Scherven A. Mok |
30 december 2014 07:51 |
Fromms analyse in angst voor de vrijheid lijkt op het eerste zicht aannemelijk maar laten we toch niet vergeten dat het vooral de economische depressie was die tijdens het interbellum de dictaturen mogelijk gemaakt. Fromm schrijft zeer duidelijk en eenvoudig en dus overtuigend en ik ben ook weer steeds weg van zijn inzichten wanneer ik hem lees maar ik heb nogal veel van zijn werken gelezen en volgens mij bezondigd hij zich zelf aan de eerste vlucht voor de vrijheid, het autoritarisme. Bij hem is die autoriteit niet een leidersfiguur en ook niet een god of religie maar de liefde. Niet die tussen twee personen, de liefdesrelatie, die veelal een onbewuste vorm van eigenliefde is, maar de diepe liefde voor alles wat leeft. Die liefde is mijn inziens al even illusoir als de goden van de religies. En dus trapt Fromm in zijn eigen val want zijn liefde als redmiddel om om te kunnen gaan met de vrijheid is evengoed een autoriteit waar je je moet aan onderwerpen en in geloven. Het is wellicht de slechtste niet maar liefde kan evengoed verstikkend zijn en de kans dat de mensheid in haar geheel die echte liefde in praktijk gaat brengen is nihil. Het is weeral het rijken naar de zon en verwachten zich niet te zullen verbranden. De psychoanalysten gaan ons allemaal helpen wezens te worden die een diepe liefde voelen voor het zijn en het al en aldus gaat de onzichtbare hand van Smith zijn voorwaardelijke morele basis kennen om behoorlijk te functioneren. Yeah right.
|