Zelfredzaamheid herstellen
 

Ik zou hier de discussie uit de draad "Laat iedereen zijn eigen boontjes doppen" een andere wending willen geven.

Het grote bezwaar tegen het idee, zo veel mogelijk mensen zelfstandig te laten werken, is het gebrek aan kapitaal. Vandaar dat de marxisten de kapitalisten als uitbuiters zien: wie geen kapitaal heeft, kan niet ondernemen en is dus uitgeleverd aan de kapitalist, die door moordende concurrentie genoodzaakt is, de arbeider slechts het minimum te betalen.

Ik wil hier niet bespreken hoe de vakbonden en de bolsjevieken dit probleem hebben aangepakt, ten goede en vooral ten kwade. Ik wil het hier hebben over de obstakels van het zelfstandig ondernemen, en vooral de kapitaalbehoefte. Daarvoor zie ik twee oplossingen:

- wie kapitaal nodig heeft, moet het gemakkelijker krijgen, hetzij van de overheid (een basisinkomen is geen kapitaal, maar kan ervoor worden gebruikt), hetzij op de vrije markt;

- onze economie wordt minder kapitaalintensief. Dit is zeker hier en daar al het geval: een computer kan al grotendeels een secretaresse, typiste, boekhouder en vele andere beroepen vervangen, en kost heel wat minder aan ruimte, meubilair, en "functioneren"(salaris, electriciteit).

Ik vroeg me dus af of mijn indruk (hieronder vetjes gedrukt) klopt, en welke bezwaren er zijn tegen mijn mening dat deze ontwikkeling de vakbonden overbodig kan maken.

Het klinkt allemaal mooi in theorie, iedereen zelfstandig. Een vrije markt, die werkelijk vrij is, moest die er ooit komen zou dat werkelijk een utopia zijn.

De vraag is echter: vrij voor wie? De vrijheid van de vos in het kippenkot, of de vrijheid van de kippen om gezamenlijk de vos te elimineren?

Om in het kippenhok te blijven, er zat voor de kippen niet veel anders op dan een sterke maatschappelijke structuur op te zetten die de vossen buiten houdt, dat wil zeggen een staat die de zaak beschermt en controleert.
Wat we gedaan hebben over de geschiedenis is een staat in het leven roepen die zowel de vossen als de kippen onder haar hoede heeft. Aanvankelijk was dat goed voor de kippen, die staat hield de vossen onder controle. Gaandeweg kregen de vossen de macht in handen en werd de staat een instrument om hun belangen veilig te stellen. Elke kip die nog probeert om iets gedaan te krijgen van die staat krijgt onmiddellijk het verwijt een lamzak, parasiet, profiteur te zijn.
Het libertarische antwoord: schaf de staat af. Joepie, terug naar de wilde natuur waar de vossen en de kippen euh 'vrij' zijn.

Een mogelijk gevolg van de libertarische wilde natuur is dat de kippen dan maar zelf het heft in handen nemen en op vossenjacht gaan. Daarvoor vormen ze de kippenvakbond. De grootste angst van de vossen in de samenleving is wel dat hun kippetjes zich verenigen en de strijd aangaan. Dus roepen die vossen wederom een staat in het leven, deze keer om het 'sociaal overleg' in goede vossenbanen te leiden.

Zolang de vos een vos blijft en zolang de kip een kip blijft, zal de staat blijven bestaan, want elk heeft een reden om die staat in het leven te roepen.

Kapitalisme heeft overigens altijd de neiging economische macht te accumuleren in steeds minder handen. Schaf de staat af en de maffia heerst.

De enige vrije markt die ik mogelijk zie is een op basis van coöperatieve principes in plaats van competitieve.

Er moeten steevast instituties zijn die de op sociaal-economisch vlak zwakkere volksgenoten beschermen tegen de macht van de rijkere volksgenoten.

