Verleden week schreef ik een tekst over Spa Rood en Sleeckx, die goed werd onthaald. Mijn opinie was dat Sleeckx zeker onze stem verdient, maar vooral als hij niet meer plaatsneemt op een SP.a-lijst.

Ik denk ook niet dat SP.a Rood erin zal slagen de SP.a te verlinksen en dat het eerder zal gebeuren door druk van buitenuit dan door druk van binnenuit. Nu bleek bij het lezen van de LSP-krant dat daarin een artikel is opgenomen dat dezelfde standpunten inneemt als ik.

Dat vind ik wel een opsteker voor LSP. Het duidt aan dat we dicht bij elkaar zitten waar het deze problematiek betreft. Een kleine druppel rood (zoals SP;a Rood) zal nooit in staat zijn om een glas met paars water opnieuw rood te kleuren.

Eerder denk ik dus dat Sleeckx nu een initiatief moet nemen met de syndicalisten uit alle bonden. Dan zal ik me daar ook 100 % achter kunnen stellen, net als LSP beweert dat zij zich daar dan 100 % achter zullen stellen.

Chapeau voor het initiatief van Sleeckx !!!

Het volgende scenario lijkt mij het meest waarschijnlijke:
Er komt een initiatief buiten de SP.a. Wanneer die enige omvang krijgt, wordt SP.a verplicht naar links te verschuiven. Na enkele jaren versmelten de sociaal-democratische SP.a met die links-socialistische beweging/partij. Het geheel schuift terug naar rechts, en we zijn weer waar we vandaag zijn.
De vraag is hoe we een dergerlijk scenario vermijden?

Waar kan ik die brief vinden? Ik wil die wel eens lezen!

Ik denk echt niet dat de SP.a-top zich ook maar iets zal laten verplichten vanwege de activiteiten van kleinlinks, als ze dat al niet doen vanwege massaal protest van de werkende klasse.

Het gedacht dat de SP.a een sociaal-democratische partij is, is wel een illusie die ver van de realiteit staat; met SP.a-ROOD wordt net getracht om een sociaal-democratische vleugel in deze neoliberale partij te vormen.

SP.a zal niet gewoon toekijken als ze een arbeiderspartij zien groeien aan hun linkerkant. De sociaal-democraten hebben zichzelf als "nobele" taak genomen de vakbonden koest te houden, en ze de liberale maatregelen te laten slikken. Maar dat kunnen zij niet meer doen als die arbeiderspartij hen teveel stemmen gaat kosten.
In hun oude hypocriete traditie zullen ze zich schijn-links gaan gedragen, om daarmee zoveel mogelijk arbeiders in de liberale pas te dwingen. In het slechtste geval gaan ze zelfs samenwerken met die nieuwe arbeiderspartij.


ps. Sociaal-democratisch is een soort liberaal. Wat niet hetzelfde is als socialitisch-reformatorisch.

Je kan het ook "progressivistisch" noemen, cf. A. Giddens.

Ik denk niet dat een arbeiderspartij veel stemmen zou kosten voor SP.a, zeker niet genoeg opdat ze zich daar zorgen over zouden maken. De zorgen voor de leiding van de SP.a - noem ze hoe je wil, ik denk wel dat we het eens zijn dat het geen socialisten zijn - beginnen pas als ze hun controle over de leiding van het ABVV verliezen. Maar dat zal pas gebeuren nadat er een sterke arbeiderspartij is opgestaan.

Vandaag op 't werk een briefke in m'n bakske gekregen gericht aan de syndicale delegatie (waar ik dus deel van uitmaak) van iemand van de PVDA met de vraag of ie de partij kan komen voorstellen bij ons in het bedrijf.
'k Ga het maar eens vragen aan m'n collega -delegees maar blijkbaar beschikken ze dus al over lijsten met leden van de syndicale delegaties.

tja kijk, die van SP.A zullen het de eerstkomende maanden alleszins niet durven... ;)

Via hun eigen delegees zullen ze wel gemakkelijk aan die gegevens kunnen geraken, dat is bij ons niet anders.

Awel schrijf een schoon briefke en dan zal ik het ook voorleggen aan m'n collega's. Misschien ineens op dezelfde moment, da's gemakkelijk.

Ik denk dat deze wordt bedoeld:
http://www.lsp-mas.be/lsp/archief/20...3/sleeckx.html

De SPa heeft zelf duidelijk laten blijken dat zij zich niet meer op de arbeidersklasse richt. Dat is trouwens persoonlijk bevestigd door Freya Vandebossche eind vorig jaar in Ter Zake (waar ik jammer genoeg vergeten ben van het op te nemen), en ook de vakbondstop heeft al gezegd dat het kiezerspubliek van de SPA en haar vakbondsbasis niet dezelfde groep was.
In maart volgt het eerste ideologisch congres van de SPa in een reeks van drie; daar zal hoogst waarschijnlijk beslist worden om te proberen één groot "progressief" blok te smeden (SPa, Spirit, Groen), naar voorbeeld van de democraten in de VS. Zo willen ze proberen een vaste basis te vinden in de middengroepen en willen ze zich noodzakelijk maken bij elk coalitiegesprek omdat ze anders wel eens uit de boot zouden kunnen vallen, zeker nu ze minder het ABVV zullen kunnen koest houden.

Daarmee zal echter aan de linkerzijde een grote opening gapen welk enkel kan ingevuld worden door een brede arbeiderspartij (en niet door individuele klein-linkse partijtjes als wij of de PVDA). Er is nood aan een brede formatie die de stanpunten van de vakbonden in het parlement kan gaan verdedigen - en klein-links alleen kan dat niet - . Het is bovendien de enige manier om extreem-rechts een halt toe te roepen.

En of die nieuwe arbeiderspartij naar rechts zal schuiven... Wij schuiven alleszins de grootst mogelijke vorm van ledeninspraak en betrokkenheid van de leden voor om dat te vermijden. Dat was trouwens ook hetgeen Sleekx als voorwaarde stelde voor zo'n nieuwe partij; het moest de stem zijn van de basis en niet van een verrechtsende partij-top.
De partij moet het klassenbewustzijn van de basis volgen. Bovendien zullen wij natuurlijk zelf altijd proberen de basis naar links te trekken.:-)

OK, om alles hier nog eens op een rij te zetten zal ik alles posten wat er ook op ons Blog staat hierover (de discussie Dessers-Debruyn, het antwoord van Raf Verbeke en mijn eigen reactie).

Debruyn. Binnen of buiten SP.a
 

In de SP.a of erbuiten?

Een kameraad uit Ternat vroeg aan Jef Sleeckx of het geen tijd wordt om ofwel voor Groen! te gaan stemmen, ofwel een nieuwe arbeiderspartij op te richten. Jef Sleeckx mailde deze vraag door aan Erik De Bruyn, die er een antwoord op formuleerde. Omdat het een vraag is die bij veel militanten leeft, publiceren we deze discussie.

Beste,

Op de jongste vakbondsbetoging heb ik een exemplaar van uw oproep aan het SP.a-congres gekregen. Hoewel zelf partijloos ben ik toch tevreden met uw initiatief.
De algemene aanval op de vakbonden kan ook louterend werken. Het valt op hoe vertegenwoordigers van de drie vakbonden zich combatiever opstellen en hun beste krachten met documentatie en tegenargumenten naar de tv sturen.
Kunnen de ontgoochelde vakbondsleden niet beter voor Groen! stemmen? Deze partij staat toch achter het ABVV in dit conflict over het brugpensioen. Ik weet het, deze partij kwam in het verleden soms wat gematigd uit de verf, maar ze kan wel opnieuw de vijf-procent drempel halen.
Tja, de socialisten in België zijn eigenlijk altijd al sociaal-democraten geweest, maar nu ze sociaaldemocraten (nieuwe spelling) van het Engelse type aan het worden zijn, wordt het er niet beter op. Ook in Duitsland is hetzelfde aan het gebeuren met de SPD. De alliantie van de Westdeutsche Arbeitsgemeinschaft fuer Soziale Gerechtigkeit (WASG) met de PDS kreeg behoorlijk wat stemmen, maar kan een kleine socialistische partij (dus niet gauchistisch) bij ons van de grond komen ? Zou zo een socialistische partij ( jammer genoeg hebben de huidige socialisten rechten op alle mogelijke afkortingen met PS, SP, BSP, PSB,... ) het even goed kunnen doen als de SP in Nederland ? Zou zo een partij de kiesdrempel kunnen halen en stemmen van het VB kunnen terughalen? Indien men niet zeker is van het resultaat, is het misschien toch beter voor Groen! en Ecolo te opteren.
Een zaak staat vast : het gemeenschappelijk vakbondsfront moet er zijn en het ABVV dient versterkt te worden.

