingen om de Belgische staat te versterken. Nederland is trouwens geen gefederaliseerd land.

Wat is er mis met het versterken van België waardoor het dure nutteloze niveau gewesten kan opgeheven worden?

Laat ik de inefficiëntie van het Belgische bestuursniveau aldus samenvatten:
In Vlaanderen moet men met 3 partijen een akkoord zien te vinden. Dat is al een hele klus.
In België moet men met minstens 6 partijen een akkoord vinden, en op dit moment onderhandelt men met 9! En dat zijn dan nog partijen die enkel tot hun respectievelijke taalgroep en publieke opinie verantwoordelijkheid af te leggen hebben.
En jij wil alle bevoegdheden naar daar?

Op het federale niveau loopt er heel veel verkeerd. We hoeven niet lang te zoeken: op dat niveau is het haast een onmogelijke opgave geworden nog een regering samen te stellen. Federale maatregelen zijn daarnaast ook vaak een slag in het water: ze zijn ofwel een dermate uitgewerkt compromis dat het nergens nog hout snijdt, ofwel geschreven op maat van een bepaald gewest maar waar een ander gewest niet al te veel mee kan doen. Het voormalige banenplan van Onkenlinckx was daar een mooi voorbeeld: totaal waardeloos voor het Vlaams Gewest.

Stellen dat de regionale niveaus nutteloos zijn, moet u natuurlijk wel kunnen aantonen...

Ik kan me ook het nut van provinciaal federalisme niet meteen voorstellen. Per slot van rekening zijn dat maar administratieve indelingen en is er in het verleden geen enkel politiek conflict geweest dat de autonomie van die instellingen verantwoordt.

3 gewesten vervangen door 10-11 provincies en u durft dat nog kostenbesparend noemen?

het verandert niets aan de impasse op landelijk nivo.

zolang een minderheid ander beleid wenst dan een meerderheid EN de mogelijkheid heeft anders dan gewenst beleid te blokkeren zal er niet veel veranderen.

Duitsland heeft 16 deelstaten, Zwitserland (dat kwa grootte en bevolkingsaantal met België vergelijkbaar is) heeft er 26, en de Verenigde Staten zelfs 50. Vanuit demokratisch standpunt is decentralizatie te verkiezen boven centralisme. Een gecentralizeerde staat is overigens niet noodzakelijk goedkoper omdat het veel funkties van lokale overheden op zich neemt zonder rekening te houden met lokale situaties. Daardoor zijn gecentralizeerde staten niet noodzakelijk efficiënter dan gedecentralizeerde. Wat goed is voor het ene deelgebied is niet noodzakelijk goed voor het andere deelgebied. Lokale overheden met veel plaatselijke autonomie kunnen fijnmaziger tewerk gaan.

Een Belgische Unie met 4 gewesten zou een eerste stap naar een federatie met 12 provinciale deelstaten kunnen zijn. En dit zou op lange termijn ook een opstap kunnen zijn naar een Verenigde Provincies van de Lage Landen naar Zwitsers model op BeNeLux-nivo.

ik ben nog altijd aan het wachten op de eerste Franstalige politieker die pleit voor een Benelux-(con)federatie.

Kostentechnisch en ook vanwege een zekere efficiëncy heeft men best niet al te veel getrapte machtsniveau's. De constructies van gewesten, gemeenschappen, arrondissementen, provincies en gemeentes is te zwaar om efficiënt te besturen. Idem dito het fenomeen van "gesplitste" politieke partijen. Indien Vlaams Belang dit van in den beginne zou ingezien hebben en een coalitie had gesloten met een waalse zusterpartij, zou België reeds lang niet meer bestaan.

PMB/PVDA, Groen/Ecolo en de jong-liberalen bewandelen nu die weg.
In het EP is dat van in het begin duidelijk geworden : daar bestaan omzeggens geen "nationale" fracties : alle "politeke families" hebben zich aaneengesloten in multinationale fracties.

De huidige belgische krisissituatie is enerzijds veroorzaakt door deze "communautizering" van de politieke partijen, situatie die gunstig is om individuele politieke carrières op te bouwen maar nefast is voor het goed bestuur.

De oorzaak van die situatie is gewoon angst, voor minorisatie vanwege de franstaligen
die inderdaad een minderheid vormen en angst voor een dominatie door franstaligen vanwege de vlamingen.

Dat dergelijke angsten zich in een EU kontekst niet voordoen is logisch : ook al zouden alle MEP's als 2de of 3de taal het engels machtig zijn : angst voor een meerderheid "native speakers" is er voor het ogenblik niet. De verengelsing van de intelligentia draait inmiddels op volle toeren & de natuurlijke grens van dit fenomeen is voorlopig nog niet bereikt.

Normaal gesproken kan de drang om dit land te splitsen slechts 2 richtingen uit:

1. Verdeling van "België" tussen Nederland en Frankrijk
2. Schepping van een federale staat "Verenigde Lage Landen"

In de eerste veronderstelling worden we gewoon opgeslokt door de iets grotere buren,
in de tweede veronderstelling krijgen we een "nieuwere" identiteit die min of meer aansluit met een historische traditie.

Het is zonder meer zeker dat in de veronderstelling 1. Brussel zijn functie als "Europese Hoofdstad" zal verliezen ten gunste van Luxemburg en Straatsburg - het economische zwaartepunt zal dan definitief uitwijken in Oostelijke richting -Frankfurt - Berlijn - Praag-Warschau.... Mogelijk zal de "belgische bevolking" inkrimpen wegens de algemene verstedelijkingsgolf die emigratie naar de steden die de nieuwe economische en politieke centra zullen zijn...

Mogelijk dat de positie van Antwerpen als "wereldhaven" eveneens zal afkalven ten gunste van Le Havre, Rotterdam en Marseilles (Antwerpen zal in 2nd leage spelen naast Bremen, Amsterdam, Zeebrugge, Vlissingen, duinkerken, Gent, Gdynia e.a.)

Heel konkreet : dat GM nu auto's die normaal in =anbtwerpen hadden geproduceerd moeten worden in Poçlen laat bouwen zou nooit gebeurd zijn indien met niet met een Vlaamse regering maar met een Algemeen Laaglandse Regering had moeten onderhandelen (een kwestie van hoeveel gewicht je in de schaal kan leggen - Mevr. Merkel weegt nu eenmaal zwaarder dan Peeters of Rutte ..)