Politics.be - Tesla en de vakbonden in Duitsland, het begint...

IG Metall de allergrootste Duitse vakbond wil zich opnieuw moeien met Tesla

(zoals bij Grohmann in 2017, waar een compromisoplossing gevonden werd)

Maar deze meer gaat het over 10.000 werknemers.
Dan zijn de aasgieren snel daar, zelfs als de Gigafabriek pas in de lente 2021 begint...

Niet zo op de titel letten. Altijd wat sensatie creëren...

Citaat:

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/12/08...gelen-a4023084

8 december 2020

Tesla dreigt de auto-industrie nu ook op sociaal gebied te gaan ontregelen

Duitse auto-industrie In Duitsland, waar Tesla een enorme fabriek bouwt, is het verwikkeld in een harde strijd met de bonden.

Jammer was het wel voor Groningen, toen in 2018 bleek dat de Europese fabriek van Tesla niet in de Eemshaven zou komen. Er was zo hard gelobbyd. Maar nu blijkt dat de provincie in ieder geval ontkomen is aan een lastige en pijnlijke strijd tussen de Amerikaanse producent van elektrische auto’s en de vakbonden.

Tesla blijkt het in Berlijn, waar de fabriek uiteindelijk komt, niet heel nauw te nemen met werknemersvertegenwoordiging. En tornt daarmee aan een van de fundamenten van de Duitse auto-industrie – met mogelijke gevolgen die veel verder reiken dan alleen de Tesla-fabriek.

Tesla, het bedrijf van de excentrieke topman Elon Musk, werft op dit moment duizenden personeelsleden voor de ‘Gigafactory’. Die moet vanaf 2021 meerdere honderdduizenden Tesla’s per jaar gaan bouwen. Het is de eerste autofabriek van het toonaangevende elektrischeautobedrijf op het Europese continent en een cruciaal onderdeel van Tesla, dat flink wil groeien.

De keuze voor Berlijn werd door veel autokenners als een tikkeltje provocerend ervaren. Duitsland is immers het land van de brandstofmotor, een technologie die Tesla als hopeloos verouderd beschouwt. Toch was de vreugde bij politici groot. In deelstaat Brandenburg, die Berlijn omcirkelt, is de werkloosheid hoog en de miljardeninvestering (de precieze kosten zijn niet bekend) zou voor duizenden banen zorgen, nog los van alle economische bedrijvigheid die bij de bouw van het gigantische complex van 300 hectare komt kijken. En dat allemaal ook nog eens voor het maken van milieuvriendelijke elektrische auto’s.

Pr-succes

De bouw is, kortom, een groot pr-succes, en inmiddels een eind op weg (hoewel de rechter dinsdag bomenkap voor de aanleg van een aantal pijpleidingen plotseling tijdelijk stillegde in verband met de mogelijk verstoring van de winterslaap van een slangensoort). Musk maakt regelmatig onder grote belangstelling van de media zijn opwachting in Berlijn. Recentelijk kreeg hij nog een prijs van de Duitse uitgeverij Axel Springer voor de prestaties van Tesla. Maar langzamerhand wordt ook duidelijk dat Tesla (circa 48.000 werknemers, omzet in 2019 zo’n 20 miljard euro) niet van plan is zich in Duitsland te gedragen als ‘normale’ autobouwer en geheel zijn eigen gang gaat.

Tesla ligt nog voor er een auto geproduceerd is al op ramkoers met vakbond IG Metall. Deze club, met ruim 2,3 miljoen leden, geldt als buitengewoon machtig in de Duitse auto-industrie. Bij de grote merken, zoals Volkswagen en Daimler, heeft de vakbond een belangrijke stem in het opstellen van cao’s. Vaak trekt ze bovendien nauw op met de ondernemingsraad, die ook een vertegenwoordiger heeft in de raad van commissarissen (rvc) van veel Duitse bedrijven.

Tesla wil alleen niks met IG Metall te maken hebben. Op een brief uit maart is, tot irritatie van de bond, nog niet gereageerd, waardoor er geen gesprekken worden gevoerd over arbeidsvoorwaarden. En Tesla heeft de fabriek op een specifieke wijze geregistreerd, waardoor een werknemerszetel in de rvc niet nodig is.