Met vriendelijke groeten,

W.V.C. uit Ternat

Beste,

Ik kreeg uw mail doorgezonden van Jef Sleeckx. En ik vind dat er enkele interessante elementen in staan die een discussie waard zijn. Geef mij dus even de gelegenheid er uitgebreid op in te gaan.
Laat me eerst verduidelijken wie ik ben: ik ben lid van SP.a Deurne (Antwerpen), en ook mede-initiatiefnemer van 'SPa Rood', de nieuwe linkerzijde in de SP.a die de afgelopen dagen uitgebreid in het nieuws kwam.
De evolutie die in de SP.a al lang aan de gang is (Jef zal dat kunnen getuigen) barst nu helemaal open naar aanleiding van de positie die de SP.a inneemt in het trouwens volkomen misnoemde "eindeloopbaandebat". Het is de vakbondsbasis -en wijzelf als SPa Rood wat het politiek front betreft- die er pas achteraf, dankzij de stem van de straat en van de werkvloer, een debat van hebben gemaakt.
De SP.a houding in het debat is het gevolg van de slaafse volgzaamheid van de partij aan de richtlijnen van de "top van Lissabon" van 2000 waar de Europese regeringsleiders de krijtlijnen hebben uitgezet van een neoliberaal Europa. Een kapitalistisch Europa dat denkt in termen van concurrentie en een economische oorlog op wereldschaal, waarin het hoopt zijn grote rivalen,de Verenigde Staten en het Verre Oosten, te kunnen verslaan. En zoals in elke oorlog het geval is, hoopt de heersende klasse ook deze oorlog weer te kunnen winnen ten koste van het bloed, het zweet en de tranen van de "gewone soldaten", in dit geval de werknemers. De sociale bescherming van de werknemers moet volgens Lissabon worden afgebouwd omdat zij een blok aan het been is van een wendbaar, flexibel en concurrentieel Europa waarin de werknemers steeds overal �* la carte moeten kunnen worden ingezet, en liefst niet te duur zijn.
Deze sociaal-economische doctrine heeft men zelfs trachten in steen te beitelen via een Europese Grondwet, die gelukkig -dankzij het gezond verstand van miljoenen mensen in Frankrijk en Nederland- een voorlopige nederlaag heeft opgelopen. In België heeft men het niet eens aangedurfd om deze Europese Grondwet aan een referendum te onderwerpen. Ook hier zou die de nederlaag lijden. In die zin meen ik dat SPa Rood zich volledig achter de acties van Jef Sleeckx, Lode Van Outrive, Georges Debunne en anderen moet scharen in verband met het afdwingen van een referendum in België over deze Europese Grondwet. Het verband tussen het project van een kapitalistisch Europa enerzijds, en het Generatiepact anderzijds, is immers zonneklaar. Dit verband verklaart trouwens ook waarom de liberalen nu reeds staan te springen om een tweede Generatiepact aan te kondigen, omdat ze weten dat het behalen van de doelstellingen van Lissabon 2000 dit vereist (en een derde, een vierde...). De VLD rekent er daarbij op dat de SP.a wel als stootkussen zal dienen om de schokken op te vangen. Eens het stootkussen versleten, zal men dan wel overschakelen op een CD&V/VLD regering, met een sterk verzwakte SP.a -die dan van ver moet terugkomen- in de oppositie.
Het feit dat een 'oud kanon' uit de SP-stal, namelijk Willy Claes (zie De Standaard van 3 november) hieraan meedoet geeft natuurlijk te denken. Hij "steunt" zogezegd Vande Lanotte maar in feite geeft hij de partij een extra dolksteek in de rug door unisono te zingen met de liberalen. Misschien wil hij oude rekeningen vereffenen die nog openstaan sinds het Agusta schandaal. In elk geval is hij altijd al een spreekbuis geweest van het "Atlantisme" (een oriëntatie op de USA) en van de rechterzijde in de partij. Voor Vande Lanotte is zijn steun dus eerder een vergiftigd geschenk.
De architecten van deze slaafse volgzaamheid aan "Lissabon 2000" in de partij zijn vooral Frank Vandenbroucke en Johan Vande Lanotte geweest. De eerste ging daarvoor zelfs een tijd intensief in de leer in het Groot-Brittannië van Tony Blair, waar deze variant van sociaal-democratie ooit het levenslicht zag en nu trouwens stilaan op zijn laatste benen loopt. Vandenbroucke en Vande Lanotte spannen zich dus in om in de Vlaamse sociaal-democratie een concept ingang te doen vinden dat in het Verenigd Koninkrijk (en ondertussen ook Duitsland) al tot op de draad versleten is.
De sterkte van beide heren ligt in het feit dat zij het partijapparaat beheersen en via dit partijapparaat ook de perceptie naar de media toe. De partijstrategie van de afgelopen jaren is er trouwens een geweest van de afbouw van de "participatieve democratie" in de partij, en dit onder het mom van de vernieuwing en de dynamisering. De "baronieën" zoals de voormalige SP-federaties kleinerend werden genoemd moesten plaats ruimen voor de almacht van de partijtop die haar eigen doctrine verspreidt door zich rechtstreeks via de massamedia uit te drukken (het "teletubbie" concept) en voortdurend de eigen partijbasis te negeren en zelfs te schofferen. Zelfs de partijcongressen, die op papier het hoogste orgaan zijn van de partij, zijn verworden tot conventies op zijn Amerikaans.
Alleen uitzonderlijke momenten van verhoogde sociale polarisatie en klassenstrijd zoals we die hebben meegemaakt in oktober 2005 bieden een kans om dit helse mechanisme even te doorbreken. Of om "zand in de machine" te strooien om even met de woorden van de kameraden van ATTAC te spreken. Het is de verdienste van "SPa Rood" dat wij deze "window of opportunities" (een kortstondig ogenblik waarin dingen mogelijk zijn die anders niet kunnen) hebben aangegrepen om de beweging van oktober 2005 een politieke uitdrukking te geven. De énige succesvolle politieke uitdrukking trouwens, het bestaan van Groen! en klein links ten spijt. Maar "SPa Rood" zal zijn bestaan niet tot deze unieke periode beperken natuurlijk. De nieuwe linkerzijde binnen de SP.a is een politiek feit geworden. Het is de uitdrukking van "oktober 2005" in het Vlaamse politieke landschap. Ook al is deze uitdrukking nog bescheiden.

Ik kom nu tot een antwoord op de kern van uw betoog.

