Politics.be - Alles kaat koet in de belziek. Je voelt dat toch?

Alles kaat koet. Met dank aan A. De Croo, de beste Belgische premier aller tijden.

Citaat:

“Verbitterde” De Croo richting onvermijdelijke clash in zijn Vivaldi: noodbegroting moet er komen, maar ook Riziv-budget
Zowat alle andere regeringspartners in Vivaldi boos op Open Vld.

Al maanden mokt Alexander De Croo (Open Vld): de electorale nederlaag en de mislukking van Vivaldi raken moeilijk verteerd.

Al weken ettert het conflict over het Riziv-budget, waar Open Vld de groeinorm van 2,5 procent weigert goed te keuren, om de N-VA te jennen. Maar dat jaagt de rest, met name de socialisten, op stang. Een conflict dreigt maandag.
Tegelijk worstelt men in eigen rangen met de afscheidnemend premier: blijft hij dan echt in de Kamer? Is het niet tijd voor vers bloed, zoals hij zelf ook aankondigde?
Binnen Arizona waren het wat kalmere dagen: persoonlijke agenda’s verhinderden een druk vergadertempo. Vandaag staan economie en “herindustrialisering” op de agenda.

In het schandaal rond het OCMW in Anderlecht maakt Carine Lalieux (PS) andermaal een belabberde beurt in de Kamer: zelfs geen excuses.

De OESO meldt dat de totale fiscale druk in België alweer stijgt en nu op 42,4 procent zit. In Nederland is het 38,5 procent, in Duitsland zelfs 38,1 procent.

“Hij mokt al maanden. Maar onvermijdelijk komt men nu weer bij hem uit.”
Zelfs binnen de eigen Open Vld zag men het wel aankomen: afscheidnemend premier Alexander De Croo (Open Vld) keert terug op het voorplan. Noodgedwongen. Want maandag roept de premier een kernkabinet samen om het over een noodbudget van voorlopige twaalfden te hebben. Dat gebeurt in overleg met formateur Bart De Wever (N-VA): er moet een alternatief zijn, een plan-B, als Arizona niet op tijd klaar is met een eigen begrotingsakkoord. Alleen, er staat maandag ook een heel lastig punt op de agenda. Want al weken weigert De Croo koppig om het Riziv-budget goed te keuren. Zo doet hij de socialisten pijn, maar onrechtstreeks ook de N-VA en de MR. De Vlaamse liberalen willen immers de groeinorm van 2,5 procent niet aanvaarden: straks in oppositie kunnen ze dan vanop rechts De Wever en co aanvallen omdat die dat mogelijk wél deden. “Spelletjes spelen, dat kan hij”, klinkt bitter bij de socialisten.

In het nieuws: De Croo.
De details: De afscheidnemend premier komt na maanden in de luwte weer op het voorplan. Al die tijd deed hij nauwelijks iets: de regering kwam gewoon niet meer samen. Geen toeval: De Croo focuste enkel nog op zijn buitenlandse contacten en diplomatieke zaken. Maar nu heeft België een noodbegroting nodig. En komt zo een etterend conflict op tafel.
Dat de uitslag van 9 juni als een mokerslag kwam voor De Croo bleek de avond van de verkiezingen: hij kon het nauwelijks geloven, dat hij zo verloor. En zeker in zijn eigen achtertuin, in de Vlaamse Ardennen.

Maar op 13 oktober gebeurde eigenlijk nog iets straffer: De Croo ging voor het burgemeesterschap in Brakel, waar hij de familiedynastie zou verderzetten. Opnieuw verloor hij fors: zijn partij donderde meer dan 10 procent naar beneden, van 53,9 procent naar 43,2 procent. Maar journalisten die daarover verslag uitbrachten op die manier kregen giftige reacties: “Hoezo verloren? Hij had toch opnieuw zijn absolute meerderheid?”
Het tekent De Croo, die in de maanden na zijn nationale kiesnederlaag nog verder in een eigen universum verzakt lijkt: de analyse dat zijn Vivaldi-coalitie een mislukking werd, en dat hij en vooral zijn partij daarvoor de electorale prijs betaalden, wordt categoriek afgewezen.
“Het is moeilijk om niet verbitterd te zijn, als je jarenlang echt geleefd wordt en er alles aan doet,” zo klinkt het sussend binnen de eigen blauwe rangen. Maar dat de premier mokkend zijn lopende zaken verderzette, zal niemand ontkennen.
Dat manifesteerde zich met name in het gebrek aan elk initiatief, in lopende zaken: geen enkele keer kwam de regering nog samen, enkel een korte kern om de aanstelling van Hadja Lahbib (MR) als nieuwe Europese Commissaris voor België moest wel doorgaan.
“Het land wordt enkel nog via WhatsApp bestuurd,” stond als quot deze week te lezen in de Gazet van Antwerpen, in een vernietigende analyse over het ontbreken aan enig initiatief vanuit het ontslagnemende Vivaldi. De Vivaldi-ministers horen enkel via het Whatsapp-groepje van de regering heel sporadisch iets.
Die aanpak, om zijn regering niet bijeen te roepen, doet denken aan het eerste jaar van het kabinet-De Croo, toen de ministerraad ook gewoon niet samenkwam. Enkel via het kernkabinet werd het land bestuurd, tot diepe frustratie van een aantal partijen: in de kern zaten immers naast De Croo ook systematisch vicepremier Vincent Van Quickenborne (Open Vld) en vaak ook staatssecretaris Eva De Bleeker (Open Vld).
Dat maakte dat Open Vld met drie aan tafel kwam, tegen telkens maar één PS’er, vicepremier Pierre-Yves Dermagne. “Kleine spelletjes,” was toen al bij de socialisten te horen.