Bovendien heeft Tesla al eerder geprobeerd IG Metall buiten de deur te houden, nadat het een aantal jaar terug een kleinere Duitse automatiseringstoeleverancier had overgenomen. De vakbond had daar al redelijk wat leden, en ijverde voor een loonsverhoging. Musk raadde echter in een brief het personeel aan géén lid te zijn, en Tesla onderhandelde direct met het personeel, zonder tussenkomst van de vakbond – met succes. Het leidt er allemaal toe dat de vakbond nu steeds meer vreest voor het ‘Amazon-scenario’: dat Amerikaanse bedrijf is in Duitsland actief zonder een cao te hebben afgesloten.

Eerdere conflicten

Van Tesla is al langer bekend dat het vrij weinig opheeft met vakbonden en werknemersvertegenwoordiging. In de Verenigde Staten speelden al eerder conflicten over het inkaderen van de belangen van werknemers bij de fabriek in het Californische Fremont. De Amerikaanse autovakbond probeerde hier een afdeling op te zetten met hulp van een werknemer. Die werknemer werd vervolgens in een e-mail van Musk beschuldigd van het ondermijnen van Tesla. Volgens Tesla zijn de arbeidsvoorwaarden bij het bedrijf prima. Zo zouden werknemers gemakkelijk aandelen kunnen krijgen in het bedrijf.

Dat het bedrijf ook in Duitsland weigert om met vakbonden te werken en geen werknemerscommissaris wil, is extra pijnlijk voor IG Metall. De bond bevindt zich al in het defensief, nu traditionele autobouwers en fabrikanten van auto-onderdelen fors moeten investeren in de transitie naar elektrisch rijden. Daarvoor moeten vermoedelijk flink wat banen sneuvelen, aangezien elektrische auto’s simpeler zijn om te bouwen en minder onderdelen bevatten. Afgelopen maandag nog maakte het in Duitsland zeer grote Continental, vooral bekend van banden maar tevens producent van brandstofmotoronderdelen, bekend dat het wereldwijd duizenden banen wil gaan schrappen.

Autobouwers zouden best graag wat meer flexibliteit zien in de arbeidsrelaties bij het mogelijk maken van die transities. Bij Daimler, fabrikant van bijvoorbeeld BMW, zijn tot irritatie van IG Metall recentelijk meer flexfuncties in het leven geroepen terwijl de vaste contracten werden beperkt.

Het meest tekenend voor de discussie over dit thema is het conflict tussen Volkswagen-topman Herbert Diess en voorzitter van de ondernemingsraad Bernd Osterloh, dat afgelopen week bijna escaleerde. Diess vindt dat Volkswagen (670.000 werknemers wereldwijd) sneller moet kunnen inspelen op de elektrische transitie om niet definitief te verliezen van zijn grote voorbeeld: Tesla.

Diess voelt zich bij het transformeren van Volkswagen tegengehouden door de machtige ondernemingsraad. Voorzitter Osterloh vreest ontslagen, en lag in november met zijn werknemerszetel in de rvc dwars bij bijvoorbeeld benoemingen van Diess-vertrouwelingen. De ruzie die daarop volgde leidde afgelopen week bijna tot het opstappen van Diess. Hoewel hij uiteindelijk bleef zitten, is de basis van het conflict nog niet opgelost.

Als Tesla de macht van de werknemers tot een minimum weet te beperken - en zo nog een concurrentievoorsprong toevoegt aan de technologievoorsprong - dan zou dat wellicht een kans kunnen zijn voor traditionele autobouwers, zei de Duitse auto-industrie-kenner Ferdinand Dudenhöffer vorige week tegen persbureau Bloomberg. Zij kunnen bijvoorbeeld op Tesla gaan wijzen in cao-onderhandelingen. Zo dreigt Tesla de auto-industrie dubbel te ontregelen: niet alleen op technologisch gebied, maar ook op sociaal gebied.