Kan zijn, en jij zult de overheid wel graag een grote rol zien spelen. Een paar van mijn meest geliefde medemensen hebben een Siberische goelag overleefd; en ik zou denken: je hebt een ervaring gemist.

Deze draad is dan ook niet voor socialisten bedoeld. Hij is bedoeld voor degenen die het omgekeerde willen, graag de zelfredzaamheid van de mensen versterkt zien, en ideeën hebben van hoe dat kan, meer bepaald: of de maatschappelijke ontwikkelingen die zich om ons heen voltrekken, de positie van de kleine zelfstandige opnieuw concurrerend maken met die van de grote kapitalist.

Of nog: hoe de "kip" tegen de "vos" kan zeggen: ik heb jou niet meer nodig, want ik kan net zo goed zelf "vos" spelen!

Met andere woorden: hoe de werknemer écht kan worden bevrijd van uitbuiting, en niet met de methoden van lynx.

Goed; open misschien eens een draad over "bevoogding en betutteling verbeteren".

Deze gaat over "zelfredzaamheid herstellen", niet over het afschaffen van de staat, ook niet over het behouden ervan, en zelfs niet over waarom meer overheid meer maffia betekent, al zou dat wel interessant kunnen zijn.

Meer bepaald: wordt het gemakkelijker, te ondernemen zonder veel kapitaal, en hoe bezorgen we de zelfstandige kapitaal?

Een aanzienlijk deel van de bevolking is niet in staat tot zelfredzaamheid op sociaal-economisch vlak, puur als gevolg van de natuurlijke menselijke ongelijkheid. Zelfredzaamheid nastreven voor iedereen betekent de facto dit deel van de bevolking in armoede en miserie dumpen.

U verwart libertarieërs met anarchisten. Ook libertariërs wensen een overheid, maar wel 1 met veel minder taken en verantwoordelijkheden dan de dag van vandaag het geval is.

De familieleden van slachtoffers van de Maffia (het libertaire ideaal) kunnen ook wel wat verhalen vertellen.

Daarvoor heb je instrumenten nodig om die grote kapitalist aan banden te leggen.

Daarvoor heb je instrumenten nodig om die kip tot vos te maken.

het klassieke libertarische recept werkt alleszins niet.

Ik beschouw een werknemer als zelfredzaam.
Een werknemer die in staat is, zelfstandig te werken, is nog zelfredzamer; een zelfstandige is dat ook, maar niet noodzakelijk meer.

En ja, dan zijn er degenen die niet kunnen werken. Die waren er ook al toen de overheid niemand steunde. En de discussie over wat daar goed of slecht aan was valt buiten het bestek van deze draad, tenzij voor zover het gerelateerd is aan de vraag: hoe maken we zoveel mogelijk mensen zo zelfredzaam mogelijk?

We moeten wel nog een beetje hetzelfde woordenboek hanteren om te kunnen discussiëren, hè Pelgrim? Anders schrijf ik hier: de goelag, het socialistische ideaal. Zelfs als je schreef dat libertarisme maffia tegen wil en dank voortbrengt: waar haal je dat?

Er is nauwelijks een onvrijere markt denkbaar dan die van de maffia: als ik de dochter van een mohammedaan gijzel, zal ik een groter losgeld krijgen dan de bruidsprijs die op de vrije markt door een kandidaat-bruidegom zou worden betaald. Sorry dat ik er het extreme geval van mensenhandel bij haal, maar ja, maffia is ook extreem.

Juist, en voor jou is dat instrument overheidsingrijpen ("de staat"). Er bestaan echter andere remmen op het functioneren van de "grote kapitalist", en die grote mag ook bestaan als hij geen machtige overheid aantreft die hij naar zijn hand kan zetten; hij kan soms ook functioneren ten voordele van de kleine in plaats van in zijn nadeel (toeleveringsbedrijfjes voor grote ondernemingen b.v.)