[b]De essentie: “De Croo speelt nog steeds zijn ‘spelletjes’, nu met een budget van 43 miljard”, zegt een socialist boos.
Dat De Croo na zijn nederlaag zich wat verbitterd terugtrok in zijn buitenlandse agenda, en zich niets meer aantrok van het Belgische deel van zijn job, verwonderde niemand. Zeker niet nadat hij in augustus zich nog eens had aangeboden bij de Arizona-onderhandelaars, om zelf naar de Europese Commissie te gaan, als nieuwe Belgische Commissaris.“Verbitterde” De Croo richting onvermijdelijke clash in zijn Vivaldi: noodbegroting moet er komen, maar ook Riziv-budget
Zowat alle andere regeringspartners in Vivaldi boos op Open Vld.
Al maanden mokt Alexander De Croo (Open Vld): de electorale nederlaag en de mislukking van Vivaldi raken moeilijk verteerd.
????? Al weken ettert het conflict over het Riziv-budget, waar Open Vld de groeinorm van 2,5 procent weigert goed te keuren, om de N-VA te jennen. Maar dat jaagt de rest, met name de socialisten, op stang. Een conflict dreigt maandag.
?Tegelijk worstelt men in eigen rangen met de afscheidnemend premier: blijft hij dan echt in de Kamer? Is het niet tijd voor vers bloed, zoals hij zelf ook aankondigde?
? Binnen Arizona waren het wat kalmere dagen: persoonlijke agenda’s verhinderden een druk vergadertempo. Vandaag staan economie en “herindustrialisering” op de agenda.

In het schandaal rond het OCMW in Anderlecht maakt Carine Lalieux (PS) andermaal een belabberde beurt in de Kamer: zelfs geen excuses.
De OESO meldt dat de totale fiscale druk in België alweer stijgt en nu op 42,4 procent zit. In Nederland is het 38,5 procent, in Duitsland zelfs 38,1 procent.

“Hij mokt al maanden. Maar onvermijdelijk komt men nu weer bij hem uit.” Zelfs binnen de eigen Open Vld zag men het wel aankomen: afscheidnemend premier Alexander De Croo (Open Vld) keert terug op het voorplan. Noodgedwongen. Want maandag roept de premier een kernkabinet samen om het over een noodbudget van voorlopige twaalfden te hebben. Dat gebeurt in overleg met formateur Bart De Wever (N-VA): er moet een alternatief zijn, een plan-B, als Arizona niet op tijd klaar is met een eigen begrotingsakkoord. Alleen, er staat maandag ook een heel lastig punt op de agenda. Want al weken weigert De Croo koppig om het Riziv-budget goed te keuren. Zo doet hij de socialisten pijn, maar onrechtstreeks ook de N-VA en de MR. De Vlaamse liberalen willen immers de groeinorm van 2,5 procent niet aanvaarden: straks in oppositie kunnen ze dan vanop rechts De Wever en co aanvallen omdat die dat mogelijk wél deden. “Spelletjes spelen, dat kan hij”, klinkt bitter bij de socialisten.
In het nieuws: De Croo.

De details: De afscheidnemend premier komt na maanden in de luwte weer op het voorplan. Al die tijd deed hij nauwelijks iets: de regering kwam gewoon niet meer samen. Geen toeval: De Croo focuste enkel nog op zijn buitenlandse contacten en diplomatieke zaken. Maar nu heeft België een noodbegroting nodig. En komt zo een etterend conflict op tafel.

Dat de uitslag van 9 juni als een mokerslag kwam voor De Croo bleek de avond van de verkiezingen: hij kon het nauwelijks geloven, dat hij zo verloor. En zeker in zijn eigen achtertuin, in de Vlaamse Ardennen.

Maar op 13 oktober gebeurde eigenlijk nog iets straffer: De Croo ging voor het burgemeesterschap in Brakel, waar hij de familiedynastie zou verderzetten. Opnieuw verloor hij fors: zijn partij donderde meer dan 10 procent naar beneden, van 53,9 procent naar 43,2 procent. Maar journalisten die daarover verslag uitbrachten op die manier kregen giftige reacties: “Hoezo verloren? Hij had toch opnieuw zijn absolute meerderheid?”
Het tekent De Croo, die in de maanden na zijn nationale kiesnederlaag nog verder in een eigen universum verzakt lijkt: de analyse dat zijn Vivaldi-coalitie een mislukking werd, en dat hij en vooral zijn partij daarvoor de electorale prijs betaalden, wordt categoriek afgewezen.