Eerst wat Groen! betreft. Groen! heeft in deze cruciale periode een kans laten schieten om zich effectief op te werpen als mogelijke politieke spreekbuis van de syndicale strijd. Het bleef bij een oppervlakkige en opportunistische betuiging van sympathie. Maar dat wil nog niet zeggen dat Groen! een antikapitalistische analyse van het Generatiepact en van "Lissabon 2000" zal onderschrijven. De redenen daarvan zijn tweeërlei. Ten eerste blijft Groen! een middenklassepartij die zichzelf rond een andere (onechte) breuklijn heeft gepositioneerd dan het sociaal-economische, namelijk de tegenstelling tussen 'mens en milieu'. Waarbij zij tot op de dag van vandaag nog steeds weigeren te onderschrijven dat deze tegenstelling een afgeleide is van het kapitalistisch karakter van onze economie. De tweede reden is opportunistischer: Groen! zou zich daarmee in de huidige politieke context voor onbepaalde tijd uitsluiten van regeringsdeelname, en dat willen zij niet.
Ik denk dus niet dat we onze eieren in de korf van Groen! moeten leggen. Wat niet wegneemt dat als er mensen zijn die binnen Groen! hetzelfde tot uitdrukking zouden willen brengen als datgene wat wij nu binnen de SP.a tot uitdrukking brengen, dit een welkome versterking zou betekenen van de politieke uitdrukking van "oktober 2005".
De keuze die wij nu dus ter linkerzijde moeten maken is niet zozeer de keuze tussen het lidmaatschap van deze of gene politieke partij, of zelfs van deze of gene vakbond, maar wel de keuze voor een consequent en gedurfd antikapitalistisch en socialistisch programma.
Dat is de reden waarom ik naast mijn lidmaatschap van SP.a en ABVV ook lid ben van Vonk. Wat niet wil zeggen dat daarom iedereen die lid is van Vonk ook meteen lid is van SP.a of zelfs ABVV (het kan ook ACV zijn).
Dan is er het tweede, veel besproken alternatief van een "nieuwe linkse partij". Ten eerste is het natuurlijk van belang te beseffen dat het lang niet de eerste keer zou zijn dat er zoiets in Vlaanderen of in België wordt geprobeerd. Het is dan ook van belang enige lessen te trekken uit deze ervaringen. Ik zal mij te beperken tot twee min of meer memorabele en recente voorbeelden (want verder terug in de tijd zijn er nog méér te noemen).
Ten eerste "Gauches Unies", dat tot stand kwam in de nasleep van de stakingen tegen het Globaal Plan in 1993. Het stierf een roemloze dood, hoewel het bevolkt was met het puikje van de syndicale linkerzijde. Dit toont aan dat voluntarisme of de kwaliteit en de werkkracht van sterke individuen niet volstaan om uit het niets een nieuwe partij te bouwen. Ten tweede was er de Beweging voor Sociale Vernieuwing (BSV), een eerder lokaal Antwerps fenomeen rond de ex-SP politica Patsy Sörensen, dat eveneens de steun kreeg van honderden linkse syndicale militanten. Klein links vond het indertijd vooral belangrijk om Sörensen zo snel mogelijk uit de SP los te weken en de toenmalige zich ontwikkelende linkervleugel in de SP te laten instorten. Na een eerder woelige passage via Agalev (waarin de breuklijn bij de groenen tussen het sociale en het ecologische weer volop tot uitdrukking kwam) is ook de BSV vandaag de dag een uitgebrand wrak.
Ook in de nog steeds voortlevende kleine linkse partijen van vandaag zoals de PVDA, LSP of SAP zitten talloze hardwerkende politieke talenten opgesloten die er ondanks al hun opofferingen niet in slagen een nieuwe linkse massapartij tot stand te brengen. Gewoon omdat grote partijen nu eenmaal via een andere dialectiek tot stand komen.
Een 'bewijs uit het tegendeel' van diezelfde stelling zijn de door u aangehaalde recente politieke ontwikkelingen in Duitsland. De opgang van de Linkspartei doet de hoop ook bij ons herleven dat een min of meer krachtige partij links van de sociaaldemocratie ook in België mogelijk moet zijn. Het is echter zeer belangrijk te analyseren hoe die Linkspartei er gekomen is. Haar twee grootste componenten zijn twee grote brokstukken afkomstig uit de traditionele linkse massapartijen van Duitsland: de voormalige Oostduitse communistische partij PDS en een stuk linkerzijde van de SPD (sociaal-democraten) rond Oskar Lafontaine. Deze twee componenten ontbreken voorlopig in België, en zeker in Vlaanderen. Overigens vertoont de Linkspartei een inherente zwakte: ook deze partij is het nog lang niet eens over een consequent antikapitalistisch programma (de grootste weerstand komt paradoxaal genoeg vanuit de PDS component!) en legt daarmee een hypotheek op haar eigen toekomst. Evenmin biedt de Linkspartei op zich geen antwoord op de nog steeds overheersende aanwezigheid van een rechts georiënteerde SPD die ook in Duitsland nog steeds de grootste 'linkse' partij blijft. Ook hier blijft de uitbouw van een linkerzijde in, of een 'herovering van' de SPD nodig (en die groeit trouwens onder druk van de gebeurtenissen zelfs na het verdwijnen van Lafontaine spontaan weer aan!). De Duitse Vonk ('Der Funke') is dan in Duitsland ook actief en aanwezig in zowel de SPD als de Linkspartei.
Tenslotte nog een woord wat Jef Sleeckx betreft. En ik hoop dat hij meeleest. Ik merk dat Jef dezer dagen voortdurend gesolliciteerd wordt "om met iets nieuws te beginnen". De idee is dan ook verleidelijk. Zeker met een "boegbeeld" zoals Jef aan onze zijde. Jef vertegenwoordigt immers het beste uit de recente geschiedenis van de Vlaamse sociaaldemocratie. Hij is erin geslaagd om tegen de stroom in steeds de voeling met de arbeiders te behouden. Hij heeft zijn mensen nooit verloochend en heeft daar een politieke prijs voor betaald.
Maar het enorme politieke kapitaal van Jef is onlosmakelijk verbonden met het feit dat hij lid is van de SP.a en daar de dwarsligger van de dwarsliggers is. Ook nu weer speelt hij een onvervangbare rol met SPa Rood en met het initiatief rond een Europees referendum. Haal de leeuw niet weg uit zijn savanne, zijn pels zal verdoffen en zijn tanden zullen uitvallen. Niets zou zo erg zijn als Jef te laten verloren gaan in een steriel politiek project "links van de SP.a". In het verleden heeft klein links al zo vaak getracht om zich vast te klampen aan linkse boegbeelden om zichzelf uit het moeras te trekken. We denken daarbij aan Jan Cap, Roberto D'Orazio, Patsy Sörensen... Het gevolg is echter dat deze mensen stuk voor stuk in het moeras werden getrokken, en dit moeras is nog steeds even klein.
Ja natuurlijk, de syndicale strijd heeft een politiek verlengstuk nodig, maar "SPa Rood" geeft dit met beperkte krachten in de huidige Vlaamse politieke constellatie naar best vermogen. Het feit dat wij met relatief weinig middelen er toch in slagen een zekere impact te hebben en erin slagen "oktober 2005" politiek te vertolken, bewijst dat wij een niet altijd vanzelfsprekende, maar correcte formule hanteren. Ik hoop daarom dat u en vele anderen ons zullen versterken en onze politieke hefboom nog sterker zullen maken.

Kameraadschappelijke groeten,

Erik De Bruyn

David Dessers in ROOD
 

Welke politieke vertaling voor de syndicale oktober 2005?

Sinds de kapitalistische economie ergens begin van de jaren 70 aan een lange neerwaartse periode begon, rukten de neoliberale ideeën sterk op. Terwijl die ideeën jarenlang een sluimerend bestaan hadden geleid, vormden ze voortaan de basis van een concreet politiek project van de heersende klassen om de winsten terug op te krikken en dus “uit de crisis te geraken”. Reagan en Tatcher volgden deze neoliberale recepten –tegen publieke diensten, voor liberaliseringen van markten, tégen sociale herverdeling van de rijkdom – reeds rigoreus in de jaren 80 en vanaf 1986 raakt ook de opbouw van “Europa” volledig gedomineerd door de neoliberale uitgangspunten. De arbeidersbeweging krijgt rake klappen en met de val van de Berlijnse muur boekt het neoliberalisme ook een belangrijke ideologische overwinning. Vanaf de jaren 90 legt de Europese Unie – d.w.z. onze regeringen zelf- een strikt neoliberaal keurslijf op aan het nationale beleid van de lidstaten en wordt het de officiële doctrine van internationale instellingen die aan belang winnen (WTO, IMF etc.).

Die neoliberale pletwals leidde echter in gans de wereld tot nieuwe vormen van verzet, zowel op het sociale als op het politieke terrein, ook in Europa. De dominante tegenstelling in de politieke en de sociale linkerzijde werd die van antineoliberalisme versus sociaal-liberalisme. Dat antineoliberale verzet groeit uit de gevolgen van het neoliberale beleid zelf. Ten dele krijgt het vorm via de traditionele massa-organisaties van de werkende klasse. Maar het laat zich daar niet in gevangen zetten. Als die organisaties hun job tegen het neoliberalisme niet doen, zal dat verzet noodzakelijkerwijze andere of nieuwe uitdrukkingen kennen, op sociaal of politiek niveau. Dat is dan de reële beweging, en daar zal de uitgedokterde strategie van revolutionaire organisaties niets aan veranderen. Dat was al zo ten tijde van de Russische revolutie en dat blijft zo tot vandaag.

Op het nationale terrein voerden werkende mensen tijdens de jaren 90 overal in Europa acties tegen de sociale aanvallen, de privatiseringen etc. In haast alle Europese landen leidde deze strijd tot nieuwe politieke organisaties of een vernieuwd succes voor radicaal links. In Frankrijk haalde revolutionair links méér dan 10 procent van de stemmen, doordat een groeiend deel van de werkende klasse vaststelde dat de gauche-plurielle regering geen antineoliberale bondgenoot was. Vandaag blijkt Olivier Besancenot de 8ste populairste politicus in Frankrijk, een revolutionaire facteur! Vast staat dat de invloed van de LCR op de debatten en de koers van de ganse linkerzijde nooit zo groot zou geweest zijn als vandaag mocht ze zich gevangen hebben gezet in de sociaal-democratie. The proof of the pudding is in the eating, zegt men wel eens. En vermits een hele reeks vakbondsleidingen ook steevast kiezen voor sociale assistentie van de neoliberale politiek, is het normaal dat er ook, op het sociale terrein nieuwe bewegingen en verbanden ontstaan. Attac wist in Frankrijk op enkele jaren tijd een massa-aanhang te verwerven en bestaat vandaag op de vijf continenten. In Genua kwamen in 2001 honderdduizenden op straat tegen de G8. Zonder twijfel allemaal kinderen van de arbeidersklasse, maar even ongetwijfeld waren zeer weinigen daar in het kader van een vakbondsactiviteit. Revolutionairen vandaag moeten ten volle kunnen deelnemen aan deze strijd, waar ze zich ook afspeelt, en er politieke, antikapitalistische perspectieven verdedigen.

