09 november 2013 *
Het Brusselgevoel
Reacties (16)
Meer in opinie
Bewaren E-mailen Corrigeren Afdrukken Linken
Decennialang worden Brussel en het Hoofdstedelijk Gewest bestuurd door afdragertjes. De traditionele Vlaamse partijen hebben in het verleden zelden geïnvesteerd in Brussel. Het pijnlijke resultaat is bekend: een schrijnende armoede, een schrikwekkende werkloosheid. Maar er is uitzicht op beterschap. Want er bestaat nu een Brusselgevoel, zeggen academici.
Door Rik Van Cauwelaert
In Brussel is er altijd wat aan de hand. Neem nu het Gesùklooster in Sint-Joost-ten-Node dat vorige maandag werd ontruimd. Zo’n 150 krakers, daklozen, asielzoekers en Roma bezetten al geruime tijd het voormalige jezuïetenklooster in de buurt van de Koningsstraat en de Haachtsesteenweg. Die werden nu middels een doortastend politieoptreden verdreven, op bevel van de lokale PS-burgemeester Emir Kir. Want de nieuwe eigenaar wilde beginnen met de uitvoering van zijn hotel- en andere vastgoedplannen.
In afwachting van alle noodzakelijke vergunningen stond het kloosterpand al meer dan tien jaar leeg. De problemen met krakers, drugshandel en prostitutie waren niet nieuw, maar het gemeentebestuur van Sint-Joost-ten-Node greep niet in.
Na de uitdrijving van afgelopen maandag verspreidde Johan Verschueren, de provinciaal overste van de Nederlandse en Vlaamse jezuïeten, de opmerkelijke mededeling dat vanaf de jaren 1990 tot 2007 ‘onbepaalde krachten in de overheid dit vastgoeddossier blokkeerden’. Een nauwelijks verholen beschuldiging aan het adres van de Brusselse politieke kaste.
Verschueren deed zelfs een oproep aan het adres van ernstige onderzoeksjournalisten om een licht te werpen op de grond van deze zaak. ‘Hoe is het ooit tot deze rotte situatie kunnen komen?’, vroeg Verschueren zich af. ‘Waar ligt de echte verantwoordelijkheid? Want de grote vraag is: hoe komt het dat de overheid meer dan tien jaar lang weigert de vergunningen af te leveren om deze hoek van de stad bouwkundig te laten ontwikkelen?’
Het kloosterpand werd in mei 2007 door de jezuïeten verkocht aan een hotelbouwer. Om onderdak te verschaffen aan de sociale organisaties die in het klooster waren gevestigd, kochten de jezuïeten twee leegstaande bedrijfspanden in de buurt van het Noordstation. Behalve de kantoren voor de sociale organisaties werden daar ook een tiental sociale appartementen ingericht die al die jaren ver beneden de marktprijs aan nooddruftige families worden verhuurd.
Nog voor de verkoopakte van het Gesùklooster werd verleden, marcheerden krakers het verlaten klooster binnen en installeerden ze zich voor een langdurig verblijf. Er volgde een kort geding. De krakers moesten het pand verlaten. Maar kijk, ineens kregen ze de steun van de toenmalige PS-burgemeester Jean Demannez.
Brutaal machtsspel
Demannez’ opvolger en partijgenoot Emir Kir wil graag als ondernemend en doortastend overkomen. De man hoopt Brussels minister-president te worden. Hij heeft dus nood aan de steun van de Turkse bewoners en winkeliers die langs en rond de Haachtsesteenweg zijn gevestigd en die zich in toenemende mate ergeren aan de door de gemeenten veroorzaakte verloedering van de straten rond het klooster.
Het aanslepende drama in en rond het Gesùklooster is maar een van de vele voorbeelden van de afschuwelijke manier waarop de Brusselse gemeenten worden bestuurd.
De ochtend van de ontruiming van het kloosterpand vernamen de Brusselaars het ontslag van PS-burgemeester Freddy Thielemans. Hij maakt, naar eigen zeggen, plaats voor de jongeren, in dit geval zijn partijgenoot en OCMW-voorzitter Yvan Mayeur.
In de Vlaamse kranten werd Thielemans vriendelijk uitgewuifd. Bij gebrek aan andere kwaliteiten werden zijn embonpoint en zijn levenslust geprezen. In de Brusselse gemeenteraad maakte zelfs de oppositie sympathiserende geluiden. Al was het voor wie tussen de regels kon lezen duidelijk dat de meeste raadsleden opgelucht waren van deze politieke zakkenwasser verlost te zijn.
