Tolerantie
 

“Ik ben behoorlijk tolerant” is tegenwoordig een veelgehoorde uitspraak. Het lijkt wel of iedereen zichzelf tolerant vindt. Toch wordt het woord tolerant nog vaak verkeerd gebruikt.
Je bent tolerant als je een situatie laat voortbestaan die je 1) irriteert; 2) die je bevoegd bent te verbieden; en 3) zonder dat dat door angst wordt gemotiveerd. Een voorbeeld kan dit verduidelijken.

Het homohuwelijk wordt nogal eens aangehaald als mensen willen aantonen dat ze tolerant zijn. Ze zeggen dan dingen als “Ik heb niks tegen homoseksualiteit en als homo’s met elkaar willen trouwen moeten ze dat toch zelf weten.”

Aan de eerste eis is dan niet voldaan, omdat het niet iets is wat die mensen irriteert. Bij tolerantie is het juist zo dat je je eraan stoort en er tóch niet tegen bent. Het Latijnse woord tolerare betekent lijden. En dat is iets wat niet van toepassing lijkt op iemand die schouderophalend aangeeft dat hij geen problemen heeft met het homohuwelijk.

Ook aan de tweede eis is niet voldaan. Want de mensen die tolerant menen te zijn ten aanzien van het homohuwelijk zijn in het algemeen niet in een positie om het te verbieden. En als iemand niet in een positie is om iets te verbieden maakt het niet zo heel veel uit of hij er voor of er tegen is.

Aan de derde eis zal in het algemeen ook niet zijn voldaan (al blijft dat speculatie), omdat het not done is om tegen het homohuwelijk te zijn en je er kritische reacties uit je omgeving op kunt krijgen. De ergste daarvan is misschien nog wel dat je bekend komt te staan als intolerant.

Intolerantie?
Iemand die wél tolerant is ten aanzien van het homohuwelijk zou een Tweede-Kamerlid kunnen zijn van een christelijke partij die zich uitspreekt vóór het homohuwelijk. Zo iemand zal zich in het algemeen wél storen aan homoseksualiteit. Verder is hij wel bevoegd om het te verbieden (althans mede bevoegd, al zal een libertariër een politicus op dit gebied niet als bevoegd zien). Of ten slotte ook aan de eis dat de ‘ruimdenkendheid’ niet door angst wordt gemotiveerd wordt voldaan is lastig te beoordelen.

Veel zaken waarover mensen tolerant menen te zijn, zijn zaken waaraan ze zich niet storen. Bovendien zijn het zaken ten aanzien waarvan ze niet bevoegd zijn. Het zijn maatschappelijke kwesties, waarover in de Tweede Kamer beslissingen worden genomen.

Het zou nuttiger zijn als mensen echt tolerant zouden zijn. Dat zullen in het algemeen meer zaken op microniveau betreffen waar ze wél bevoegd zijn. Een goed voorbeeld van een situatie van huis-, tuin- en keukentolerantie is die waarin een kind dat tegen de muur van iemands huis aan het voetballen is en de eigenaar van dat huis dat kind gewoon laat spelen, terwijl het hem irriteert, hij bevoegd is het te verbieden en dat doet zonder bang te zijn voor een eventuele boze vader. En omdat ze er dan rechtstreeks mee te maken hebben, valt het ze vaak lastig om tolerant te zijn.

Ed van Thijn zei eens iets met de strekking dat alles moest worden getolereerd behalve intolerantie. Voor een libertariër is dit bepaald niet vanzelfsprekend. Een consequente libertariër hoeft helemaal niet tolerant te zijn, want als hij bevoegd is om iets te verbieden staat het hem vrij om dat te doen. Een libertariër vindt daarentegen wel dat mensen alles mogen doen tenzij ze inbreuk maken op het eigendomsrecht van een ander. Maar libertariërs zijn in het algemeen vrij open en zullen ook veel dingen waar ze eigenlijk tegen zijn niet verbieden.

Een zeer vaak gebruikt citaat van Voltaire laat duidelijk de redeneertrant van een tolerantie iemand zien: “Ik ben het in alles wat u zegt met u oneens, maar ik zal er tot mijn dood voor strijden dat u het mag blijven zeggen.”