Ik denk dat een geldwezen zonder inflatie zo'n instrument kan zijn: lage rente en de mogelijkheid om "in de sok" te sparen maken het ook de kleine mogelijk, te investeren met gespaard of geleend geld zonder voornamelijk zijn bank rijk te maken met zijn werk.

Een eerste noodzaak is vrijheid: deregulering en geen belasting op arbeid. Dat is geen instrument, maar het ontbreken van een instrument.

Van een veralgemening gesproken.

Ik ken werknemers die niet in staat zijn tot het op eigen houtje afsluiten van een hospitalisatieverzekering.
Ik ken werknemers die nauwelijks de post die ze krijgen kunnen lezen laat staan ten volle begrijpen.
Ik ken werknemers die geen sikkepit van computer kennen, laat staan dat ze via die weg kunnen communiceren.
Enz enz enz...
En neen, het zijn geen arbeid(st)ers uit beschutte werkplaatsen.

Zinloze vraag omdat je altijd op een aanzienlijk deel botst van de bevolking die daar gewoon niet toe in staat is en die bijgevolg altijd hulp van derden zal nodig hebben als je niet wil dat ze regelrecht in bittere armoede en ellende storten.

Voor de zoveelste keer weer hetzelfde probleem: liberaal gezinde mensen beseffen gewoonweg niet wat menselijke ongelijkheid precies allemaal inhoudt en welke gevolgen het teweegbrengt.

Neen, van mijn definitie gesproken.
Het zijn echter wel mensen die de middelen hebben om de diensten te kopen of van vrienden te verkrijgen die de nodige vaardigheden wél hebben. Ik kan ook mijn kapotte schoenen niet herstellen. Je kunt dat als ontbrekende zelfredzaamheid definiëren, maar dan spreken we niet meer dezelfde taal. Nu wil ik met jou wel een andere term overeenkomen om toch nog te kunnen communiceren, maar het wordt onhandig als ik dat voor iedereen moet doen.
Ach ja, de heer K. Kodo heeft misschien niet jarenlang in een Afrikaanse sloppenwijk gewerkt, niet in de jungle geleefd, niet jarenlang dagelijks gezien hoe analfabeten zelfredzaam kunnen zijn... En hij was zeker zo "liberaal gezind" dat hij niet gemotiveerd was om de nadelige gevolgen van het bestaande economische bestel te verbeteren voor de zwakkeren; dat zul jij wel weten, want het is "altijd hetzelfde probleem".

Het was meer dan één probleem, maar één probleem van onze huidige maatschappij hier is dat vrijwel alle maatregelen die de overheid neemt om zwakkeren te beschermen, eigenlijk alleen maar hun zwakheid beschermen.

Dat is helemaal niet waar tenzij je werkelijk gelooft dat de ene mens minderwaardig zou zijn dan de andere wat op zich onmogelijk is; we zien er vanbinnen ten eerste allemaal zelfde uit en werken allemaal op zelfde manier.
De enigste verschillen die er kunnen zijn zijn dan ook die we zelf maken door anderen net als anders te bekijken.
Culturele verschillen liggen daar dan ook aan de basis van maar hebben totaal geen uitstaans met huidskleur of menselijke eigenschappen op zich.

Er is dus geen menselijke ongelijkheid van nature uit.

Zelfs wat jij voorstelt als oplossing benodigd een wereldwijde samenleving waar wederzijds begrip en respect voorop staan. Een maatschappij die echt functioneert voor iedereen zonder enige vorm van discriminatie. Echter de vraag is in hoeverre dat dit realiseerbaar is in een maatschappij waarin geld en het daaraan gekoppelde hebzucht dit ooit kan ondersteunen. Zeker daar een levensstandaard ook enkel met geld te koop zou zijn of is en dat gelijkheid daardoor een heel moeilijke oefening blijft voor iedereen.