Doch, al snel was duidelijk dat achter Thielemans’ vertrek een brutaal Brussels machtsspel schuilging. Thielemans legde zijn burgemeesterssjerp pas af na de schriftelijke zekerheid dat hij de leiding kreeg van de vzw Tentoonstellingspark, die de Heizelsite uitbaat.
De vzw Tentoonstellingspark, volledig gecontroleerd door de PS, is de ‘pompe �* fric’ (de geldpomp) van de stad Brussel. Paul Van den Boeynants mocht er destijds de laatste jaren van zijn politieke loopbaan slijten en forse emolumenten opstrijken, als hij maar wegbleef uit het stadhuis.
Decennialang al worden Brussel en het Hoofdstedelijk Gewest bestuurd door een nomenclatuur van politieke farceurs als Kir en Thielemans. Als burgemeester van de hoofdstad van het federale koninkrijk paste Thielemans in een lange traditie van ‘viveurs’ als Hervé Brouhon (PS) en gewezen dancingportier Michel Demaret (PSC).
De traditionele Vlaamse partijen hebben in het verleden zelden in Brussel geïnvesteerd. Zij lieten hun mandatarissen veelal in de steek, keken de andere kant op en lieten begaan. Daar wordt nu de prijs voor betaald. De Brusselse gemeenten kreunen onder de schulden, toch blijft het hoofdstedelijk gebied voor de meeste Franstalige politici één grote zelfbedieningszaak.
Wie dat niet gelooft, moet eens lezen wat PS-apparatsjik Merry Hermanus daarover schrijft in zijn pas verschenen memoires ‘L’ami encombrant’. De meest onthutsende passages over het hoofdstedelijke bestuur werden tot nu toe door niemand tegengesproken. Zo schrijft Hermanus: ‘In principe staan de [Brusselse] gemeenten onder de voogdij van de regionale regering. In werkelijk bestaat er geen controle. Het Brussels Gewest heeft geen rekenhof. Er is dus geen controle op de regionale begroting en bijgevolg ook niet op de gemeentelijke begrotingen en de naleving ervan.’
En hij gaat voort: ‘Wat niet wil zeggen dat iedereen in het Gewest de zaken op hun beloop laat. Verre van, er zijn ambtenaren die op competente wijze zorg dragen voor het beheer van de publieke fondsen. Maar de situatie is erger. Het institutionele systeem faalt en bevestigt de ergste kritiek die in het noorden van het land wordt gemaakt.’
‘In Brussel’, verduidelijkt Hermanus, ‘is elke beslissing een kwestie van geven en nemen, van een of andere combinazione. Al jaren worden de gemeentelijke begrotingen niet meer goedgekeurd. De toezichthoudende ambtenaren krijgen de opdracht de voorgeschreven termijnen te laten verstrijken, en daarmee is de kous af. Daarom blijft de Brusselse regio met haar gemeenten zonder grondige hervormingen een bodemloos vat. Dit is het failliet van een systeem, daar is iedereen het over eens, zelfs zij die al te genereus worden betaald voor hun zwakke of onbestaande competenties.’
Voor alle duidelijkheid: Merry Hermanus is, als gewezen gemeenteraadslid en schepen van de gemeente Jette, als secretaris-generaal van de Franse Gemeenschap en als voormalig Brussels Parlementslid een ervaringsdeskundige.
Voogdij
Elk voorstel om het Brussels Gewest onder federale, laat staan Vlaamse en Waalse voogdij te plaatsen, wordt door minzame academici als Philippe Van Parijs (UCL) en Eric Corijn (VUB) krachtig verworpen. Volgens de professoren bestaat er zoiets als een Brusselgevoel en moet de rest van het koninkrijk blijven betalen voor het onnoemelijke aantal diensten dat de hoofdstad en haar bestuurders het land bewijzen. Die diensten zijn: het opvangen van minderbedeelden uit de rest van de wereld, de opvang van jongeren en studenten en het onthaal van internationale, Europese ambtenaren, diplomaten en andere lobbyisten die, jammer genoeg, niet meebetalen voor de weldaden waarmee ze door Brussel worden overladen.
Het moet toch zijn dat het Brussel van de academici die elkaar treffen in de knusse Universitaire Stichting nogal verschilt van het Brussel waarin de bewoners van de achterbuurten van Anderlecht, Molenbeek, Schaarbeek en Sint-Joost-ten-Node moeten zien te overleven. Want ondanks dat warme Brusselgevoel kwam 42 procent van de inwoners van het Brussels Gewest bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen niet opdagen of stemde ongeldig.
|