Laten we er geen dogma van maken. Het is niet waar dat de arbeidersklasse uiteindelijk altijd teruggrijpt naar haar traditionele massa-organisaties. Wie beweert van wel misprijst een immense en succesvolle ervaring van de politieke arbeidersstrijd in Europa van gisteren en vandaag. Het Links Blok, de Linkspartei, LCR, Scottish Socialist Party, Rifondazione, Red-Green Alliance en anderen… stuk voor stuk partijen gegroeid uit de arbeidersstrijd die op een geloofwaardige wijze het gevecht aangaan met het neoliberale kapitalisme en dus een cruciale bijdrage leveren aan de verdediging van de belangen van de arbeidersklasse vandaag. Daar kan je gewoon niet naast. En natuurlijk tref je nieuwe tegenstellingen aan in een aantal van deze partijen. Maar een succesvolle herstichting van authentieke arbeiderspartijen is een voorwaarde voor revolutionaire stromingen om terug antikapitalistische perspectieven op de agenda te plaatsen. Wat voor de rest van Europa geldt, geldt dus ook voor ons land: er is een nieuwe linkse partij nodig!

Bron: David Dessers in ROOD.

Reactie Raf Verbeke op discussie Debruyn-Dessers
 

Beste kameraden,

In ROOD lees ik een debat tussen Erik Debruyn en David Dessers onder de titel "welke politieke vertaling voor de syndicale oktober 2005 ?".

Vooreerst proficiat voor het lef om het publieke debat niet te schuwen rond vragen als “volgens welke dialectiek grote partijen tot stand komen" (naar de titel van het stuk van Erik) en de vraag of "ook in België een nieuwe linkspartij nodig is" (naar de titel van het stuk van David).

Als je 't mij vraagt vind ik jullie antwoorden een beetje eenzijdig.

Erik stelt terecht dat niet het lidmaatschap maar het programma het belangrijkste is in het debat. Maar daarmee stapt hij nogal gemakkelijk over het feit heen dat "dé vertolking van oktober 2005", met name SP.a ROOD, zich scherp afbakent van niet SP.a leden. Hetgeen David terecht de opmerking ontlokt dat " het antineoliberaal verzet(...)zich niet laat gevangen zetten in de traditionele massaorganisaties van de werkende klasse". Erik zal dat niet ontkennen allicht, maar hij sluit toch af met een opstoot van politieke correctheid die getuigt van een heel eigen dialectiek als hij stelt dat " wij (sic!) een niet altijd vanzelfsprekende, maar correcte formule hanteren". Waarbij het niet duidelijk is of het hier gaat over VONK die de formule SP.a ROOD hanteert, of de SP.a ROOD die de SP.a hanteert. Is er iemand die stelt dat SP.a ROOD "niet correct" is ? Of veronderstelt Erik dat andere formules dan SP.a niet correct zouden zijn ?

David verwijst terecht naar "de immense en succesvolle ervaring van de politieke arbeidersstrijd in Europa van gisteren en vandaag" (Linkspartei, LCR, enz). Maar daarmee stapt hij ook nogal gemakkelijk heen over de concrete vormen waarin de politieke strijd zich in België afspeelt. Eriks bilan van Gauches Unies en BSV is daar eigenlijk een antwoord op waar David zeker het debat niet uit de weg zal gaan, neem ik aan. Maar zijn bevestiging van een noodzaak (" wat voor de rest van Europa geldt, geldt dus ook voor ons land: er is een nieuwe linkspartij nodig" ) lijkt mij niet de beste raadgever in de klassenstrijd waar de redding niet altijd nabij is als de nood het hoogst is.

Met andere woorden ik vind dit een dovemansgesprek. Misschien zelfs een slecht begin voor een debat om antwoord te geven op de duizenden werkers en vakbonders die de rug keerden naar het generatiepact.. Want als er 1 zaak als een paal boven water staat dan is het dat zonder alzijdig debat onder alle individuen, bonden, groepen, netwerken en partijen die bijdroegen aan de actie "een politieke vertaling voor de syndicale oktober 2005" niet mogelijk is.

Graag 4 punten in het debat naar beide kameraden toe:

1. Iedereen beseft dat de intrekking van het pact of een ernstige heronderhandeling na de State of Union van Verhofstadt onvermijdelijk de val van de regering zou betekend hebben. Welke politieke analyse men ook maakte en welk alternatief men ook vooruitschoof voor het generatiepact, het vraagstuk van het politiek verlengstuk voor de strijd stond of viel met het voortbestaan of de val van de regering Verhofstadt zelf.

David heeft gelijk dat er in Frankrijk grote politieke partij- en opiniestromingen zijn opgestaan, ondermeer gesymboliseerd in " 't facteurke". Maar hij weet ook dat de regering Juppé in 1995 door jongeren- en arbeidersverzet is weggestaakt. Wat men ook denkt over de regering Jospin die daarna kwam: de Franse arbeidersklasse en de brede volksklassen hebben op dat ogenblik op eigen kracht een politieke overwinning van jewelste behaald die we in België nog niet te zien krijgen. Zonder de politieke overwinning op Juppé kan je zelfs de historische overwinning rond het EU-grondwetreferendum niet begrijpen. Want tussen de twee liggen ASSEZ, de euromarsen, ATTAC, de confédération des paysannes, SUD enz. Op dat eigenste moment behaalde in ons eigen Belgenland Louis Bonaparte Tobback een historische zege door zichzelf uit te roepen tot "uw sociale zekerheid". Ondermeer via een onverholen oproep voor de verkiezingen om de coalitie met Dehaene voort te zetten omdat... "de SP nodig is". Alle belangrijke progressieve opiniemakers en vakbondsmensen die het globaal plan in "vurige november" in 1993 trotseerden schaarden zich achter de oproep gemaakt door... Jef Sleeckx.

Met andere woorden, partij kiezen vanuit de strijdervaringen is meer dan de "eigen dialectiek van grote partijen" begrijpen, het heeft in de eerste plaats weinig te maken met al dan niet "herstichten" (David) of "leeuwen uit de savanne halen" (Erik). Maar met een inschatting van machtsverhoudingen tussen sociale klassen en op welke manier die verhoudingen de Staat beïnvloeden. Er borrelt in België periodiek evenveel en even diepgaande sociale energie op tegen het neoliberalisme sinds de Val van de Muur. Maar in tegenstelling tot in Frankrijk is de Belgische Staat in de loop van de jaren '90 veel van haar economisch, politiek en ideologisch gewicht kwijtgespeeld om de klassenstrijd rond de gevolgen van de neoliberale politiek te beheersen. Verhofstadt symboliseert de politieke vernieuwingsbeweging van bovenaf die nodig was om de Belgische Staat staande te houden tegenover sociale en communautaire spanningen die elk met mekaar verbonden zijn. De paarsgroene regering was het hoogtepunt van deze contrareformatorische beweging in volle hoogconjunctuur. Maar Stevaert, Vandenbossche en Di Rupo zetten die lijn door. Dat zag je goed aan de manier waarop de regering omgaat met het sociaal overleg. Aan de luchtkastelen die Verhofstadt spuit over activering, objectief 200.000 jobs (een objectief dat hij met het generatiepact heeft opgeborgen).

De bevolking is die luchtkastelen beu en zet die tegenover hetgeen zij op de werkvloer zien gebeuren. Zoals overal in de wereld is het bewustzijn over de neoliberale globalisering aangescherpt. Maar dat bewustzijn KAN GEEN POLITIEKE VERTALING KRIJGEN zonder politieke overwinningen. En overwinningen betekent niet "zijn slag thuis halen voor onze mensen". Dat hebben de vakbonden wel degelijk voor een stuk gedaan ! Het generatiepact is wel degelijk mee getekend door syndicale druk. Kijk maar naar de commentaren van het patronaat dat het pact aanvaardt omdat er anders geen sociale vrede is, maar ondertussen oproept voor "20 generatiepacten"… Vergelijk met de maatregelen van Balkenende en Schröder. Maar deze syndicale invloed is geen politieke overwinning, zelfs geen gedeeltelijke.

