n de ontslagnemende regering clashen Frank Vandenbroucke (Vooruit) en Alexander De Croo (Open VLD) over de begroting. De eerste dreigt de voorlopige twaalfden niet goed te keuren als De Croo zijn gezondheidsbegroting blijft saboteren.
Hannes Heynderickx
Vandaag om 09:30
De tandem waarop minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) en premier Alexander De Croo (Open VLD) door de coronacrisis fietsten, ligt al een tijdje bij het groot huisvuil. Nu de Vivaldi-regering in lopende zaken zit, kondigt er zich een clash aan tussen de twee voormalige compagnons de route. Vandenbroucke dreigt een deeltje van de begroting voor volgend jaar te blokkeren, omdat De Croo het budget van de ziekteverzekering heeft gekelderd. De twee dossiers zijn dus politiek aan elkaar gekoppeld.
Maandagavond komt het kernkabinet van de federale regering weer bijeen. Op zich al nieuws, aangezien De Croo zijn vicepremiers sinds de verkiezingen van juni amper zag – alleen toen er een nieuwe eurocommissaris aangeduid moest worden, vergaderde de regering fysiek. Maar nu kunnen ze niet anders. 2025 nadert met rasse schreden. Omdat er nog steeds geen volwaardige federale regering is, moet de ontslagnemende Vivaldi-ploeg een budget met voorlopige twaalfden uitdokteren, waarbij maandelijks één twaalfde van het budget van 2024 kan worden uitgegeven.
Op zich is daar binnen Vivaldi niet zoveel discussie over. Er liggen wel wat meer?*vragen op tafel. De PS vraagt extra geld voor de voedselbanken en voor defensie om Oekraïne verder te ondersteunen. Parallel daaraan vraagt ook minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) extra ondersteuning voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Maar inhoudelijke onenigheid tussen de zeven Vivaldi-partijen is er amper.
Groeinorm in de gezondheidszorg
En toch willen Vooruit en haar uittredende vicepremier Frank Vandenbroucke voorlopig hun akkoord niet geven. Meer bepaald over het luikje ‘gezondheidszorg’, zijn eigen bevoegdheid nota bene. Zijn voorbehoud heeft alles te maken met een ander dossier: de begroting van het Riziv, de ziekteverzekering. Vanuit die pot wordt onder meer de gezondheidszorg en de terugbetaling van medicijnen betaald. Maar uitgerekend de Open VLD van uittredend premier Alexander De Croo stemde tegen die aparte gezondheidsbegroting, de MR onthield zich.
De liberalen vinden dat er te veel geld wordt uitgegeven in de gezondheidszorg. Met een slordige 43?miljard euro aan uitgaven is dat ook een grote slokop. Het budget stijgt ieder jaar met een bepaald percentage boven op de index – de befaamde groeinorm van de gezondheidszorg, voornamelijk bedoeld om de vergrijzingskosten op te vangen. De Croo en Open VLD willen de groeinorm van 2,5?procent niet goedkeuren, hoewel die wettelijk is vastgelegd, en houden daarom de hele begroting tegen.
De liberalen grijpen het precedent van 2024 aan als basis van hun verzet. Dit jaar werd de groeinorm door Vivaldi tijdelijk verlaagd van 2,5 procent naar 2?procent. Voor 2025 was dat niet voorzien, dus stelde Vandenbroucke een begroting samen op basis van een verhoging van 2,5?procent. Maar intussen is er heel wat gebeurd, verkiezingen en een lange formatie. Verschillende rechtse partijen, zoals de MR en de N-VA, willen fors besparen door de groeinorm terug te brengen. Open VLD wil die trein niet missen en grijpt haar laatste regeringsmacht aan om een punt te maken. “Als Vooruit de groeinorm weer wil verhogen, moeten ze dat maar onderhandelen binnen Arizona.”
Shutdown
Dat de ene partij al met een half been in de oppositie staat en de andere volop mee onderhandelt over een nieuwe regering, helpt dus niet. Binnen de Arizona-meerderheid, met naast Vooruit en N-VA ook CD&V, Les Engagés en MR, is er nog onenigheid. Les Engagés-voorzitter Maxime Prévot pleitte in de campagne zelfs voor een verhoging naar 3,5?procent. Voor de rechtse partijen moet 2?procent volstaan. Open VLD, dat straks wellicht oppositie moet voeren, wil niet snel-snel instemmen met 2,5?procent voor het hele jaar 2025. Voorlopig geen akkoord dus, tot grote frustratie van Vandenbroucke, die maandag een doorbraak wil forceren via de voorlopige twaalfden.
Nochtans kan de regering-De Croo niet anders dan een akkoord bereiken over die voorlopige twaalfden. Mocht dat uitblijven, dan gaat het land in een volledige shutdown. Dan wordt geen enkel pensioen meer betaald, is er geen basis om nog belastingen te innen of politieagenten te betalen. Het is een werk dat moet gebeuren, voorlopig voor de eerste drie maanden van het nieuwe jaar. De hoop bij de verschillende partijen is dat er tegen dan een nieuwe federale regering is die een volwaardige begroting kan opstellen. Al wordt ook dat nog nagelbijten. Hoewel er wat optimisme heerst over de poging van formateur Bart De Wever (N-VA) om een Arizona-regering te boetseren, is er nog niet gesproken over belastingen. Ook niet in een-op-eengesprekken. Voor discussies over de centen moeten we voorlopig nog even naar Vivaldi kijken.
|