René van Wissen

Wat een ongelofelijke navestaarderij... met alle respect overigens Skye.

Volgens deze -overigens zeer kwestieuze- definitie van "tolerantie" kan je zelfs bewijzen dat Libertariërs tegenstanders zijn van de notie van exclusieve rechten (zoals het eigendomsrecht), want...

als ik ongevraagd in jouw auto stap en wegrij, dan moet je dit als tolerant persoon toelaten: je zal er je zeker aan ergeren (gegeven dat ik met gierende banden wegstuif), je kan er weldegelijk iets aan doen én je tolereert het niet omdat je schrik hebt (ik zie er niet zo intimiderend uit).

Sorry, maar dit is "poldercorrectheid" waarvan de versheidsdatum reeds lang is overschreden.

Proficiat, u bent erin geslaagd niets van de tekst te begrijpen. Het is GEEN oproep tot tolerantie.
Met alle respect en vriendelijke groeten,
Skye ;-)

Sorry dat mijn aandacht bij het aanschouwen van zoiets kneuterigs me wel eens in de steek laat... De definitie van "tolerantie"' die hier gebruikt wordt -of beter- die hier als "de enige juiste" wordt gepropageerd klopt langs geen kanten, en het geleuter over de "tolerante libertariër" die slechts voor het eigendomsrecht een uitzondering maakt (trouwens, wat met al die andere rechten?) is ook al zo belegen als de pest.

Ik vraag me nog altijd af welk groot inzicht dit stukje polderwijsheid bijdraagt...

"Een zeer vaak gebruikt citaat van Voltaire laat duidelijk de redeneertrant van een tolerantie iemand zien: “Ik ben het in alles wat u zegt met u oneens, maar ik zal er tot mijn dood voor strijden dat u het mag blijven zeggen.”

Huh.... Had helemaal niets te maken met tolerantie, maar met politiek & iedereen-recht-op-een-mening's gedoe.

Als dit een definitie is van tolerant. Dan is tolerant een synoniem voor "goed gek".

Taal (en dus ook termen) zijn een uitvinding van de mens en ik zie dan ook het nut niet in om 100% correctheid te eisen.

Ik wordT hiervan ziek ;)

... meaning what exactly, my dear?

Onze taal is een "wetenschap" die door ons gemaakt is, zodat wij elkaar kunnen begrijpen.

Voor mij maakt het niet uit dat er ergens schrijffouten in voorkomen, of dat een woord niet in de correcte zin gebruikt wordt, zolang de boodschap correct overkomt is het voor mij goed.
Persoonlijk vind ik discussie hierrond nutteloos.

Ohja; ik kom van een familiefeest waar redelijk wat drank genuttigd is, dus als mijn zinsbouw niet echt correct is ... ;)

@Eternity

En wie heeft u in deze thread dan bekritiseerd op taalkundig vlak?

[size=1]by the way... ik geef u gelijk wat de kleinzieligheid van dergelijke opmerkingen betreft.
[/size]

Ik had het niet op verbeteringen tov mijn eigen schrijfstijl, maar tegenover het onderwerp van de topic.

De schrijver heeft hier 100% gelijk, maar zo zaken zijn (volgens mij!) muggenzifterij.

Iedereen weet wat er bedoeld wordt als je zegt: "ik ben tolerant tov holebihuwelijk".

Om dan te gaan verkondigen dat je dat niet mag zeggen omdat het taalkundig niet juist is vind ik onzin.
De boodschap komt CORRECT over, en dat is het enigste dat telt, niet?

@ Eternity

Het is gewoon een nietszeggend stukje tekst.
U hebt zeker overschot van gelijk wat dit betreft.

Allez gij daar met je taalspelletjes: plaats je oud begrip tolerantie nu ook eens tegenover het nieuwe begrip tolerantie, na een zekere evolutie in onze taal.
Plaats het tegenover verdraagzaamheid en tegenover onverschilligheid.

Geen kat die het zal interesseren.