Verhofstadt is er in geslaagd "het pact of de chaos" handig uit te spelen. En of je nu druk wil uitoefenen op de bestaande partijen of een nieuwe partij wil stichten, dit gegeven bepaalt alles inzake programma, strategie en tactiek. Is Erik Debruyn tevreden met het feit dat de SP.a vooruitgaat in de opiniepeiling van VTM, die werd afgenomen op 10 december, twee dagen na de laatste actiedag tegen het generatiepact ? Nee toch ! SP.a wordt erin beloond voor haar sterke mannen (en vrouwen)-gedrag tijdens de acties. Ik geloof niet in peilingen. Maar peilingen bevatten natuurlijk niet alleen onwaarheden. En de waarheid in deze peiling is dat contrareformatorische politiek van bovenaf tegen sociale agitatie loont,ook bij de grote delen van actievoerders, leiders en kaders. Omdat de legitimiteit van de instellingen onaangetast blijft. Een politiek tegenwicht bieden als een tendens in een bestaande partij of als nieuwe partij of beweging, het heeft geen van beide zin zonder debat over ervaringen uit het verleden of uit het buitenland en zeker niet zonder debat over een programma. Maar dat programma zal in de eerste plaats moeten antwoorden op ‘de magie van de macht’, de ‘truuken van de foor’ die machthebbers inzetten om aan de macht te blijven en om een democratisch debat over maatschappelijke keuzes voor te stellen als "wij of de chaos". Mij is niet duidelijk welk ander regeringsalternatief Erik voorstelt voor Verhofstadt om meer te zijn dan een dwarsligger. Gaan SP.a ROOD en VONK een oppositiekuur van de SP.A verdedigen op het komend congres ? Me dunkt dat een tendens in de SP.a niet om die vraag heen kan als haar voorzitter zegt dat je naar rechts kijkt wanneer je een vakbond steunt die zijn rug keert naar de partij.

2. Dat brengt mij op een tweede punt. Noch David, noch Erik maakt melding van de enige actie die m.i. wel het embryo van een politieke vertaling voor het syndicale oktober 2005 inhield. 250 ABVV delegees en secretarissen keerden de rug naar het SP.a congres en op vraag van een aantal delegees in Limburg deelde Jef Sleeckx een open brief uit om hen te steunen. Deze actie was net een grote stap vooruit in vergelijking met het globaal plan toen alle syndicale kaders allemaal braaf mee binnen gingen op het congres van Frank Vandenbroucke en geen enkele tegenstem uitbrachten. Erik mag nogal kleinerend doen over "al die hardwerkende politieke talenten opgesloten in kleine linkse partijen die er ondanks al hun opofferingen niet in slagen een nieuwe linkse massapartij tot stand te brengen". Waarom zich richten op die opofferingen en niet vertrekken van de stoutmoedigheid van een aantal delegees en kaders van het ABVV om de de SP.a de rug te keren en de ministers te verplichten spitsroeden te lopen ? Hoe beperkt deze opoffering ook was, zij heeft gezorgd voor hét beeld dat op het netvlies blijft hangen. Dit beeld, zonder hetwelk SP.a ROOD onmogelijk kon ingepikt hebben op de grote kritiekbeweging op de regering en de partij, is vele malen uitgesmeerd in de media en voor de voeten van Vandelanotte gesmeten. Ik kan alleen constateren dat het NIET partijmensen, maar vakbonders los van partijlidmaatschap zijn, die de politieke kritiek aanvoerden. En dat die politieke kritiek vorm krijgt rond de idee "wij keren onze rug naar de SP.a". Erik heeft zelf al genoeg ondervonden dat het signaal van de rug keren geen eenduidig mandaat is voor SP.a ROOD. Dat er aan de basis en in het kader van beide vakbonden een echt debat bezig is over een nieuwe politieke formatie die echt de rug keert naar de SP.a en CD&V. Het is dit brede open verscheiden debat dat vandaag binnen het ABVV en ook in het ACV impact heeft.

Mij verwondert het dat David dit gegeven niet aanhaalt want ik denk met hem dat de tijd niet alleen rijp, maar zelfs misschien al rot aan het worden is om een linkse formatie te organiseren. En ik denk dat in zo'n situatie links niet een kilometer, zoals Jef Sleeckx het stelt op menige debatavond, maar een meter op het bewustzijn van de massa moet voorliggen. Voor mij is de actie aan het SP.a-congres de beste, de meest vooruitgeschoven en het krachtigste politiek vertaalsignaal van de syndicale oktober 2005. Een signaal dat zich afzet zonder al te weten waarvoor. Ik neem aan dat noch SAP noch VONK daar ten volle tevreden mee zijn omdat dit signaal even tegenstrijdig is als de klassenstrijd zelf. Maar als je daar niet op kunt voortbouwen dan denk ik dat je het politiek bewustzijn nooit gaat vooruithelpen of je nu in de SP.a of buiten de SP.a zit.

3. Dat brengt mij op een derde punt met name het vraagstuk zelf van een "politieke vertaling van de sociale strijd". Ik vind dat Erik zich te zeer laat vangen aan een allesbehalve dialectische vraagstelling. Zoals de paarsgroene regering de politieke vertaling was van de crisis van het Belgische regime van de jaren '90, zo is het VB binnen de logica van de traditionele politiek ook een politieke vertolking van de strijdbewegingen van de voorbije 15 jaar... en van de strijd tegen het generatiepact als wij het VB die eer niet terug kunnen afpakken. Noch David, noch Erik vernoemen zelfs het VB, de grootste partij van het land in het sterkste economisch gebied. Geen arbeiderspartij, maar de nieuwe "volkspartij" die én arbeiders, én middenstanders én intellectuelen én ondernemers groepeert in een denkbeeldig Vlaams volk voor een onafhankelijk Vlaamse staat. Hebben jullie ook een van de uitzendingen van De 7de Dag gezien over het brugpensioen vlak voor de staking van 8 oktober ? ALLE partijen pleitten toen voor verlenging van het brugpensioen, behalve... Annemans. De leperd durfde het aan te stellen dat er teveel gefocust werd op het brugpensioen en dat een Vlaamse sociale zekerheid wel een mouw kan passen aan een betere loopbaanplanning voor de hardwerkende Vlaming. Een oppositiepartij die zich zo'n spreidstand tussen haar programma en haar politiek kan permitteren kan alleen Eenoog in het land der blinden zijn. Tientallen mensen vroegen mij aan de piketten "Voor wie moeten wij nu stemmen ?". Erik en David weten goed genoeg dat deze vraag geen oppervlakkige aansporing is "om iets nieuws te beginnen" zoals Erik stelt, maar een diepgewortelde motie van wantrouwen tegenover de bestaande politiek. Zonder electoraal tegenwicht wordt die motie ook een outing om voor het VB te stemmen, vanuit een berekende politieke analyse binnen het electorale aanbod. Erik en David weten verdomd goed dat stakingen tegen het generatiepact zoals we ze gekend hebben op zich de instellingen van de maatschappij niet in gevaar brengen. En dat verkiezingen in een rijk kapitalistisch land het enige moment zijn waarop de brede massa van de bevolking (" de burger", "de mensen", "iedereen") aan politiek doet. Ik zie buiten de vakbonden en buiten verkiezingen geen alternatieve instellingen opduiken in de strijd waarin de massa de kiemen van een partij ziet. Ik zie mensen die hun vakbond in handen nemen in de strijd en de rug keren naar de traditionele politiek daarna actief kijken naar wat politiek wordt aangeboden.