“Het is moeilijk om niet verbitterd te zijn, als je jarenlang echt geleefd wordt en er alles aan doet,” zo klinkt het sussend binnen de eigen blauwe rangen. Maar dat de premier mokkend zijn lopende zaken verderzette, zal niemand ontkennen.
Dat manifesteerde zich met name in het gebrek aan elk initiatief, in lopende zaken: geen enkele keer kwam de regering nog samen, enkel een korte kern om de aanstelling van Hadja Lahbib (MR) als nieuwe Europese Commissaris voor België moest wel doorgaan.
“Het land wordt enkel nog via WhatsApp bestuurd,” stond als quot deze week te lezen in de Gazet van Antwerpen, in een vernietigende analyse over het ontbreken aan enig initiatief vanuit het ontslagnemende Vivaldi. De Vivaldi-ministers horen enkel via het Whatsapp-groepje van de regering heel sporadisch iets.
Die aanpak, om zijn regering niet bijeen te roepen, doet denken aan het eerste jaar van het kabinet-De Croo, toen de ministerraad ook gewoon niet samenkwam. Enkel via het kernkabinet werd het land bestuurd, tot diepe frustratie van een aantal partijen: in de kern zaten immers naast De Croo ook systematisch vicepremier Vincent Van Quickenborne (Open Vld) en vaak ook staatssecretaris Eva De Bleeker (Open Vld).
Dat maakte dat Open Vld met drie aan tafel kwam, tegen telkens maar één PS’er, vicepremier Pierre-Yves Dermagne. “Kleine spelletjes,” was toen al bij de socialisten te horen.

De essentie: “De Croo speelt nog steeds zijn ‘spelletjes’, nu met een budget van 43 miljard”, zegt een socialist boos.
Dat De Croo na zijn nederlaag zich wat verbitterd terugtrok in zijn buitenlandse agenda, en zich niets meer aantrok van het Belgische deel van zijn job, verwonderde niemand. Zeker niet nadat hij in augustus zich nog eens had aangeboden bij de Arizona-onderhandelaars, om zelf naar de Europese Commissie te gaan, als nieuwe Belgische Commissaris.

De redenering was niet zo gek: Arizona raakte er maar niet uit wie ze wilden benoemen, en hij had zelf een uitstekende relatie met Ursula von der Leyen, én de juiste adelbrieven, dus waarom niet? Zowel Georges-Louis Bouchez (MR) als Bart De Wever (N-VA) hadden daarover een contact met De Croo.
De premier bood Bouchez zelfs aan om, indien hij zelf naar Europa kon, de MR in de Zestien te kunnen loodsen, zoals Charles Michel (MR) dat ooit deed met opvolgster Sophie Wilmès (MR).
Finaal koos Bouchez toen voor Lahbib, tot verrassing van velen, niet in het minst Didier Reynders (MR), tot dan Europees Commissaris.
Geen topjob dus voor De Croo, die vervolgens op oorlogspad ging over het Riziv-budget. Dat deel van de sociale zekerheid is de zogenaamde “ziekteverzekering”, waarin de kosten van ziekenhuizen en geneesmiddelen zitten, goed voor meer dan 43 miljard euro per jaar.
De ziekenhuizen, mutualiteiten en artsenbonden kwamen binnen het Riziv een budget voor 2024 overeen, waarin wel wat besparingen zaten, maar waarbij men ook uitgaat van een groeinorm (een stijging van het budget bovenop de index) van 2,5 procent.
Dat weigerde Open Vld goed te keuren, waarna ook de MR zich onthield: meteen is er voorlopig geen budget voor volgend jaar, want unanimiteit is vereist. De uitleg van De Croo en co lijkt helder: “Dat budget goedkeuren heeft een impact op de toekomstige begroting, en wij gaan dat dus niet doen in lopende zaken.”
Achter de schermen klinkt het niet zo onschuldig: “Bij de N-VA hebben ze zich zo opgewonden over de begroting, wel, dan gaan ze die groeinorm toch niet goedkeuren zeker, nu?”, zo is bij een blauwe hoofdrolspeler te horen. De Wever nu al in zijn blootje zetten dus: het speelt zeker mee.
Waar het om gaat: Volgt men de wet van 2022, of niet?
Het effect is wel dat de ziekenhuizen en mutualiteiten al maanden in onzekerheid zitten over volgend jaar. De bevoegde minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) is niet te spreken over de houding van De Croo, die hij “onverantwoordelijk” vindt. Maar Vooruit staat niet alleen: ook de PS en de groenen, maar zelfs cd&v, zijn het echt niet eens met die ‘gijzeling’.
En zo belooft het maandag op de kern wel een heftige discussie te worden. Want het “Riziv-budget” staat op vraag van verschillende partijen op de agenda: die willen een oplossing.
En ze schermen daarbij met de wet: twee jaar geleden, in 2022 bij de begrotingscontrole, werd binnen Vivaldi immers vastgelegd dat de groeinorm vanaf 2025 op 2,5 procent ligt, “kijk maar naar artikel 40, het staat er letterlijk”, zo is bij een vicepremier te horen. Daarbij werd dit jaar die groeinorm wel naar 2 procent gebracht, maar zou ze dus opnieuw naar 2,5 procent stijgen.
Binnen Arizona is het niet toevallig een heet hangijzer: terwijl de N-VA en de MR zeker die 2 procent willen behouden, droomden Les Engagés bij de verkiezingen van 3,5 procent. Maxime Prévot (LE) reageerde al bijzonder boos op de “gijzeling” van De Croo, maar zijn partij zit natuurlijk niet aan tafel maandag op de kern van Vivaldi.
Tegelijk geeft men wel aan bij de socialisten dat ze beide dossiers, de noodbegroting en het Riziv-budget, niet gaan koppelen: die voorlopige twaalfden komen er hoe dan ook, als plan-B voor Arizona. Maar ook bij andere vicepremiers klinkt toch duidelijk: “Het zou van weinig verantwoordelijkheidszin getuigen om dat niet te regelen.”

