Politics.be - De staat is een bedrijf als een ander. Weg met de particratie

Column Roland Duchêtelet in De Tijd 23/07/11 :

Citaat:

Een land is een bedrijf, maar dat bedrijf wordt op een eigenaardige wijze bestuurd. Het systeem met politieke partijen en veel parlementsleden en ministers op verschillende niveaus is vastgelopen.

De complexiteit van het systeem is zo groot dat beslissingsprocessen door niemand nog overzien worden, eindeloos duren en tot slechte oplossingen leiden.

Los van het feit dat België twee keer zoveel partijen telt als nodig omdat er per taalrol socialisten, liberalen, groenen en christendemocraten zijn, hebben de politieke partijen hun beste tijd gehad. Politiek is een business geworden waarbij de actoren marktaandeel van elkaar proberen af te snoepen, mandaten binnenhalen en hun macht proberen te consolideren. Dat primeert boven de andere doelstelling, de welvaart van de bevolking.

Wie ooit een partijbestuur heeft meegemaakt zal u bevestigen dat minstens 70 procent van de discussies gaat over het behoud of het vergroten van het marktaandeel van de partij.

Leuk om weten is dat de politieke markt, uitgedrukt in inkomsten voor de betrokkenen, ongeveer even groot is als de voetbalmarkt in België: ongeveer 300 miljoen euro.

Representatieve democratie werd ingevoerd omdat de bevolking destijds slecht geïnformeerd was en de meerderheid zelfs niet kon lezen of schrijven.

Partijen werden ingevoerd omdat het onmogelijk was de individuele kandidaten goed te kennen en om er zeker van te zijn dat de verkozenen bepaalde welomschreven standpunten zouden verdedigen in het parlement.

In het internettijdperk heeft elke burger de kans zich zeer goed te informeren, en het niveauverschil tussen de politieke bestuurders en de modale burger is miniem.

Partijen hebben vandaag vele standpunten, dikwijls gelijklopend. Het is niet te achterhalen waarom iemand voor een partij heeft gestemd, zodat die partij mogelijkerwijze die stem anders gebruikt dan waarvoor ze bedoeld was.

In Nederland heeft men er voor de lokale besturen voor gekozen af te stappen van de 'politieke' aanpak en ligt de macht vooral bij professionele bestuurders.

Zouden professionele bestuurders misstaan op hogere bestuurlijke niveaus?

Het bestuur van een land heeft nog weinig te maken met ideologie. Alle partijen zijn sociaal, milieubewust en voorstander van een vrije markt. De ideologische strijd is sinds de val van de Muur van Berlijn eigenlijk gestreden.

Het komt er nu veel meer op aan dat landen goed bestuurd worden om het welzijn van de bevolking te maximaliseren. De andere landen zijn soms concurrenten, maar in ieder geval ook collega's, net zoals dat bij bedrijven het geval is.

Hoe moeten die bestuurders dan worden gekozen? Misschien net zoals aandeelhouders van bedrijven hun bestuurders kiezen: door er voor te stemmen. Dan kiest men bijvoorbeeld voor 12 of 20 bestuurders. Dat zou dan best op een eenvoudige manier gebeuren, zonder grote campagnes, waarbij alle kandidaten evenveel aan bod komen.

Complementair daaraan kunnen de ideologische, niet-bestuurlijke problemen, zoals euthanasie, beslecht worden met bindende referenda, zoals in Zwitserland.

Bron: De Tijd 23/07/2011 De staat is een bedrijf als een ander