Denkt Erik het VB te kunnen counteren als hij op de lijst van de SP.a staat ? Onderschat deze electorale kwestie niet want het is een sleutelkwestie ! Het VB is de leidende politieke kracht die gans de politiek naar rechts duwt. Het is niet de oorzaak van het neoliberalisme, maar een van de uitdrukkingen ervan. Een rechtse politieke uitdrukking voor een links verzet tegen het neoliberalisme, daar heeft het marxisme in België zich tot nog toe in verslikt. Zoals links zich mispakt heeft aan een efficiënt cordon sanitaire. Links heeft de afgelopen jaren telkenmale stemmen afgepakt van mekaar in de zelfde vijver. Ik hoor mensen van VONK stellen dat een nieuwe partij nooit stemmen van het VB kan afpakken ? Waarom zou dat niet ? Moesten er in Antwerpen rechtstreekse burgemeesterverkiezingen geweest zijn tussen Janssens en Dewinter in een Franse tweede ronde, dan ging ik natuurlijk voor Janssens stemmen. Dat is duidelijk. Maar het is geen toeval dat net dat gevaarlijk stukje politieke vernieuwing in de ijskast gestoken is. Het zou wel eens de kortste weg kunnen geweest zijn om het cordon sanitaire te doorbreken. Erik meent in Duitsland de dialectiek gevonden te hebben "waarop grote partijen nu eenmaal tot stand komen". Maar hij kan toch niet naast de dialectiek heen die werkzaam is in zijn eigen stad en waardoor zijn eigen partij nog via deelname aan de macht groot kan blijven ondanks het feit dat voor steeds meer actievoerders Janssens geen partij is om de strijd tegen het generatiepact een politiek verlengstuk te geven. Die dialectiek wordt bepaald door het feit dat het VB de plaats van de politieke oppositie krijgt toebedeeld maar eigenlijk ondanks alle veroordelingen een "normale" partij is in de ogen van de meerderheid van de bevolking. Een staatspartij die in het zelfde bedje ziek is als.... de traditionele partijen die alleen via dotaties en parlementaire zetels en posities in het staatsapparaat kunnen blijven bestaan. En net dat maakt ze zo gevaarlijk.

Zo lang als SP.a ROOD de leiding van de partij niet overneemt, is de positie van de SP.a gebonden aan het cordon sanitaire. Links moet zich losmaken van het cordon sanitaire zoals dat in de paarsgroene politieke cultuur wordt gebruikt en een eigen cordonstrategie uitwerken. 15 jaar actie voor een politiek verlengstuk van de sociale strijd vanuit het cordon sanitaire heeft het VB geholpen haar basis te verbreden en een machtsfactor van formaat te worden. Het schema dat een links alternatief nodig is om het VB te bestrijden moet omgegooid worden. Alleen door het VB rechtstreeks op het politieke terrein te ‘pakken’ zal een links alternatief tot stand komen en het cordon sanitaire standhouden Dit lijkt mij de originele bijdrage te zijn van Jef Sleeckx in het huidige debat. Dat debat overstijgt de keuzes over lidmaatschap. Zolang dat debat niet kan gevoerd worden is er geen uitweg. Ik vind dat zowel Erik als David elk op hun manier nochtans in het lidmaatschapsdebat blijven hangen.

Laat nu net dat het punt zijn waarop Georges Debunne, Jef Sleeckx en Lode Van Outrive een voorbeeld hebben gesteld aan alle socialisten, democraten, vakbonders en globalisten door het debat aan te zwengelen over de EU-grondwet. En dit debat te koppelen aan de strijd tegen het generatiepact en de Lissabonrichtlijnen. Debunne, Sleeckx en Van Outive hebben de koudwatervrees van links achter zich gelaten door resoluut de rug te keren naar de traditionele partijen m.b.t. de EU-grondwet om vervolgens de burgers resoluut in de ogen te kijken en met hen op basis van een kritiek op het beleid het gesprek aan te gaan over een ‘iets’ als een grondwet, een fundamenteel politiek probleem in het kader van het neoliberalisme. Een probleem dat betrekking heeft op de vraag van welk beleid én welke instellingen, welke democratie en welke politiek er nodig is voor "een andere wereld die mogelijk is". Erik heeft ongelijk hun rol hierin te linken aan hun lidmaatschap van de SP.a. Integendeel, het is op eigen kracht als burgers met steun van 20.000 Belgische en 10.000 Franse burgers dat zij zich een plaatsje in het parlement en in het publiek debat hebben veroverd en dat zonder enige vorm van subsidie of compromis met de voorstaanders van de grondwet. De bevolking heeft in Nederland en Frankrijk in deze zelfde zaak een klinkklare overwinning behaald op haar leiders. Die overwinning is in wezen niet "het resultaat van een linkse politiek die de sociale strijd vertaalt". Maar een politieke daad van de arbeidersklasse (en grote delen van de middenlagen) zélf, waarvoor links nog niet eens over een politiek antwoord, laat staan over een partij beschikt die beantwoordt aan het bewustzijn bij brede lagen van de bevolking. Uiterst-rechts duikt altijd op in dat soort situaties zonder duidelijk leiderschap vanuit de arbeidersklasse. Situaties waartegen een cordon sanitaire rond de uitvoerende staatsinstellingen een wapen is. Maar niet zonder rechtstreekse vertegenwoordiging vanuit het volk in de verkozen instellingen. Zonder compromis met de beleidsverantwoordelijke krachten. Ik wil Erik steunen in zijn oppositiewerk om " de SP.a te heroveren". Elke "leeuw" met "onverdofte pels" en "tanden die niet uitvallen" heeft zijn plaats in de strijd om de rug te keren naar het generatiepact en de EU-grondwet. Maar de Val van de Muur heeft van de wereld één grote savanne gemaakt waar dwarsliggers en leeuwen in de weer zijn met het veroveren van neoliberale prooien over partij- en vakbondsgrenzen heen. Ik wens Erik alle steun in het heroveren van de SP.a, maar verwar die partij niet met de echte savanne waar er duizenden actief zijn die er de rug al naar gekeerd hebben.

Juist omdat de politiek (onder druk van de PS) schrik had van een volksraadpleging over de grondwet betekent de actie Debunne/Sleeckx/Van Outrive een uitdaging voor het VB, dat het terrein van de kritiek op de EU-instellingen voor zich alleen heeft. Het VB was er als de kippen bij in het Vlaams Parlement om Debunne, Sleecx en Van Outrive terwille te zijn, terwijl de SP.a.. zijn kat stuurde op de hoorzitting die haar eigen prominente leden hadden weten af te dwingen. Wat ik mij afvraag is of alle leden van SP.a-ROOD effectief tegen deze grondwet zijn ? Of dat er daarover nog een debat te voeren is. Veel vakbonders tegen het generatiepact gaven de grondwet toch een kans omdat ze denken dat die een verbetering inhoudt tegenover de huidige verdragen . Maar zoals in Frankrijk en Nederland gebleken is, de meerderheid van de bevolking bekijkt dit Europa als een hefboom voor een beleid van sociale achteruitgang. In België is dat ook zo. Debunne, Sleeckx en VanOutrive zijn er in geslaagd een eigen politieke vertolking te geven aan een brede internationale opiniestroming die rond het neoliberaal beleid bestaat, dwars door alle vakbonden heen, buiten partijen en programma’s om. In het debat over de EU-grondwet is een compromis tussen het sociale JA en het democratische NEE niet mogelijk. De gang van zaken in de conventie en in de EU-Raad maakte dat parlementen en/of de bevolking ja of nee moeten zeggen over een plan A, zonder plan B. Daardoor staan we politiek gezien objectief zij aan zij met het electoraat van het VB, net zoals aan de piketten tegen het pact. Het debat over die ervaring is de beste basis voor een politiek programma voor de toekomst.

Ik kan mij geen breder politiek verlengstuk voorstellen zonder debat over de positieve elementen uit dit soort ervaringen, die trouwens nog niet ten einde zijn, en waar we nog kans maken om een symbolische overwinning te behalen, mochten we er in slagen het Vlaams Parlement te dwingen om te beslissen De EU-grondwet niet te ratificeren. Laten we de komende weken alvast de handen uit de mouwen steken om op dat vlak een verlengstuk te breien aan hetgeen naar boven gekomen is aan kritiek op de EU tijdens de acties tegen het generatiepact. Kunnen wij van VONK, SAP en SP.A ROOD enig engagement verwachten in deze zaak ? Een eigen democratische stem tegen de EU-grondwet zou het beste antwoord zijn op het verwijt van Vande Lannotte dat we naar rechts kijken als we rug keren naar de SP.a.

