Dierproefnemers, herwin jullie morele geloofwaardigheid
 

Opiniestuk naar aanleiding van de reportage over dierproeven van Dirk Draulans

Wat gebeurt er eigenlijk in de laboratoria voor dierproeven? Jarenlang proberen dierenrechtenactivisten deze vraag te beantwoorden. Mogen ze een kijkje komen nemen achter die gesloten deuren? Of toezichtcamera's komen installeren? Het antwoord is telkens: "Nee!" De dierenrechtenactivisten gaan dan maar over naar undercoveronderzoek. Zo brengen ze al decennialang gruwelijke beelden van dierenleed naar de buitenwereld. In plaats van dankbaarheid riskeren ze zware juridische processen. De dierproefnemers reageren: "Dat zijn oude beelden, gemanipuleerd, uit hun context gerukt. Nu gebeurt zoiets niet meer." En dan verschijnen - opnieuw - anno 2014 gruwelijke undercoverbeelden van experimenten op apen aan het gerenommeerde Duitse Max Planck Instituut. Dat komt de morele geloofwaardigheid van dierproeven niet ten goede.
In deze context moeten we de recente reportage plaatsen van Dirk Draulans voor Knack en Canvas. Op vraag van dierproefnemers ging hij een kijkje nemen in de laboratoria van de Leuvense universiteit. Want daar gebeuren ook hersenproeven op apen, net zoals in het Max Planck Instituut. Activisten weten natuurlijk al lang dat een onaangekondigd undercoveronderzoek andere dingen laat zien dan een goed voorbereide opendeurdag. Het is zo jammer dat deze tak van de wetenschap in het verleden zo vaak zijn morele geloofwaardigheid heeft verloren. Daarom weet ik als buitenstaander niet meer wat ik moet denken van al die beelden en die beweringen van de dierproefnemers in de reportage. Maar als wetenschapper en moraalfilosoof kan ik wel iets zeggen over dierproeven.

Wetenschappelijk onbetrouwbaar
Laat ik beginnen met de wetenschappelijke vraag naar de betrouwbaarheid van dierproeven: zijn niet-menselijke dieren goede modellen voor de studie van menselijke ziekten? Vele mensen stierven aan longkanker omdat de tabaksindustrie het kankerverwekkend effect van roken bleef ontkennen door te verwijzen naar dierproeven. Dat is een vals negatief testresultaat: geen schadelijk effect bij een dier, wel kanker bij mensen. Thalidomide, cyclosporin en TGN1412 zijn voorbeelden van medicijnen die goed werkten bij dierproeven maar schadelijk bleken voor mensen. En hadden we chocolade eerst getest op honden, dan aten we nu geen chocolade, want voor honden is een reep
chocolade zelfs dodelijk. Welk dier moeten we nu best gebruiken om iets te testen voor mensen?
De ontwikkeling van penicilline werd een tijdje vertraagd omdat Alexander Fleming geen positief resultaat vaststelde bij konijnenproeven. Gelukkig dat hij penicilline niet eerst had getest op hamsters, want dan zou hij vrezen dat die antibiotica ook voor mensen dodelijk was.
Het probleem met valse testresultaten bij dierproeven is dat er stoffen en medicijnen op de markt komen die schadelijk zijn voor mensen en dat de ontwikkeling van goede medicijnen wordt vertraagd. Natuurlijk mogen we als goede wetenschappers niet 'kersenplukken' en een aantal voorbeelden selecteren van valse testresultaten. Het blijft niet bij anekdotes. De laatste jaren verschijnen er grote overzichtsstudies in wetenschappelijke topvakbladen. Die tonen aan dat we de betrouwbaarheid van heel wat dierproeven ernstig hebben overschat. De biochemische verschillen tussen dieren en mensen zijn te groot, waardoor er meer valse testresultaten zijn dan wat dierproefnemers hadden verwacht. Conclusie: heel wat toegepast biomedisch onderzoek op dieren is waarschijnlijk te onbetrouwbaar om er mee door te gaan.

