Lachaert (Open VLD) tegen staatshervorming
 

In ‘De Standaard’ vandaag stond vandaag een interessant interview met de voorzitter van Open VLD. Het valt me op dat Lachaert elke staatshervorming vóór 2024 afwijst, zelfs regionaliseringen binnen de federale regering (hij noemt die ‘waanzinnig’).



‘De N-VA en de PS kunnen niet zomaar met twee een verhaal schrijven’

Door zijn vrijage met de SP.A lokte Egbert Lachaert de PS uit haar tent. Nu staat hij opnieuw aan de zijlijn. De Open VLD-voorzitter legt de lat voor onderhandelaars De Wever en Magnette hoog. ‘De MR en wij zijn een en ondeelbaar.’

Hoe verloopt de samenwerking met Bouchez? Vele politici vinden hem onhandelbaar en onbetrouwbaar.

‘You love him or you hate him. Op persoonlijk vlak komen we heel goed overeen. Hij is erg uitgesproken. Je moet ook begrijpen dat de MR in Franstalig België qua standpunten erg geïsoleerd staat, terwijl hun programma in Vlaanderen breed gedragen is. Om elke dag die tegenwind te trotseren, moet je een speciaal karakter hebben. Hij speelt vaak de bad cop.’

Weet hij wel wat hij wil?

‘Ik kan hem lezen. Ik kan hem ook overtuigen om samen een bepaalde richting uit te gaan.’

Precies, hij draait met de wind mee?

‘Dat gevoel heb ik niet. Hij heeft een plan voor zijn partij. Vroeger was de MR ook close met CD&V of de N-VA, nu zijn ze exclusief op ons gericht. De liberale band is nu veel beter dan een paar jaar geleden. Het is een enorme troef om over de taalgrens heen ons maatschappijmodel te kunnen uittekenen.’

Is die band onbreekbaar, met het oog op een coalitie?

‘Wie de ene uitnodigt, zal ook de andere aan tafel aantreffen. Het is niet mogelijk om ons uit elkaar te halen.’

U zegt formeel dat u niet in een regering gaat zonder de MR?

‘Wij blijven een en ondeelbaar.’

(...)

Wat vindt u ervan dat zij eerst onderling ?*onderhandelen?

‘Het is begrijpelijk dat ze hun speelterrein afbakenen, maar ze zullen snel met anderen moeten praten. Ik had begrepen dat het de bedoeling is om een brede coalitie te vormen. Als ik een tekst moet tekenen waarin ik geen inbreng heb gehad, dan ga ik liever in de oppositie. De N-VA en de PS kunnen onmogelijk met twee een verhaal schrijven en denken dat de rest maar zal aansluiten. We moeten op korte termijn partijen samen?*brengen die een meerderheid hebben en die elk hun inbreng kunnen doen. Bilateraal is er het afgelopen jaar al zoveel gepraat.’

Hoelang geeft u de PS en de N-VA?

‘Onze opdracht duurde vijf weken. Als ze er niet uitgeraken, moeten we dat minstens meerdere weken voor het begin van het parlementair jaar weten, zodat er nog een alternatief op de been kan worden gebracht. ?*Zeker met de tweede coronagolf in aantocht is een stabiele meerderheid tegen september cruciaal. Dat heb ik hen laten weten.’

De Wever en Magnette spreken over communautaire hervormingen in ruil voor een linkser sociaal beleid. Wat zit er bij zo’n deal in voor jullie?

‘Als de N-VA een links sociaaleconomisch plan wil aanvaarden waar wij als liberalen niet achter staan, heeft dat het voordeel van de duidelijkheid: voor de N-VA is het staatkundige prioritair, voor ons het sociaaleconomische. Het is goed voor ons dat dat verschil nogmaals helder wordt. Als ze ons een programma voorleggen waardoor het gat in de begroting van 23 miljard (tegen 2024, red.) door allerlei uitgaven nog toeneemt en tegelijk de staatsstructuur nog ingewikkelder wordt, dan zal het zonder ons zijn.’

(...)

Hoe moet zo’n staatshervorming er voor Open VLD uitzien?

‘Tegen 2024 moeten we een staatshervorming voorbereiden die in beide richtingen kan gaan. Dan moet de grondwet worden opengesteld, en moet elke partij met haar ideeën naar de kiezer kunnen stappen. Bepaalde bevoegdheden moeten opnieuw naar het federale niveau. Wat is er logisch aan een bevoegdheid zoals gezondheidszorg op te splitsen, om vervolgens constant samen te moeten overleggen tussen de deelstaten om uiteindelijk hetzelfde te doen? Men vraagt in deze crisis om eenheid van commando. Dat kan maar op één plek: het federale. Er moet ook een hiërarchie van de normen komen, zodat het federale knopen kan doorhakken wanneer de zaak blokkeert. Ook de bijzondere financieringswet zal op tafel komen.’

Wat kan er naar de deelstaten?

‘Wij denken aan het arbeidsmarkt?*beleid en een deel van de fiscaliteit, zoals de personenbelasting. Er moet meer fiscale responsabilisering van de deelstaten komen.’

Zo’n staatshervorming zal de N-VA toch nooit aanvaarden?

‘Zij mogen in 2024 gerust naar de kiezer gaan met de boodschap dat alles gesplitst moet worden. Onze boodschap telt slechts één criterium: efficiëntie.’