The Big Picture: Open Vld worstelt met De Croo en Van Quickenborne.
Dat Open Vld zichzelf moet heruitvinden, ziet vriend en vijand. Na een enorme verkiezingsnederlaag kwam met Eva De Bleeker een heel nieuwe voorzitter, uit de donkerblauwe vleugel, aan de macht. Zij werkt in alle stilte aan de transformatie van haar partij, voorlopig zonder fouten, tot tevredenheid van velen in de partij.
Maar de rol van het ‘ancien régime’, van kopstukken zoals de afscheidnemend premier, maar evengoed Vincent Van Quickenborne: het blijft een lastig puzzelstukje in het geheel.
Iedereen had verwacht dat De Croo afstand zou doen van zijn Kamerzitje. Hij kondigde voor de verkiezingen ook aan vriend en vijand aan “dat hij echt niet opnieuw zomaar in de Kamer zou gaan zitten”, als hij geen premier meer zou zijn.
Maar voorlopig maakt De Croo geen enkele aanstalte om effectief opzij te gaan en zo de partij vers bloed te geven.
De eerste opvolger op de lijst in Oost-Vlaanderen, jonge belofte Sandro Di Nunzio (Open Vld), zit immers wel klaar, en zou broodnodige zuurstof geven aan de partij.
Hetzelfde geldt voor Van Quickenborne. Die probeert met de moed der wanhoop nu de rol van oppositieman te gaan spelen: hij kan zichtbaar niet wachten tot er een regering is. Over de begroting van Arizona, die er nog niet is, fulmineerde hij al meermaals in het halfrond. En gisteren was hij felst van allen tegen Carine Lalieux (PS), minister in zijn eigen Vivaldi-regering nochtans.