Verlies van welzijn
Ondanks de biochemische verschillen hebben gewervelde dieren wel iets met ons gemeen: ze hebben net als wij een bewustzijn, een welzijn en een persoonlijke wil. De proefdieren hebben een wil en ondergaan dingen tegen hun wil in. Onze ethiek zegt dat we niet zomaar iets mogen doen dat iemand anders helemaal niet graag heeft. We moeten rekening houden met het welzijn van iedereen. Iedereen, dus ook de dieren. En meestal geven we een extra aandacht aan het welzijn van de meest kwetsbaren en diegenen die er het ergst aan toe zijn. Dat zijn vaak de proefdieren. Vandaar dat er een ethische regel is van de drie V's: het verfijnen van de experimenten zodat ze minder leed
veroorzaken, het verminderen van het aantal dieren in een experiment, en vooral het vervangen van dierproeven door diervrije alternatieven indien mogelijk.
Tot hier gaan de dierproefnemers nog mee. Ook in de reportage van Draulans horen we hen spreken over de drie V's. Maar in het verleden hebben dierproefnemers al vaak hun morele geloofwaardigheid verloren. Denk maar aan de undercoveronderzoeken van dierenactivisten. En het is nog erger: zowat alle dierproefnemers schenden meerdere keren per dag de drie V's, door het eten van dierlijke producten van de intensieve veehouderij en visvangst. Als wetenschappers zouden ze op de hoogte moeten zijn van de consensus binnen de voedingswetenschap. De Academy of Nutrition and Dietetics zegt letterlijk dat volledig plantaardige (veganistische) voedingspatronen voedingskundig geschikt zijn voor alle mensen en zelfs gezondheidsvoordelen kunnen bieden. En de dierproefnemers kunnen ook niet zeggen dat ze niet op de hoogte waren van het welzijnsverlies bij de dieren in de veeteelt en visserij. Nochtans zijn er diervrije alternatieven voor vlees, vis, eieren en zuivel. Het komt ongeloofwaardig over als de dierproefnemers spreken over de noodzaak van dierproeven en het respecteren van de drie V's als ze zelf dagelijks het welzijn van veedieren schenden door vlees en melk te consumeren. Ze laten dieren doden, niet om levens van patiënten te redden, maar wel louter voor hun eigen smaakgenot. Daardoor geven dierproefnemers aan dat ook zij op het vlak van dierenleed vatbaar zijn voor psychologische neigingen die hun rationele en morele oordeelvermogen vertroebelen. Enkel een veganistische dierproefnemer kan in de ogen van een dierenrechtenactivist nog ietwat geloofwaardig overkomen.

Discriminatie en willekeur
En dan is er nog het belangrijkste: we mogen niet discrimineren. We mogen niet naar willekeur onze slachtoffers kiezen. Als volgens dierproefnemers alle mensen aan de top van de piramide staan, dan
moeten ze daar een goed argument voor geven. En dat kunnen ze niet. Waarom alle mensen en niet bv. alle blanken, alle primaten of alle zoogdieren? Wij zij net zo goed zoogdier als dat we mens zijn. Die piramide mag niet bepaald worden door genen, lichamelijke uiterlijkheden of afstammingslijnen. Intelligentie misschien? Of zelfbewustzijn? Nee, dan ga ik serieus protesteren. Apen, varkens, honden en muizen hebben hogere mentale vermogens dan bijvoorbeeld baby's, ernstig mentaal gehandicapte weeskinderen en zwaar dementerende bejaarden. Ik steun een mentaal gehandicapt Vietnamees pleegkind. Als men zoiets als intelligentie naar voor schuift als criterium voor wie we mogen onderwerpen aan experimenten, dan hou ik mijn hart vast. We kunnen niet zomaar zeggen dat we mentaal gehandicapte mensen niet en dieren wel tegen hun wil in mogen gebruiken als middel in experimenten. Want dan zou een blanke racist ook zomaar mogen zeggen dat blanken aan de top van de piramide staan en dat ze zwarten mogen gebruiken als slaven. Een antwoord als "maar
die dieren zijn geen mensen" is even nietszeggend als "maar vrouwen zijn geen mannen". Dergelijke willekeur kunnen we niet toelaten in de ethiek.
Zoals een vrouw baas is over eigen vagina, zo is iedereen baas over eigen lichaam. We mogen niet iemands lichaam tegen diens wil in voor onszelf claimen en gebruiken voor onze doelen. En dat geldt voor iedereen, zonder willekeurige uitzonderingen. Wat als de dierproefnemers aan de KULeuven zouden voorstellen om die hersenonderzoeken te doen met mentaal gehandicapte weeskinderen? Even intelligent en kwetsbaar als varkens, honden en apen. Dan zou er massaal protest en verontwaardiging zijn, zelfs al zeggen ze dat ze de drie V's respecteren en zelfs al laten ze even een cameraploeg binnen. Als we dat protest tegen die mensproeven goedkeuren, dan kunnen we niet zomaar het protest tegen dierproeven afkeuren.