Wat kan er intussen al? De N-VA en de PS bespreken een model waarbij de bevoegdheden voorlopig federaal blijven, maar met de facto een verschillend beleid voor noord en zuid.

‘Dat vind ik niet uit te leggen. Het is al absurd dat we negen ministers van Volksgezondheid hebben, en dan gaan we nog eens telkens twee ministers per federale bevoegdheid benoemen? Dat is pure waanzin.’

Wat kan u de N-VA dan wel gunnen?

‘Er kunnen een aantal zaken aan?*gepast worden met een gewone wet, zoals de rol van de deelstaten bij internationale engagementen, de protocollaire rangorde, en meer inspraak bij bepaalde bevoegdheden. Daarover kan gepraat worden. Maar zolang er federale coördinatie nodig is, heeft het geen zin om bevoegdheden op te splitsen. Dat toont deze crisis aan.’

Wat als het niet lukt? Verkiezingen?

‘Eventueel kan er opnieuw gezocht worden naar een minderheidsregering. Minstens moet een aantal partijen de afspraak maken om het land te managen tot midden volgend jaar. Voordien zal er wellicht geen vaccin komen en zijn vervroegde verkiezingen, waarbij er geen functionerend parlement is en een regering in ?*lopende zaken, een enorm risico. Zeker als de cijfers zo blijven evolueren. Daarna kan het desnoods wel.’

Hij heeft gelijk. Het was een dom idee van Jambon.

En de gezondheidszorg moet volledig naar de regio's gaan.

Kunt u daar mee leven, Brunovits?

Overigens wil u er even fijntjes op wijzen dat één de VLD niet eens nodig is.

Ik vind het trouwens zeer leuk dat hij eigenlijk nooit concrete bevoegdheden opnoemt die weer federaal moeten worden, behalve gezonheidszorg.

Inderdaad ook een regering zonder VLD en MR behoort tot de mogelijkheden.

Het idee kwam oorspronkelijk niet van Jambon. Het werd al geopperd tijdens de missie Van de Lanotte - Reynders. En, wat meer is, het is de énige manier om deze legislatuur een soort staatshervorming door te voeren. Er is namelijk geen 2/3.

Lachaert wil dat de gezondheidszorgen volledig federaal worden.

De VLD eruit gooien? Voor wie? De MR? Die zijn nog veel méér tegen een staatshervorming!

En met wie dan...

NVA - SPA -GROEN- CD&V - PS -CDH -ECOLO

Het is natuurlijk erg onzeker of Groen met SP-A mee zal gaan en
Ecolo met de PS .
Van de andere kant is het voor deze partijen de enige manier om te gaan besturen en
dan kun je beter eieren voor je geld kiezen.

OVLD zal eieren voor haar geld kiezen.
Ze zijn bang dat ze op Vlaams niveau vervangen worden door de SP.A

Dan moet de N-VA een linkse regering depanneren 8O

Ze zitten al in een centrum links stadsbestuur in Antwerpen en in nog veel andere steden/gemeenten.

Uw punt?

Door corona zal er veel overheidsgeld , zoals EU subsidies enz ,voor linkse plannen moeten komen
en ook N-VA kan hier mee akkoord gaan, als ze hier een degelijke staatshervorming voor terug krijgen.

De N-VA heeft door de slechte ervaringen met in VLD en de MR, geen vertrouwen meer in deze partijen.
Erger nog , ze willen ze wel een poepje laten ruiken.

De kans is groot dat dit gaat gebeuren en dat hebben ze toch echt aan zichzelf te danken.

In Antwerpen tolereren ze een linkse partij. In zo’n regering moeten ze er vijf, misschien zes als je CD&V als links beschouwt, gedogen. En een versterkte rechtse oppositie. Wat hebben ze daarbij te winnen?

Een degelijke staatshervorming hebben ze te winnen en als dat niet lukt ,
dan komen er verkiezingen.

Nu is het momentum voor N-VA om een sprong voorwaarts te maken .
Als er verkiezingen komen, dan wordt het een winst voor VB en een splitsing van het land na 2024.
Beide zijn mogelijk en we zullen zien wat het gaat worden.

Sint-Niklaas: N-VA/Groen/VLD
Provincie OVL: N-VA/Groen

Het kan dus en zal de N-VA misschien tot inzicht laten komen dat ze geen VB kloon hoeven te zijn.

Een degelijke staatshervorming zonder 2/3 de meerderheid en in een coalitie waarin minstens twee partijen (Groen-Ecolo) voorstander zijn van herfederaliseringen?

Ja een coalitie vormen is take it or leave it en vergeet de overlopers niet.

Dat zal Kaproen graag horen. :-o

Er is gewoon een mathematisch probleem met een staatshervorming, namelijk een gebrek aan 2/3de meerderheid. En dan zwijgen we nog over de ongehoorde complexiteit van een nieuwe financieringswet.

In vele dorpen, steden en gemeenschappen is het gemakkelijker om coalities te sluiten; er zijn geen communautaire problemen met franstalige/vlaamse partijen of conflict-potentiaal zoals defensie, abortus, wapen-export, geld-transfers, staatshervorming, etc.

De coalities op deze niveaus te vergelijken met het federale niveau heeft geen zin.

Een regering wel, de noodzakelijke tweederde meerderheid voor een staatshervorming is quasi onmogelijk bijeen te rapen zonder liberalen.

Als N-VA er eerst een boel linkse wetten wil doorjagen om daarna met lege handen te staan, moeten ze dat vooral proberen.