Politics.be - VVSG : Energieprijzen: mogen de feiten spreken?

Er was de voorbije dagen en weken heel wat te doen over de energieprijzen. Momenteel zijn het de gemeenten die onder vuur liggen, met de vergoeding die hun als aandeelhouders van de distributienetbeheerders wordt uitgekeerd: zij zouden zo met de grote winsten gaan lopen, niet bereid zijn meer efficiëntie na te streven, enzovoort.. De VVSG vraagt met aandrang dat het debat over de stroom- en gasprijzen op basis van redelijke argumenten, en niet van slogans wordt gevoerd.

In dat verband willen we enkele feiten op een rijtje zetten:
· Bij de vrijmaking van de energiemarkt in Vlaanderen (2003) ging in totaal 350 miljoen euro aan recurrente gemeentelijke inkomsten verloren (cijfers CREG). De netbeheerders waarin de gemeenten participeren, mochten vanaf dan immers geen stroom of aardgas meer verkopen, en verloren daarop dus ook het rendement. De zgn. Eliaheffing compenseerde de gemeentelijke verliezen gedurende enkele jaren voor ca. 100 miljoen.
· Winsten op de verkoop van energie die voorheen in intercommunales ontstonden, worden sinds de vrijmaking door commerciële bedrijven gerealiseerd. Via vennootschapsbelastingen op deze laatste kreeg de federale schatkist vele tientallen miljoenen euro per jaar meer inkomsten binnen.
· Uit de studie van de CREG blijkt dat de vergoeding voor de distributie inderdaad de grootste kostencomponent is (voor elektriciteit gaat het om 36,8%). Daarbinnen zijn de werkingskosten de belangrijkste factor, gevolgd door openbare dienstverplichtingen (vooral de verplichting om groenestroomcertificaten tegen een vaste prijs op te kopen) en de kosten voor het gebruik van het transportnet.
· De vandaag gecontesteerde vergoeding voor het kapitaal bedraagt volgens de CREG ca. 3,3% van de stroomprijs van een modaal gezin. Voor aardgas gaat het om ca. 4,5%. Op die vergoeding ingrijpen maakt voor de energieverbruiker amper een verschil.
· De vergoeding voor het kapitaal verdwijnt niet in de gemeentelijke zakken, maar wordt door gemeenten samen met hun andere inkomsten gebruikt om beleid te voeren. Zo investeren gemeenten en OCMW's noodgedwongen steeds meer middelen in de ondersteuning van mensen die door energiearmoede worden getroffen.

Kritiek centrale overheden bevreemdt

De VVSG vindt het heel vreemd dat pas op het moment dat Electrabel als aandeelhouder de distributie van elektriciteit en aardgas grotendeels heeft verlaten, de contestatie van de billijke vergoeding aan de aandeelhouders ontstaat. Nu de gemeenten de dividenden voor het grootste deel krijgen, plant men wel ingrepen. Dit getuigt van weinig solidariteit tussen de overheidsniveaus. Overigens is de vergoeding voor het kapitaal die in België wordt aanvaard, internationaal vergeleken zeker niet te hoog. De vraag rijst trouwens welke private speler bereid zou zijn om tegen een vergoeding van 6,5% te investeren in distributienetten en die ook in goede staat te houden, terwijl het inkomen dat hij hieruit genereert permanent in vraag wordt gesteld. Het blijft ook vreemd een federale overheid kritiek te horen uiten op de vergoeding van het kapitaal (3,3% van de stroomprijs, 4,5% van de gasprijs), terwijl een element dat ze zelf in handen heeft, de btw, helemaal buiten schot blijft. Nochtans is die btw samen met de andere belastingen goed voor 18,3% van de stroomprijs en 18,7% van de gasprijs. Daarnaast zijn er de groenestroomcertificaten die producenten van groene stroom krijgen, en die de netbeheerders tot nader order tegen een vaste prijs moeten overnemen. Zo lang dit mechanisme blijft bestaan, zal de subsidie aan de producenten de stroomprijs omhoog jagen. Het is al te gemakkelijk om hiervoor de netbeheerders met de vinger te wijzen, terwijl zij alleen maar tussenpersoon spelen. Integendeel, als de centrale overheden twijfel beginnen te zaaien over de mate waarin netbeheerders die kosten op de stroomverbruikers kunnen verhalen, kan dat wel eens de geldkraan van financiers richting distributienetbedrijven dichtdraaien. Wie leningen verstrekt in deze onzekere tijden, heeft immers niet graag dat zijn cliënt niet zeker is van zijn inkomsten.

Meer info: vvsg.be

VVSG-perszaken: Jan Van Alsenoy,

Bron: politics.be