Liberales : overleeft België 2014 ?
 

De inzet van de federale en Vlaamse verkiezingen in 2014 is nu al duidelijk. Het gaat zonder veel omwegen om een referendum over het voortbestaan van ons land. Waar de klassieke partijen aan de ene kant een federale centrumgerichte compromispolitiek voorstaan en de N-VA aan de andere kant dat model afwijst en kiest voor radicale ‘duidelijkheid’. Die duidelijkheid duldt geen toekomst voor een federaal of confederaal België. Die duidelijkheid kan er – naar de mening van de Vlaams nationalisten – enkel maar komen in een onafhankelijk Vlaanderen. Daarmee is de inzet van de verkiezingen nu al duidelijk.

De federale regering Di Rupo I regeert dus met de laatste hoop (of wanhoop?) om van het federale België nog een werkbaar geheel te maken. Op zich neemt men – onder goedkeurend oog van internationale instellingen – wel maatregelen om het budget onder controle te krijgen, bestrijdt men werkonwilligheid, sociale en fiscale fraude en bouwt men het aantal ambtenaren af. Tegelijk wordt deze regering vaak gezien als een belastingsregering die de burgers hun laatste spaarcenten afhandig maakt. Zeker bij zelfstandigen, ondernemers, kaderleden en de iets beter gegoede middenklasse leeft dat gevoel.

De ervaring leert dat een beeld van een regering vaak gemaakt wordt gedurende de eerste zes maanden van de regeerperiode. Daarna bouwen publieke opinie en pers verder op een imago dat al gemaakt is. Je kan maar één keer een goede indruk maken, zoals Maggie De Block al ondervond, en daarna is het harken om iets te doen om dat beeld bij te stellen. Ondanks het inhoudelijke werk van de federale regering dreigt zij de oorlog om haar beeldvorming te verliezen. De burgers zien hun koopkracht maand na maand dalen. Hoge energie-, voeding- en woningprijzen wurgen het gezinsbudget. En dan vraagt de regering dat men nog extra bespaart, langer werkt en bijkomend belast wordt.

N-VA heeft het zich dus zeer gemakkelijk gemaakt door naar de oppositie te verhuizen. Een regering die in dergelijk economisch benarde tijden de zwaarste naoorlogse besparings- en belastingsronde moet organiseren, is een gemakkelijke schietschijf. Niet dat daarmee een alternatief voor handen ligt, want dat heeft N-VA ook niet. Deze federale regering doet het zelfs naar internationale maatstaven goed en veel beter dan de Vlaamse regering, waar N-VA deel van uitmaakt. In Vlaanderen stijgt het aantal wurgende regeltjes en ambtenaren zienderogen. Om nog niet te spreken van de lasten die dat beleidsniveau op de lokale besturen legt om extra personeel aan te werven voor het opvolgen van allerlei opgelegde plannen en nieuwe initiatieven.

Indien men de peilingen mag geloven (en die tonen toch een consistente trend aan) is N-VA nochtans niet over haar hoogtepunt heen. Bart De Wever heeft zichzelf als inzet van de verkiezingen verklaard en manoeuvreerde zich daarmee handig opnieuw in het middelpunt van de (media)belangstelling. Bart De Wever is evenwel niet de echte inzet van de verkiezingen en het ‘confederalisme’ waar hij voor pleit evenmin. Dat laatste is enkel een laagje vernis over wat de echte inzet is van deze verkiezingen: de splitsing van de sociale zekerheid, de belastingen, justitie en alle andere elementen waarvoor het federale België nog bevoegd is. Kort samengevat is het duidelijk dat als N-VA en Vlaams Belang bij de volgende verkiezingen een meerderheid halen in Vlaanderen, er geen federale regering meer kan gevormd worden en het land uit elkaar valt. Que sera sera, kan men dan zeggen. Als liberaal heb ik noch voorkeur voor Vlaanderen of voor België. Alleen kan wel gevreesd worden voor een verdere verarming van de bevolking in dat scenario.

Wie denkt dat alle problemen van de baan zijn bij een splitsing van het land, vergist zich schromelijk. Het splitsen van het land zal jarenlang onderhandelingswerk meebrengen na 2014. Alleen al het onderhandelen over de splitsing van de staatsschuld, het oprichten van drie administraties en instellingen voor alle deelentiteiten (met meer ambtenaren dan vandaag), het inkomstenverlies voor Vlaanderen door de te verwachten stijging aan fiscale ontvangsten van een autonome regio Brussel (volgens internationaalrechtelijke principes betaalt wie in Brussel werkt, maar in Vlaanderen woont in beginsel belastingen in Brussel en niet langer in Vlaanderen) zal een werk van jaren zijn. Om dan nog niet te spreken van alle nieuwe regelgeving die moet uitgedacht worden om bijvoorbeeld een Vlaamse sociale zekerheid of een Vlaams procesrecht uit te denken. Het is maar de vraag of dit het interessante investeringsklimaat is waar ondernemingen op zitten te wachten. Ondertussen zal de rente op ons staatspapier drastisch stijgen en onze staatsschuld, die uiteindelijk moet verdeeld worden over de deelentiteiten, verder toenemen.

Indien het werkelijk zo ver komt, is er wel het voordeel van de duidelijkheid. Het einddoel is dan een onafhankelijk Vlaanderen en we kunnen dan daarna eindelijk ophouden over dat thema. N-VA kan zich dan ook niet meer wegsteken – zoals na de vorige verkiezingen – door boutweg te stellen dat men het land niet wil leiden (‘omdat de Wetstraat 16 een gouden kooi was’, dixit De Wever). Hopelijk heeft N-VA dan wel een echt plan voor de splitsing van het land zonder ons in chaos te laten verzanden. Dat plan blijft tot op vandaag evenwel het best bewaarde geheim van de Wetstraat. De N-VA politici blijven bijvoorbeeld maar zeer vaag brabbelen als het gaat over Brussel en wat de toekomst van onze belangrijkste economische trekpleister is in dat onafhankelijk Vlaanderen. Nochtans is dit een cruciaal gegeven. Het meest tekenende op dat vlak was het debat dat Danny Pieters, specialist sociale zekerheid bij N-VA, ooit voerde met Frank Vandenbroucke, waaruit bleek dat N-VA helemaal niet wist wat ze met de Brusselaars moest aanvangen bij een splitsing van het land.

In tussentijd doet de federale regering haar best, in de hoop dat er betere tijden aankomen en dat men 2014 overleeft. De regering heeft de verdienste dat ze er is en dat ze de financiële markten kon geruststellen. Het lijkt al vergeten maar net voor haar aantreden dreigde de rente op de staatsschuld te ontsporen met een internationaal te betalen rente van 6 �* 7% (wat nu tot minder dan de helft daarvan terugviel). Zonder deze regering was België gedoemd een nieuw Italië, Portugal of Spanje te worden. Dit werd vermeden. Applaus krijgt men daar niet voor. De maatregelen die men plant, zijn soms pijnlijk maar wel coherent. Ze worden als niet overtuigend gepercipieerd door de publieke opinie. Wellicht raakt die publieke opinie maar overtuigd eens een economische heropleving volgt. Indien men de perceptie over de federale regering niet kan ombuigen, zal alles te herbouwen zijn na 2014. Wellicht op het puin van de jaren chaos die ons nog staan te wachten na 2014.




Egbert Lachaert

Bron: politics.be