ugur.pekdemir |
28 december 2004 23:12 |
De Europese Unie mag zich bij het Turkije-beraad niet weer voor het karretje van de Grieks-Cyprioten laten spannen. Want dan raken de Turks-Cyprioten het geloof in de EU kwijt.
Het conflict-Cyprus kan een breekpunt worden in de relatie tussen de Europese Unie en Turkije als de Unie blijft eisen dat Ankara Grieks-Cyprus erkent voordat de toetredingsonderhandelingen beginnen. Morgen en vrijdag neemt de EU een beslissing over die onderhandelingen.
Waarom kan en wil Turkije de (Griekse) republiek Cyprus niet erkennen als legitieme regering van heel Cyprus? Toen Cyprus in 1960 onafhankelijk werd, is vastgelegd dat de regeringsmacht op basis van gelijkheid verdeeld werd tussen de Turks-Cypriotische en de Grieks-Cypriotische gemeenschap. Drie jaar later greep de Grieks-Cypriotische Makarios de macht en verdreef de Turks-Cyprioten uit de staatsmacht. Turks-Cyprus heeft het gezag van de Grieks-Cypriotische regering nooit erkend.
Na een militaire actie, in 1974 om de Turkse-Cypriotische gemeenschap te beschermen, eiste Turkije herstel van de constitutionele orde van 1960 en keiharde veiligheidsgaranties voor de Turks-Cyprioten. Het is volstrekte onzin te beweren, zoals Kees Klok doet (Trouw, 9 december), dat die orde in 1974 is hersteld, tenzij hij doelt op de illegale methoden, waarmee de Grieks-Cypriotische overheersers de Turks-Cypriotische bevolking tot onderwerping wilden dwingen.
In de westerse publieke opinie overheerst de Grieks-Cypriotische versie van het conflict op Cyprus. De oplossing is duidelijk: het Turkse leger moet weg, alle Grieks-Cypriotische vluchtelingen moeten terugkeren en de (Grieks)-Cypriotische staat moet worden hersteld. Terug dus naar de situatie van voor 1974. Voor de Turks-Cyprioten is dat onaanvaardbaar.
In de vele en vruchteloze onderhandelingen onder de vlag van de Verenigde Naties is de deling van de politieke macht altijd een breekpunt geweest. Het Annan-plan nam het beginsel van politieke gelijkheid van beide bevolkingsgroepen als uitgangspunt. Beide partijen moesten concessies doen, de Turks-Cyprioten de pijnlijkste. Alle betrokken partijen, de EU en de VN voorop, maar ook Griekenland en Turkije, steunden dit plan. Grieks-Cyprus stemde massaal tegen. Dat democratische recht moet je respecteren. Dat geldt niet voor het feit dat de Grieks-Cyprische regering vanaf het begin de EU en de VN bedrogen heeft door de schijn op te houden dat zij aan de vredesregeling mee zou werken als de EU haar onvoorwaardelijk het lidmaatschap garandeerde. De verbijstering in EU-kringen was groot toen de Grieks-Cyprische regering vlak voor de toetreding een krachtige campagne tegen het Annanplan ging voeren en de EU-commissaris voor uitbreiding en de VN-afgezant de toegang weigerde tot de Grieks-Cyprische media. ,,Ik voel me persoonlijk bedrogen door de Grieks-Cyprische regering”, zei commissaris Günther Verheugen. De reactie van Arie Oostlander, toen nog CDA-europarlementariër, loog er niet om. ,,Het lijkt alsof de Grieks-Cypriotische regering vermoedt dat men vanuit de sector list en bedrog lid van de EU kan worden. Het getuigt van een respectloze houding tegenover de EU.” De keiharde conclusie van VN-voorman Kofi Annan luidde: ,,Wat werd verworpen was niet een plan, maar de oplossing zelf.”
Het is verbijsterend dat de EU-beleidsmakers zich zo naïef op het verkeerde been lieten zetten door de Grieks-Cyprische en Griekse lobby.
Het Griekse dreigement om de hele uitbreiding te blokkeren heeft zeker een rol gespeeld, maar ook het in de EU dominerende conflictbeeld. De druk kwam zo eenzijdig bij Turkije.
De EU moet deze week niet weer de fout ingaan. Door van Turkije te eisen dat het Grieks-Cyprus erkent als wettige regering van heel Cyprus vraagt de EU niet minder dan de doodssteek toe te brengen aan de strijd van de Turks-Cyprische regering voor een oplossing op basis van politieke gelijkheid. Het is een historische vergissing te veronderstellen dat Turkije voor die druk zal bezwijken. Voor de Turks-Cyprische bevolking verliest de EU alle geloofwaardigheid door nu in feite van Turkije te eisen dat het alsnog van Cyprus een 'Grieks' eiland maakt.
Copyright: Hoogen, Theo van den
Bron:TROUW, Podium, woensdag 15 december 2004
|