4. Tot slot brengt dit mij tot een vierde punt. Wanneer ik het VB op politiek vlak wat betreft het vraagstuk van de politieke vertaling van de strijd gelijk stel met de traditionele partijen dan is dat geen uiting van antipolitiek of van oppervlakkige analyse. Integendeel. Net de afloop van de strijd tegen het generatiepact heeft een bittere nasmaak nagelaten met een gevaarlijk politiek tintje. De verbrokkeling van de objectieven in actie en overleg is immers niet alleen een kwestie van sectoren en generaties gebleken, maar ook en vooral een communautaire kwestie. Het generatiepact is uitgebroed in volle communautaire spanning die de sociale spanning al aankondigde. Verhofstadt heeft DHL en BHV eerst moeten ontmijnen (lees niet oplossen of laten ontploffen) vooraleer hij zijn Lissabonhuiswerk kon maken. Maar als onvermijdelijk onderdeel van de verdeelmanoeuvres heeft men de vakbonden gelokt in het verhaal van de regionalisering van de uitvoering van het pact. De houding van Cortebeeck begin oktober is niet alleen ingegeven door een gematigdere vakbondsbasis in het ACV ! Ook de ACV-basis heeft net als de basis van het ABVV haar vakbond in handen genomen en de leiding vooruitgeduwd tegen het pact. Maar het is de CD&V die achter de schermen Cortebeeck tot gematigdheid heeft aangespoord onder de dreiging om al wat niet kan geraapt worden op federaal vlak... te gaan halen via de gewesten na verkiezingen. Want ALLE partijen (ook SP.a) zijn vragende partij voor een regionalisering van het arbeidsmarktbeleid en andere delen van de sociale zekerheid. Niet op basis van zgn. "objectieve criteria" of uit democratische overwegingen. Maar omdat deze regionalisering de beste weg is om de arbeidersbeweging te verdelen. De SP.a bij monde van Vandenbroucke is zelfs de Vlaamse kampioen op dit vlak. Sociale problemen worden in handen van de traditionele politieke cenakels meer en meer "nationale" problemen. En laat nu net dat het terrein zijn van het VB. Voeg daarbij de communautaire spanning binnen ABVV-CMB, een ruggengraat van het verzet, en je beseft dat links geen thuismatch speelt, maar op verplaatsing. De dreiging van de splitsing van de CMB bewijst dat ook de arbeidersbeweging is aangetast door communautair opbod. Een politiek verlengstuk van de syndicale strijd zou wel eens een knap lastige discussie voor-onderstellen over deze bananenschil die niet meer te omzeilen valt met wat solidariteitsretoriek. Want de opdeling van deze Staat is de geijkte vorm geworden van de leidende klassen om de sociale spanning als gevolg van het neoliberaal beleid te beheren. Verhofstadts (k)vlucht vooruit inzake de "Verenigde Staten van Europa" wordt er daarom niet minder lachwekkend om. Er is geen politieke vertaling van de syndicale strijd mogelijk zonder debat over een nieuw programma inzake democratische staatshervorming, waarzonder gelijk welk "consequent en gedurfd antikapitalistisch programma" parels voor de zwijnen zijn.

Beste kameraden, ik stel voor dat wij dit debat inderdaad publiek voortzetten. Op jullie websites. Maar ook mondeling. Graag nodig ik jullie uit voor een publiek debat de komende weken in Gent.

Raf Verbeke

Reactie van de Limburgse Leeuw
 

Een zeer goede tekst van Erik Debruyn, ook al ligt het standpunt van David Dessers, dat er een nieuwe linkspartij nodig is, bij mij iets beter in de smaak. Ook een prachtige en uitgebreide reactie van Raf Verbeke, die ik grotendeels wel kan onderschrijven, temeer daar hij vertrekt van wat is, en niet van wat zou moeten zijn. Dat ook het cordon sanitaire in vraag wordt gesteld vind ik een groot pluspunt, want dat cordon wordt momenteel alleen nog maar uitgespeeld tegen de minder begoeden en ook tegen zieke mensen (denk aan de verwerping van het voorstel van resolutie van de CVS/ME-patiënten), terwijl het er niet in slaagt om extreem-rechts echt buitenspel te zetten. Integendeel, het cordon sanitaire is mede verantwoordelijk voor de explosieve groei van de bruine pest in ons land.

Spa Rood is dan ook mede gebaseerd op de inzet van de syndicalisten die meegewerkt hebben aan het verzoekschrift van Debunne, Van Outrive en Sleeckx. Maar niet al deze syndicale krachten zijn lid van Vonk, en dat schijnen sommigen in hun kritiek erop – een kritiek vanuit een houding van wanhopig radicalistich opbod - gemakshalve te vergeten. En indien de inzet van de syndicalisten alleen niet genoeg is (Debruyn haalt hiervoor een aantal voorbeelden aan uit het verleden, m.n. Jan Cap, d’Orazio en Patsy Sörensen), en een coalitie tussen de klein-linkse partijen ook niet echt mogelijk schijnt (want de totstandkoming van een grotere partij verloopt volgens een andere dialectiek), wat is dan de juiste oplossing ? Is de manier waarop de Linkspartei in Duitsland tot stand gekomen is transponeerbaar naar de situatie in België ? Volgens sommigen kunnen we het proberen, want waar een wil is, is een weg, terwijl anderen denken dat deze inspanningen tot mislukken gedoemd zijn omdat de objectieve politieke voorwaarden die in Duitsland vervuld waren niet zomaar te kopiëren zijn op de situatie in een communautair verdeeld België. Ik denk persoonlijk dat de wil er eerst moet zijn, en dan pas het initiatief.

Toch neig ik zelf naar een houding die enigszins verschilt van alle anderen. Zo ben ik niet te vinden voor een communautaire politiek, die ik verafschuw sinds ik het woord heb leren schrijven. Solidariteit tussen werkers, armen en uitgeslotenen mag niet afhankelijk zijn van de taal die mensen spreken. Socialisten dienen het internationalisme hoog in het vaandel te dragen, zonder te capituleren voor taalpolitieke thema’s, dus er zou geen sprake mogen zijn van Vlaamse, Limburgse en Waalse socialisten, maar alleen van socialisten tout court. De communautaire tegenstellingen worden zo o.m. uitgespeeld in de sociale huisvesting. Het zijn bijvoorbeeld weer de armen en minder begoeden die het slachtoffer zullen worden van de verplichting tot het leren van het Nederlands, zowel autochtonen (denk aan de franstaligen in de Brusselse Rand) als een heel aantal allochtonen.
De eisen die de overheid stelt m.b.t. het verplicht leren van het Nederlands kan dus ook begrepen worden als een verkapte racistische eis, maar aangezien racisme verboden is in ons land wordt het nu geïntroduceerd op een andere, gematigder manier, wat echter niet minder gevaarlijk is. Aan de rijken worden al die eisen niet gesteld, zij hoeven niet te voldoen aan criteria, behalve het criterium ‘geld hebben’. Wie dus niet gemakkelijk kan leren en geen talenknobbel heeft zal in de nabije toekomst naar zijn/haar betaalbare woning kunnen fluiten.

Toch enige nuancering hier: ik heb het volste begrip voor mensen zoals de radicaal-linkse soevereinisten van Meervoud waar zij wijzen op het gevaar van de amerikanisering van het onderwijs en de precaire positie waarin het Nederlands zich Europees en mondiaal gezien bevindt. Een eengemaakt Europa naar het Amerikaans model van de ‘Verenigde Staten van Europa’ is absoluut verwerpelijk, maar principieel heb ik niks tegen een eengemaakt Europa, indien het zou gaan om een sociaal Europa waar er respect is voor de verschillende bevolkingsgroepen, hun taal en cultuur. Daarom moet er inderdaad stelling genomen worden tegen de veramerikanisering van het onderwijs in België, en eveneens tegen de veramerikanisering van onze media. Dus ook al ben ik het op een aantal vlakken niet eens met Meervoud, omdat ik toch wel altijd een internationalist zal blijven in hart en nieren, toch bleek ik perfect in staat om met een aantal onder hen samen te werken in de campagne tegen de neoliberale EU-grondwet. En de dagelijkse inzet van een aantal onder hen was hier niet gering en een absolute meerwaarde voor de bewustmaking van de problematiek op politieke internetfora als Politics.be. Dat mag ook eens hardop gezegd worden, vind ik. Ik vind dat bepaalde klein-linkse formaties een voorbeeld mogen nemen aan dit soort (concreet-politieke) grensoverschrijdende samenwerkingen rond concrete thema’s.

Anderzijds ben ik het er wel mee eens dat we onze eieren zeker niet meer in de korf van Groen moeten placeren. Hun houding in het debat over de EU-Grondwet is immers laakbaar, ze hebben deze tekst federaal zomaar goedgekeurd zonder enige vorm van debat met hun eigen achterban, stilzwijgen met de bevolking in het algemeen. Persoonlijk heb ik het verzoekschrift echter van in het begin ondersteund en er naar eigen vermogen aan meegewerkt, voornamelijk omdat ik vind dat de strijd tegen de EU-grondwet niet louter een zaak van extreem-rechtse Vlaams-nationalisten moet zijn, en dat er met dit initiatief aan links een kans geboden werd om weerwerk te bieden en terug greep te krijgen op de situatie, al was het maar om hun stem nog eens duidelijk te laten klinken in het debat.