Alleen: het ontbreekt één cruciaal element, namelijk geloofwaardigheid. Door zo lang deel te zijn geweest van het machtsapparaat, is het onmogelijk om plots het gezicht van de oppositie te zijn. Maar dat lijkt Van Quickenborne niet te willen aanvaarden: hij denkt er nog niet aan opzij te gaan voor Véronique Buyck (Open Vld), nog zo’n jong talent van Open Vld, en eerste opvolger in West-Vlaanderen.
Raising Arizona: Vandaag de “herindustrialisering” op de agenda.
Gisteren werd het luikje ‘armoede’ afgewerkt, waarbij het tempo van de onderhandelingen iets lager lag. Wegens agenda-issues konden de voorzitters er niet allemaal zijn, Georges-Louis Bouchez was naar verluidt in het buitenland. En Maxime Prévot moest woensdag ook naar een partijdag voor al zijn mandatarissen.
Vandaag snijden ze het hoofdstuk “economie en herindustrialisering” aan: toch een belangrijk deel van de Arizona-ambities.?*
Want die “teloorgang van de hele Europese economie” is een belangrijke bekommernis van de formateur, die daar echt een kentering wil maken met zijn regering, zo is te horen in de wandelgangen.
De vraag is in hoeverre de anderen daarin mee willen, want niet iedereen is overtuigd van de urgentie van dat probleem. Nochtans is de kanarie in de koolmijn gigantisch: onder meer ArcelorMittal dreigt weg te trekken, terwijl heel de Antwerpse haven worstelt om de chemie-industrie te behouden, en bedrijven als Agfa-Gevaert verdere saneringen aankondigden.
Bovendien zijn de hefbomen van de federale overheid ook beperkt: het is voor de staalindustrie bijvoorbeeld echt wachten op een Europese aanpak, die de nieuwe Europese Commissie ook beloofd heeft. Zij zijn de enigen die een dreigende handelsoorlog over dat staal met de Chinezen kunnen sturen, en tot een deftig einde brengen.
Dit weekend werkt men ook zaterdag door, als volwaardige werkdag. Daarbij zal het communautaire luik ook op tafel komen, waarbij Sander Loones (N-VA), vermoedelijk toekomstig regeringscommissaris op die materie, mee aanschuift.
Tegelijk lopen parallel volop de bilaterale contacten onder de technici over de begroting: dat er met geen woord gerept zou worden over de cijfers, is uiteraard niet realistisch. Want finaal hangt alles aan alles: een begroting is een weerspiegeling van beleidskeuzes op alle domeinen.
Gevolgd: Een verhit debat in de Kamer over het OCMW in Anderlecht. Met een belabberde Lalieux in de hoofdrol.
“De regels en procedures die in de wet zijn bepaald, garanderen de eerlijkheid tussen burgers. De niet-naleving ervan moet worden veroordeeld en bestraft.” Dat minister van Maatschappelijke Integratie Karine Lalieux (PS) zwaar onder vuur zou komen, had ze kunnen weten.?*
Maar het antwoord waar ze mee kwam, suste op geen enkele manier de Kamer, waar letterlijk elke partij tussenkwam, met verontwaardiging en ook felle aanvallen: waarom had de minister, die al sinds 2023 op de hoogte was via vernietigende inspectieverslagen, niet ingegrepen?
Lalieux, wiens partijgenoten in Anderlecht duidelijk heel de fraude bij het OCMW openlijk afdekten als “solidair zijn met de medemens”, kon nooit overtuigen. Verder dan “de controles versterken” kwam ze niet: geen excuses, geen erkenning dat dit soort gedrag net heel de solidariteit op de helling zet. Kwalijk, uitgerekend voor een PS’ster uit Brussel zelf.
Het contrast met de Vlaamse socialisten was bijzonder groot: “Iedere socialist, maar dan ook iedere socialist, zou hier razend van moeten worden. Als men rechtse partijen argumenten wil geven om onze solidariteit, onze sociale zekerheid af te breken, moet u immers gewoon doorgaan op deze manier,” zo haalde Anja Vanrobaeys (Vooruit) hard uit. Een mooie verdedigingslijn van toekomstige regeringsdeelname voor Vooruit, ten opzichte van de PS, kreeg zo meteen vorm.
Maar van zowat alle andere partijen kreeg Lalieux tikken. “Ik wil de PS nooit meer horen praten over sociale afbraak,” stelde een felle Sammy Mahdi (cd&v). “U heeft een tekst voorgelezen en regels beschreven: geen schuldinzicht, geen excuses, het is de fout van de anderen,” zo stelde Van Quickenborne.
Een opvallend scherpe Matti Vandemaele, duidelijk een aanwinst voor Groen in de Kamer, spaarde Lalieux evenmin: “Ik verwacht van u als socialist dat u ons model met hand en tand verdedigt. Dat kan alleen maar als men ook het cliëntelisme veroordeelt, bij naam noemt en zegt dat dit absoluut niet kan. Ik heb vandaag van u geen enkele oplossing gehoord.”
Bij de N-VA had Wouter Raskin het over “de zieke bedrijfscultuur die ingebakken zit bij de Brusselse PS” en kwam hij meteen ook aandraven met een bonus-malus-systeem voor OCMW’s dat de N-VA binnen Arizona wil doorduwen.?*
Daar zou in de toekomst zo’n 200 miljoen euro per jaar extra beschikbaar zijn, om het schrappen van de werkloosheidsuitkeringen na twee jaar op te vangen: een pak mensen schuiven dan door naar een leefloon bij het OCMW. Maar in ruil zouden gemeenten die via hun OCMW hun beroepsbevolking ook weer activeren, veel scherper beloond gaan worden. Wie dat niet doet, wordt gestraft.
De harde cijfers: De fiscale druk in België stijgt alweer.
Het jaarlijkse rapport ‘Revenue Statistics’ van de OESO, de organisatie van Westerse economieën, liegt er niet om: alweer is de fiscale druk in België verder toegenomen.
Dat is het totaal van alle belastingen die de staat heft, de btw, maar ook de vennootschapsbelastingen, de personenbelastingen en accijnzen. Ook de bijdragen voor de sociale zekerheid zitten daarin. De OESO meet die ten opzichte van het bruto binnenlands product (bbp) van elk land. Daarbij komt België uit op liefst 42,6 procent in 2023, nog een stijging van 0,2 procent ten opzichte van het jaar ervoor.
In Europa gaan enkel Frankrijk, Denemarken, Italië en Oostenrijk nog voor. Van de buurlanden zit Frankrijk op 43,8 procent, maar daar volgde wel een forse daling. Nederland zit op 38,5 procent, Duitsland zelfs op 38,2 procent. Overigens daalde de gemiddelde druk in heel de OESO, die zit op 33,9 procent.

