| Bovenbuur |
25 februari 2018 22:04 |
Intelligentie is een moeilijk te meten ding, en onderzoek wordt door een heleboel factoren bemoeilijkt. Denk aan hoe testen die in een bepaalde regio zijn opgesteld vaak onbewust zullen neigen naar kennis en kunde die daar veel aanwezig is, maar ook zeker aan het effect van scholing en cultuur. IQ testen worden eens in de zoveel jaar bijgesteld omdat elke generatie hoger scoort dan de vorige. Dat gaat zo snel dat het in ieder geval voor het grootste deel geen nature effect lijkt te zijn (natuurlijke selectie op intelligentie), maar een nurture effect, slimmere opvoeding. En dingen als ondervoeding helpen natuurlijk ook niet echt om je volledige potentiaal te bereiken.
Maar er zijn natuurlijk ook een hoop politieke en sociologische obstakels. Het wordt tenslotte niet als heel beschaafd gezien om eens in Nature uiteen te zetten dat en waarom Khoisan zoveel dommer zijn dan Japanners. Hierdoor zijn de gegevens die we wel hebben toch met enige regelmaat opgesteld door mensen die als doel hadden om verschillen zo groot mogelijk te laten lijken.
En dat is jammer, want er is toch best wel veel data ondertussen die erop wijst dat er wel verschillen zijn. En op het moment dat we het idee zouden kunnen loslaten dat IQ mooi gelijk verdeeld moet wezen, en vooral ook het idee dat daaraan ten grondslag ligt: dat mensen met minder of andere intelligentie op wat voor manier dan ook minderwaardig zijn, dan kunnen we die data gebruiken. Een Afrikaans land dat aan een inhaalslag wil beginnen kan dan gewoon zeggen: "Nou, we kunnen eens goed inzetten op scholing en voeding, rustig aan gaan bouwen aan een intellectuele cultuur en over twee generaties nog eens kijken, maar voor nu is het goed als we sterk inzetten op sectoren waarin relatief simpele arbeid een grote rol speelt, want je ziet wat het niveau van basale logica en dergelijke is onder de huidige generaties, en als we gaan proberen om een eigen Silicon valley neer te zetten dan hebben we daar niet op groot genoege schaal de human resources voor."
Of misschien blijken de verschillen wel mee te vallen, als je de factoren die meetfouten veroorzaken en de factoren op het werkelijke intelligentieniveau die relatief makkelijk te compenseren zijn weg streept. Maar dat willen we dan ook graag weten. Let wel: nationaal IQ gaat allemaal om gemiddeldes. "Nigerianen hebben een laag IQ" betekent niet "die Nigeriaan die bij ons gesolliciteerd heeft zal wel dom zijn", maar "die Nigeriaan in ons bedrijf is echt fucking slim" betekent net zo goed niet dat Nigerianen als groep een hoog IQ zouden hebben. Maar het zou wel best handige data zijn voor grootschalige beslissingen, en als we het een beetje handig aanpakken ook in het voordeel van de mensen die "slecht uit de test komen". Je zou in een land waar niemand kan zwemmen ook niet een grote zweminstructeurseconomie gaan proberen neer te zetten, hoe lullig dat ook is. En alleen maar op een beetje ons kent ons geneuzel bij de koffiemachine afgaan is ook zowat als je de volgende productie site van je multinational aan het plannen bent.
En natuurlijk is IQ ver van het complete plaatje, er zijn een hele hoop elementen van onderwijs die juist niet in IQ terugkomen, en er zijn factoren zoals motivatie/inspanning die alleen al op een individuele schaal vaak veel betere voorspellers van succes zijn dan IQ etc etc. Dus het moet ook weer geen heilige graal worden die voor alles en nog wat gebruikt wordt ook als dat nergens op slaat of in plaats van veel relevantere gegevens. Maar iets wel weten werkt vaak gewoon beter dan iets niet weten.
Dit is dus een van de gebieden waar ik politieke correctheid eens niet ga verdedigen. Een serieuze blik op dit soort zaken zou weleens veel waardevoller kunnen zijn dan het proberen te beschermen van de universele menselijke waardigheid door te ontkennen dat domheid bestaat.
Als sidenoot (Denglish, I has it): Het is mij weleens gelukt om op een IQ test (die van de Nederlandse omroep BNN) 150 te scoren. Maar ik denk dat iedereen die hier weleens wat posts van me gelezen heeft het erover eens is dat ik wel aardig ben in slim overkomen, maar nou toch niet bepaald de volgende Bill Gates ben. Dan zou ik tenslotte niet op een forum als dit maar wat zitten te leuteren, om maar eens iets te noemen. De intelligentie die gemeten wordt (en oké, op iets serieuzere testen zal ik ook nog wel wat lager scoren, dit was wel echt een uitschieter) mag met een flinke korrel zout genomen worden als je vervolgens de in de praktijk bruikbare intelligentie wilt overhouden. Ik beschouw het tegendeel als bewezen als morgen blijkt dat ik vandaag stiekem een bijzondere uitvinding gedaan heb.
|
