Politiek of mystiek.
 

"Politiek" of bijna mystiek. Men mag de mystieke kant niet onderschatten in de betrekkingen tussen de mensen.

Het publiek wil door haar leiders in vervoering worden gebracht. Een politicus moet het publiek niet trotseren, maar het verteren. Hij moet de massa's veroveren, zijn prooi omarmen, met zijn gave van het woord. Men kan op politiek vlak niet slagen, als men niet een groot schrijver en een groot redenaar is. Het geschreven en gesproken woord zijn dingen die absoluut onmisbaar zijn.

Maar het zijn niet alleen de knepen van de welsprekendheid, die leveren ook niets op, want de welsprekendheid is een volkomen spontane kunst, en vooral is zij het middel dat de massa's in vervoering brengt. Deze welsprekendheid is alleen maar denkbaar wanneer men aanneemt dat zij gedragen wordt door krachten die aan ons ontsnappen, krachten die voor geen enkel onderzoek vatbaar zijn.

Een ander aspect is de gave van de poëzie. Een man die in de middelmatigheid ploetert, zal nooit de massa's veroveren. De massa's zijn oneindig gevoelig voor poëzie, voor ECHTE poëzie. Zij moeten opeens ontroerd worden, zij moeten buiten zichzelf gebracht worden door de verrukkelijke beelden en de plotselinge schok die de schoonheid verwekt. Een publiek wordt door het bezingen van de schoonheid in vervoering gebracht. Dat is wel het bewijs dat de mensen voor alles schoonheid willen.

En hoe eenvoudiger de mensen zijn, des te meer willen ze schoonheid. Men hoeft dat maar na te gaan in alle tragische ogenblikken van het menselijk bestaan : de mens hecht zich vast aan de schoonheid en aan de opperste schoonheid die de goddelijke schoonheid is. Die grote gave van poëzie en die grote gave van schoonheid zijn dus nodig. Een spreker moet alles omvormen.

Het leven is op zichzelf middelmatig, verschrikkelijk middelmatig. Maar wat is het leven eigenlijk? Men staat 's morgens op, de ene dag lustelozer dan de andere, en iedereen sleept zich doorheen zijn dagelijks werk, de man zowel als de vrouw. Dat gebeurt zo dag na dag, week na week, maand na maand. Dit venster wordt nauwelijks op een kier gezet door de vakantie - en ook vakanties zijn maar al te vaak middelmatig - en zo komt men tenslotte aan het einde van zijn bestaan.

Wat is het leven dan eigenlijk geweest? Wat was er de moeite waard? Zelfs de weinige dingen waaraan men zich vastklampt, de haardstede, de familie, dat alles is onderhevig aan ziekten, aan rampen : kinderen die de slechte weg opgaan, die met u lachen, een vrouw die het aftrapt, een man die zijn vrouw bedriegt, dat alles is één ellendige boel. Als u in dat middelmatig leven van het menselijke wezen niet in staat bent een grote boodschap te brengen, die het wezen zelf verandert, wel, dan zal u die mensen niet voor u winnen en dat is het drama van de periode na de oorlog.

Men heeft gedacht dat men de mensen zou kunnen inpalmen met de consumptiemaatschappij. En de mensen kunnen zich volstoppen, zij eten al wat zij willen, zij drinken al wat ze willen, zij slapen zoveel als ze willen, zij rijden zoveel als ze willen en zij zijn niet gelukkig!

Er is geen geluk omdat men er niet meer in geslaagd is de mensheid dat grote lichtpunt te geven, die grote schok. Er zijn enkele uitzonderingen, zoals het experiment van Mao bijvoorbeeld. Het experiment van Mao, de ervaring van Noord-Korea, dat zijn interessante ervaringen, omdat de mens daar het middelmatige heeft overstegen. Hij moet zich in het dagelijks leven tevreden stellen met het minimum, maar hij wordt bezield door een gedachte.

Daarom is het dat al deze verschijnselen heel wat interessanter zijn dan het fenomeen van die enorme bourgeoisie die zich heeft vastgeankerd aan haar miljarden - miljarden die trouwens hoe langer hoe minder waard zijn - vastgeankerd aan haar comfort, vastgeschroefd aan haar badkamers, aan haar wasmachine's, aan haar computers, aan haar auto's. Het geluk ligt voor alles in de ziel en hij die de massa's verovert, is voor alles diegene die een superieure ziel heeft en die van de anderen omvormt.

Wel, dat zijn een aantal welbepaalde punten : de roeping, de speciale gaven, de zin voor poëzie, de zin voor grootheid.

Er zijn uitzonderlijke wezens nodig en anderzijds is er een ontelbare troep die de weldaden moet ontvangen van die uitzonderlijke wezens. Als een wezen dan een uitzonderlijk wezen is, is het een lafheid tegenover de waarheid door te zeggen dat hij dat niet is. Het is zijn plicht precies die speciale gaven die hij gekregen heeft aan de anderen over te dragen. De volksleider die speciale gaven heeft om een volk in vervoering te brengen, om ze te leiden, ze te verheffen, moet als dusdanig handelen en kaders vormen naar zijn beeld.

Ieder politiek welslagen, iedere verheffing van het volk moet deze principes in acht nemen.