De verkiezingen van 26 mei 2019 brachten een politieke aardverschuiving met zich mee waarvan ik vermoed dat we pas later de echte impact zullen kunnen inschatten.
Het was decennia geleden dat een zittende coalitie nog zo zwaar verloor (23 zetels). Nooit eerder haalden de traditionele politieke partijen zo weinig stemmen. In het noorden werden die vooral door radicaal-rechts gerecupereerd, in het zuiden door radicaal-links.
In feite zijn er maar drie echte veto’s:
- Dat van alle partijen, buiten de N-VA, tegen het VB
- Dat van alle partijen, buiten - misschien - de socialisten en de ecologisten, tegen de PVDA
- Dat van de PS tegen een regering die ‘’Zweeds’’ depanneert
Dat maakt dat er van de 150 Kamerzetels al onmiddellijk 30 (PVDA en VB) buitenspel stonden. In feite ook Dedecker (onafhankelijke).
Een simpele rekensom leerde toen al dat een klassieke staatshervorming met een 2/3 meerderheid niet mogelijk was. Er waren maar 119 ‘werkbare’ zetels. Nadat E. Kir (PS) uit zijn partij gezet werd, 118. En ik denk niet dat Défi (2 zetels) gaat meewerken aan een staatshervorming. 116.
Dat gegeven verklaart ook waarom
Vande Lanotte (samen met Reynders aan zet van 30 mei tot 7 oktober 2019) op het idee kwam om bevoegdheden ‘voorlopig’ te defederaliseren. M.a.w. : de bevoegdheden blijven federaal, maar de budgetten worden gesplitst over verschillende ministers (per taalgroep). Die vaardigen dan verschillende wetten uit per gewest (of gemeenschap).
Welnu, op deze piste werkt men al sedert de zomer van 2019. Op een periode na, die tussen 5 november en 10 december 2019, toen Magnette zowat eigenhandig paarsgroen verprutste door CD&V ervan uit te sluiten. Daarover gingen dan die ‘honderden uren’ vergaderen met de N-VA.
Dat verklaart ook waarom men medio juli niet van niks moest beginnen. We zijn begin augustus en er is
een ontwerp van regeerakkoord, zie
Le Soir van vandaag:
https://www.lesoir.be/316974/article...e-de-wever-est
Ik geloof wel dat de PS voortdurend twee sporen is blijven bewandelen en ook wel gemikt zal hebben op iets Vivaldi-achtig. Reden waarom Magnette o.a. in maart jl. nog een bijna akkoord met BDW opblies. Maar uit de corona-crisis kwam geen ‘vivaldisering’, integendeel. De financiën van de Franse gemeenschap werden zwaar getroffen en het is al langer dan vandaag bekend dat de PS tot (heel) veel bereid is, als het niets aan de eigen regio kost. Er zat voor die machtspartij blijkbaar niets anders op. De groenen weigerden immers zelfs gedoogsteun te geven voor een tripartite minderheidsregering (door zich bij de stemming te onthouden).
Daarom gooide in juni het roer bij de PS het roer om. Ze hebben een akkoord gemaakt met N-VA. Maar in feite had Magnette daarbij niet geleerd uit zijn eerdere fout. Waar hij in november CD&V buiten spel zette, deed hij dat nu met de liberalen. Hoeft het dan te verwonderen dat die zo hard reageerden, temeer daar er voor hen sociaal-economisch weinig inzit én ze (vermoedelijk) niet allebei in paarsgeel passen.
Maar, anderzijds, heeft Open VLD - Rutten daargelaten - steeds een scenario ondersteund waarin de PS én de N-VA zaten. Ze wisten dat daarbij een liberale partij zou afvallen. En dat al vanaf het begin.
Hebben ze dan vanaf het begin mee onderhandeld voor niets?
Als je dit in gedachten houdt, kan je moeilijk anders dan besluiten dat de samen uit-samen thuis politiek van VLD-MR in de eerste plaats een drukkingsmiddel is om meer binnen te halen voor de liberale partij die afvalt.
Vandaag werd bekend dat de regering (voorlopig: de vijf partijen, beter gezegd) in 2023 van plan is de Kamer te ontbinden om de
Grondwet te herzien. België 2.0. Of 0.2 al naar gelang.
Er zijn nu al 69 zetels. Er zijn vier kandidaat-partijen om de ‘bubbel’ te vervolledigen. Die vertegenwoordigen, samen, 47 zetels. Er zijn er zeven nodig.
Het moet al heel raar lopen, indien die niet kunnen gevonden worden. Al zou het kunnen, dat is dan weer wel zo, dat het nog weken duurt om de liberalen te overtuigen. Maar de druk - coronacrisis, ontsporende begroting enz. - speelt in het voordeel van PS-NVA. Wie nu een oplossing in de weg staat, of zo geframed wordt, zal met pek en veren beladen worden in de publieke opinie. Terecht of onterecht.