Daarom zie ik ook als enigste mogelijke nieuwe vorm van economie de resource based economy. Deze impliceert in eerste plaats dat geld overbodig is daar alles voor iedereen aanwezig is en beschikbaar gesteld is onder de best mogelijke vorm. De enigste drijfveer om dit te verwezenlijken is dan ook zelfontwikkeling welke automatisch positieve invloed heeft op die van andere. Je werkt tenslotte niet enkel voor je eigen levensstandaard maar automatisch aan die van anderen. En dit zonder sociale verschillen waar de ene persoon zich beter mag of hoeft te voelen dan de andere.

Deze maatschappij kent ook geen afgunst, armoede of conflict daar iedereen leeft en werkt voor het grotere goed van iedereen, inclusief dat van zichzelf.
Enige wat hiervoor nodig is de natuurlijke en geestelijke vermogens van elk individu, de wil voor het kiezen voor een echte samenleving van wederzijds respect en samenwerking.
Voorlopig nog lijkt dit een utopie voor velen maar in weze is ze vrij snel en eenvoudig te verwezenlijken toch.

Geen probleem mee. Laten we zeggen dat er een vangnet voorzien wordt voor iedereen met een fysieke handicap en zware ziekte. Verder kan er assistentie voorzien worden voor iedereen met een IQ van beneden de 95.

Al de rest moet toch in staat zijn zijn / haar eigen boontjes te doppen niet?
Of gaan we gewoon verder met het onderhouden van mensen die wel kunnen maar niet willen?

Een absoluut minimum zou wat mij betreft al zijn dat men mensen de vrije keuze geeft om niet mee te doen aan systemen als sociale zekerheid.

Zou in zekere zin wel een heel vrije maatschappij willen. Dan organiseer ik een bende die zwaar bewapend is en beroof ik iedereen die wat geld heeft. Leuk toch.

Je kan ook concentratiekampen bouwen voor degenen die niets hebben en niet in staat zijn voor zichzelf te zorgen (zoals mindervaliden) en ze eenvoudigweg vergassen.

Ik weet dat liberalen zeer "ik"-gericht zijn, maar dat verandert niets aan het feit dat uw definitie wel eens fout zou kunnen zijn.

Neen. Er zijn mensen die ook al gaan ze werken, toch onvoldoende verdienen om bepaalde elementaire diensten te kunne kopen. Bovendien is er naast de financiële kwestie ook de puur verstandelijk-rationele. Enerzijds zijn er een groeiend aantal mensen die niet meer kunnen volgen in de sterk stijgende complexiteit van de moderne Europese maatschappij en anderzijds is bij sommigen de irrationaliteit zo hoog dat ze geld uitgeven aan zaken die ze helemaal niet nodig hebben (gat in de hand) waarna ze elementaire zaken niet meer kunnen betalen. Je kan dit rechtvaardig vinden zoals de meeste liberalen, een sociale visie is het allerminst omdat die mensen geen besef hebben van hoe met verloning gespreid over een maand moet omgesprongen worden. Waarom betaalt men de arbeiders niet meer uit op het einde van de dag zoals in de 19de eeuw? Omdat er veel te veel onmiddelijk met hun geld op café gingen, het verzopen, waarna ze berooid thuiskwamen bij vrouw en kinderen.

Je kunt dat als ontbrekende zelfredzaamheid definiëren, maar dan spreken we niet meer dezelfde taal. Nu wil ik met jou wel een andere term overeenkomen om toch nog te kunnen communiceren, maar het wordt onhandig als ik dat voor iedereen moet doen.

Het is mijn fout niet dat u de betekenis en de gevolgen van de natuurlijke ongelijkheid tussen mensen niet kent of wegwuift.

Ik zeg zeker niet dat ik het huidige systeem wil behouden omdat het zo goed is, verre van zelfs, ik zeg wel dat zelfredzaamheid nastreven gedoemd is om te mislukken indien je er armoede en miserie wil mee verhelpen. Dan is de remedie nog erger dan de kwaal.

Dat is inderdaad de finale kern van het liberale extremisme, van libertarisme.