De fiscale druk is niet de enige manier waarop de staat geld uit de maatschappij haalt, onder meer via boetes wordt ook een stevig deel gefinancierd. Het totale overheidsbeslag, of de totale Belgische overheidsuitgaven, zat voor 2023 geraamd op 56,5 procent van het bruto binnenlands product. Tegenover elke 100 euro die de economie in België oplevert, staan dus 56,5 euro overheidsuitgaven.?*
Daar tegenover stonden een goede 53 procent aan inkomsten, waarvan dus 42,6 procent in de fiscaliteit. Het verschil tussen de inkomsten en uitgaven is het fameuze tekort, dat ondertussen oploopt tot boven de 4 procent in 2024.

De redenering was niet zo gek: Arizona raakte er maar niet uit wie ze wilden benoemen, en hij had zelf een uitstekende relatie met Ursula von der Leyen, én de juiste adelbrieven, dus waarom niet? Zowel Georges-Louis Bouchez (MR) als Bart De Wever (N-VA) hadden daarover een contact met De Croo.
De premier bood Bouchez zelfs aan om, indien hij zelf naar Europa kon, de MR in de Zestien te kunnen loodsen, zoals Charles Michel (MR) dat ooit deed met opvolgster Sophie Wilmès (MR).
Finaal koos Bouchez toen voor Lahbib, tot verrassing van velen, niet in het minst Didier Reynders (MR), tot dan Europees Commissaris.
Geen topjob dus voor De Croo, die vervolgens op oorlogspad ging over het Riziv-budget. Dat deel van de sociale zekerheid is de zogenaamde “ziekteverzekering”, waarin de kosten van ziekenhuizen en geneesmiddelen zitten, goed voor meer dan 43 miljard euro per jaar.?*
De ziekenhuizen, mutualiteiten en artsenbonden kwamen binnen het Riziv een budget voor 2024 overeen, waarin wel wat besparingen zaten, maar waarbij men ook uitgaat van een groeinorm (een stijging van het budget bovenop de index) van 2,5 procent.
Dat weigerde Open Vld goed te keuren, waarna ook de MR zich onthield: meteen is er voorlopig geen budget voor volgend jaar, want unanimiteit is vereist. De uitleg van De Croo en co lijkt helder: “Dat budget goedkeuren heeft een impact op de toekomstige begroting, en wij gaan dat dus niet doen in lopende zaken.”
Achter de schermen klinkt het niet zo onschuldig: “Bij de N-VA hebben ze zich zo opgewonden over de begroting, wel, dan gaan ze die groeinorm toch niet goedkeuren zeker, nu?”, zo is bij een blauwe hoofdrolspeler te horen. De Wever nu al in zijn blootje zetten dus: het speelt zeker mee.

Waar het om gaat: Volgt men de wet van 2022, of niet?
Het effect is wel dat de ziekenhuizen en mutualiteiten al maanden in onzekerheid zitten over volgend jaar. De bevoegde minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) is niet te spreken over de houding van De Croo, die hij “onverantwoordelijk” vindt. Maar Vooruit staat niet alleen: ook de PS en de groenen, maar zelfs cd&v, zijn het echt niet eens met die ‘gijzeling’.

En zo belooft het maandag op de kern wel een heftige discussie te worden. Want het “Riziv-budget” staat op vraag van verschillende partijen op de agenda: die willen een oplossing.?*
En ze schermen daarbij met de wet: twee jaar geleden, in 2022 bij de begrotingscontrole, werd binnen Vivaldi immers vastgelegd dat de groeinorm vanaf 2025 op 2,5 procent ligt, “kijk maar naar artikel 40, het staat er letterlijk”, zo is bij een vicepremier te horen. Daarbij werd dit jaar die groeinorm wel naar 2 procent gebracht, maar zou ze dus opnieuw naar 2,5 procent stijgen.
Binnen Arizona is het niet toevallig een heet hangijzer: terwijl de N-VA en de MR zeker die 2 procent willen behouden, droomden Les Engagés bij de verkiezingen van 3,5 procent. Maxime Prévot (LE) reageerde al bijzonder boos op de “gijzeling” van De Croo, maar zijn partij zit natuurlijk niet aan tafel maandag op de kern van Vivaldi.
Tegelijk geeft men wel aan bij de socialisten dat ze beide dossiers, de noodbegroting en het Riziv-budget, niet gaan koppelen: die voorlopige twaalfden komen er hoe dan ook, als plan-B voor Arizona. Maar ook bij andere vicepremiers klinkt toch duidelijk: “Het zou van weinig verantwoordelijkheidszin getuigen om dat niet te regelen.”

