Utopische gespletenheid
 

Streepje Foucault

"We moeten de gevangenis, haar 'falen' en haar al dan niet juist uitgevoerde hervorming niet opvatten als drie opeenvolgende stadia. We moeten eerder denken aan een simultaan systeem dat in de loop van de geschiedenis de juridische vrijheidsberoving heeft ingekapseld. Dit systeem bestaat uit vier elementen :

(1) de disciplinerende 'toevoeging' van de gevangenis (element van overmacht), (2) de productie van een objectiviteit en een techniek, een penitentiaire 'rationaliteit' (element van samenhangende kennis), (3) de feitelijke voortzetting, zo niet versterking van een criminaliteit die door de gevangenis eigenlijk zou vernietigd moeten worden (element van omgekeerde effectiviteit) en ten slotte (4) de steeds terugkerende 'hervorming' die ondanks haar 'idealiteit' isomorf is met het disciplinerende functioneren van de gevangenis (element van utopische gespletenheid).

Vraag

Wat betekent 'utopische gespletenheid' ?

Extra vingerwijzing

Niet voor beginners of pseudo economen

En blijkbaar ook niet voor mensen die van duidelijke taal houden...

Een voorbeeld van praktische gespletenheid

Zeg tegen iedereen dat je een duurzame economie ambieert, vervolgens zeg je dat ze langer moeten werken omdat er geen geld is om de pensioenen te betalen.

Duidelijk genoeg ?

Dat is vooral een voorbeeld van onduidelijke taal. Wat "duurzaam" is, is namelijk helemaal niet vanzelfsprekend. Het is een van de meest misbruikte woorden, waarvan de betekenis altijd afhangt van de agenda van degene die het gebruikt...

Mooie getuigenis van utopische gespletenheid.

Hoezo?

De "gespletenheid" hangt af van welke betekenis je aan "duurzaam" geeft. En aangezien je aan dat woord eender welke betekenis kan geven bestaat de gespletenheid enkel in de optiek van de waarnemer.

Inderdaad, dat is nu net de gespletenheid waar het over gaat. Als duurzaam gekaderd wordt binnen een onvolwassen egocentrisme in functie van het eigenbelang, is het niet duurzaam in de ware zin van het woord. De utopische gespletenheid uit zich dan als 'sociale drogreden'. Vandaag stellen we vast dat deze utopische gespletenheid zich veelvuldig laat opmerken in het zogenaamde 'economische' discour, men veronachtzaamt economische grondbeginselen maar laat vermoeden dat het om economie zou gaan. De gespletene merkt dit zelf niet eens op omdat hij zich hier niet van bewust is, en dat ondanks de talloze voorbeelden die kunnen gegeven worden. De bevolking is vervolgens het slachtoffer en blijft jammerlijk geloof hechten aan het woord van de gespletenen die verkeerdelijk veronderstellen dat ze iets van economie begrepen hebben. De gespletenheid ontpopt zich op deze manier als een auto immuun ziekte, elke waarachtig duurzame economie ondermijnend.

Mooie samenvatting van een mindprison.

Doet me denken aan het verhaal van een gevangene, die na 35 jaar op vrije voeten werd gesteld.
Na een paar dagen stond ie terug aan de poort, want de mentale conditionering en drill van 't cachot matchte niet met de talloze mogelijkheden in RL.

Idem voor de meeste economen, die door hun geconditioneerde starheid er maar niet toe komen, om een mondiaal en duurzaam economisch proces op poten te zetten, ondanks de tonnen voorhanden zijnde studies daarover.
Zelfs na deze ongeevenaarde crisis, zijn ze weerom druk in de weer om met dezelfde geconditioneerde gedachtegang de rampspoed nog wat te versnellen.
Politici lijken ook overvloedig van dattum te bezitten, gezien zij de bevolking laten opdraaien voor hun exuberant kortzichtig beleid en dit in collaboratie met hun bankiersvrienden en hun regelrechte oplichtingspraktijken.

Niks bijgeleerd dus, willens nillens, laat de galgen dan maar aanrukken.

Wat "mind prison" aan gaat kan bovenstaand ook tellen...

Je bent gekwetst MIS. Mogen wij je troosten?

Een overeenkomst in het probleem dat Foucault aankaart en het andere probleem dat jij hier aankaart is volgens mij dat wij niemand verantwoordelijk kunnen stellen voor "het systeem". Het systeem is, zoals Foucault al aanduidt, een proces. De idealen die het systeem beoogt zijn wellicht meer speculatief gevonden dan wetenschappelijk onderbouwd. Het penitentiaire systeem is evenals het pensioenstelsel gevormd door de inzichten van personen met verschillende kennis en achtergrond in een veranderende wereld. Ze zijn het resultaat van inschattingen en compromissen.

De uitdrukking "utopische gespletenheid" kende ik nog niet. Komt nogal sofistisch op mij over en lijkt mij daarom geen heldere en nuttige bijdrage aan onze taal.

Interessant, als de term 'utopische gespletenheid' geen gekende term is, dan is dat eerder een bevestiging van de onhelderheid waarin we thans leven. Je verwijzing naar die 'veranderende wereld' is wat vaak vergeten wordt waardoor de term 'vast in de eigen logica' meer dan ooit aan waarachtigheid wint. Om het met Foucault te zeggen, het verwordt tot een 'element van omgekeerde effectiviteit', een element dat zeer zichtbaar is wanneer we zgn economen moeten volgen.

Concreet, elk ernstig economieboek zal ons vertellen dat geld 'neutraal' is, vanuit dit economisch grondbeginsel is het dan ook onmogelijk om mensen langer te laten werken in functie van een virtueel schuldencomplex. Aangezien we vanuit de reële economie een virtueel probleem kunnen creëren, is het vrij eenvoudig om dit virtueel probleem op te lossen zonder dat de reële economie (ic mensen) deze last moet dragen. Maar, en dan komt het, aangezien er een schaarste heerst aan economen, gaan we rustig verder met de omgekeerde effectiviteit te bekrachtigen.

De psychische kwelling wordt steeds zwaarder om dragen, ontroostbaar blijven we achter, er is nog slechts een overvloed aan rationaliseringen die ons geweten kunnen sussen maar hoe lang nog ? Wetenschap onderbouwt op verbluffende wijze het ideaal maar ook dat wordt binnen dezelfde gespletenheid de nek omgewrongen, er rest dan de speculatie om ten persoonlijke titel dat 'ideaal' te realiseren. Het gevolg hiervan is dan helemaal niet speculatief, het is zelfs makkelijk voorspelbaar. De geschiedenis leert, wat blijkbaar niet wil zeggen dat we er ook iets van geleerd hebben.

MIS, op welke pagina van welk werk/artikel heb je dat teruggevonden? (Ik vermoed dat dit komt uit Surveiller et Punir of een artikel dat daarop voortbouwt). Zou graag het citaat in't Frans eens nalezen. Want vertalingen van Foucault's werk in het Nederlands zijn dikwijls van een erbarmelijke kwaliteit.

Op deze pagina staat een exploot uit z'n boek, in het Nederlands

http://www.recht-uit.be/?page_id=5229