PS: voor achtergrond en referenties naar die wetenschappelijke overzichtsstudies, zie
http://stijnbruers.wordpress.com/201...-drie-stappen/
Anisimov V.N., Ukraintseva S.V., Yashin A.I. (2005). Cancer in rodents: does it tell us about cancer in humans? Nat Rev Cancer 5:807-819.
Greek, R. and Menache, A. (2013). Systematic Reviews of Animal Models: Methodology versus Epistemology. Int J Med Sci 10(3):206-221.
Hackam D. G., and D. A. Redelmeier. (2006). Translation of Research Evidence from Animals to Humans. JAMA 296: 1731-1732.
Knight A., Bailey J., Balcombe J. (2006) Animal carcinogenicity studies: 1. Poor human predictivity. Altern Lab Anim 34:19-27.
Knight, A. (2007). Systematic reviews of animal experiments demonstrate poor human clinical and toxicological utility. ATLA 35:641-659.
Knight, A. (2008). Systematic reviews of animal experiments demonstrate poor contributions toward human healthcare. Rev. Recent Clin. Trials 3:89-96.
Mestas, J and Hughes, CCW, (2004). Of mice and not men: differences between mouse and human immunology. The Journal of Immunology, 172: 5.
Perel P, Roberts I, Sena E, Wheble P, Briscoe C, Sandercock P, Macleod M, Mignini LE, Jayaram P & Khan KS (2007). Comparison of treatment effects between animal experiments and clinical trials: systematic review. British Medical Journal 334:197-203.
Pound P., Ebrahim S., Sandercock P., Bracken M.B., Roberts I. (2004). Where is the evidence that animal research benefits humans? British Medical Journal 328:514-517.
Seok, J Shaw Warren, H et al, (2013). Genomic responses in mouse models poorly mimic human inflammatory diseases. PNAS 110(9): 3507–3512.
Shanks, N. Greek, R. Greek, J. (2009) Review: Are animal models predictive for humans? Philosophy, Ethics, and Humanities in Medicine, 4(2).

Wat is dit?

Dus twee man die identiek dezelfde job doen, maar 1 ervan eet 's avonds vlees bij z'n patatten, en de andere niet, dan is er een verschil in geloofwaardigheid?

Job en avondeten, die zaken staan los van mekaar.

*edit disclaimer: ik heb die reportage niet gezien

Moraliteit is een zuiver subjectief gegeven, dus wat is dan nog de doelstelling van dit topic?

inconsistenties aanklagen in de ethiek van dierproefnemers en voorstanders van dierproeven. Die dierproefnemers hebben ook een subjectief waardeoordeel dat inconsistenties en willekeur in de ethiek niet goed zijn, maar ze zijn daar zelf dus niet zo consistent in om die waarde correct te respecteren.

Ethiek is even subjectief.
Als hun ethiek niet vloekt met wat ze doen, zijn ze niet inconsistent. Ze zijn hoogstens inconsistent tav jouw ethiek en jouw moraliteit, maar buiten jezelf is er niemand die daar een probleem van maakt.

Inderdaad. Een beetje zoals twee mannen die werken in een kinderdagverblijf; ze worden beiden verdacht van pedofilie. Beiden ontkennen ze dat natuurlijk. Alleen weten we heel zeker dat de eerste man 's avonds thuis zijn dochter al vaak heeft misbruikt, en de tweede man 's avonds zich als vrijwilliger inzet voor child focus. Denk jij dan niet dat er een verschil is in geloofwaardigheid?

ja, ethiek is even subjectief, maar wat ze doen vloekt wel met hun ethiek, en met mijn ethiek, en met de jouwe.
Wij (en vooral die dierproefnemers zelf) vinden dat
-we niet naar willekeur onze slachtoffers mogen kiezen,
-dat we niet mentaal gehandicapten mogen onderwerpen aan experimenten tegen hun wil in,
-dat iemands lichaam toebehoort aan dat individu en niet aan ons en dat we dus niet tegen iemands wil in diens lichaam mogen gebruiken als middel voor onze doelen.
Ja, al die dingen zijn subjectief. Maar wat die dierproefnemers doen is hiermee in strijd. Nu, als die dierproefnemers vinden dat zij dingen mogen doen in strijd met hun ethiek, dan mag ik ook dingen doen in strijd met mijn ethiek. Dan mag ik bv. inconsistent doen en de rechten van die dierproefnemers schenden, en ze kunnen daar dan geen bezwaar tegen tekenen, want ze doen het zelf. Ze schenden zelf de rechten van anderen dus kunnen ze niet zeggen dat dat niet mag.