The Big Picture: Open Vld worstelt met De Croo en Van Quickenborne.
Dat Open Vld zichzelf moet heruitvinden, ziet vriend en vijand. Na een enorme verkiezingsnederlaag kwam met Eva De Bleeker een heel nieuwe voorzitter, uit de donkerblauwe vleugel, aan de macht. Zij werkt in alle stilte aan de transformatie van haar partij, voorlopig zonder fouten, tot tevredenheid van velen in de partij.
Maar de rol van het ‘ancien régime’, van kopstukken zoals de afscheidnemend premier, maar evengoed Vincent Van Quickenborne: het blijft een lastig puzzelstukje in het geheel.?*
Iedereen had verwacht dat De Croo afstand zou doen van zijn Kamerzitje. Hij kondigde voor de verkiezingen ook aan vriend en vijand aan “dat hij echt niet opnieuw zomaar in de Kamer zou gaan zitten”, als hij geen premier meer zou zijn.
Maar voorlopig maakt De Croo geen enkele aanstalte om effectief opzij te gaan en zo de partij vers bloed te geven. De eerste opvolger op de lijst in Oost-Vlaanderen, jonge belofte Sandro Di Nunzio (Open Vld), zit immers wel klaar, en zou broodnodige zuurstof geven aan de partij.
Hetzelfde geldt voor Van Quickenborne. Die probeert met de moed der wanhoop nu de rol van oppositieman te gaan spelen: hij kan zichtbaar niet wachten tot er een regering is. Over de begroting van Arizona, die er nog niet is, fulmineerde hij al meermaals in het halfrond. En gisteren was hij felst van allen tegen Carine Lalieux (PS), minister in zijn eigen Vivaldi-regering nochtans.

Alleen: het ontbreekt één cruciaal element, namelijk geloofwaardigheid. Door zo lang deel te zijn geweest van het machtsapparaat, is het onmogelijk om plots het gezicht van de oppositie te zijn. Maar dat lijkt Van Quickenborne niet te willen aanvaarden: hij denkt er nog niet aan opzij te gaan voor Véronique Buyck (Open Vld), nog zo’n jong talent van Open Vld, en eerste opvolger in West-Vlaanderen.

Raising Arizona: Vandaag de “herindustrialisering” op de agenda.
Gisteren werd het luikje ‘armoede’ afgewerkt, waarbij het tempo van de onderhandelingen iets lager lag. Wegens agenda-issues konden de voorzitters er niet allemaal zijn, Georges-Louis Bouchez was naar verluidt in het buitenland. En Maxime Prévot moest woensdag ook naar een partijdag voor al zijn mandatarissen.
Vandaag snijden ze het hoofdstuk “economie en herindustrialisering” aan: toch een belangrijk deel van de Arizona-ambities.?*
Want die “teloorgang van de hele Europese economie” is een belangrijke bekommernis van de formateur, die daar echt een kentering wil maken met zijn regering, zo is te horen in de wandelgangen.
De vraag is in hoeverre de anderen daarin mee willen, want niet iedereen is overtuigd van de urgentie van dat probleem. Nochtans is de kanarie in de koolmijn gigantisch: onder meer ArcelorMittal dreigt weg te trekken, terwijl heel de Antwerpse haven worstelt om de chemie-industrie te behouden, en bedrijven als Agfa-Gevaert verdere saneringen aankondigden.
Bovendien zijn de hefbomen van de federale overheid ook beperkt: het is voor de staalindustrie bijvoorbeeld echt wachten op een Europese aanpak, die de nieuwe Europese Commissie ook beloofd heeft. Zij zijn de enigen die een dreigende handelsoorlog over dat staal met de Chinezen kunnen sturen, en tot een deftig einde brengen.
Dit weekend werkt men ook zaterdag door, als volwaardige werkdag. Daarbij zal het communautaire luik ook op tafel komen, waarbij Sander Loones (N-VA), vermoedelijk toekomstig regeringscommissaris op die materie, mee aanschuift.
Tegelijk lopen parallel volop de bilaterale contacten onder de technici over de begroting: dat er met geen woord gerept zou worden over de cijfers, is uiteraard niet realistisch. Want finaal hangt alles aan alles: een begroting is een weerspiegeling van beleidskeuzes op alle domeinen.