Ik heb eveneens altijd al gepleit voor een eenheid binnen het kamp ter linkerzijde van SPa (al sinds 1987), maar daar heeft men helaas nog steeds geen oren naar, ondanks een halfslachtige poging tot samenwerking zo nu en dan. Daardoor lijkt het me aannemelijk dat er zich intussen – electoraal gezien dan toch - meer links potentieel buiten de klein-linkse formaties bevindt, dan erin. Ik spreek hier – laat dat duidelijk wezen - niet over de gedrevenheid en de inzet van alle militanten van LSP, PVDA, SAP, KP enz, waar mijns inziens weinig op aan te merken valt, maar alleen over het electorale potentieel dat nu vergooid wordt aan het establishment en aan rechts. Wellicht heeft het ook al heel wat proteststemmen opgeleverd die nu in het verkeerde kamp vallen. En spijtig toch dat zoveel moeite en inzet verspild wordt om elkaar de duivel aan te doen i.p.v. te werken aan de oprichting van een geloofwaardiger project dat haast niets hoeft in te leveren waar het de standvastigheid betreft om ‘linkse’ principes van solidariteit tussen de werkers en armen/uitgeslotenen in ere te houden. Indien men maar zou leren samenwerken rond concrete thema’s en niet zoveel langs elkaar doorwerken. Ook de zeer recente perikelen rond de anti-NSV-betoging en rond het Links Ecologisch Forum tonen aan dat er nog veel frustratie en onbegrip zit tussen de verschillende klein-linkse formaties.

Daarom ben ik een groot voorstander van initiatieven die al die kleinzielige tegenstellingen overbruggen. Zo waren er een aantal hoopgevende signalen aan de linkse horizon, ik denk dan bijvoorbeeld aan ‘Rassembler les résistances’, een publicatie gecoördineerd door Nadine Rosa-Rosso (vertaald als ‘Boeket van Verzet’), en de in Gent onder deze naam georganiseerde fietstochten die een heel aantal punten van burgerinitiatief en sociaal verzet aandeden. Dit waren toch duidelijke pogingen om de mensen nader tot elkaar te brengen in het kader van een aantal hedendaagse maatschappelijke feiten als globalisering en delokalisering en alle deelnemers ook te respecteren zonder te vervallen in ideologisch gekrakeel over voorbije historische feiten die dateren uit 1917 en de jaren ’30.

Laat ik er ook nog even op wijzen dat het net is door het ontbreken van een geloofwaardig gezamenlijk links initiatief dat ik zelf het afgelopen jaar veel werk heb gemaakt van nieuwe, frisse initiatieven als het Vierde Wereld Syndicaat, ook al is dat uiteraard helemaal geen klein-linkse en al zeker geen politiek-correcte organisatie, aangezien VWS net probeert om al die tegenstellingen te overbruggen en de krachten te verzamelen om de strijd aan te gaan tegen het paternalisme en het harde kapitalisme dat ons te beurt valt. Daarom hebben zij de deur ook opengezet voor alle mensen die momenteel uit het armoededebat geweerd worden, zoals bijvoorbeeld anarchisten en krakers. Hun bijdragen en inzichten zijn immers zeer waardevol en het is zeer teleurstellend om te moeten constateren dat hun – zij het kleinschalige projecten – niet geapprecieerd worden door de officiële ‘armoedebestrijders’, evenmin als hun methodes van directe actie waar het de strijd tegen maatschappelijk en kapitalistisch onrecht betreft.

Tot slot kom ik nog even terug op de vraag of de aanzet tot de vorming van een nieuwe linkspartij wel gegeven kan worden door een klein groepje mensen die nog binnen de SP.a zitten. Ook al is Sleeckx een boegbeeld en een voorbeeld voor velen van ons, toch maakt één zwaluw de lente nog niet. En dat hij zich laat omringen door het selecte clubje van een paar tientallen Vonkisten mag er zeker niet toe leiden dat linkse krachten die zich momenteel al buiten de SP.a bevinden terug naar binnen gelokt worden om later die mensen hun stemmen en inzet te misbruiken voor een neoliberale agenda en een blairistisch standpunt. Sleeckx verdient zeker mijn stem en de stem van alle socialisten die die naam waardig zijn, maar dan zou ik hem toch liever niet meer op een SP.a-lijst zien staan, ook niet als die even opgesmukt en gevernist wordt met de term SP.a ROOD. Een glas dat tot de rand gevuld is met paars water zal immers nooit helemaal terug rood worden omdat er een paar druppels rood aan toegevoegd worden. Ik geloof persoonlijk dus helemaal niet in een verlinksing van de SP.a van binnenuit, ik denk eerder dat een grotere druk van buitenuit, de totstandkoming van een echte linkspartij dus, eerder aanleiding zal geven tot een herziening van de standpunten van de kopstukken van SP.a. Naar de brave kritiekjes en kanttekeningen die er binnen SP.a al zolang gemaakt zijn wordt door de partijtop immers toch niet geluisterd. Wel vond ik de actie ‘Keer uw rug naar de SP.a’ van een aantal ABVV’ers een zeer lovenswaardig initiatief. Helaas kon ik er zelf – door overmacht, ziekte en gebrek aan vervoer tegelijk - niet aanwezig zijn en achteraf bleek dat mijn oproep aan een aantal radicaal-linksen van LSP om hieraan deel te nemen mij door een aantal anderen (niet van klein-links) achteraf ook niet echt in dank werd afgenomen. Toch blijf ik ervan overtuigd dat een echte strijdbare linkspartij nooit of te nimmer tot stand kan komen als iedereen blijft proberen het laken aan zich te trekken. En daarom vind ik dat we moeten proberen om al die kleine tegenstellingen en meningsverschillen over de te volgen taktiek – een discussie die steeds hilarischer en inhoudslozer wordt naarmate extreem-rechts oprukt – te overbruggen in een concrete samenwerking naar de uitbouw van een linkspartij toe. Eendracht maakt macht, in verdeeldheid zullen wij blijven falen. Ik neem met deze uitspraak geen belgicistisch standpunt in, verre van dat, maar een realistisch standpunt. Ik catalogeer mijzelf als internationalist, niet als belgicist, noch als nationalist. Dat ik als nickname op Politics.be ‘De Limburgse Leeuw’ heb gekozen voor de verkiezingen van 2004 was vooral bedoeld als een aanklacht tegen het Vlaams cultureel-politiek imperialisme van het establishment en van extreem-rechts in onze achtergestelde provincie.

Ik ben er mij perfect van bewust dat ik misschien niet het best geplaatst ben om uitspraken te doen in heel dit debat over de vorming van een linkspartij en onder welke voorwaarden dat moet gebeuren, maar toch denk ik dat mijn stem, de stem van iemand die onder het bestaansminimum moet leven in een landje waar politiek onbekwamen, die ons internationaal gezichtsverlies doen lijden, aan de macht zijn, niet als compleet irrelevant onder de mat geveegd kan worden.



De Limburgse Leeuw

Goed Jonas, we trekken mee. ;-) De uitlating van Sleeckx heb ik zelf ook horen vallen, maar misschien op een andere plaats als jij. Ik hoorde het hem zeggen in Winterslag. Daar hadden we ook een bijeenkomst georganiseerd met een aantal syndicalisten en Sleeckx uitgenodigd om er te komen spreken.

Ik heb Sleeckx het horen zeggen in Gent, waar Raf Verbeke trouwens ook aanwezig was.

Maar wat betreft die "dialectiek van het ontstaan van massapartijen". Wat mag die dialectiek dan wel zijn?

Indien Vonk bedoelt dat een massa-partij niet ontstaat door een paar partijtjes van klein-links bij elkaar te gooien dan hebben ze ten dele gelijk...
De mogelijkheid van het ontstaan van een nieuwe arbeiderspartij volgt het politiek bewustzijn van de arbeidersklasse, en dus zal het samenbrengen van enkele klein-linkse groepering niet leiden tot een nieuwe massa-partij.

Ikzelf zie twee manieren hoe nieuwe linkse formaties zich de laatste jaren hebben ontwikkeld. De eerste is het voorbeeld van het Links Blok in Portugal; dit is een formatie die wel is ontstaan onder toedoen van samenbrengen van niet-stalinistisch radicaal links, waarbij gezegd moet worden dat radicaal-links een veel grotere autoriteit heeft in Portugal dan hier. Uiteraard ging die samensmelting gepaard met een verhoogd klassenbewustzijn.
(BTW: Ik ben zelf over het algemeen niet echt opgezet met de politiek van het Links Blok)
In België is het daarentegen duidelijk dat klein-links wel als katalisator kan dienen, maar onmogelijk zo'n nieuwe formatie zelf kan dragen. In België moet de formatie gedragen worden vanuit de brede arbeidersbeweging, en dus in eerste plaats door delen van de vakbonden, zoals bij de WASG in Duitsland.