als ex-"dierproefnemer" en volgens deepeco dus massamoorderares, voel ik me niet echt aangesproken

ik ben dan ook geen antropomorfiste

dus een vleeseter is een kinderverkrachter?
tsja

Spreek voor jezelf. Jouw ethiek is zeker de mijne niet (jouw ethiek is behoorlijk van de pot gerukt tbh).

nee, wie beweert dat nu weer?

vind jij dan dat we naar willekeur slachtoffers mogen maken, dat we mogen discrimineren, dat we mentaal gehandicapten tegen hun wil in mogen gebruiken in experimenten,...?

euhm...
ik zou zeggen dat dierproefnemers antropomorfistisch zijn als ze beweren dat dieren goede modellen zijn voor menselijke ziekten, en dat ze antropodenialistisch zijn als ze de mentale vermogens van die dieren onderschatten en denken dat die dieren daarom minder waard zijn dan menselijke baby's en mentaal gehandicapten.

Ik vind gewoon dat we op een correcte manier eigenschappen moeten toeschrijven aan mensen, dieren en alles en iedereen.

stijn, meet prof. Pier Paolo Pandolfi. Deze onderzoeker heeft dankzij zijn onderzoek en experimenten op muizen ervoor gezorgd dat een vorm van kanker die 15 jaar geleden nog lethaal was voor mensen, nu genezen kan worden.

http://www.medscape.com/viewarticle/736721#vp_2

Nee

Discriminatie is ruim, dus dat is geen vraag die je hier stelt.

In zoverre de mentaal gehandicapte een eigen wil heeft: nee.

En toch maak jij daar van de pot gerukte conclusies aan vast, die gelinkt zijn aan jouw ethiek. Niet aan de mijne.

genoteerd

ik vind dat niet. Ik pas dan ook de betekenis van definities niet aan om ze toch maar in te kunnen passen in mijn "argumentatie"

Maar slechts een héél klein beetje want een abominabele analogie.

Dierenactivisten willen dat dieren worden behandeld als mensen. En daar wringt het schoentje. De vraag is of dieren wel of niet mogen gebruikt worden om het welzijn van de mens te verbeteren.

Ik vind dat dieren niet onnodig moeten worden mishandeld, zolang het geen belang heeft voor het welzijn van de mens.

Mijn perceptie is dat de dierenactivisten vooral vegetariërs zijn.

Heel veel dieren activisten eten vlees, bijvoorbeeld ik. ik heb geen moreel probleem om vlees te eten. Ik ben wel tegen dierproeven, en dan bedoel ik ALLE dierproeven. Cosmetica proeven op dieren zijn gewoon barbaars. Mensen (?) die dat uitvoeren of uitgevoerd hebben zijn lager dan het laagste. Totaal gewetensloos. Wat betreft dierproeven voor medische doeleinden: als het de mens is die ervan profiteert, waarom moet een dier ervoor lijden? Dat men de proeven doet op mensen.

Dierproeven doet men niet omdat er een ethische verantwoording voor zou zijn, maar enkel omdat men het kan. Dieren kunnen zich niet verdedigen. Zo simpel is het.

Het zijn de mensen die bepalen hoe onze planeet er uitziet. Het zijn de mensen die zullen bepalen hoe jij je toekomst bepaalt binnen grenzen.

Heb je er een probleem mee als ik een konijn slacht om gezellig in vriendengezelschap konijn met pruimen te kunnen eten, met trappist en alles wat er bijhoort.

Een dier, een beest, ziet altijd af als je het dood. Duiven worden de nek afgewrongen met twee stevige vingers. Wat is het probleem ? Een zwijn werd bewusteloos geklopt in de tuin, en van het zwijnenvlees kon een familie voeden.

Het ergste is dat jij een probleem hebt met een wetenschap die dieren gebruikt om de wetenschap te bevorderen. De eerste die gaat wenen omdat de medische wetenschap tekort schiet, ben jij.

De dag dat ik besef dat ik één dag vroeger moet sterven door jou naïef dierenvriendelijk activisme, weten de partijen elkaar te vinden.