Gevolgd: Een verhit debat in de Kamer over het OCMW in Anderlecht. Met een belabberde Lalieux in de hoofdrol.
“De regels en procedures die in de wet zijn bepaald, garanderen de eerlijkheid tussen burgers. De niet-naleving ervan moet worden veroordeeld en bestraft.” Dat minister van Maatschappelijke Integratie Karine Lalieux (PS) zwaar onder vuur zou komen, had ze kunnen weten.?*
Maar het antwoord waar ze mee kwam, suste op geen enkele manier de Kamer, waar letterlijk elke partij tussenkwam, met verontwaardiging en ook felle aanvallen: waarom had de minister, die al sinds 2023 op de hoogte was via vernietigende inspectieverslagen, niet ingegrepen?
Lalieux, wiens partijgenoten in Anderlecht duidelijk heel de fraude bij het OCMW openlijk afdekten als “solidair zijn met de medemens”, kon nooit overtuigen. Verder dan “de controles versterken” kwam ze niet: geen excuses, geen erkenning dat dit soort gedrag net heel de solidariteit op de helling zet. Kwalijk, uitgerekend voor een PS’ster uit Brussel zelf.
Het contrast met de Vlaamse socialisten was bijzonder groot: “Iedere socialist, maar dan ook iedere socialist, zou hier razend van moeten worden. Als men rechtse partijen argumenten wil geven om onze solidariteit, onze sociale zekerheid af te breken, moet u immers gewoon doorgaan op deze manier,” zo haalde Anja Vanrobaeys (Vooruit) hard uit. Een mooie verdedigingslijn van toekomstige regeringsdeelname voor Vooruit, ten opzichte van de PS, kreeg zo meteen vorm.
Maar van zowat alle andere partijen kreeg Lalieux tikken. “Ik wil de PS nooit meer horen praten over sociale afbraak,” stelde een felle Sammy Mahdi (cd&v). “U heeft een tekst voorgelezen en regels beschreven: geen schuldinzicht, geen excuses, het is de fout van de anderen,” zo stelde Van Quickenborne.
Een opvallend scherpe Matti Vandemaele, duidelijk een aanwinst voor Groen in de Kamer, spaarde Lalieux evenmin: “Ik verwacht van u als socialist dat u ons model met hand en tand verdedigt. Dat kan alleen maar als men ook het cliëntelisme veroordeelt, bij naam noemt en zegt dat dit absoluut niet kan. Ik heb vandaag van u geen enkele oplossing gehoord.”
Bij de N-VA had Wouter Raskin het over “de zieke bedrijfscultuur die ingebakken zit bij de Brusselse PS” en kwam hij meteen ook aandraven met een bonus-malus-systeem voor OCMW’s dat de N-VA binnen Arizona wil doorduwen.?*
Daar zou in de toekomst zo’n 200 miljoen euro per jaar extra beschikbaar zijn, om het schrappen van de werkloosheidsuitkeringen na twee jaar op te vangen: een pak mensen schuiven dan door naar een leefloon bij het OCMW. Maar in ruil zouden gemeenten die via hun OCMW hun beroepsbevolking ook weer activeren, veel scherper beloond gaan worden. Wie dat niet doet, wordt gestraft.

De harde cijfers: De fiscale druk in België stijgt alweer.
Het jaarlijkse rapport ‘Revenue Statistics’ van de OESO, de organisatie van Westerse economieën, liegt er niet om: alweer is de fiscale druk in België verder toegenomen.
Dat is het totaal van alle belastingen die de staat heft, de btw, maar ook de vennootschapsbelastingen, de personenbelastingen en accijnzen. Ook de bijdragen voor de sociale zekerheid zitten daarin. De OESO meet die ten opzichte van het bruto binnenlands product (bbp) van elk land. Daarbij komt België uit op liefst 42,6 procent in 2023, nog een stijging van 0,2 procent ten opzichte van het jaar ervoor.
In Europa gaan enkel Frankrijk, Denemarken, Italië en Oostenrijk nog voor. Van de buurlanden zit Frankrijk op 43,8 procent, maar daar volgde wel een forse daling. Nederland zit op 38,5 procent, Duitsland zelfs op 38,2 procent. Overigens daalde de gemiddelde druk in heel de OESO, die zit op 33,9 procent.
De fiscale druk is niet de enige manier waarop de staat geld uit de maatschappij haalt, onder meer via boetes wordt ook een stevig deel gefinancierd. Het totale overheidsbeslag, of de totale Belgische overheidsuitgaven, zat voor 2023 geraamd op 56,5 procent van het bruto binnenlands product. Tegenover elke 100 euro die de economie in België oplevert, staan dus 56,5 euro overheidsuitgaven.?*
Daar tegenover stonden een goede 53 procent aan inkomsten, waarvan dus 42,6 procent in de fiscaliteit. Het verschil tussen de inkomsten en uitgaven is het fameuze tekort, dat ondertussen oploopt tot boven de 4 procent in 2024.

Wouter Verschelden

Wie noemde De Croo een goede premier, en Vivaldi een goede regering?

Ik las zopas het nieuwste boek van Wouter Verschelden. De Croo hield met niemand rekening behalve met zichzelf, en duwde steevast zijn eigen goesting door.
NIEMAND ontkent vandaag nog dat De Croo al veel langer op een Europese carrière aanstuurt. Ook vandaag gaat daar nog altijd zijn belangrijkste, zeg maar ENIGE interesse naartoe.

Hoe men het ook draait of keert, De Croo heeft niet alleen zijn partij opgeofferd aan zijn eigen ambitie, hij heeft ook "zijn "eendrachtig land (pffftttt....) geen dienst bewezen door de dweil uit te hangen in de regering, die voorrang kreeg op paars-geel. De Croo moest en zou Belgisch premier worden.
Welke gek durft er vandaag nog volhouden dat De Croo een goede premier, en Vivaldi een werkbare regering was?

Het beste wat er voor de pretentieuze De Croo (misschien...)nog inzit is de burgemeesterssjerp in Brakel.

België gaat intussen, dankzij Vivaldi, sneller dan ook tevoren, de dieperik in.

Het toppunt is dat de Belgische vvorst, zijn heil BLIJFT zoeken bij.... een Vlaams-nationalist.